ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΣΜΟΣ

ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΣΜΟΣ

Η θεωρία του “ζωτικού χώρου”, ο τούρκικος αναθεωρητισμός και η πολιτική του “κατευνασμού”

Γράφει ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΥΤΣΟΝΑΣΙΟΣ

Σε συνέντευξη του στην τουρκική εφημερίδα Hurriyet, ο εκπρόσωπος της Τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν δήλωσε πως:

“Εμείς μπορούμε να επιλύσουμε τα μεταξύ μας προβλήματα. Τα θέματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν είναι μόνο η ανατολική Μεσόγειος και το Αιγαίο (!!). Υπάρχουν θέματα όπως τα προβλήματα της Μουσουλμανικής Τουρκικής μειονότητας στην Ελλάδα και η επιλογή των μουφτήδων μέσω εκλογών” (!!).

Το τουρκικό επινόημα της «γαλάζιας πατρίδας», δηλαδή της επιθετικής επέκτασης, κατά παραβίαση κάθε έννοιας Διεθνούς Δικαίου και με καταπάτηση κάθε Διεθνούς Συνθήκης, πηγάζει μέσα από τον σκληρό πυρήνα της ναζιστικής θεωρίας του «ζωτικού χώρου» [Lebensraum].

Ιστορικά, αξίζει να σημειωθεί ότι εμπνευστής της θεωρίας του «Ζωτικού Χώρου», ήταν ο Γερμανός καθηγητής Φρίντριχ Ράτζελ, το 1901, που την έβλεπε σαν προέκταση της θεωρίας του Δαρβινισμού στις διεθνείς σχέσεις με συνέπεια τη βιολογική θέαση της γεωγραφίας, στην οποία το επικρατούν χαρακτηριστικό είναι η συνεχής εναλλαγή των συνόρων, αναλόγως της συστολής ή της διαστολής των εθνών που τα συγκροτούν, αντιμετωπίζοντας τα κράτη ως ζωντανούς οργανισμούς.

Κατά τον ίδιο τρόπο, ο Ερντογάν επικαλείται τη Συνθήκη της Λωζάννης, προκειμένου να πείσει τον τουρκικό λαό ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις τότε συρρίκνωσαν την Τουρκία αποσπώντας της εδάφη, που ανήκαν προηγουμένως στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Μιλώντας στην επέτειο ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας, ο Ερντογάν είπε πως τα νησιά στο Αιγαίο ήταν τουρκικά και έχουν έντονα τα στοιχεία του τουρκικού πολιτισμού! «Εγώ εδώ δίνω μάθημα ιστορίας. Εγώ μίλησα για τη Λωζάννη και ενοχλήθηκαν. Γιατί; Τα νησιά που βρίσκονται μπροστά στη μύτη μας, το φωνάζω, ήταν δικά μας, σε αυτά τα νησιά έχουμε την ιστορία μας, μνημεία μας, τζαμιά μας. Ακόμα ενοχλούνται όταν τα λέμε. Γιατί;».

Ο Νταβούτογλου πάλι, ο θεωρητικός και θεμελιωτής  του τούρκικου αναθεωρητισμού, αναφέρει στο βιβλίο του «Στρατηγικό Βάθος» (2001), πως οι πλησίον της Τουρκίας θάλασσες όπως ο Εύξεινος Πόντος, η Ανατολική Μεσόγειος, ο Περσικός Κόλπος η Κασπία θάλασσα, καθώς και τα μεγάλα ποτάμια θεωρούνται στρατηγικοί παράγοντες «ζωτικής σημασίας». Επιπλέον, το Αιγαίο αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την Τουρκία αφού, λέει, η Τουρκία δεν είναι απλώς μια χώρα του Αιγαίου, αλλά και μια χώρα που εντάσσεται «σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, σε μια περιοχή που ξεκινάει από την Αδριατική και εκτείνεται ως τον κόλπο της Αλεξανδρέττας και τη Διώρυγα του Σουέζ».

Αν επιχειρήσουμε έναν παραλληλισμό του Lebensraum από το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ και του ισλαμικού – νεο-οθωμανικού καθεστώτος του Ερντογάν, θα εντοπίσουμε προφανείς ομοιότητες.

