Αλήθειες
και ψέματα για τα ΙΜΙΑ
Ο ναύαρχος Λυμπέρης ξετινάζει τον Πάγκαλο για τις μεγάλες ψευτιές που έγραψε για την κρίσιμη νύχτα στα Ίμια το 1996
Είκοσι δύο χρόνια από εκείνη
τη μαύρη νύχτα στα Ίμια το 1996, ο Θόδωρος Πάγκαλος, υπουργός Εξωτερικών της
κυβέρνησης Σημίτη, θυμήθηκε να γράψει τη δική του αλήθεια. Ποιος; Αυτός που
είχε ζητήσει να αφαιρεθεί η ελληνική σημαία από τα Ίμια και να πουν στον
ελληνικό λαό ότι φύσηξε ο αέρας και την πήρε... Σε αυτόν τον πατριώτη
ακουμπούσε εκείνη τη νύχτα την υπεράσπιση της η Πατρίδα... Δύστυχη Ελλάδα...
Πριν μερικές εβδομάδες στις
24.2.2018 σε άρθρο του στα «Νέα» ο κ. Πάγκαλος (να σημειώσουμε ότι η υπουργική
του διαδρομή δεν άφησε ούτε το ελάχιστο θετικό αποτύπωμα για ένα καλύτερο αύριο
της Ελλάδας) αποφάσισε να ανοίξει τον φάκελο «Ίμια 1996», με τίτλο
«Ντοκουμέντο: Όλη η αλήθεια για τα Ίμια», όπου καταθέτει αυτά που τον
συμφέρουν, εξαπολύοντας μύδρους και βαρύτατες κατηγορίες για ανικανότητα και ευθύνες
του τότε Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, ναυάρχου Χρήστου Λυμπέρη.
Αναμενόμενο ήταν ότι ο ναύαρχος
θα σήκωνε το γάντι. Και πράγματι στα «Νέα», στο φύλλο της 3ης Μαρτίου,
δημοσιεύθηκε η... απανταχούσα του επίτιμου Αρχηγού ΓΕΕΘΑ με τίτλο: «Τι εισηγήθηκα,
τι απορρίφθηκε, τι διέταξα». Πρόκειται για ιστορικό κείμενο, που φωτίζει με
αποκαλυπτικά στοιχεία τι ακριβώς συνέβη εκείνη τη νύχτα των Ιμίων, που κάθε
άλλο παρά ήταν από τις στιγμές που κάνουν τον Έλληνα υπερήφανο. Κάτι που, εμμέσως
πλην σαφέστατα, το επισημαίνει ο κ. Λυμπέρης, ο οποίος κλείνοντας το κείμενο
του υπογραμμίζει: «Η προάσπιση των εθνικών συμφερόντων δεν ανατίθεται σε ξένους
προστάτες. Είναι χρέος ημών των Ελλήνων».
Λίγο πριν, ο ναύαρχος, απευθυνόμενος
στον... κατήγορο, σημειώνει: «Αυτά που γράφει ο κ. Πάγκαλος περί λιποταξίας και
άλλα αποτελούν όψιμες φαντασιώσεις υπό το βάρος των ενοχών του».
Το πλήρες κείμενο της απάντησης
του κ. Χρήστου Λυμπέρη προς τον Πάγκαλο υπάρχει αμέσως μετά την παράθεση των
όσων έγραψε στα ΝΕΑ ο Θ. Πάγκαλος.
Τι
έγινε το 1996
Την δική του αλήθεια για
τα όσα δραματικά συνέβησαν στα Ίμια το 96 αφηγείται με άρθρο του στα «Νέα Σαββατοκύριακο»
ο Θ. Πάγκαλος.
Αναλυτικά:
Ήταν πρωί εκείνης της
αποφράδας ημέρας - ή μάλλον νύχτας - που είναι γνωστή από τότε ως νύχτα των
Ιμίων. Στο πρωθυπουργικό γραφείο της Βουλής γύρω από τον Κώστα Σημίτη σιωπηλές
και τραγικές φιγούρες ο τότε υπουργός Εθνικής Άμυνας - μακαρίτης σήμερα -
Γεράσιμος Αρσένης, ο υπουργός Εσωτερικών - σήμερα κρατούμενος - Άκης
Τσοχατζόπουλος, ο πρωθυπουργικός σύμβουλος - επίσης μακαρίτης σήμερα - Νίκος
Θέμελης, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Λυμπέρης και ασφαλώς δεν τους θυμάμαι όλους.
