Αεροπλάνα και βαπόρια, αλλά και τρενάκια, κούκλες στρατιωτάκια, κάθε είδους
ζωάκια, επιτραπέζια παιγνίδια όπως τόμπολα, γκρινιάρης, monopoly, αποτελούν σήμερα αντικείμενα πόθου και πάθους συλλεκτών σε ολόκληρο τον
κόσμο.
Να, γιατί πρέπει να παίρνουμε τα παιχνίδια στα (πολύ) σοβαρά
Του Γιάννη Σουλιώτη
H τελευταία
γενιά παραδοσιακών παιχνιδιών πριν από την άφιξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών
και των ψηφιακών χαρακτήρων αποκτούν συλλεκτική αξία και κυριαρχούν στο
χρηματιστήριο των αναμνήσεων. Πρόκειται κυρίως για τις αποκαλούμενες φιγούρες
δράσης (actiofigures) με αρθρωτά ή στατικά μέλη, τα «στρατιωτάκια» της
δεκαετίας του '80 και των αρχών του '90, που πλέον γίνονται ανάρπαστα από
συλλέκτες πρόθυμους να δαπανήσουν μια μικρή περιουσία για να τα αποκτήσουν.
Στις εξειδικευμένες
σελίδες του Διαδικτύου δημοπρατούνται καθημερινά μερικές χιλιάδες παιχνιδιών,
στις ΗΠΑ και σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης διοργανώνονται ετήσια συνέδρια
συλλεκτών, ενώ στη χώρα μας κάνουν δειλά την εμφάνισή τους καταστήματα που
μεταξύ άλλων διαθέτουν προς πώληση ήρωες παιδικών παιχνιδιών, φιγούρες που
ξεπήδησαν από τα κόμικ και τον κινηματογράφο. Για παράδειγμα, οι ήρωες της
θρυλικής ταινίας επιστημονικής φαντασίας «Star Wars», που κυκλοφόρησαν στο
εμπόριο το όχι και τόσο μακρινό 1978 κοστίζουν σήμερα ακόμα και 2.500 ευρώ, ενώ
η τιμή ορισμένων μοντέλων της «Playmobile», ηλικίας 31 ετών ανέρχονται στα 800
ευρώ.
Κάθε μήνα σε
εξειδικευμένα καταστήματα κυκλοφορούν έντυπα, σε ρόλο εκτιμητή με ειδικές
λίστες για τη συλλεκτική αξία κάθε παιχνιδιού βάσει ειδικής κλίμακας που
καθορίζει την αξία του από την ηλικία, τη φθορά και τη σπανιότητά του.
«Πρόκειται για
αντικείμενα που μας συνδέουν με τα παιδικά μας χρόνια. H νοσταλγία είναι αυτή
που πάνω απ' όλα τα καθιστά συλλεκτικά», αναφέρει στην «K» ο Σέργιος Κισκίνης,
που από το 1974 μέχρι σήμερα έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 2.000 φιγούρες
ηρώων του «Star Wars», 3.000 playmobile, 500 χειροκίνητα ποδοσφαιράκια, μερικές
εκατοντάδες σιδερένιες μινιατούρες αυτοκινήτων και φιγούρες ηρώων κόμικ.
«Η
συλλεκτικότητα καθορίζεται κυρίως από το πόσο παλιές είναι οι συγκεκριμένες
φιγούρες, από τον αριθμό των κομματιών που κυκλοφόρησαν στο εμπόριο και φυσικά
από την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Μεταξύ των συλλεκτών μεγαλύτερη αξία
έχουν οι φιγούρες και τα παιχνίδια που βρίσκονται ακόμα στη συσκευασία τους,
διαφορετικά η τιμή τους πέφτει στο μισό» σχολιάζει από τη μεριά του ο συλλέκτης
Βασίλης Ψώνης.