Οι τραγικές ομοιότητες  της ιστορίας αποκαλύπτονται στο γεγονός ότι, όπως τότε η Βρετανία και η Γαλλία, επιδίδονταν σε μια αδιέξοδη πολιτική κατευνασμού της Ναζιστικής Γερμανίας, έτσι και σήμερα η Δύση (ΕΕ-ΗΠΑ), χρησιμοποιούν την ίδια λανθασμένη συνταγή απέναντι στις αναθεωρητικές πρακτικές του Ερντογάν, λανσάροντας την πολιτική του “κατευνασμού” της τούρκικης προκλητικότητας και των “ίσων” αποστάσεων στις ελληνοτουρκικές διαφορές, που μόνο ίσες δεν καταλήγουν να είναι, αλλά ετεροβαρείς υπέρ της Τουρκίας.

Πηγή:

https://www.militaire.gr/i-theoria-toy-quot-zotikoy-choroy-quot-o-toyrkikos-anatheoritismos-kai-i-politiki-toy-quot-kateynasmoy-quot/

 

ΕΓΩ Ο ΝΑΥΤΙΚΟΣ

 

Γράφει ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΚΟΝΑΣ

Αν με ρωτήσετε για την ζωή μου δεν έχω τίποτα να πω.

Δεν είμαι κάποιος celebrity, ποδοσφαιριστής ή ηθοποιός, θεατρίνος ή τραγουδιστής, δημόσιο πρόσωπο, ούτε καν ένα απλό μέλος κάποιας επιτροπής.

Δεν συμμετέχω σε γάμους και βαφτίσια, γιορτές ή πανηγύρια.

Δεν συνωστίζομαι σε κοινωνικές ή φιλανθρωπικές εκδηλώσεις. Σε συναθροίσεις, δεν έχω καμία διάθεση να παραβρεθώ. Σε καμία απ' τις συγκεντρώσεις οπουδήποτε και να γίνονται.

Προέρχομαι από ένα παράλληλο σύμπαν, ένα άλλο κόσμο, απ' την απεραντοσύνη και το αιώνιο - το αγέννητο πριν όλα ξεκινήσουν να υπάρχουν - των ωκεανών.

Προέρχομαι απ' το δημιουργό που πρώτος δημιούργησε την αρχή, εκείνη την μεγάλη πύρινη περιστρεφόμενη μάζα, απ' την οποία όλα ξεκίνησαν.

Εκείνος συνέθεσε μέσα μου αυτό που είμαι.

Έχτισε αυτό που κρύβω. Κύτταρο, κύτταρο έχτισε το σώμα μου και καθώς οικοδομούσε, για να λειτουργήσω όπως θα έπρεπε, παντού στο εσωτερικό της ύπαρξης μου έχυσε νερό, στο οποίο όλα επιπλέουν, όλα εκεί ταξιδεύουν, υπάρχουν μέσα σε μια θάλασσα, την ύπαρξη μου, τον δικό μου διαχρονικό χωρίς αρχή και τέλος κόσμο.

Γι' αυτό πως αλλιώς να λειτουργήσω και να σκεφτώ;

Είμαι θάλασσα και νερό, ωκεανοί, αφρός των κυμάτων, είμαι οτιδήποτε καταχθόνιο εκεί στο βυθό, στις εκατόμβες βαθιά στο σκοτάδι στις θάλασσες της υδρογείου.

Κάθε φορά που αναχωρούσα για να επιστρέψω στην θάλασσα, πίστευα ότι επέστρεφα εκεί όπου ανήκω.

Ανήκω εκεί και όχι αλλού. Ανήκω και είμαι μια σταγόνα θάλασσας, μια ρανίδα, η μικρότερη που μπορεί να υπάρχει απ' αυτό τον απέραντο υδάτινο κόσμο.

Γεννήθηκα Ναυτικός εξ αρχής, θαλασσινός απ' το πρώτο χάδι της μάνας μου, απ' το πρώτο γάλα που βύζαξα, τις πρώτες νότες μουσικής που άκουγα όταν η θάλασσα έρχονταν ορμητική να κατακλύσει την περιοχή γύρω μου.

Σαν Ναυτικός, αυτή η περίεργη δική μου προσωπικότητα, γέννημα θρέμμα της γαλάζιας θαλπωρής των οριζόντων έπρεπε κάθε φορά να επαναλαμβάνω τον εαυτό μου.

Να λέω φεύγω και να φεύγω για να συναντήσω το μακρινό απροσδιόριστο που με εξέθρεψε, με νανούρισε και γι' αυτό το βλέπω σαν φίλο κι' αδερφό.

Να λέω μου λείπει όταν μου έλειπε και να το πιστεύω.

Να λέω είμαι Ναυτικός και να είναι αυτό μια σημαντική δική μου αυτοπεποίθηση.

Να αγαπάω το φως, την αρμύρα, τον άνεμο, την μοναξιά, την σιγή των ωκεανών, τις θρυμματισμένες χίλιες αποχρώσεις του μπλε σε κάθε κύμα, τις αποχρώσεις του χρυσαφί στην Ανατολή, του ροζ παντού στον ορίζοντα και κάθε σύννεφο παντού στο στερέωμα!!!

Εγώ είμαι ο παντοτινός Ναυτικός, ο Θαλασσινός, ο Ταξιδευτής, η ουσία και το πνεύμα της περιπέτειας. Η Ουσία και το Πνεύμα της περιπλάνησης, η Ιθάκη πριν την πλησιάσει κάποιος, ο κήπος της Εδέμ πριν κάποιος γευτεί τους καρπούς του, η Γη της Επαγγελίας πριν κάποιος πατήσει το χώμα και αισθανθεί την ανατριχίλα που γεννάει η περιπλάνηση, η αρχή και το τέλος κάθε ταξιδιού, η διαδρομή πριν φτάσει κάποιος στο προορισμό.

Αν είμαι Ναυτικός, είμαι και Θάλασσα, είμαι εκείνος ο κίνδυνος που εκείνη γεννάει, είμαι η Θύελλα, ο Μουσώνας και η Τρικυμία, είμαι η αέναη ορμή που κατακλύζει και απειλεί τα πάντα, ηρεμεί τα πάντα, μαγεύει και συγκινεί, συναρπάζει, αφέντρα της γης και του κόσμου, επίπεδη, ατελείωτη, περιστρεφόμενη σε μια αιώνια περιδίνηση, την δική μου εσωτερική παρόρμηση η οποία με οδηγεί να ταυτιστώ μαζί της.

Δεν αποφάσισα να γίνω Ναυτικός χωρίς να γνωρίζω τι ακριβώς θα έπρεπε να κάνω.

Δεν προγραμμάτισα τίποτα, όντας φύση ανυπότακτη, κύτταρο της σκοτεινής ανταριασμένης θάλασσας, απ' την οποία προέρχομαι.

Ήμουνα εξ αρχής ο εαυτός μου, δηλαδή Ναυτικός, Θαλασσινός και Ταξιδευτής. Ήμουνα η διάθεση μου, ο νους και η έγνοια μου για την απεραντοσύνη, πέρα απ' τους ορίζοντες, πέρα απ' την γης, πέρα και ακόμα πιο πέρα απ' την εικόνα γύρω μου, την οποία πάντα διεύρυνα.

Την διεύρυνα και καθώς ταξίδευα ποτέ μα ποτέ δεν είπα έφτασα στο προορισμό μου, στην άκρη του κόσμου, στην Ιθάκη μου.

Δεν υπήρχε η Ιθάκη μου, ένα δικό μου λιμάνι, μια γης για να την προσεγγίσω.

Στην ζωή μου σαν Ναυτικός υπήρχε μόνο θάλασσα και οτιδήποτε εκείνη γεννούσε, οτιδήποτε που ήταν δικό της και δικό μου και θα έπρεπε να το δαμάσω.

Όλα αυτά ήταν οι πολιτείες μου, η δική μου συναναστροφή, τα κύματα οι φίλοι μου, τα θαλασσοπούλια και οι κορμοράνοι οι συνοδοιπόροι μου, η γαλάζια και επίπεδη χώρα μου, η πατρίδα μου και το καταφύγιο μου, το λημέρι μου, τα χρώματα στον ορίζοντα και το στερέωμα οι πινελιές μου, για τις οποίες με τόσο πολύ αγάπη και φροντίδα σχεδίασα...!!!