Ήταν 02.30 το πρωί όταν
χτύπησε την πόρτα η γραμματέας του πρωθυπουργού και μας είπε ότι ζητάει να
μιλήσει σε κάποιον από τη σύσκεψη η πρεσβεία της Άγκυρας. Ο Σημίτης με αυτό το
ύφος που δεν σήκωνε συζήτηση μου είπε, θέλοντας προφανώς να διατηρήσει τη μυστικότητα
της επαφής, «Θόδωρε πήγαινε να πάρεις το τηλέφωνο». Βγήκα στο μικρό χολάκι όπου
βρισκόταν μόνο η γραμματέας και ο ναύαρχος Λεωνίδας Βασιλικόπουλος, διοικητής
της ΕΥΠ, που περίμενε μήπως τον χρειαστούμε
Στο τηλέφωνο ήταν ο διευθυντής του Γραφείου
Τύπου. Πριν από δέκα λεπτά, μου είπε, έκανε δηλώσεις η Τανσού Τσιλέρ,
πρωθυπουργός της Τουρκίας και είπε ότι πριν από μισή ώρα κατέλαβαν τούρκοι
βατραχάνθρωποι τη μικρότερη νήσο «Καρντάκ» (έτσι ονομάζουν τα Ίμια οι Τούρκοι)
και ανύψωσαν την τουρκική σημαία. Η κυρία Τσιλέρ πρόσθεσε ότι είχε δώσει
αυστηρή εντολή προς τους τούρκους πεζοναύτες αν γίνει προσπάθεια ανακατάληψης
από τους Έλληνες, να μην πυροβολήσουν με κανέναν τρόπο πρώτοι και να
προσπαθήσουν να λυθεί το πρόβλημα με διαπραγματεύσεις.
Η
παραίτηση
Όπως ήταν φυσικό, η ατμόσφαιρα στο πρωθυπουργικό γραφείο πάγωσε. Ο Σημίτης γύρισε προς τον ναύαρχο Λυμπέρη και του είπε: «Αρχηγέ, δεν σου ζήτησα να περιφρουρήσεις και τα δύο νησιά;». Ο ναύαρχος, που είχε φαιό χρώμα, απάντησε: «Δεν μου είπατε τίποτα για το μικρότερο νησί κ. πρόεδρε. Το θεώρησα ακατοίκητο. Έλληνες πεζοναύτες υπάρχουν στο άλλο νησί, το μεγαλύτερο». Ο Σημίτης μουρμούρισε κάτι μέσα από τα δόντια του, που προφανώς δεν είχε ξαναπεί και ο Λυμπέρης αντεπετέθη: «Εάν δεν έχω την εμπιστοσύνη σας κύριε πρόεδρε, η παραίτησή μου είναι στη διάθεσή σας».
Είπα τότε στον αξιολύπητο
αρχηγό με έντονο ύφος: «Κύριε αρχηγέ, επειδή προέρχομαι από στρατιωτική
οικογένεια, ξέρω ότι επιτελικός αξιωματικός ο οποίος παραιτείται σε ώρα
επιχειρήσεων θεωρείται ότι λιποτακτεί και εκτελείται επιτόπου. Αυτό που
προτείνετε, η παραίτησή σας δηλαδή, είναι στην πραγματικότητα πράξη εσχάτης
προδοσίας». Έπειτα από λίγο χτύπησε το τηλέφωνο από την Ουάσιγκτον. Ήταν ο
παλιός καλός μου φίλος Ντικ (Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ). Έχουμε μια προφορική
συμφωνία, μου είπε. Να αποσυρθούν όλες οι δυνάμεις και από τα δύο νησιά, να
απομακρυνθούν τα πολεμικά πλοία, αρχίζοντας από τα βαρύτερα (φρεγάτες επί του
προκειμένου) και να επιστρέψουν τα νησιά στο status quo ante (ήδη υπάρχον
καθεστώς).
