Αναμνήσεις ενός κρητικού από την Κατοχή

Αναμνήσεις ενός κρητικού από την Κατοχή

Γράφει ο Αντώνης Γιαλελάκης

Η γερμανική μπότα πάτησε για τα καλά στο Λασίθι μόνο μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας με τους Συμμάχους.

Μέχρι τότε η κατοχή του από τους Ιταλούς ήταν σχεδόν κωμικοτραγική. Οι Ιταλοί παρέμεναν στις πόλεις οκνηροί και πεινασμένοι.

Οι παππούδες μου επέλεξαν όπως πολλοί Νεαπολίτες να αφήσουν την πόλη και να κατοικήσουν στα υποστατικά τους στα μετόχια του ορεινού Μεραμπέλλου.

Εκεί (στο βουνό Άνυδρος) βρήκαν και καταφύγιο δυο Ιταλοί φυγάδες που δεν παραδόθηκαν στους πρώην συμμάχους τους. Αυτούς τους δυο τους συντηρούσαν οι νοικοκυραίοι από τα γύρω μετόχια στέλνοντας τους με τα παιδιά τους τρόφιμα και νερό.

Τους πήγαινε τρόφιμα συχνά και ο πατέρας μου, δεκάχρονος τότε πρωτογιός του Γιαλελαντώνη που πήγε στην Αλβανία για να τους πολεμήσει. Μου είχε πει και τα ονόματα τους Μα τα ξέχασα. Αυτό που δεν ξέχασα και θα σας διηγηθώ είναι μια ιστορία που μου την έλεγε γελώντας:

Μια ομάδα πάνοπλων Γερμανών στρατιωτών μπήκε ξαφνικά μες τον οικισμό των Περονίδων και αφού έκανε έρευνα κατέληξε στο σπίτι του παππού μου. Δεν ήρθε από τον γνωστό καλντεριμένιο δρόμο, διαφορετικά θα τους έβλεπαν. Έψαχναν τους Ιταλούς.

Η γιαγιά η Ζωίτσα έκρυψε τα έξι παιδιά της στο σοφά και στάθηκε ακίνητη φρουρός στην σκάλα του. Ο παππούς έκατσε μπροστά της.

Οι Γερμανοί τους αγνόησαν, άναψαν την φωτιά, πήραν το σιδεροτήγανο κι άρχισαν να τηγανίζουν τα αυγά που βρήκαν σε ένα καλάθι. Αυτός που τηγάνιζε, σέρβιρε κιόλας ακουμπώντας κάθε φορά το τηγάνι σε μια αδειανή καρέκλα.

Όταν σερβιρίστηκαν όλοι έβαλε και στο δικό του πιάτο και κάθισε σε αυτήν την καρέκλα να φάει κι αυτός.

Θες από την ζεστασιά, θες επειδή το θυμήθηκε, σηκώνεται αυτόματα όρθιος και κοιτά πίσω του: στο παντελόνι του ένας μαύρος κύκλος από το καπνισμένο τηγάνι!

Οι υπόλοιποι γέλασαν. Ο παππούς μου κοιτώντας υποτιμητικά είπε:

«- Ανάθεμα σας, για Ευρωπαίοι!!!..»

Δεν θα κατάλαβαν τα λόγια  του μα σίγουρα αντιλήφθηκαν την διάθεση του. Δυο τρεις κινήθηκαν απειλητικά. Η γιαγιά πάγωσε. Ο παθών όμως με νεύμα του τους σταμάτησε.

Έφαγαν κι έφυγαν.

Panzer Gebirgsjäger Auf Kreta
Φωτό από την Helene Semanderes

 

Facebook/Andonis Gialelakis