Εγώ ο Ναυτικός, λέω ότι Ναυτικός ήμουν πάντα, Ταξιδευτής πάντα, αναχωρητής πάντα, διαχρονικός και αιώνιος εραστής γι' αυτά που λάτρεψα πάντα κι' όταν η ζωή μου τελειώσει θα ήθελα μια για πάντα να ενωθώ μαζί τους, σαν το αναπόσπαστο και αναλλοίωτο της ίδιας της φύσης..!!!

 

Άγγελος Κακονας

Θάλασσα - Ναυτιλία - Ναυτικοί - Πλοία

ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΡΟΔΟΤΟ

"LA PALOMA" (Το Περιστέρι) ΕΝΑ ΙΣΠΑΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΡΟΔΟΤΟ

 

Πρόκειται για το δημοφιλέστερο ισπανικό τραγούδι όλων των εποχώνΟι περισσότεροι γνωρίζουν τη μελωδία, αλλά ίσως αγνοούν τον τίτλο La paloma (το περιστέρι).

Το συνέθεσε διαβάζοντας Ηρόδοτο, ο Ισπανός Sebastian Iradier (αργότερα Yradier) κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Κούβα το 1861.

Ο πρώτος στίχος του τραγουδιού αναφέρεται χαρακτηριστικά στην Αβάνα. Cuando Sali de la Habana,valgame Dios! ( Όταν έφυγα από την Αβάνα, με τη βοήθεια του Θεού!)

Ορισμένοι μουσικολόγοι πιστεύουν ότι μπορεί να το συνέθεσε το 1863, περίπου δυο χρόνια πριν πεθάνει στην Ισπανία, ξεχασμένος, χωρίς να έχει προλάβει την τεράστια επιτυχία της δημιουργίας του.

Ο Υραντιε διαβάζει, λοιπόν, Ηρόδοτο και φθάνει σε ένα γεγονός του 492π.Χ., κατά την διάρκεια των Ελληνο-Περσικών πολέμων, εποχή που ακόμα δεν έχουν εμφανιστεί τα λευκά περιστέρια στην Ευρώπη.

Ο Περσικός στόλος υπό τον στρατηγό Μαρδόνιο αντιμετωπίζει φοβερή τρικυμία καθώς παραπλέει τις ακτές του Άθω και βυθίζονται όλα τα πλοία του με τα πλήρωμάτα τους. (300 πλοία και πάνω από 20.000 άνδρες).

Την ίδια στιγμή τα λευκά περιστέρια που συνόδευαν τα πλοία εγκατέλειπαν τον χώρο της τραγωδίας με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης.

Ο συνθέτης εντυπωσιάστηκε υπερβολικά από την εικόνα αυτή νιώθοντας ότι τα περιστέρια έφευγαν για την πατρίδα, μεταφέροντας μηνύματα αγάπης κι ελπίδας από τους στρατιώτες (δεν ήταν ναύτες εκτός από τους απαραίτητους για τον πλου) που έχασαν την ζωή τους στη θάλασσα.

Η εικόνα παρέπεμπε στο ότι η αγάπη ξεπερνά τον θάνατο και τον χωρισμό.

Ακόμα και σήμερα τα συναισθήματα του χωρισμού, της μοναξιάς, του θανάτου και της αγάπης υπάρχουν στις περισσότερες από 2.000 εκτελέσεις του τραγουδιού.

Επηρεασμένη από το κουβανέζικο στυλ habanera η Paloma γρήγορα αγαπήθηκε στο Μεξικό, Ισπανία, Χαβάη, Γερμανία, Ρουμανία και Ζανζιβάρη - θεωρούμενο σιγά-σιγά σε μερικές χώρες ως ημικλασικό τραγούδι.

