Ο βίος και η πολιτεία της Ελισάβετ της 2ης

Ο βίος και η πολιτεία της Ελισάβετ της 2ης

Είναι 91 ετών και τον Ιούνιο του 2012  γιόρτασε εν χορδαίς και οργάνοις το ΑΔΑΜΑΝΤΙΝΟ ιωβηλαίο της, δηλαδή την 60χρονη παραμονή της στον αγγλικό θρόνο.

Σε διάγγελμά της στις 6 Φεβρουαρίου 2012 δήλωσε μεταξύ άλλων: «Σε αυτή την ξεχωριστή χρονιά, όπως εγώ αφιερώνω τον εαυτό μου εκ νέου στην υπηρεσία σας, ελπίζω ότι μας να θυμόμαστε[ασαφές] τη δύναμη της ομαδικότητας και της συλλογικής ισχύς της οικογένειας, της φιλίας και της καλής γειτονίας ... Ελπίζω, επίσης, ότι αυτό το έτους του Ιωβηλαίου θα είναι μία στιγμή να δώσουμε ευχαριστίες για τις μεγάλες προόδους που έχουν γίνει από το 1952 και για να κοιτάξουμε προς το μέλλον με καθαρό μυαλό και ζεστή καρδιά». Η Βασίλισσα και ο σύζυγός της πραγματοποίησαν μια εκτεταμένη περιοδεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ τα παιδιά και τα εγγόνια της πραγματοποίησαν περιοδείες σε χώρες της Κοινοπολιτείας εκ μέρους της.

Η βασίλισσα στις 27 Ιουλίου 2012 κήρυξε την έναρξη των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου, καθώς και των Παραολυμπιακών στις 29 Αυγούστου του 2012. Στην τελετή έναρξης των Αγώνων συμμετείχε η ίδια σε μια ταινία μικρού μήκους, μαζί με τον Ντάνιελ Κρεγκ. Στις 4 Απριλίου του 2013 η βασίλισσα έλαβε τιμητικό βραβείο από την Βρετανική Ακαδημία Τεχνών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης για τη συμμετοχή της στην ταινία της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου.

Στις 18 Δεκεμβρίου 2012, για πρώτη φορά από την άνοδό της στο θρόνο, ήταν παρούσα στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της χώρας. Ήταν η πρώτη φορά από το 1781 που Βρετανός μονάρχης παρευρισκόταν στις εργασίες του υπουργικού συμβουλίου εν καιρώ ειρήνης.

 Η Ελισάβετ τον Ιούνιο του 2013

Η Ελισάβετ εισήχθη στις 3 Μαρτίου 2013 στο νοσοκομείο Βασιλιάς Εδουάρδος Ζ΄ του Λονδίνου μετά από συμπτώματα γαστρεντερίτιδας για την αξιολόγηση ως προφύλαξη μετά από την εκδήλωση συμπτωμάτων γαστρεντερίτιδας. Την επόμενη ημέρα όμως επέστρεψε στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Εξαιτίας της ανάγκης της να περιορίσει τα ταξίδια, τον Νοέμβριο του 2013 δεν παρέστη στη συνάντηση των αρχηγών των κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας που πραγματοποιήθηκε στη Σρι Λάνκα. Ήταν η πρώτη φορά από το 1973 που δεν παρευρέθηκε στη συνεδρίαση. Στη συνάντηση την εκπροσώπησε ο γιος της Κάρολος.

Η Ελισάβετ είναι η μακροβιότερη μονάρχης στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου καθότι, στις 9 Σεπτεμβρίου 2015, ξεπέρασε την πρωτιά που κατείχε η Βασίλισσα Βικτώρια. Το περιοδικό Φορμπς υπολόγιζε την περιουσία της στα 600 εκατ. αμερικανικά δολάρια, όμως τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ με επίσημες ανακοινώσεις του έκανε λόγο για υπερεκτιμημένες δηλώσεις

Ας δούμε όμως ποια είναι όμως στ’ αλήθεια η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ μέσα από ένα άρθρο της Γωγώς Κασκάνη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «ΓΥΝΑΙΚΑ» και βασίζεται σε πληροφορίες από το βιβλίο της δημοσιογράφου Σάλι Μπεντέλ Σμιθ «Elizabeth the Queen».

  Η Πριγκίπισσα Ελισάβετ σε ηλικία 7 ετών, το 1933

Ήταν δέκα ετών όταν ο θείος της (Εδουάρδος ο 8ος) παραιτήθηκε από τον θρόνο για να παντρευτεί τη δυο φορές διαζευγμένη Ουόλις Σίμπσον, παραχωρώντας την εξουσία στον αδερφό του (Γεώργιο τον 6ο), τον τραυλό μονάρχη που παρουσιάζει η οσκαρική ταινία «Ο λόγος του βασιλιά» (2010). Ήταν 26 ετών όταν ο πατέρας της (ο προαναφερθείς βραδυγλωσσος) πέθανε στα 56 του χρόνια από καρδιακή προσβολή και της άφησε τον θρόνο. Ήταν 27 ετών όταν έλαβε τον βασιλικό μανδύα, το στέμμα και τα σκήπτρα (συνολικά 20 κιλά βάρος) στην τελετή στέψης της 2ας Ιουνίου 1953, την οποία παρακολουθήσαν από την τηλεόραση 27 εκατομμύρια Βρετανοί.

Τον Ιούνιο του στη Βρετανία τα ποσοστά υποστήριξης της μοναρχίας παρέμεναν σε υψηλά επίπεδα. Ενδεικτικά, το 60% του βρετανικού λάου πίστευε τότε ότι ο συγκεκριμένος θεσμός ωφελεί την εικόνα της χώρας τους στο εξωτερικό [πηγή: εφημερίδα Guardian]. Με άλλα λόγια, μολονότι η μοναρχία στις υπόλοιπες δημοκρατίες της Ευρώπης -ακόμη και στις βασιλευόμενες- αντιμετωπιζόταν πλέον ως παρωχημένος και δαπανηρότατος θεσμός, στη Γηραιά Αλβιώνα ζει και βασιλεύει. Ποια προσωπικότητα κρύβεται όμως πίσω από την εικόνα της κορακοζώητης βασίλισσας; Ας δούμε τιγράφει η Αμερικανίδα δημοσιογράφος Σάλι Μπεντέλ Σμιθ στο «Elizabeth the Queen».

ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΤΡΟΠΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Στον γάμο της Κέιτ Μίντλετον και του πρίγκιπα Ουίλιαμ το ζευγάρι στάθηκε μπροστά στην Ελισάβετ και εκείνη επιδοκίμασε με ένα ανεπαίσθητο νεύμα την ένωση του γαλαζοαίματου εγγονού της με την κοινή θνητή. Και η βασίλισσα πάντως, 64 χρόνια πριν από την περσινή γαμήλια τελετή, παντρεύτηκε από έρωτα -μάλιστα κόντρα στην επιθυμία της μητέρας της- τον πρίγκιπα Φίλιππο της Ελλάδας, έναν ανέστιο αξιωματικό χωρίς προσωπική περιουσία. Ειδικότερα, ο Φίλιππος γεννήθηκε το 1921 στην έπαυλη Μον Ρεπό της Κέρκυρας και σε ηλικία ενός έτους βρέθηκε στο Παρίσι μαζί με τους εκδιωχθέντες γονείς του. Οκτώ χρόνια αργότερα η μητέρα του (πριγκίπισσα Άννα) υπέστη ισχυρό νευρικό κλονισμό και κλείστηκε σε σανατόριο ως σχιζοφρενής - συμφωνά με τα αρχεία, υπέφερε από την έμμονη ιδέα ότι ήταν παντρεμένη με τον Χριστό. Στη συνέχεια ο πατέρας του (πρίγκιπας Ανδρέας της Ελλάδας) εγκατέλειψε την οικογένεια του για να ζήσει στο Μόντε Κάρλο με την ερωμένη του και με τον θάνατο του άφησε στον γιο του ελάχιστα πράγματα - κυρίως μπαούλα με πολυκαιρισμένα ρούχα. Όσο για τις τέσσερις αδερφές του Φιλίππου, παντρεύτηκαν Γερμανούς ευγενείς με ναζιστικό ιδεολογικό προσανατολισμό.

