Νικήτας Τσακίρογλου : Ποιος θα κάτσει να πολεμήσει για αυτόν τον ευλογημένο τόπο;

Μαύρα τα βλέπει ο Νικήτας Τσακίρογλου

Ποιος θα κάτσει να πολεμήσει για αυτόν τον ευλογημένο τόπο;

Ο μοναδικός εχθρός μας είμαστε εμείς, που δεν απαιτούμε πρώτο απ’ όλα ψωμί για όλους! - Αλήθεια, δεν αγαπάει κανείς αυτήν την πατρίδα;

της ΜΑΡΙΑΣ ΑΝΔΡΕΟΥ

Τη νέα «Αντιγόνη» ψάχνει ο Νικήτας Τσακίρογλου, που δεν θα φοβηθεί την εξουσία και για αυτά που πιστεύει θα τα βάλει με τον σύγχρονο «Κρέοντα».

Ο αξιόλογος ηθοποιός, με τη θεατρική παράσταση «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη, καλεί τα νιάτα μας να αντιδράσουν, να ξεσηκωθούν για να κρατήσουν όρθια τη χώρα μας. Μάλιστα, μέσα από το «Παρόν» μιλά για τους άπειρους πολιτικούς μας, που κάνουν αλλεπάλληλα λάθη, αποπροσανατολίζοντας τον κόσμο με διλήμματα φιλολογικού ενδιαφέροντος, όταν η πατρίδα βουλιάζει από την πείνα και την εξαθλίωση και καταστρέφει το συγκριτικό της πλεονέκτημα, τον τουρισμό της.

// Πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη να ζει κανείς με τις αξίες του αλλά και τους ηθικούς άγραφους νόμους και να έρχεται αντιμέτωπος -όταν τον καλούν οι περιστάσεις- με την αλαζονεία της εξουσίας και το άδικο;

Τεράστια. Αυτό έκανε ακριβώς η Αντιγόνη. Έθαψε τον αδερφό της Πολυνείκη, ενώ το είχε απαγορεύσει ο Κρέοντας, ο ηγεμόνας της. Δυστυχώς, σήμερα δεν βλέπω ούτε «Αντιγόνες», ούτε «Ισμήνες», ούτε «Αίμονες». Σύμβολα αγώνα και πίστης. Γιατί και ο γιος του Κρέοντα, ο Αίμονας, ζώντας το μεγαλείο του έρωτα με την Αντιγόνη, συντάχθηκε μαζί της.

Σήμερα δεν βλέπω τέτοια νιάτα! Πού είναι τα νιάτα μας, που θα αντιδράσουν σ’ αυτήν την κατοχή που ζούμε σήμερα. Γιατί εγώ είμαι παιδί της Κατοχής και έχω να σας πω ότι αυτό που βιώνουμε σήμερα είναι ένας άλλος πόλεμος, οικονομικός. Και δεν βλέπω η εποχή μας να γεννά αγόρια και κορίτσια που να μη φοβούνται αυτήν τη λαίλαπα που ζούμε εδώ και επτά χρόνια και να αντιστέκονται. Όποιοι νέοι έχουν τη γνώση, έχουν προτιμήσει τον δρόμο της φυγής και της ξενιτιάς. Γι’ αυτό αναρωτιέμαι ποιος θα κάτσει να πολεμήσει για αυτόν τον ευλογημένο τόπο.

// Κύριε Τσακίρογλου, τι σας ώθησε να υποδυθείτε και πάλι τον Κρέοντα στην αρχαία τραγωδία «Αντιγόνη», σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη, αυτό το καλοκαίρι; Η περιοδεία που θα κάνετε συμπεριλαμβάνει τριάντα πόλεις στην Ελλάδα και στην Κύπρο.

Η περσινή επιτυχία. Κόψαμε με το ίδιο έργο 50.000 εισιτήρια. Θα σας πω, χαρακτηριστικά, ότι στην Καβάλα, στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων, χωρητικότητας 18.000 ατόμων -δεν το έχω ξαναζήσει αυτό στη ζωή μου-, έφερνε ο κόσμος καρέκλες από το σπίτι του και από τα καφενεία για να μας δει. Το έργο του Σοφοκλή είναι πιο επίκαιρο από πότε, γιατί φαίνεται ότι η τραγωδία ταιριάζει στη χώρα μας.