Το κείμενο του Ηροδότου έχει ως ακολούθως :

«Από την Θάσον έπειτα επέρασαν εις την απέναντι ξηράν και επροχώρουν ακτοπλοούντες έως την Άκανθον(όπου αργότερα έκοψε τον Ισθμό ο Ξέρξης,στην αρχή της χερσονήσου του Άθω) και αποπλέοντες από την Άκανθον εδοκίμασαν να περιπλεύσουν τον Άθω. Αλλά ενώ τον περιέπλεον, έπεσε απάνω τους ένας δυνατός βοριάς, οργή Θεού, και τους έκαμε φοβερή καταστροφή, πέταξε έξω εις τον Αθω πολλά πλοία. Λέγουν δηλαδή, ότι τα πλοία που χάθηκαν ήσαν κάπου τριακόσια και άνθρωποι επάνω από είκοσι χιλιάδες και επειδή η θάλασσα εκείνη γύρω εις τον Άθω είναι γεμάτη σκυλόψαρα, άλλους τους άρπαζαν και χάνονταν και άλλοι συντρίβονταν επάνω στα βράχια . όσοι πάλι απ' αυτούς δεν ήξεραν κολύμπι (το ιδιο συνέβη και κατά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας), χάνονταν γι'αυτόν τον λόγο και άλλοι από το κρύο. Αυτή λοιπόν ήταν η τύχη του ναυτικού στρατού».

Ο Μαρδόνιος δεν ήταν με τον στόλο. Έμεινε στη Θάσο περιμένοντας ενισχύσεις. Ήταν πανίσχυρος ως στρατηγός διότι πρόσφατα είχε νυμφευθεί μια κόρη του βασιλιά Δαρείου, την Αρτοζώστρα. Εξ αιτίας αυτής της αποτυχίας έχασε την εξουσία του. Τον Σεπτέμβριο του 479 πΧ σκοτώθηκε στην μάχη των Πλαταιών.

Το τραγούδι

Η Paloma ήταν το αγαπημένο τραγούδι του αυτοκράτορα του Μεξικού Μαξιμιλιανού. Σύμφωνα με τον θρύλο, που ζωντανεύει και στην ταινία Juarez, η τελευταία επιθυμία του Μαξιμιλιανού, πριν τον εκτελέσουν, ήταν να ακούσει την μελωδία.

Οι πρώτες μεταφράσεις-διασκευές του τραγουδιού έγιναν το 1865 στην Γαλλία (οι Γάλλοι κατοχύρωσαν τους στίχους το 1877) και Γερμανία.

Μια από τις πρώτες ηχογραφήσεις ήταν από την γαλλική Garde Republicaine το 1899.

H διάδοση της χαβανέζικης κιθάρας βοήθησε στην εξάπλωση της δημοτικότητας του τραγουδιού.

Στην αγγλική γλώσσα παρουσιάστηκε ως No more από τον Elvis Presley.

Τη σύνθεση ερμήνευσαν καλλιτέχνες της όπερας, ποπ, τζαζ, ροκ, στρατιωτικές μπάντες και φολκλορικοί τραγουδιστές.

Η Paloma πέρασε και στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες, όταν τραγουδήθηκε από την μεγαλύτερη χορωδία του κοσμου, 88.600 ανθρώπους στο Αμβούργο, στις 9 Μαΐου 2004.

https://www.inewsgr.com/more/0/LA-PALOMA-to-peristeri-ena-ispaniko-tragoudi-ebnefsmeno-apo-ton-irodoto.htm

 

Η διαχείριση του τέλους του Εμφυλίου από το ΚΚΕ

Η διαχείριση του τέλους του Εμφυλίου από το ΚΚΕ

 

Του Νικου Μαραντζιδη*

Στις 27 Αυγούστου 1948, μετά δηλαδή τις μάχες στον Γράμμο και την υποχώρηση στο Βίτσι, η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση δημιούργησε με τον υπ' αριθμ. 17 νόμο, το Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο του ΔΣΕ, που: «εξετάζει τη στρατιωτικο-πολιτική κατάσταση και τα ζητήματα της οργάνωσης και διοίκησης του Στρατού και αποφασίζει για τη διεξαγωγή των επιχειρήσεων». Στην πραγματικότητα, η συγκρότηση του Ανώτατου Πολεμικού Συμβουλίου ήταν απόφαση του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ, δύο ημέρες νωρίτερα με στόχο την περιθωριοποίηση του Μάρκου Βαφειάδη, την οργανωτική ανασυγκρότηση και τον στενότερο ακόμη έλεγχο της ηγεσίας του κόμματος πάνω στον ΔΣΕ.