Ευτυχώς για την Ελισάβετ, το απρεπές παρελθόν του Φιλίππου ήταν το πρώτο και μάλλον τελευταίο προσωπικό σκάνδαλο της· εξ όσων γνωρίζουμε, σε ολόκληρη τη ζωή της δεν έπαψε να τηρεί αυστηρά το πρωτόκολλο. Μερικές φορές παρασύρθηκε βέβαια σε μικροαταξίες, αλλά πολύ ανώδυνες. Για παράδειγμα, κατά την πρώτη βασιλική περιοδεία της σε εξωτικές χώρες της Κοινοπολιτείας, η γνωριμία της με κάποια τοπικά έθιμα της επιφύλαξε ένα απρόοπτο. Στα νησιά Φίτζι οι ντόπιοι της έδωσαν να δοκιμάσει ένα ψυχοτρόπο ρόφημα φτιαγμένο από το φυτό κάβα και το βράδυ, μετά το επίσημο δείπνο, η Ελισάβετ μίλησε με υπερβάλλοντα ζήλο για την εμπειρία της στους καλεσμένους. «Δεν το λατρέψατε;» αναφώνησε και έπειτα κάθισε οκλαδόν στο πάτωμα, φορώντας ακόμη τη βραδινή τουαλέτα της. «Εν μέσω επιφωνημάτων και χειροκροτημάτων, μπήκε στην αίθουσα ένας υπηρέτης, την αντίκρισε και έμεινε εμβρόντητος», είπε αργότερα για το περιστατικό η τότε κυρία επί των τιμών Πάμελα Μαουντμπάτεν.

ΜΟΝΗ ΣΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Σήμερα είναι δύσκολο να συνδέσουμε το πιο πάνω συμβάν με την εικόνα της σοβαρής έως στρυφνής Βρετανίδας με το παστέλ ταγέρ και το ασορτί καπέλο. Διότι η βασίλισσα συνηθίζει να κρατάει απόσταση ασφαλείας από τον περίγυρο της, όχι μόνο δημοσίως αλλά και ιδιωτικώς. «Ακόμη και οι κοντινές φίλες της τηρούν αυστηρά το πρωτόκολλο», έχει γράψει η βιογράφος της. «Μόλις τη συναντούν, υποκλίνονται. Μετά η Ελισάβετ τις φιλάει στο μάγουλο και μόνο τότε δικαιούνται να ανταποδώσουν με ανάλογες διαχύσεις. Επιπλέον, μπορούν να ζητήσουν τη συμβουλή της, αλλά σε καμία περίπτωση δεν τολμούν να της τηλεφωνήσουν για να της περιγράψουν τα προβλήματα τους».

Ποιος θα μπορούσε φυσικά να κατηγορήσει για όλα αυτά μια ύπαρξη που μεγάλωσε σε χρυσό κλουβί; Ας μην ξεχνάμε ότι από τα δέκα χρόνια της οι συνομήλικες της ήταν υποχρεωμένες να την αποκαλούν «κυρία». Ένα περιστατικό είναι μάλιστα ενδεικτικό της απομόνωσης της. Ως παιδί, όταν επισκέφτηκε με την οικογένεια της έναν κόμη, ο γιος του ευγενή τόλμησε να την αρπάξει και να την πετάξει πάνω σε έναν καναπέ. Ο πατέρας του αγοριού όρμησε τότε στο δωμάτιο, έριξε μπουνιά στο βλαστάρι του και αναφώνησε: «Ποτέ μην το κάνεις αυτό σε μέλος της βασιλικής οικογένειας!». Δεν είναι λοιπόν να απορεί κανείς για το γεγονός ότι η Ελισάβετ ανέκαθεν θεωρούσε προτιμότερη τη φιλία με τα ζώα, για το ότι λατρεύει τα άλογα και τα σκυλιά κόργκι, εκείνα τα συμπαθητικά-και πασίγνωστα πλέον- ζωντανά με το κοντόχοντρο σώμα και τα αλεπουδίσια αυτιά...