Σε άλλες πάλι
περιπτώσεις, η συλλεκτικότητα ενός παιχνιδιού καθορίζεται από αστάθμητους
παράγοντες. Όπως χαρακτηριστικά λέει στην «K» ο κ. Αλέξανδρος Μαργατίνας,
εμπορικός διευθυντής της εταιρείας παιχνιδιών «Hasbro», «όταν η «El Greco»
εξαγοράστηκε και το εργοστάσιο που κατασκεύαζε την «Μπίμπι Μπο» στην Ελλάδα
έκλεισε, η συγκεκριμένη κούκλα απέκτησε νοσταλγικό χαρακτήρα και έγινε
ανάρπαστη από τους συλλέκτες του είδους».
Αντίστοιχα
παραδείγματα υπάρχουν και για τα επιτραπέζια παιχνίδια, με χαρακτηριστικότερο
αυτό της τελευταίας «Μονόπολης» που κυκλοφόρησε με χαρτονομίσματα σε δραχμές.
Ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν εξάλλου, οι συλλογές μοντέλων και παιχνιδιών που
σχετίζονται αυστηρά και μόνο με τον κινηματογράφο, μόδα που κάνει θραύση στο
εξωτερικό και τελευταία καταγράφεται και στην Ελλάδα. Φιγούρες από παλιές
ταινίες, αλλά και σύγχρονες που θεωρούνται «καλτ» συγκεντρώνονται μετά μανίας
από τους φίλους του είδους και αποκτούν συλλεκτική αξία ανεξάρτητα της
παλαιότητάς τους. Παρότι σε ορισμένες περιπτώσεις οφείλουν τη δημοτικότητά τους
στο μάρκετινγκ και στο άνοιγμα της κινηματογραφικής βιομηχανίας στην ευρύτερη
αγορά...
Έντυπη Καθημερινή
http://www.kathimerini.gr/207094/article/epikairothta/ellada/na-giati-prepei-na-pairnoyme-ta-paixnidia-sta-poly-sovara
ΜΟΥΣΕΙΟ
ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΥ
Βρίσκεται στη Μύρινα της Λήμνου (Περισσότερα κλικ ΕΔΩ)
Ο σπόρος για ένα τέτοιο μουσείο έπεσε το 1976,
όταν ο συγγραφέας παιδικών βιβλίων Χρ. Μπουλώτης επισκέφτηκε το Μουσείο
Παιχνιδιών της Νυρεμβέργης.
Εντυπωσιασμένος, εκείνη τη
μέρα αγόρασε από ένα παλαιοπωλείο και το πρώτο του παλιό παιχνίδι, μια
μεταλλική γερμανική ατμομηχανή τρένου της δεκαετίας του 1930.
Έκτοτε η συλλογή του
εμπλουτίστηκε με παιχνίδια που έλιωσαν στα παιδικά χέρια, φυλάχτηκαν στο πατάρι
ή διασώθηκαν από τα σκουπίδια και κατέληξαν σε κάποιο παλαιοπωλείο. Παιχνίδια
που λατρέψαμε, ζηλέψαμε ή ονειρευτήκαμε. Λαϊκά καθώς και γνωστών ευρωπαϊκών και
αμερικανικών εταιρειών, που χρονολογούνται ακόμα και από τον 19ο αιώνα. Ανάμεσά
τους και αρκετά ελληνικά.
Τσίγκινες λιθόγραφες
μοτοσικλέτες, πυροσβεστικά οχήματα, μολυβένια στρατιωτάκια, πάνινες και
πορσελάνινες κούκλες, τροχήλατα κοκόρια, κλόουν από παπιέ μασέ, λούτρινα
αρκουδάκια, κουρδιστά ποντικάκια , ακροβάτες και ορχήστρες μινιατούρες ξυπνούν
παιδικά γέλια και κλάματα. Κιβωτοί και φάρμες με ζώα, χάρτινα λούνα παρκ,
περήφανα τσολιαδάκια, βιαστικοί αγιοβασίληδες και κουμπαράδες-γουρουνάκια, που
θυμίζουν την ξεχασμένη τέχνη της αποταμίευσης, ξεπηδούν από το λεύκωμα.