Βασικό αποτέλεσμα αυτής της οργανωτικής ανασυγκρότησης ήταν η μετατροπή του ΔΣΕ σε τακτικό στρατό με Γενικό Αρχηγείο που ήταν οργανωμένο σε τρία επιτελικά Γραφεία και μια σειρά από Διευθύνσεις (Επιμελητεία, Υγειονομικό, Μεταφορές, Οχύρωση, Μηχανικό, Διαφώτιση, Διαβιβάσεις, Κρυπτογραφικό, Υπηρεσία Στρατιωτικής Ασφάλειας και Δικαστικό). Οι μεγάλες μονάδες του ΔΣΕ ήταν οι παρακάτω: 1η Μεραρχία (Θεσσαλία), 2η Μεραρχία (Ρούμελη), 3η Μεραρχία (Πελοπόννησος), 6η Μεραρχία (Κεντρική Μακεδονία), 7η Μεραρχία (Ανατολική Μακεδονία και Θράκη), 8η Μεραρχία (Ηπειρος), 9η Μεραρχία (Καστοριά), 10η Μεραρχία (Καστοριά), 11η Μεραρχία (Φλώρινα), 24η Ταξιαρχία (Καϊμακτσαλάν). Παρά τις διάφορες δομές που συγκροτήθηκαν (Γενικό Αρχηγείο, Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση, Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο), προκειμένου να εμφανιστεί μία κεντρική δομή στο εσωτερικό της οποίας κατανέμονται ρόλοι και ευθύνες, είναι σαφές πως τα πολεμικά πεπραγμένα περνούσαν στο σύνολό τους από το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ.

 

«Τα καθήκοντα του ΔΣΕ» σε συνθήκες Ψυχρού Πολέμου

 

 Από τους πρώτους μήνες του 1949 οι Σοβιετικοί άρχισαν να προσανατολίζονται στη λήξη του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα. Έβλεπαν πως το κομμουνιστικό αντάρτικο όχι μόνο δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες που η ηγεσία του είχε δημιουργήσει, αλλά επιπλέον αποτελούσε έναν παράγοντα που μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την περιοχή προς όφελος των Αμερικανών. Τα ελληνικά στρατιωτικά σχέδια για εισβολή στην Αλβανία αναδείκνυαν την ανάγκη για κάποιο συμβιβασμό από την πλευρά των κομμουνιστών και είχαν άμεση επίπτωση στην ποσότητα της παρεχόμενης βοήθειας.

Στις αρχές Απριλίου 1949, ο Ζαχαριάδης κλήθηκε στη Μόσχα για να του ανακοινωθούν τα άσχημα νέα: έπρεπε το αντάρτικο να σταματήσει. Με την επιστροφή στον Γράμμο στις 19 Απριλίου 1949 γνωστοποίησε το πρόβλημα στους συντρόφους του. Αμέσως η αποστολή βοήθειας διακόπηκε όπως και κάθε διέλευση από τα ελληνο-αλβανικά και τα ελληνο-βουλγαρικά σύνορα. Τον Μάιο, πάντως, άνοιξαν και πάλι τα σύνορα και η βοήθεια ξανάρχισε να έρχεται, και η ηγεσία του ΚΚΕ ετοιμάστηκε εκ νέου για τη μεγάλη αντεπίθεση. Επρόκειτο για μια αλλαγή στη στάση της ΕΣΣΔ, συνδεδεμένη με τις διεθνείς διπλωματικές εξελίξεις. Η αλλαγή στάσης δείχνει αναμφίβολα τη δυστοκία των Σοβιετικών να σταματήσουν πολιτικά τον ένοπλο αγώνα στην Ελλάδα. Οποιαδήποτε θετική για αυτούς εξέλιξη στο πεδίο των μαχών θα μπορούσε να σημάνει την αναζωπύρωσή του.