Η κακιά μας μοίρα είναι ότι δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Και ειδικά αυτοί που ασκούν την εξουσία.

 

Δεν ξέρω ποια κακιά μοίρα κυβερνά αυτόν τον τόπο και ζούμε τόσους πολέμους, ακόμη και εμφυλίους, προσφυγιές, δικτατορίες, οικονομικές καταστροφές. Προφανώς η κακιά μας μοίρα είναι ότι δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Και ειδικά αυτοί που ασκούν την εξουσία. Είναι αυτό που φωνάζει ο Κρέοντας όταν έχει διατάξει τη θανατική καταδίκη της Αντιγόνης, αλλά έχει δει και την κατάληξη του γιου του: «Λάθη, πόσα λάθη».

// Αν ζούσε σήμερα μια «Αντιγόνη», ποιον άγραφο νόμο θα υπερασπιζόταν;

Το δικαίωμα της δουλειάς. Για μένα δεν υπάρχει μεγαλύτερη αδικία από την ανεργία. Από τη στιγμή που γεννιέσαι σε έναν τόπο, η εξουσία αυτής της μήτρας που σε γέννησε πρέπει να σου εξασφαλίσει το δικαίωμα στην εργασία, στη δημιουργία, στην επιβίωση, στην αξιοπρέπεια. Μέσα από τη δουλειά ο άνθρωπος ορίζει την ύπαρξή του, τις σχέσεις με τους γύρω του. Ο πόλεμος είναι παρών, είναι στην πόρτα μας και μας θυμίζει ότι τίποτα δεν έχει διορθωθεί στον κόσμο και στην ανθρωπότητα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Η Αντιγόνη ζούσε στη Θήβα, μέσα σε μια δεινή πολιτική κατάσταση, σε μια εμφύλια διαμάχη, με τους γιους του Οιδίποδα να συγκρούονται για τη διαδοχή, να αλληλο­σκοτώνονται και ο Κρέοντας να υφαρπάζει την εξουσία ως πιο στενός συγγενής. Μακάρι η νέα γενιά να είχε ως παράδειγμα το πρόσωπο της Αντιγόνης.

// Το τέλος της όμως ήταν άσχημο. Οι επαναστάσεις κοστίζουν σε αίμα. Έτσι αλλάζει και η Ιστορία άλλωστε.

Θα απευχόμουν επαναστάσεις με τίμημα τη ζωή νέων ανθρώπων. Δεν χωράει αυτός ο τόπος άλλο διχασμό. Έχω ζήσει τον εμφύλιο και δεν θέλω να ξαναδώ κάτι τέτοιο στη χώρα μου. Γιατί κάποιοι προσπαθούν να μιλήσουν ξεκάθαρα για ταξικές διαφορές τα τελευταία χρόνια. Εγώ θέλω τους νέους ενωμένους στους δρόμους, να φωνάζουν για εργασία, για να μην πουληθεί κάποιο άλλο περιουσιακό στοιχείο αυτής της χώρας. Και η φωνή του λαού έχει δύναμη.

// Τι λάθος έκανε η κυβέρνηση Τσίπρα; Θα έσκιζε τα Μνημόνια, τελικά τα υπέγραψε. Παραλίγο να περάσει και νόμο για τις offshore εταιρείες. Ο τουρισμός μας καταρρέει με τον ΦΠΑ στα νησιά μας, και οι υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ ασχολούνται με τα Θρησκευτικά και τα Αρχαία Ελληνικά στα σχολεία... Τι διαπιστώνετε;

