Νίκος Παπουτσόπουλος : Θερινές διαδρομές σε μαγικούς τόπους

Θερινές διαδρομές σε μαγικούς τόπους

Γράφει ο Νίκος Παπουτσόπουλος

Καλοκαιρινές περιπλανήσεις σε τόπους μαγικούς, που υπόσχονται ανάπαυση και διακοπή από τις συνεχείς φροντίδες και μέριμνες. Παραθεριστικοί προορισμοί που εξάπτουν τη φαντασία, με την ελπίδα της αναψυχής, της ανάπαυλας, την προσδοκία της ανάτασης και της ανάπλασης μέσα σε ένα μοναδικό περιβάλλον, το οποίο προσφέρει γενναιόδωρα η ελληνική φύση.

Νησιά που βυθίζονται στον ήλιο του καλοκαιριού και φαντάζουν άυλα, διάφανα, ονειρικά, τα οποία μετεωρίζονται ανάμεσα σε ουρανό και σε πέλαγος μυροβόλο, μυριόχρωμο, λαμπερό. Η θάλασσα στολίζει τον παρθενικό μανδύα τους με ψήγματα χρυσού, καθώς Τρίτωνες φύκιοι, κοχύλια και μικρές πορφύρες κεντούν πλούσια στολίδια στη φαιόχρωμη εσθήτα τους, που απλώνεται ανέμελη έως την άκρη του κύματος. Μικρές πολιτείες αστράφτουν πάλλευκες επάνω σε πέτρα άγονη, γυμνή, σε βράχους που σμίλεψαν με τόλμη ο ήλιος, η άρμη και ο άνεμος.

Μικρές πολιτείες που υποδέχονται τους επισκέπτες του καλοκαιριού προσφέρουν πρόθυμα τα «κάλλη» τους και αποκαλύπτουν τα μυστικά τους με τους πολυφωνικούς ειρμούς των ανέμων, που ηχούν σε ακροπόλεις, ερειπιώνες, κάστρα, πύργους και επάλξεις, θερινές διακοπές σε τόπους που «ανασαίνουν» θάλασσα και ήλιο, ο οποίος λάμπει μεγαλόπρεπος, κυρίαρχος, μονοκράτορας έως αργά, έως την ώρα που τα ιώδη και τα μενεξελιά «βήλα» του ορίζοντα φθάνουν λατρευτικά, ικετευτικά και ακουμπούν ευλαβικά στις επιλύχνιες ώρες του απογεύματος. Στις ώρες που μυστικές ανταύγειες αναπέμπουν οι νάΐσκοι, ενώ όταν οι πρώτες σκιές αναρριχώνται στους κατάλευκους τόκους αλλάζουν σχήματα και πλησιάζουν μαζί με τις μνήμες και τα οράματα. Ζωοφόροι οψιανού, αναμνήσεις κατάσηκτες και μορφές και ίχνη πολιτισμών που έφυγαν μαζί με τα χρόνια βουλιάζουν σε αφρό και σε υδάτινο φέγγος, ενώ βυθίζονται σε χρωματικές ιεροτελεστίες. Μεθύμνια και εγκώμια εξυφαίνονται μυστικά στα καταστέγια και τα στηθαία και στις πεζούλες, που έκρυψαν καλά τις διηγήσεις και τα παραμύθια ενός κόσμου που εδώ είχε αποθέσει τις ευχές, τους στοχασμούς και τους φόβους του. Σ’ εποχές που η βοή των γιγάντων, όμοια με κείνην του Πολυβώτη της Νισύρου, έσμιγε απόλυτα με την οργή του πελάγους, ξεσήκωνε από τη γη στρίγκλες και βουρβούλακες, όντα φοβερά και τρομερά φαντάσματα προγόνων, οπτασίες άγριων πειρατών, ενώ τράνταζε συθέμελα κυκλώπεια χαλάσματα και βώλακες.

Ένας κόσμος που κέντησε στα υπέρθυρα με υπομονή και πείσμα στους αιώνες περιστέρια και κυπαρίσσους, με ρόδακες και κληματίδες χρυσές επετείους χαράς και ευδαιμονίας.

Επισκέπτες του θέρους αποζητούν την ηρεμία μέσα στην αρμονία της φύσης, που κρατούν αλώβητη από την οξύτητα των καιρών, τόποι και προορισμοί που εκπληρώνουν προσδοκίες και επιθυμίες.

Κάθε τόπος στην Ελλάδα αναδεικνύει το κάλλος του μέσα από την ιστορία και τους μύθους του, μέσα από τις διηγήσεις και τα βιώματα ανθρώπων που επιμένουν να ζουν σε περιβάλλον οικείο. Κάθε τόπος και κάθε νησί έχει διαφυλάξει μνημεία πολιτισμού, που κληροδότησαν με αγώνες προηγούμενες γενιές ανθρώπων, που κάποτε έζησαν, μόχθησαν και φρόντισαν για να δημιουργήσουν ένα ιδιαίτερο αισθητικό περιβάλλον. Τεχνίτες συνεχίζουν τις πατροπαράδοτες τεχνικές, δημιουργούν μικρά αριστουργήματα, που τέρπουν και ικανοποιούν τις αισθήσεις και που διατηρούν ζωντανή την παράδοση.

Η συλλογή όλων αυτών των ψηγμάτων, των οστράκων που λευκάζουν στο κύμα και στον άνεμο, συνθέτουν την ιστορία μιας χώρας και ενός λαού που ταξίδεψε στον κόσμο από τα χρόνια που χάνονται στην αχλή των μύθων.

Ο σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον και, παράλληλα, π επίσκεψη και γνωριμία με την Ιστορία και τα μνημεία των θερινών προορισμών, ακόμη και στις μικρές περιόδους ραστώνης, είναι πολιτισμός.    

Κυριακάτικη Δημοκρατία 

ΤΑ  ΝΗΣΙΑ

Κείνο που θυμάμαι απ’ τα νησιά μας
είν’ η αμμουδιά της Ζάκυνθος
της Κέρκυρας τα περιβόλια
της Ρόδου το μεγάλο κάστρο.

Κείνο που θυμάμαι απ’ τα νησιά μας
είναι της Κρήτης τα ορεινά χωριά
τις ευωδιές της Χίου
της Κίμωλος τ’ αστραφτερά νερά
της Σύρας την Απάνω Πόλη.

Κείνο που θυμάμαι απ’ τα νησιά μας
είναι τα δυο φιδάκια που ερωτεύονταν
κάτω απ’ τα μάρμαρα του ναού
ένα μεσημέρι καλοκαιρινό στη Δήλο
ένα μεσημέρι καλοκαιρινό στη Δήλο.

Στη Γαύδο, στη Φολέγανδρο και στα μικρά νησιά
βαριά σιωπή μαρμάρωσε, φωλιάζουν νυχτερίδες
ένα μπουκέτο άλικο το αίμα ξαγρυπνά
λευκοί αυλοί τα κόκκαλα μετρούν τις εσπερίδες
μονόφθαλμη περίπολος τη θάλασσα τρυγά
γύρω και πίσω στις σκηνές ουρλιάζουν οι σειρήνες.

Τη Λέρο, τη Μακρόνησο, τα Κύθηρα, τη Τζιά
πες μου ποιες τάχα σφράγισαν μισό αιώνα μνήμες. 

Στίχοι: Στέλλα Χρυσουλάκη.
Μουσική: Νένα Βενετσάνου.
Πρώτη εκτέλεση: Νένα Βενετσάνου, «ΕΙΚΟΝΕΣ», 1994