ΜΙΑ ΖΩΗ ΓΕΜΑΤΗ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ

Το εντυπωσιακό είναι ότι αυτή η καθωσπρέπει και φιλήσυχη κυρία περιτριγυρίζεται εδώ και δεκαετίες από σκάνδαλα, προς μεγάλη τέρψη των βρετανικών ταμπλόιντ. Το πανηγύρι των δημοσιογράφων κορυφώθηκε δε τό 1992, το «φρικτό έτος» (annus horribilis) όπως το αποκάλεσε η βασίλισσα: κατά τη διάρκεια του δυο από τους τρεις γιους της (οι πρίγκιπες Κάρολος και Ανδρέας) χώρισαν από τις συζυγούς τους, η κόρη της (πριγκίπισσα Αννα) πήρε διαζύγιο και ένα τμήμα του κάστρου Ουίνδσορ καταστράφηκε από μεγάλη φωτιά. Βέβαια οι μπελάδες άρχισαν από νωρίς για την Ελισάβετ: λίγο μετά την ενθρόνιση του 1953, η μικρότερη και ατίθαση αδερφή της (πριγκίπισσα Μαργαρίτα) ανακοίνωσε στη νεαρή βασίλισσα ότι σκόπευε να παντρευτεί τον αυλικό Πίτερ Τάουνσεντ, ο οποίος ήταν 16 χρόνια μεγαλύτερος της, διαζευγμένος και πατέρας δυο παιδιών. Τελικά η Μαργαρίτα υπαναχώρησε, διότι ο γάμος με διαζευγμένο θα την ανάγκαζε να ακολουθήσει τη μοίρα του θείου της και να χάσει κάθε δικαίωμα στον θρόνο σε περίπτωση θανάτου της Ελισάβετ. Αργότερα η πριγκίπισσα συνέχισε πάντως τον άστατο βίο, άλλαξε πολλούς εραστές, παντρεύτηκε τον φωτογράφο Αντονι Αρμστρονγκ Τζόουνς και τον χώρισε το 1978. Επιπλέον, μέχρι τον θάνατο της (2002) δεν έπαψε να δείχνει αγάπη για το αλκοόλ και κάποια στιγμή έφτασε στο σημείο να εισαχθεί σε νοσοκομείο με αλκοολική ηπατίτιδα.

Ως γνωστόν, όταν η πριγκίπισσα Μαργαρίτα γέρασε, τον ρόλο του μαύρου πρόβατου της βασιλικής οικογένειας ανέλαβε η λαίδη Νταϊάνα. Ήταν εγγονή μιας στενής φίλης της βασιλομήτορος και ενός πρώην σταυλάρχη της βασίλισσας και αρχικά εντυπωσίασε -συμφωνά τουλάχιστον με τη συγγραφέα της βιογραφίας- την Ελισάβετ και τον Φίλιππο με το χιούμορ, τη ζεστασιά, την πραότητα και τις ευγενείς ρίζες της. Ωστόσο το βασιλικό ζεύγος ανακάλυψε τη σκοτεινή πλευρά της Νταϊάνα πριν ακόμη από τον γάμο της με τον Κάρολο, όταν η 19χρονη κοπέλα παρουσίασε διατροφικές διαταραχές, απομονωμένη καθώς ένιωθε στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Μάλιστα έχασε τόσο γρήγορα βάρος, ώστε η μοδίστρα αναγκάστηκε να στενέψει και να ξαναστενέψει το νυφικό της. Ωστόσο το μεγάλο σοκ του βασιλικού ζεύγους προέκυψε από την επιδεικτική αδιαφορία της νεαρής πριγκίπισσας για το πρωτόκολλο. «Δεν εμφανιζόταν για πρωινό», έχει δηλώσει σε στενό κύκλο ο Φίλιππος. «Στο γεύμα καθόταν στο τραπέζι ακούγοντας μουσική με τα ακουστικά της και αμέσως μετά το φαγητό εξαφανιζόταν για περπάτημα ή για τρέξιμο».

Τα συναισθήματα της Ελισάβετ για την απείθαρχη νύφη εκδηλώθηκαν μετά τον θάνατο της τελευταίας, στο τροχαίο δυστύχημα με τον εραστή της (Ντόντι αλ Φαγιέντ) το καλοκαίρι του 1997. Μόλις έλαβε τα κακά μαντάτα, η βασίλισσα αρνήθηκε να εγκαταλείψει το κάστρο Μπαλμόραλ -στο οποίο παραθέριζε με την υπόλοιπη οικογένεια- και να επιστρέψει στο Λονδίνο. Το επιχείρημα της ήταν ότι ήθελε να προστατεύσει τους εγγονούς της από τη δημοσιότητα. Ωστόσο, καθώς περνούσαν οι μέρες, καθώς οι εκδηλώσεις πένθους κλιμακώνονταν (με χιλιάδες ανθρώπους να θρηνούν μπροστά στο ανάκτορο του Μπάκιγχαμ σαν να είχαν χάσει δικό τους άνθρωπο), καθώς τα ποσοστά δημοτικότητας της Ελισάβετ καταβαραθρώνονταν (με μια δημοσκόπηση να δείχνει ότι το 25% του λάου επιθυμούσε κατάργηση της μοναρχίας), οι αντιστάσεις της βασίλισσας κάμφθηκαν. Τελικά, σχεδόν μία εβδομάδα μετά τον θάνατο της Νταϊάνα, η Ελισάβετ πέταξε μέχρι το Λονδίνο, απηύθυνε τηλεοπτικό διάγγελμα και παρευρέθηκε στην κηδεία της λαίδης.