Θα σας μιλήσω μέσω της τραγωδίας. Ο Κρέοντας ήταν ένας άπειρος πολιτικός. Μερικοί πολιτικοί αυτής της κυβέρνησης -με λύπη μου το διαπιστώνω, γιατί οι περισσότεροι είναι μορφωμένοι και καθηγητές πανεπιστημίου- δεν ήταν έτοιμοι να πάρουν τα ηνία της εξουσίας. Καμιά κυβέρνηση δεν έχει μακροημερεύσει όταν δεν έχει βάλει στο επίκεντρό της πολιτικής της τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι πάνω από όλα. Ο λαός πρέπει να υπερισχύει πάνω από κάθε πολιτική σκοπιμότητα. Είναι δυνατόν να κλείνουν ιστορικά ξενοδοχεία στο κέντρο της Αθήνας, τη στιγμή που αυτό που συντηρεί ακόμη τη χώρα μας είναι ο τουρισμός; Τι συμβαίνει; Πόσους φόρους να αντέξει πια ο επιχειρηματίας, ο εργαζόμενος, ο συνταξιούχος, ο βιοτέχνης; Ας βρουν έναν τρόπο να πείσουν αυτούς που έχουν χρήμα να το φέρουν πίσω στη χώρα και να το επενδύσουν, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, χωρίς ρεβανσισμούς.

 Καμιά κυβέρνηση δεν έχει μακροημερεύσει όταν δεν έχει βάλει στο επίκεντρό της πολιτικής της τον άνθρωπο.

// Γιατί σκύψαμε τόσο πολύ το κεφάλι στο ΔΝΤ και στην ΕΕ; Κι εκείνοι γιατί μας πιέζουν, αφού ξέρουν ότι οι Έλληνες πλέον τα έχουν δώσει όλα, έχουν χάσει μέχρι την υγεία τους και φως στο τούνελ -οικονομικά τουλάχιστον- δεν φαίνεται;

Ο Έλληνας ιστορικά πάντα περιμένει τη σωτηρία του από τις μεγάλες ξένες δυνάμεις. Αλλά κανένας άνθρωπος ή τόπος δεν σηκώνει κεφάλι αν δεν στέκεται στα πόδια του. Πάντα θα ρίχνει τις ευθύνες των επιλογών του σε άλλους. Εδώ βγάζουμε τα μάτια μας μόνοι μας σαν τον Οιδίποδα. Οι άνθρωποι στα νησιά κλαίνε. Περιμένουν τρεις μήνες να δουλέψουν για όλο τον χειμώνα και τους βάζουν νόμους που θα τους κάνουν να κλείσουν τα ξενοδοχεία και τα μαγαζιά τους. Η αλληγορία των αρχαίων έργων στο σήμερα είναι μοναδική.

Για αυτό και ο κόσμος κατακλύζει τα θέατρα όπου παίζεται αρχαία τραγωδία. Στην Ελλάδα, πλέον, έχουμε περάσει -ειδικά το τελευταίο διάστημα- από την αρχαία τραγωδία στο θέατρο του παραλόγου. Εδώ ο κόσμος καίγεται και εμείς ασχολούμαστε με το αν θα αποκαλούμε τα παιδιά μας «βασιλόπουλα» ή «πριγκίπισσες». Φτάσαμε πλέον στην παράνοια. Γιατί κάποιοι πολιτικοί μας αποπροσανατολίζουν τον κόσμο;

// Στην αρχαία τραγωδία, τουλάχιστον, υπάρχει και η κάθαρση. Φως στο τούνελ θα δούμε ύστερα από τόσες θυσίες; Θα ’ρθει η λύτρωση;

Τραγωδία χωρίς λύτρωση δεν έχει νόημα. Οι ξένοι μπορεί να κάνουν τα σχέδιά τους για τη χώρα μας, αλλά αυτό δεν είναι άλλοθι. Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς για την πατρίδα μας. Θα δεχτούμε το ξεπούλημα, τη φτώχεια, την εξαθλίωση, τα χειρότερα; Βλέπω στην τηλεόραση να συζητούν για τη θέση της κυβέρνησης απέναντι στο μάθημα των Θρησκευτικών και μου φαίνεται ανούσιο.

