Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας

Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας

Αναδρομή στις πολιτικές εξελίξεις, με τις οποίες διαμορφώθηκε η φυσιογνωμία της μεγάλης φιλελεύθερης παράταξης από το 1979 έως σήμερα

Από τον Κώστα Παπαχλιμίντζο

Στην τελική ευθεία για τη διοργάνωση του 11ου Τακτικού Συνεδρίου της (16 και 17 Δεκεμβρίου στο Metropolitan Expo), που είναι ταυτόχρονα συνέδριο αρχών και θέσεων, βρίσκεται πλέον η Νέα Δημοκρατία και δεν είναι λίγοι εκείνοι που συζητούν -είτε νοσταλγικά είτε επικριτικά- τα παλαιότερα συνέδρια του κόμματος. Λίγοι είναι, βέβαια, πια όσοι θυμούνται το πρώτο και ιστορικό προσυνέδριο του κόμματος στη Χαλκιδική, πριν από ακριβώς 40 χρόνια, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπογράμμισε: «Τα κόμματα για να εκπληρώσουν την αποστολή τους πρέπει, πρώτον, να έχουν σαφή ιδεολογία και σταθερό προσανατολισμό, δεύτερον, να κατέχονται από υψηλό αίσθημα ευθύνης, τρίτον, να είναι δημοκρατικά οργανωμένα».

Παράλληλα, όμως, σε στενότερο κύκλο, ο ιδρυτής της Ν.Δ. φέρεται ότι είπε τότε, φοβούμενος για το πώς θα εξελιχθούν οι τοπικές και οι νομαρχιακές κομματικές οργανώσεις που μόλις είχαν συγκροτηθεί: «Ξέρετε τι κάναμε σήμερα; Αρχίσαμε τη διάλυση του κόμματος, διότι κάναμε την οργάνωση».

1ο Συνέδριο

Χαλκιδική, Απρίλιος 1979

Η Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Καραμανλή ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος στο πολιτικό σκηνικό, αλλά η άνοδος του ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου είχε αρχίσει να δημιουργεί σοβαρό προβληματισμό. Ενάμιση χρόνο μετά τη δεύτερη νίκη της Νέας Δημοκρατίας με 42%, διεξήχθη το πρώτο Συνέδριο του κόμματος στη Χαλκιδική, τον Απρίλιο του 1979. Ήταν το 1ο συνέδριο ελληνικού κόμματος του οποίου οι σύνεδροι εξελέγησαν από τα μέλη, ενώ τότε εγκρίθηκαν το καταστατικό και οι κανονισμοί λειτουργίας των κομματικών οργανώσεων. Ομόφωνα έγιναν δεκτές οι ιδεολογικές αρχές του κόμματος, τις οποίες εισηγήθηκε ο Κ. Καραμανλής. Η ιδεολογία του κόμματος, που ονομάστηκε ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός, αναγνωρίζει την ελευθερία της αγοράς με τη ρυθμιστική παρέμβαση του κράτους, χάριν της κοινωνικής δικαιοσύνης. Στο περιθώριο του συνεδρίου εκδηλώθηκε μια κίνηση αμφισβήτησης στο πρόσωπο του Κ. Καραμανλή. Κυκλοφόρησε προκήρυξη με την υπογραφή «Κίνηση της Βόλβης» (και με πρωταγωνιστή τον 26χρονο Βαγγέλη Μεϊμαράκη), η οποία ζητούσε τη μετατροπή του κόμματος από αρχηγικό σε κόμμα αρχών και κατήγγειλε ότι οι 200 σύνεδροι ήταν διορισμένοι.

2ο Συνέδριο

Θεσσαλονίκη, Φεβρουάριος 1986

Δύο χρόνια μετά την επικράτηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη επί του Κωστή Στεφανόπουλου και την εκλογή του στην ηγεσία του κόμματος στη θέση του Ευάγγελου Αβέρωφ, συγκλήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, με το κόμμα να ενστερνίζεται κάποιες πιο φιλελεύθερες ιδέες, ακολουθώντας το στίγμα που έδινε ο Κ. Μητσοτάκης, ο οποίος χαρακτήρισε τη Ν.Δ. συνέχεια της ΕΡΕ και της Ένωσης Κέντρου. Παράλληλα, έγιναν κάποιες καταστατικές αλλαγές, καθώς και αλλαγές των κανονισμών λειτουργίας των κομματικών οργανώσεων. Για παράδειγμα, η Διοικούσα Επιτροπή μετονομάστηκε σε Κεντρική Επιτροπή και μαζί με το συνέδριο έγιναν τα κυρίαρχα όργανα του κόμματος. Ο Κωστής Στεφανόπουλος, στο μεταξύ, είχε αποχωρήσει από το κόμμα μαζί με εννέα βουλευτές και αρκετά «γαλάζια» στελέχη, για να ιδρύσει τη ΔΗ.ΑΝΑ., το κόμμα της Δημοκρατικής Ανανέωσης.