ΤΟ ΠΑΛΑΤΙ ΣΤΟ FACEBOOK και ΣΤΟ TWITTER

Όπως φάνηκε, έστω και μετά θάνατον, η Νταϊάνα δίδαξε κάτι στην πεισματάρα πεθερά της. Η «πριγκίπισσα του λάου» -όπως τη χαρακτήρισε ο τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ- είχε μια δεξιότητα που έλειπε από τη βασίλισσα: επικοινωνούσε με τον κόσμο, ειδικά με τους ταπεινούς και τους καταφρονεμένους, με ζεστασιά πρωτόγνωρη για μέλος της βασιλικής οικογένειας. Ετσι, στην εποχή μετά την Νταϊάνα η Ελισάβετ συνειδητοποίησε ότι η μοναρχία όφειλε να βγει από τα κάστρα στα οποία ζούσε απομονωμένη και να κοινωνικοποιηθεί, αν ήθελε να διατηρήσει το όποιο λαϊκό της έρεισμα.

Η βασίλισσα είχε κάνει και στο παρελθόν κάποιες απόπειρες να οικοδομήσει ένα φιλολαϊκό προφίλ. Για την ακρίβεια, τη δεκαετία του 1960, προκειμένου να αντιστρέψει το τότε αντιμοναρχικό κλίμα, επιχείρησε να συγχρωτιστεί με την ποπ κουλτούρα και το 1965 υποδέχτηκε με τιμές τους Μπιτλς, την ώρα που η αστυνομία προσπαθούσε να συγκρατήσει ορδές κοριτσιών έξω από τις πύλες του Μπάκιγχαμ. Μετά τον θάνατο της Νταϊάνα, ωστόσο, η προσπάθεια για τον εκσυγχρονισμό της μοναρχίας πήρε διαστάσεις εκστρατείας. Πρώτα απ' όλα, η Ελισάβετ ποζάρισε στον ζωγράφο Λουσιεν Φρόιντ (1922-2011), που έγινε παγκοσμίως διάσημος για τα ρεαλιστικά γυμνά του. Επίσης, έγινε πιο εκδηλωτική στις δημόσιες εμφανίσεις της - άρχισε να χαμογελάει περισσότερο! Τέλος, συναντήθηκε με αντισυμβατικές προσωπικότητες όπως η σχεδιάστρια μόδας Ζάντρα Ρόουντς, ο φωτογράφος Ντέιβιντ Μπέιλι και η ποπ σταρ Lady Gaga. H Ελισάβετ επιστράτευσε ακόμη και την τεχνολογία: το 2007 απέκτησε δικό της κανάλι στο YouTube και τα επόμενα χρόνια έδωσε άδεια για να ανοιχτούν λογαριασμοί του παλατιού στους δικτυακούς τόπους twitter και facebook!

Παρ' όλα αυτά, το πιο εντυπωσιακό ρετουσάρισμα της εικόνας των Ουίνδσορ έγινε από ένα αουτσάιντερ, την Κέιτ Μίντλετον. Έτσι, σήμερα οι περισσότεροι Βρετανοί ψηφίζουν στις σφυγμομετρήσεις ως διάδοχο της Ελισάβετ τον πρωτότοκο γιο της Νταϊάνα και όχι τον 63χρονο δελφίνο Κάρολο...   

Το βιβλίο της Sally Bedell Smith «Elizabeth the Queen» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Random House και θα το βρείτε στο amazon.com

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιοδικό "ΓΥΝΑΙΚΑ"