Η Ορθοδοξία πορεύεται μαζί με τον Ελληνισμό. Ήρθε ο Πούτιν, πήγε στο Άγιον Όρος και έσπασε τα κοντέρ της τηλεθέασης η ΕΡΤ. Και τα Θρησκευτικά να βγάλουν από το σχολείο, η πίστη δεν ξεριζώνεται. Έρχονται τα λείψανα των αγίων από το Περιβόλι της Παναγιάς και γίνεται κοσμοσυρροή. Πώς μπορούν να πάνε κόντρα στη συλλογική κουλτούρα και πίστη; Αυτά δεν ξεριζώθηκαν με 400 χρόνια σκλαβιάς. Εδώ η Αντιγόνη θάβει τον αδερφό της, γιατί το θεωρεί ανίερο να μείνει άταφος. Γατί πρώτα απ’ όλα σέβεται και φοβάται τους θεούς.

// Λένε ότι μέσω του μαθήματος της Θρησκειολογίας θα δοθεί η δυνατότητα στους νέους να γνωρίσουν και άλλες θρησκείες...

Γιατί, αν συνεχίσω να παρακολουθώ το μάθημα των Θρησκευτικών στο σχολείο μου μέχρι τα 18, δεν μπορώ να ψαχτώ για να πιστέψω σε κάτι άλλο, αν η Ορθοδοξία και ο Χριστιανισμός δεν με ικανοποιεί; Αν αμφισβητώ την αλήθεια της Εκκλησίας, δεν θα βρω άλλη διέξοδο μέσω των βιβλίων και της γνώσης; Συγγνώμη, αλλά όλα αυτά τα θεωρώ γελοία πράγματα. Ξεφεύγουμε από τα βασικά προβλήματα της καθημερινότητας που μας ταλανίζουν, από τα 400 ευρώ σύνταξη που δεν φτάνει ούτε για φάρμακα και συζητάμε για τη θρησκειολογία;

Τα έχουμε λύσει όλα στην Ελλάδα και το δίλημμά μας, ο προβληματισμός μας είναι η αντικειμενική παρουσίαση όλων των θρησκειών και το φιλολογικό του πράγματος; Εδώ ο Ερντογάν, δίπλα μας, θέλει να κάνει τζαμί την Αγιά Σοφιά και γιορτάζει την Άλωση της Πόλης και εμείς μιλάμε για το αν θα πρέπει να κάνουμε μαθητικές παρελάσεις; Ο μοναδικός εχθρός μας είμαστε εμείς, που δεν απαιτούμε πρώτο απ’ όλα ένα πράγμα: Ψωμί για όλους! Όλα τα άλλα θα έρθουν ως απόρροια της πραγματικότητας. Ο κόσμος ξέρει τι θέλει.

// Υπάρχει ελπίδα;

Η ελπίδα θα έρθει από τα νιάτα και όχι από την πολιτική εξουσία ή το πνεύμα του κατεστημένου. Βαρέθηκα πλέον τις υποσχέσεις. Νομίζω ότι τα έχουμε δει όλα. Σκέφτομαι τα εγγόνια μου και το μέλλον που τους παραδίδουμε και βασανίζομαι. Τα παιδιά που έχουν πτυχία δεν θα αντέξουν την ταλαιπωρία, τους χαμηλούς μισθούς, τους φόρους, τα γκρεμισμένα όνειρα, ακόμη και για οικογένεια -γιατί η ζωή είναι και χαρά, μην το ξεχνάμε αυτό- και θα φύγουν στο εξωτερικό. Τόσα χρόνια τα ίδια και τα ίδια.

Και ερωτώ: Αλήθεια, δεν αγαπά κανείς αυτήν την πατρίδα; Δεν σέβεται το παρελθόν της, το παρόν της, το μέλλον της; Πρέπει να είμαστε υπερήφανοι που είμαστε Έλληνες. Και σας το λέω ύστερα από δεκάδες περιοδείες στο εξωτερικό με το θέατρο, που υπηρέτησα και υπηρετώ με πίστη.

Οι ξένοι, μέσω της αρχαίας τραγωδίας, έρχονταν αντιμέτωποι με τις πανανθρώπινες αλήθειες και αξίες της ζωής και εμείς τις έχουμε χρόνια ως παρακαταθήκη.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