«…Το παιγνιώδες αποτελεί
έξεργα, σε υπερθετικό βαθμό, όχι μόνο αναγκαίο τρόπο έκφρασης, αλλά όχημα προς
τη σταδιακή αναζήτηση ταυτότητας, τον αυτοπροσδιορισμό, τη διερευνητική
οριοθέτηση του κόσμου και εν τέλει την κοινωνικοποίηση.
Το παιχνίδι είναι ακόμη
ένα είδος ευτυχισμένης θητείας, της πρώτης μας θητείας στην ελευθερία» γράφει ο
Χρήστος Μπουλώτης στην έκδοση, που αρχίζει με το πρώτο παιχνίδι στην κούνια του
βρέφους, την κουδουνίστρα.
Μια ξεραμένη νεροκολοκύθα
με τους σπόρους της, που κουνιούνται ρυθμικά, αποτέλεσε το αρχέγονο παιχνίδι.
«Την επινόηση της μεταλλικής κουδουνίστρας (πλαταγή ή πλαταγών) αποδίδει ο
Αριστοτέλης στον Αρχύτα, μαθηματικό, φιλόσοφο και πολιτικό του 4ου αιώνα π.Χ.».
Ποιος θα το περίμενε όμως
ότι τα αρκουδάκια Teddy bear οφείλουν το όνομά τους στον Θεόδωρο (Theodor)
Ρούζβελτ. Λέγεται πως ο Αμερικανός πρόεδρος σε ένα κυνήγι αρνήθηκε να σκοτώσει
ένα μικρό ορφανό αρκουδάκι. Αρπάζοντας την ευκαιρία ο Νεοϋορκέζος καταστηματάρχης
Morris Michtom άρχισε το 1930 να φτιάχνει υφασμάτινα αρκουδάκια και τα ονόμασε
Τeddy’s bear, δηλαδή το αρκουδάκι του Tέντι.
Στη Νέα Υόρκη πάλι το
1903, όταν εγκαινιάστηκε ένα θεματικό πάρκο με ατραξιόν το διαστημόπλοιο Luna
,άρχισαν να παράγονται πλήθος παιχνίδια «Λούνα Παρκ», πάρκα διασκέδασης δηλαδή,
με καρουζέλ, τροχούς, συναρπαστικές εναέριες διαδρομές .
Διαχρονικά δημοφιλή είναι
και τα στρατιωτάκια. Αρχικά από κασσίτερο ή μολύβι, υπήρξαν τα παιχνίδια των
μικρών βασιλιάδων. Ο Λουδοβίκος ΙΕ” μόλις δύο ετών, το 1663, έλαβε δώρο μια
σειρά γερμανικά στρατιωτάκια για να διασκεδάσει αλλά και να μυηθεί στις
μελλοντικές του δραστηριότητες.
Αυτές οι μινιατούρες
γνώρισαν επίσης δόξες έπειτα από νικηφόρες μάχες. Για παράδειγμα, «μετά τον
Γαλλο–Πρωσικό πόλεμο του 1870 κάθε μικρό Γερμανάκι ήθελε να ξαναζήσει την
ευφορία της νίκης απέναντι στους Γάλλους…»
Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος
έγραφε στο περιοδικό «Η Διάπλασις των Παίδων» το 1939: «Είναι παρατηρημένο πως
τα πρωτοχρονιάτικα παιχνίδια ακολουθούν πάντα το πνεύμα της εποχής. Τα ίδια τα
παιδιά το επιβάλλουν στους εμπόρους. Σε καιρούς ειρήνης επικρατούν τα
ειρηνικά-σοβαρά ή κωμικά παιχνίδια, κούκλες κομψές, ντυμένες σαν κυρίες,
καραγκιόζηδες, κουκλόσπιτα, μουσικά οργανάκια και ούτω καθεξής.
πηγή:Εφημερίδα των Συντακτών
http://papageorgopoulos.blogspot.gr/2013/01/blog-post_7.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου