Σχέσεις Ρωσίας και ΝΑΤΟ : Ένα προφητικό άρθρο 28 χρόνια πρίν

 

Σχέσεις Ρωσίας και ΝΑΤΟ : Ένα προφητικό άρθρο γραμμένο πριν 28 χρόνια

 

Αν αναρτώ αυτό το άρθρο σήμερα είναι για να παρουσιάσω ότι η σημερινή  κρίση στην Ουκρανία μπορούσε να προβλεφθεί αν και εφόσον οι Δυτικές χώρες προλάβαιναν τα γεγονότα αντί να στρουθοκαμηλίζουν.

Στα 1994 φαινόταν καθαρά ότι η φαινομενικά διαλυμένη Ρωσική Ομοσπονδία σε καμιά περίπτωση δεν ήταν διατεθειμένη να ανεχθεί την επέκταση του ΝΑΤΟ εις βάρος της λόγω και της ύπαρξης ενός δυναμικού στρατιωτικού κατεστημένου που δεν ήταν δυνατό να ανεχθεί την υποτίμηση μιας πρώην υπερδύναμης, υπό άλλο καθεστώς, σε ένα παρία όπως ήθελε η Δύση.

Ήδη από τότε ο Μπόρις Γέλτσιν έκανε λόγο για «ψυχρή ειρήνη». Από την πλευρά του, ο Μπίλ Κλίντον παρότι επέμεινε ό,τι «τα παλαιά σύνορα της Ευρώπης μπορούν να αλλάξουν χωρίς να χαραχθούν καινούργια» στην ουσία προειδοποιούσε τη Ρωσία ότι αν το ΝΑΤΟ το επιθυμεί, θα προχωρήσει στα σχέδια της διεύρυνσης.

Ήταν λοιπό τότε η Δύση που υπερασπιζόταν και πρόβαλε σαν αρχή τον αναθεωρητισμό των συνόρων, κάτι που όμως της γύρισε μπούμερανγκ στις μέρες μας με ένα Πούτιν, σε μια ισχυροποιημένη Ρωσική Ομοσπονδία,  που τον έκανε πράξη καταλαμβάνοντας την Κριμαία και μέρη της ανεξάρτητης Ουκρανίας ενώ άνοιξε και την όρεξη του Ερντογάν να προκαλέσει αποσταθεροποίηση της νοτιοανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ

Διαβάστε το παρακάτω προφητικό άρθρο για να σχηματίσετε προσωπική άποψη. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 7.12.1994

 Κ. ΓΡΑΙΚΙΩΤΗΣ

Ρωσία και ΝΑΤΟ

          Η Δύση, και ειδικότερα οι Ηνωμένες Πολιτείες συνειδητοποίησαν την τελευταία εβδομάδα, πως ο μήνας του μέλιτος με τη Ρωσία έληξε. Οσοι πίστευαν πως η Μόσχα, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, θα παρέμενε επ' αόριστον δεμένη στο άρμα της Δύσης, παριστάνοντας τον απολύτως συνεργάσιμο εταίρο βλέπουν τώρα τις ελπίδες τους να σβήνουν. Μια υπερδύναμη δεν μεταβάλλεται εν μία νυκτί σε πιόνι άλλων, και ειδικότερα των πρώην αντιπάλων της. Τούτο δεν σημαίνει σπαραιτήτως οτι επιστρέφουμε στην εποχή της αντιπαλότητας του Ψυχρού Πολέμου. Απαιτούνται όμως ιδιαιτέρως προσεκτικοί χειρισμοί εκ μέρους της Δύσης για να μην οδηγηθεί η Ευρώπη σε μια περίοδο “Ψυχρής Ειρήνης”, όπως υπογράμμισε  και από το βήμα της ΔΑΣΕ ο Ρώσος πρόεδρος.

          Η ομιλία του Μπορίς Γέλτσιν απο το βήμα της ΔΑΣΕ στη Βουδαπέστη υπενθύμισε σε όλους ότι ο μεταψυχροπολεμικός “μήνας του μέλιτος” έληξε. Ο Ρώσος πρόεδρος απέρριψε με θυμό τα σχέδια για την προς Ανατολάς επέκταση του ΝΑΤΟ, χωρίς να περιλαμβάνεται η Ρωσία, και προειδοποίησε ότι η Ευρώπη κινδυνεύει να περάσει από τον Ψυχρό Πόλεμο στην Ψυχρή Ειρήνη. Αυτό που έχει εξοργίσει τη Ρωσία είναι η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης Κλίντον να επιταχύνει τη διαδικασία της επέκταση του ΝΑΤΟ, κάτι που υπονοεί πως τα μέλη του ΝΑΤΟ και ειδικότερα οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό υποτιμήσει τις ρωσικές ευαισθησίες. Βέβαια, οι δυτικοί σύμμαχοι δεν μπορούν να προσπαθούν να ικανοποιούν επ' αόριστον τη Ρωσία, η οποία παρά τα οικονομικά προβλήματα έχει αποδείξει ότι παραμένει ένας σκληρός και πολύπλοκος παίκτης της διεθνής  σκηνής.

           Η τακτική που ακολουθεί η Μόσχα τον τελευταίο καιρό, είναι να διατηρεί μια διφορούμενη στάση να πετυχαίνει υποχωρήσεις και στη συνέχεια να μην τηρεί από την πλευρά της τη συμφωνία. Αυτό ακριβώς έκανε στις Βρυξέλλες ο Αντρέι Κόζιρεφ όταν απέρριψε τα τελικά σχέδια για το πρόγραμμα στρατιωτικής συνεργασίας με το ΝΑΤΟ. Ωστόσο θα πρέπει η Δύση να κατανοήσει και να ανταποκριθεί στην εξαιρετική ευαισθησία μιας ταπεινωμένης υπερδύναμης, της οποίας η οικονομία έχει καταρρεύσει και το ισχυρό στρατιωτικό της κατεστημένο τρίζει τα δόντια του...

Η αμερικανική πολιτική στην Ευρώπη αυτήν την εποχή προσπαθεί να προσδώσει μια επίφαση τάξης σε αυτό που στην πραγματικότητα δεν είναι παρά χαώδες και γεμάτο σύγχυση. Αιτία αυτής της σύγχυσης ήταν η λανθασμένη υπόθεση της κυβέρνησης Μπους, η οποία υιοθετήθηκε στη συνέχεια από την κυβέρνηση Κλίντον, πως μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης θα ήταν δυνατή η δημιουργία μια σχέσης συνεργασίας με τη Ρωσία.

           Το μεγάλο μειονέκτημα αυτής της υπόθεσης είναι ότι αποδεικνύεται πως η Ρωσία χρειάζεται περισσότερο μια ανταγωνιστική σχέση από μια σχέση συνεργασίας. Μόνον μέσω του ανταγωνισμού με “τη Δύση” μπορούν οι Ρώσοι ηγέτες να διατηρήσουν την ενότητα του ρωσικού λαού και των άλλων εθνικοτήτων που αποτελούν τη Ρωσική Ομοσπονδία. Μόνο μέσω της διατήρησης του μύθου της “υπερδύναμης”  μπορούν οι κ. Γελτσιν και Κόζιρεφ να τα βγάλουν πέρα. Ο ανταγωνισμός σήμερα δεν έχει μεγάλες διαφορές με αυτόν του παρελθόντος.  Αφορά τις σφαίρες επιρροής στην Ευρώπη, όπως ακριβώς συμβαίνει τα τελευταία 50 χρόνια. Τούτο κρύβεται πίσω από την ρωσική υποστήριξη προς τη Σερβία, την αντίδραση του Κόζιρεφ την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες και την εμμονή της Μόσχας να μετατρέψει τη ΔΑΣΕ σε έναν ισχυρότερο οργανισμό στην Ευρώπη.

          Οι πρόεδροι της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών στη σύνοδο της  ΔΑΣΕ δεν άφησαν καμία αμφιβολία πως οι δύο δυνάμεις έχουν τώρα σοβαρές διαφορές σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Ο Μπόρις Γέλτσιν έκανε λόγο για «ψυχρή ειρήνη». Απο την πλευρά του, ο Μπίλ Κλίντον παρότι επέμεινε ό,τι «τα παλαιά σύνορα της Ευρώπης μπορούν να αλλάξουν χωρίς να χαραχθούν καινούργια» στην ουσία προειδοποίησε τη Ρωσία ότι αν το ΝΑΤΟ το επιθυμεί, θα προχωρήσει στα σχέδια της διεύρυνσης.

           Οι δύο ηγέτες στάθηκαν πλάι πλάι καθώς ο πρόεδρος της Ουκρανίας υπέγραφε την Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Οπλων, με αντάλλαγμα την παροχή εγγυήσεων εκ μέρους της Βρετανίας, της Ρωσίας, και των Ηνωμένων Πολιτειών. Αντί όμως να χρησιμοποιήσει αυτήν την  ευκαιρία να συζητήσει με τον Μπορίς Γέλτσιν το ζήτημα της Βοσνίας, το ΝΑΤΟ και τις ειρηνευτικές αποστολές στην Ευρώπη, ο κ. Κλίντον επέστρεψε στην Ουάσιγκτον. H παρουσία του στη δεξίωση του Κογκρέσου κρίθηκε σημαντικότερη...

Πηγές :

FINANCIAL TIMES   

THE WALL STREET JOURNAL

 ΤΗΕ  TIMES

-Επιμέλεια: ΘΑΛΕΙΑ ΚΑΡΤΑΛΗ

Από την εφημερίδα  " Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"        

της              7ης  Δεκεμβρίου 1994