3ο Συνέδριο

Χαλκιδική, Απρίλιος 1994

Μεταξύ 22 και 24 Απριλίου 1994 συνήλθε το 3ο Συνέδριο της Ν.Δ., ξανά στη Χαλκιδική, στο οποίο συμμετείχαν 1.300 σύνεδροι. Το κόμμα βρισκόταν υπό την επήρεια του σοκ της ίδρυσης της Πολιτικής Άνοιξης, της ήττας στις εθνικές εκλογές και της παραίτησης Μητσοτάκη. Το συνέδριο γίνεται υπό τον νέο πρόεδρο Μιλτιάδη Εβερτ, που είχε εκλεγεί στις 3 Νοεμβρίου από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος με 141 ψήφους, έναντι 37 ψήφων του Ιωάννη Βαρβιτσιώτη. Τότε εγκρίθηκε το νέο καταστατικό του κόμματος, ενώ επιβεβαιώθηκαν οι ιδεολογικές αρχές του και οριοθετήθηκε το νέο πλαίσιο κυβερνητικού προγράμματος της παράταξης. Στρατηγική επιδίωξη του ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού αναδείχθηκε η «ειρηνική επανάσταση με αξιοπιστία». «Η Ν.Δ. δεν είναι κόμμα ούτε σοσιαλιστικό ούτε νεοφιλελεύθερο» διακήρυξε ο Μιλτιάδης Εβερτ.

4ο Συνέδριο

Αθήνα, Μάρτιος 1997

Στις 4 Οκτωβρίου 1997, ο Μιλτιάδης Εβερτ, που είχε χάσει στις εθνικές εκλογές από το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη, επικράτησε του Γιώργου Σουφλιά με ψήφους 103, έναντι 84, και επανεξελέγη πρόεδρος της Ν.Δ. Ωστόσο, λόγω της εσωκομματικής κρίσης που είχε ξεσπάσει υποχρεώθηκε να συγκαλέσει έκτακτο συνέδριο του κόμματος, τον Μάρτιο του 1997. Είναι η πρώτη φορά που το συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας καλείται να εκλέξει νέο αρχηγό, που θα είναι ταυτόχρονα και ο πρώτος με τόσο ευρεία νομιμοποίηση. Μιλτιάδης Εβερτ και Βύρων Πολύδωρας αποκλείστηκαν στον πρώτο γύρο και στον δεύτερο ο Κώστας Καραμανλής επικράτησε με 69,16%, έναντι 30,84% του Γιώργου Σουφλιά. Λίγες ημέρες μετά, μεταξύ 31 Μαρτίου και 2 Απριλίου, γίνεται το Συνέδριο Αρχών και Θέσεων της Ν.Δ., επαναδιατυπώνονται αρχές και θέσεις, επανασχεδιάζονται άλλες, με φόντο τον 21ο αιώνα για την Ελλάδα στη μετά την είσοδό της στην ΟΝΕ εποχή και ό,τι περιλαμβάνει αυτό.

5ο Συνέδριο

Αθήνα, Μάρτιος 2001

Έναν χρόνο μετά την ήττα στις εκλογές της 9ης Απριλίου 2000, που έμειναν χαραγμένες στο «γαλάζιο» υποσυνείδητο -καθώς περίπου έως τις 9 το βράδυ της Κυριακής ως νικητής των εκλογών φερόταν η Ν.Δ., όμως τελικώς επικράτησε το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη-, έλαβε χώρα το 5ο Συνέδριο της Ν.Δ. Έγινε στην Αθήνα μεταξύ 30 Μαρτίου και 1ης Απριλίου του 2001, ενώ συζητήθηκαν ζητήματα αρχών και θέσεων και έγιναν και οργανωτικές αλλαγές στο κόμμα, με πιο σημαντική τη θεσμοθέτηση γενικού γραμματέα. Τότε ήταν που ο Γιώργος Σουφλιάς επέστρεψε στη Ρηγίλλης έπειτα από πρόσκληση του Κώστα Καραμανλή, σηματοδοτώντας την ενότητα και τη συμφιλίωση, μετά τη διαγραφή του το 1997. «Γιώργο, καλώς όρισες σπίτι σου» του είπε ο κ. Καραμανλής.

6ο Συνέδριο

Αθήνα, Ιούλιος 2004

Το 6ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας πραγματοποιήθηκε από τις 23 έως τις 25 Ιουλίου 2004. Είχαν προηγηθεί οι πανηγυρικές νίκες του κόμματος στις εθνικές εκλογές και τις ευρωεκλογές, και η άνοδος του Κώστα Καραμανλή στην πρωθυπουργία. Στο συνέδριο αυτό τιμήθηκαν τα 30 χρόνια της Μεταπολίτευσης, μαζί με τα 30ά γενέθλια της Νέας Δημοκρατίας. Με τη συμμετοχή 4.500 συνέδρων στο κορυφαίο συλλογικό όργανο του κόμματός, την κατάθεση και την ανταλλαγή απόψεων και προτάσεων, την ανάδειξη του μηνύματος της πολιτικής αλλαγής, την τροποποίηση του καταστατικού και την εκλογή νέας Κεντρικής Επιτροπής προχωρεί η οργανωτική μετεξέλιξη του κόμματος. «Όλοι μαζί εκφράζουμε τη σύγχρονη αντίληψη του κοινωνικού Κέντρου. Μια αντίληψη που δεν έχει σχέση με ξεπερασμένους όρους των τελευταίων δεκαετιών» ήταν το στίγμα που έδωσε ο Κώστας Καραμανλής.

 7ο Συνέδριο

Αθήνα, Ιούλιος 2007

 Στις 7 Ιουλίου του 2007, λίγο πριν ξεσπάσουν οι φονικές πυρκαγιές που πυροδότησαν πολιτικές εξελίξεις και οδήγησαν στις κάλπες του Σεπτεμβρίου, έλαβε χώρα το 7ο Τακτικό Συνέδριο της Ν.Δ. στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Ενώπιον 4.500 σύνεδρων επιβεβαιώθηκε η στήριξη στο πολιτικό πρόγραμμα της κυβέρνησης, χωρίς να γίνει κάποια ουσιαστική αλλαγή στην κομματική δομή και οργάνωση.

8ο Τακτικό Συνέδριο

Αθήνα, Ιούνιος 2010

Κανένα άλλο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας δεν είχε τόσο πυκνές πολιτικές εξελίξεις τους τελευταίους μήνες πριν από τη διεξαγωγή του. Τον Οκτώβριο του 2009, η Νέα Δημοκρατία έχασε από το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου. Αμέσως μετά έγινε έκτακτο συνέδριο για την τροποποίηση του καταστατικού και την αλλαγή της διαδικασίας εκλογής του προέδρου. Στις πρώτες ανοιχτές εσωκομματικές εκλογές της 29ης Νοεμβρίου 2009 ο Αντώνης Σαμαράς εξελέγη αρχηγός του κόμματος με το 50,06% των ψήφων, έναντι 39,72% της Ντόρας Μπακογιάννη και 10,22% του Παναγιώτη Ψωμιάδη. Στη συνέχεια, τον Μάιο του 2010, η χώρα μπήκε επίσημα στο καθεστώς των Μνημονίων. Στις 25-27 Ιουνίου 2010 διεξήχθη το 8ο Τακτικό Συνέδριο της Ν.Δ., στη διάρκεια του οποίου ενισχύθηκε η επικράτηση των ιδεών του κοινωνικού φιλελευθερισμού.

9ο Τακτικό Συνέδριο

Αθήνα, Ιούνιος 2013

Μεταξύ 28 και 30 Ιουνίου 2013 διεξήχθη το 9ο Τακτικό Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, με κεντρικό σύνθημα «Νέα Δημοκρατία, Νέα Ελλάδα», ξανά με αρχηγό τον Αντώνη Σαμαρά, που στο μεταξύ είχε εκλεγεί πρωθυπουργός και μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα είχε προβεί σε ευρύ ανασχηματισμό, μετά την αποχώρηση της Δημοκρατικής Αριστεράς από την κυβέρνηση. Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του κ. Σαμαρά για την πορεία της χώρας και τον ρόλο της Νέας Δημοκρατίας, έγιναν βελτιώσεις στο καταστατικό του κόμματος, ενώ εξελέγη και η νέα σύνθεση της Πολιτικής Επιτροπής.

10ο Τακτικό Συνέδριο

Αθήνα, Απρίλιος 2016

 Στις 22-24 Απριλίου 2016 διεξήχθη το 10ο Τακτικό Συνέδριο της Ν.Δ. με κεντρικό σύνθημα «Οξυγόνο για την Ελλάδα». Ήταν το πρώτο υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπου, ύστερα από μια επεισοδιακή εσωκομματική διαδικασία, με τον πρώτο γύρο να ακυρώνεται εν τη γενέσει του και να επαναλαμβάνεται, επικράτησε του Ευάγγελου Μεϊμαράκη και εξελέγη πρόεδρος της Ν.Δ. «Αφήνουμε πίσω την κρίση και τα λάθη τού χθες. Ξεκινάμε να χτίζουμε την Ελλάδα του 2021. Την περήφανη Ελλάδα της εθνικής αυτοπεποίθησης» είπε στην ομιλία του ο κ. Μητσοτάκης. Το συνέδριο ενέκρινε σημαντικές αλλαγές στο καταστατικό της Ν.Δ., όπως η απαγόρευση του τραπεζικού δανεισμού, η ετήσια διεξαγωγή συνεδρίου και η χρονικά ορισμένη θητεία του προέδρου.

http://www.dimokratianews.gr/content/80975/ta-deka-synedria-poy-simadepsan-tin-istoria-tis-neas-dimokratias