Η
σημαία
Το status quo ante ήταν ακριβώς αυτό που είναι τώρα. Οι Έλληνες διεκδικούσαν τα μικρά ακατοίκητα νησιά της περιοχής ως κατάλοιπα της ιταλικής κυριαρχίας. Οι Τούρκοι τα διεκδικούσαν με βάση το σκεπτικό ότι δεν ονομάζονταν στη συνθήκη παραχώρησης της Δωδεκανήσου και κατά τη λογική τους δεν είχαν παραχωρηθεί. Σημαία, πριν ενεργήσει προβοκατόρικα ο δημοσιογράφος και μετέπειτα Βουλευτής της ΝΔ Α. Ντινόπουλος με τη συνεργασία του δημάρχου Καλύμνου, ο οποίος ήταν γνωστός πολιτικός φίλος του Γεράσιμου Αρσένη, δεν υπήρχε σε καμία βραχονησίδα από το πλέγμα των Ιμίων. Η συμφωνία με τον Χόλμπρουκ ήταν προφορική («no armed elements, no military boats and guns, no flags»): «Όχι στρατιωτικές δυνάμεις, όχι στρατιωτικά πλοία και πυροβόλα όπλα, όχι σημαίες».
Μερικοί με κατηγορούν
έκτοτε γιατί υπεστάλη η ελληνική σημαία που είχαν ανεβάσει ο Ντινόπουλος, ο
δήμαρχος, και ο παπάς της Καλύμνου. Θυμίζω στους υπερπατριώτες ότι οι σημαίες
ήταν δύο. Στη μικρή Ίμια υπήρχε η τούρκικη σημαία. Ή έφευγαν και οι δύο ή
έμεναν και η γκρίζα ζώνη είχε πια καθιερωθεί. Θυμίζω επίσης ότι το
προϋφιστάμενο καθεστώς, πριν από το επεισόδιο δηλαδή, περιελάμβανε μια de facto
ελληνική παρουσία στην Ίμια, ένας καλύμνιος κτηνοτρόφος είχε ένα κοπάδι από
πρόβατα πάνω στο μεγαλύτερο νησί και πήγαινε τακτικά εκεί για να τα ποτίσει ή
να ενισχύσει τη διατροφή τους. Επίσης, γύρω από τα Ίμια ψάρευαν αποκλειστικά
έλληνες παράκτιοι ψαράδες από την Κάλυμνο και ενίοτε μεγαλύτερα αλιευτικά
συγκροτήματα.
Έχω σιωπήσει τόσα χρόνια
για λόγους εθνικού συμφέροντος. Θρασύτητα εξυβρίστηκα και συκοφαντήθηκα διαρκώς
από πάσης φύσεως πολιτικούς αντιπάλους. Καμιά απόφαση από όσες πήρα και
εφάρμοσα δεν ήταν προσωπική μου επιλογή.
Είχαμε πρωθυπουργό τον
Κώστα Σημίτη και υπουργό Άμυνας τον Γεράσιμο Αρσένη. Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ Λυμπέρης
έχει γράψει ολόκληρο βιβλίο το οποίο παραποιεί τα γεγονότα για να μειώσει την
ευθύνη του για τη δυσμενή εξέλιξη εκείνης της βραδιάς.
Δεν έχει ποτέ απαντήσει
πειστικά γιατί δεν είχε εγκαταστήσει μια τυπική, έστω, φρουρά στη μικρότερη
βραχονησίδα χρησιμοποιώντας δυνάμεις αλεξιπτωτιστών του Στρατού που βρίσκονταν
λίγο παρακεί. Ούτε γιατί ο Στόλος βγήκε από τον Ναύσταθμο στις 10 π.μ., δηλαδή
πέντε ώρες αφού είχε επιτευχθεί η συμφωνία απαγκίστρωσης, με τη συνοδεία
ελικοπτέρου και σε ζωντανή σύνδεση στα κανάλια.
Με φανφαρονισμούς δεν
υπηρετούνται τα εθνικά συμφέροντα. Χρειάζονται ατσάλινα νεύρα και ηθικό
ανάστημα.