Όμως, η κατάσταση δεν ήταν, πλέον, αναστρέψιμη για το ΚΚΕ. Ουσιαστικά, από την ήττα στον Γράμμο το προηγούμενο καλοκαίρι, και οριστικά, μετά την παταγώδη αποτυχία του ΔΣΕ στη μάχη της Φλώρινας στις 12 Φεβρουαρίου 1949, τα πράγματα οδηγούσαν σταθερά στην τελική ήττα. Οι δυνάμεις του ΚΚΕ συρρικνώνονταν, ενώ οι αντίπαλοί τους του Εθνικού Στρατού δυνάμωναν.

 

Η παραδοχή της ήττας

 

 Το τέλος του Εμφυλίου, στις βουνοκορφές του όμορφου όρους Γράμμου ήρθε τον Αύγουστο του 1949. Από πλευράς όμως στρατηγικών, φιλοδοξιών και κινήσεων η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας έκανε κάποιο διάστημα μέχρι να αποδεχτεί αυτό που πολλοί είχαν καταλάβει από νωρίς: την ήττα του ΚΚΕ στον Εμφύλιο.

Τον Σεπτέμβριο του 1949, ο Ζαχαριάδης συνέταξε επιστολή προς τον Στάλιν, με την οποία ανακοίνωσε την ήττα και την υποχώρηση του ΔΣΕ αλλά ταυτόχρονα διατύπωσε την επιδίωξή του για «διατήρηση και ενίσχυση του παρτιζάνικου αγώνα σ' όλη τη χώρα» και έκρινε απαραίτητη την προετοιμασία και ενίσχυση «πολιτικά, οργανωτικά και στρατιωτικά» των δυνάμεων του ΚΚΕ στο εξωτερικό. Τελικά, υπογράμμιζε πως «εφόσον θα αναπτύξουμε τους μαζικούς και λαϊκούς αγώνες, θα διατηρήσουμε την παρτιζάνικη δραστηριότητα σ' όλη τη χώρα έχοντας έτοιμες τις δυνάμεις μας στο εξωτερικό και σε σχέση με τη διαμόρφωση της διεθνούς κατάστασης θα μπορέσουμε την κατάλληλη στιγμή να γενικεύσουμε πάλι τον ένοπλο αγώνα για την ανατροπή του μοναρχοφασισμού».

Τον Σεπτέμβριο του 1949 δημοσιεύτηκε με τίτλο «Η εξέλιξη της κατάστασης και τα καθήκοντα του ΔΣΕ» η απόφαση του Πολιτικού Γραφείου που κινούνταν στο παραπάνω πνεύμα. Λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 9 Οκτωβρίου 1949, συνήλθε η 6η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, που οι αποφάσεις της συμπυκνώθηκαν στο σύνθημα «το όπλο παρά πόδα». Η πολιτική του «όπλου παρά πόδα», δηλαδή, η πολιτική θέση της ηγεσίας πως αυτό που συνέβη τον Αύγουστο του 1949 στον Γράμμο επρόκειτο για προσωρινή υποχώρηση μέχρι να διαμορφωθούν οι όροι για μια νέα αντεπίθεση, παρέμεινε η βασική γραμμή του κόμματος μέχρι τον θάνατο του Στάλιν το 1953. Η γραμμή αυτή δεν ήταν ένα σύνθημα για εσωτερική κατανάλωση, ούτε απηχούσε απλώς την ανάγκη του κόμματος για προσαρμογή στις νέες συνθήκες μετά την ήττα. Προσαρμοσμένη στις ελληνικές συνθήκες, εναρμονιζόταν απολύτως με τη γραμμή της έντασης που η γραμμή της Κομινφόρμ, με την υιοθέτηση της έκθεσης Ζντάνοφ, περί δύο αντίπαλων παγκοσμίων στρατοπέδων από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής της το 1947 οριοθέτησε απέναντι στον δυτικό κόσμο.

 

Διαφωνίες των αρχηγών και τραγωδίες των μαχητών

 

Με το τέλος του Εμφυλίου, η επιθυμία της ηγεσίας του ΚΚΕ ήταν να γίνει η Αλβανία ο χώρος ανασυγκρότησης των δυνάμεων του ΔΣΕ, προκειμένου από εκεί να επιχειρήσει το κομμουνιστικό αντάρτικο μια νέα είσοδο στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, η γειτονική χώρα προοριζόταν να γίνει το καθοδηγητικό κέντρο όλων των δράσεων του κόμματος στην Ελλάδα, επειδή «η Αλβανία προσφέρεται γεωγραφικά περισσότερο από κάθε άλλη χώρα για την καθοδήγηση από το εξωτερικό της δράσης του ΚΚΕ στην Ελλάδα» ιδιαίτερα μάλιστα για τα «αντάρτικα τμήματά μας που παρέμειναν και δρουν στην Ελλάδα και που έχουν ανάγκη απεδώ καθοδήγησης και ανεφοδιασμού». Οι Αλβανοί ρώτησαν τον Στάλιν για το θέμα αυτό. Ο τελευταίος ήταν αρνητικός καθώς θεώρησε εξαιρετικά επικίνδυνο για την εδαφική ακεραιότητα της Αλβανίας ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Μετά μια ανταλλαγή αλληλογραφίας μεταξύ των δύο κομμάτων οι τόνοι ανέβηκαν και άρχισαν οι αλληλοκατηγορίες. Τον Νοέμβριο του 1949, ο Ενβέρ Χότζα ειδοποίησε τον Ζαχαριάδη πως αυτός και οι δικοί του ήταν ανεπιθύμητοι στη χώρα και πως θα έπρεπε να την εγκαταλείψουν. Τον Ιανουάριο του 1950, ο Ζαχαριάδης και ο Παρτσαλίδης εκ μέρους του ΚΚΕ και ο Χότζα με τον Σέχου, εκ μέρους του Αλβανικού Κόμματος Εργασίας, συναντήθηκαν στη Μόσχα παρουσία του Στάλιν, προκειμένου να ασκηθεί κριτική στο ΚΚΕ για την ήττα στον Εμφύλιο και να βρεθεί και ένας συμβιβασμός ανάμεσα στα δύο κόμματα.

Η άρνηση της ηγεσίας του ΚΚΕ να αποδεχτεί την ήττα του στρατού της στον Εμφύλιο, είχε αρνητικές συνέπειες, τόσο για το ΚΚΕ όσο και για τη χώρα. Στο εσωτερικό, ο ΔΣΕ σκόρπισε μερικές εκατοντάδες ανταρτών σε διάφορα σημεία της χώρας. Συνέβαλε έτσι στη διαιώνιση της προσωπικής τραγωδίας των εναπομεινάντων μαχητών του ΔΣΕ, και στην παράταση του κλίματος εμφυλίου πολέμου. Πιο χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της τραγωδίας της 7ης Μεραρχίας του Δημοκρατικού Στρατού στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, που υποχρεώθηκε να παραμείνει στο ελληνικό έδαφος και μετά το καλοκαίρι του 1949. Μετά μια σειρά αποτυχημένων επιχειρήσεων στη μονάδα επικράτησε παράνοια. Πολλοί μαχητές της μονάδας βασανίστηκαν άγρια από τους καθοδηγητές συντρόφους τους, στην προσπάθεια αναζήτησης των «πρακτόρων» που κυκλοφορούσαν στις γραμμές του ΔΣΕ και υπονόμευαν την αποτελεσματικότητά του.

Στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, το ΚΚΕ σε πλήρη συνεργασία με τις Λαϊκές Δημοκρατίες οργάνωσε στρατόπεδα εκπαίδευσης ανταρτών, προκειμένου αυτοί στη συνέχεια να εισέλθουν παράνομα στην Ελλάδα με σκοπό να προξενήσουν δολιοφθορές και να συμμετάσχουν και σε άλλες παράνομες δραστηριότητες. Η δράση του αυτή το ενέπλεξε σε «ιστορίες κατασκοπείας» που βρίσκονταν, βέβαια, σε απόλυτη αντιστοιχία με την κουλτούρα του Ψυχρού Πολέμου.

* Ο κ. Νίκος Μαραντζίδης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα και το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας.

 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 24.06.2012