Ίμια 1996 :
Τι εισηγήθηκα, τι απορρίφθηκε, τι διέταξα
Είκοσι δύο χρόνια από την κρίση των Ιμίων, Ιανουάριος 1996, και ενώ η χώρα αντιμετωπίζει προκλήσεις εθνικής κυριαρχίας, εμφανίζεται δημόσια ο κ. Πάγκαλος, όχι για να καταθέσει πολιτικές προτάσεις, ούτε για να κάνει αυτοκριτική των τότε πολιτικών επιλογών στον χειρισμό της κρίσης των Ιμίων και μετά. Μοναδικός του στόχος υπό το κράτος των ενοχών του είναι να συγκαλύψει τα ελλείμματά του επιδιδόμενος σε ύβρεις και διαστρεβλώνοντας την αλήθεια για άλλη μια φορά. Λειτουργεί διχαστικά σε κρίσιμες ώρες. Ο ελληνικός λαός έχει αποτιμήσει αρνητικά τη δική του στάση στον χειρισμό της κρίσης και στη συνέχεια όταν υπογράψαμε το Πρωτόκολλο της Μαδρίτης (Ιούλιος 1997), με το οποίο αναγνωρίζεται ότι η Τουρκία έχει ζωτικά συμφέροντα σε όλο το Αιγαίο. Μέγα πολιτικό λάθος. Αντίθετα, η ελληνική κοινωνία έχει θετική γνώμη για την υψηλή επιχειρησιακή ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων και τον άριστο χειρισμό της στρατιωτικής πλευράς της κρίσης. Κυβερνητικά στελέχη που ενεπλάκησαν και στις δύο ελληνοτουρκικές κρίσεις, 1987 και 1966, το επιβεβαίωσαν δημόσια. Μάταια επιχειρεί ο κ. Πάγκαλος να πείσει για την αξιοπιστία του. Όταν αποκάλυψα την απαράδεκτη συμπεριφορά του, να ζητάει από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ όπως επικαλεσθεί ότι τη σημαία πήρε δήθεν ο άνεμος και παρέσυραν τα κύματα, με κατήγγειλε ως συκοφάντη και με απείλησε με δικαστική δίωξη. Ήλθαν τα αμερικανικά αρχεία να επιβεβαιώσουν την αποκάλυψή μου. Έκτοτε επιμένει σε ύβρεις συνοδεία ψεμάτων.
Σε όσα αναφέρεται ο κ.
Πάγκαλος στο δημοσίευμα έχω δώσει καθαρές απαντήσεις στα βιβλία μου. Εκεί
υπάρχει η αλήθεια με συγκεκριμένες αναφορές. Όσοι ήταν παρόντες γνωρίζουν άμεσα
και επακριβώς τι εισηγήθηκα, τι απορρίφθηκε, τι διέταξα. Για όλα υπάρχουν
μαρτυρίες και γραπτά κείμενα. Αλήθεια, γιατί η τότε πολιτική ηγεσία δεν
προχώρησε σε ανάλυση της κρίσης μέσα από τους θεσμούς; Τι φοβήθηκε;
Επειδή ο κ. Πάγκαλος
επιχειρεί να ρίξει σκιές στην επαγγελματική μου επάρκεια, αναγκάζομαι να του
υπενθυμίσω την κρίση του 1987, όπου ο στόλος υπό την αρχηγία μου αποτέλεσε
πολιτικό πλεονέκτημα στη διαπραγμάτευση. Παραπέμπω τον κ. Πάγκαλο στο
δημοσιευθέν τηλεγράφημα της πρεσβείας των ΗΠΑ 9 Φεβρουαρίου 1996, ώρα 17.20,
όπου καταγράφεται η υψηλή εκτίμηση για τις ικανότητες του αρχηγού ΓΕΕΘΑ. Συνοπτικά
σήμερα θα αναφερθώ σε τρία σημεία των αιτιάσεων του κ. Πάγκαλου.
α. Σκόπιμα επιχειρεί να
συνδέσει τη συμφωνία απεμπλοκής με την απουσία φρουράς στη Δυτική Ίμια. Η
πραγματικότητα είναι ότι, από την προηγούμενη ημέρα, 30 Ιανουαρίου, η ελληνική
πολιτική ηγεσία είχε αποδεχθεί πρόταση των ΗΠΑ για επαναφορά στο προηγούμενο
καθεστώς. Ποιο όμως ήταν αυτό πέραν της νομικής διάστασης; Μήπως θα έπρεπε να
είχαν συμπεριληφθεί:
- Ότι στη μία βραχονησίδα υπήρχε τριγωνομετρικό σημείο της ελληνικής Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού.
- Ότι βοσκούσαν κατσίκια με άδεια του Δήμου Καλύμνου.
- Ότι ενώ υπήρχαν χάρτες ελληνικοί, αμερικανικοί και ιταλικοί που χαρακτήριζαν τα Ίμια ελληνικά, δεν υπήρχε αντίστοιχος τουρκικός χάρτης.
Αποκρύπτει ο κ. Πάγκαλος
τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν προς τις ΗΠΑ.
- Πρώτον, για αποφυγή χρήσης στρατιωτικής βίας, πράγμα που επιβεβαιώνεται από την επίμονη άρνηση αποδέσμευσης Κανόνων Εμπλοκής.
- Δεύτερον, μη επέκταση των χωρικών μας υδάτων, όπερ ισοδυναμούσε με παραίτηση διαπραγματευτικού όπλου.
Η απόφαση για το πού θα
αναπτυχθούν δυνάμεις σε βραχονησίδες / νησίδες και πότε είναι καθαρά πολιτική.
Η πολιτική εντολή περιόριζε την παρουσία αγήματος μόνον εκεί που ήταν η σημαία.
Όταν εισηγήθηκα να σταλεί φρουρά στο Φαρμακονήσι, δεν εγκρίθηκε.
Στις 30 Ιανουαρίου ώρα
11.00 παρουσίασα στην πολιτική ομάδα χειρισμού της κρίσης τη στρατιωτική
κατάσταση με τη βοήθεια χάρτη, όπου ανέφερα αναλυτικά πού υπήρχε σημαία και
φρουρά και ευρύτερα την ανάπτυξη δυνάμεων. Η εντολή που εδόθη στον αρχηγό ΓΕΕΘΑ
ήταν να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν και να γίνουν πολιτικές δηλώσεις στο
πνεύμα αποκλιμάκωσης.
β. Τα αναγραφόμενα περί
απόπλου του στόλου 5 ώρες μετά την επίτευξη συμφωνίας είναι αστεία και παντελώς
ανυπόστατα. Ο στόλος είχε έγκαιρα αναπτυχθεί στις κατάλληλες θέσεις και στις 31
Ιανουαρίου ώρα 01.05 διετάχθη από τον
αρχηγό ΓΕΕΘΑ ο εγκλωβισμός του τουρκικού στόλου με ετοιμότητα προσβολής κατόπιν
πολιτικής απόφασης. Αισθάνομαι υπερηφάνεια για το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων
που έδειξαν υψηλό ηθικό και ετοιμότητα θυσίας. Και είμαι βέβαιος, όποτε κληθούν
το ίδιο θα πράξουν. Οφείλουμε τιμή και σεβασμό στις Ένοπλες Δυνάμεις, είναι το
κομμάτι του λαού που θα υπερασπισθεί με θυσία ζωής την εθνική μας ασφάλεια.
γ. Για την παραίτησή μου
το πρωί της 31ης Ιανουαρίου θα επαναλάβω για άλλη μία φορά ότι ο κ. Πάγκαλος
ψεύδεται ή φαντασιούται. Ο Πρωθυπουργός ουδέποτε παρόντος εμού προέβη σε
προσωπικούς χαρακτηρισμούς σε βάρος μου. Όταν εμέμφθη τις Ένοπλες Δυνάμεις για
ανετοιμότητα αντέδρασα ως όφειλα. Ήταν αστήρικτη και άδικη. Οι παραδόσεις του
Πολεμικού Ναυτικού υπαγορεύουν στον κυβερνήτη πλοίου να αναλαμβάνει τις ευθύνες
για ό,τι συμβαίνει στο πλοίο του. Η προφορική μου παραίτηση υποβλήθηκε μετά τη
συμφωνία απεμπλοκής. Ο κ. Πάγκαλος ουδέποτε απευθύνθηκε στον αρχηγό ΓΕΕΘΑ
εκείνο το πρωί. Αυτά που γράφει περί λιποταξίας και άλλα αποτελούν όψιμες
φαντασιώσεις υπό το βάρος των ενοχών του.
Τόσο το 1996, όσο και
σήμερα, οι Ένοπλες Δυνάμεις ευρίσκοντο σε υψηλό βαθμό επιχειρησιακής
ετοιμότητας, ηθικού και με αυτοπεποίθηση. Υπήρχε επιθετικό πνεύμα. Η θυσία των
τριών αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού το επιβεβαιώνει.
Τέλος, η προάσπιση των
εθνικών συμφερόντων δεν ανατίθεται σε ξένους προστάτες, είναι χρέος ημών των
Ελλήνων.
Ο Χρήστος Λυμπέρης είναι
ναύαρχος ε.α., επίτιμος αρχηγός ΓΕΕΘΑ
Πηγές
Εφημερίδα
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου