Γεώργιος-Αλέξανδρος
Μαγκάκης
Το
πρώτιστο καθήκον του νομικού είναι εκείνο έναντι, προς και υπέρ της ελευθερίας,
δίδαξε ο Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης
Είναι τιμή μου να καταθέσω
τη μαρτυρία μου. Τη δική μου και της γενιάς μου. Για τον δάσκαλό μου. Και τον
δάσκαλο πολλών γενιών. Τον Γεώργιο-Αλέξανδρο Μαγκάκη.
Είχε μεγάλες επιστημονικές
αρετές ως δάσκαλος του Δικαίου. Δίδαξε πολλές γενιές νομικών. Τόσο στην Ελλάδα
όσο και στο εξωτερικό. Δεν χαμήλωσε τον ορίζοντά μας και τις ανησυχίες μας στις
απλές τεχνικές του Δικαίου. Φόρτωσε τη συνείδησή μας με μια μεγάλη εντολή. Σε
όλα τα μαθήματά του. Και σε εκείνα, τα εξαιρετικά, που αναδείχθηκαν σε ιστορικά
γεγονότα.
Στο δραματικό μάθημα
προσωρινού αποχαιρετισμού των πανεπιστημιακών εδράνων στα χρόνια της
δικτατορίας. Στο φλογερό καινούργιο ξεκίνημά του στα πρώτα χρόνια της
Μεταπολίτευσης. Με τον υπέροχο συνδυασμό της ιδιότητας του δασκάλου και του
δημόσιου άνδρα. Στον τελευταίο χαιρετισμό του, στις ίδιες αίθουσες διδασκαλίας,
όταν αυτό «εκβιάστηκε» τεχνητά από την απλοϊκή απαρίθμηση των βιολογικών χρόνων
της ζωής του. Δίδαξε: Το Δίκαιο δεν νοείται χωρίς την εμβάθυνση και την
προστασία της δημοκρατίας και των θεσμών της. Το πρώτιστο καθήκον του νομικού
είναι εκείνο έναντι, προς και υπέρ της ελευθερίας. Αυτό δίδαξε. Μέχρι το τέλος
της ζωής του.
Ο Γεώργιος-Αλέξανδρος
Μαγκάκης πρωταγωνίστησε ή συμμετείχε σε όλους τους μεγάλους πολιτικούς,
κοινωνικούς και ιδεολογικούς αγώνες της πατρίδας μας. Στη μεγαλειώδη εθνική αντίσταση
της περιόδου 1941-1944. Στις δύσκολες επιλογές στα πέτρινα χρόνια του
μετεμφυλιακού κράτους. Στον βασανίτη λίθο των συνειδήσεων όλων μας και των
συναισθηματικών αντοχών μας στα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας. Στην τιτάνια
προσπάθεια θεμελίωσης και εμβάθυνσης νέων δημοκρατικών θεσμών από το 1974 και
μετά.
Δύο κεφάλαια της ζωής του
θεωρώ κορυφαία:
Είχε, για πολλά χρόνια,
την πολιτική ευθύνη της δικαιοσύνης. Συνέβαλε στον βαθύ εκδημοκρατισμό και
εκσυγχρονισμό της, όσο κανένας άλλος, με μια σειρά νομοθετημάτων. Επέτρεψε στην
κοινωνία μας να μετουσιώσει θεσμούς που βρίσκονταν σε χρόνια κρίση, να
ανατρέψει ξεπερασμένες και στοιχειωμένες αντιλήψεις και να κατακτήσει νέους
θεσμούς.
Το δεύτερο κορυφαίο κεφάλαιο
της ζωής του το έγραψε ο ίδιος ο Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης. Το «Γράμμα της
φυλακής προς τους Ευρωπαίους», τον Φλεβάρη του 1971, σε κρυμμένες από τους
δεσμοφύλακες σελίδες του. Ένας υπέροχος ύμνος στην πατρίδα του. Τη μεγάλη και
την ιδιαίτερη. Στους ανθρώπους της. Τους φωτισμένους και τους απλούς. Στους
αγώνες για τη δημοκρατία, την ελευθερία και τις πανανθρώπινες αξίες. Με μια
αξεπέραστη στις οδύνες της αγωνία για ό,τι πρόδιδε τα ιδανικά του. Και μια
απέραντη ελπίδα, καρφωμένη ως ιστορική ειμαρμένη, στην αλληλεγγύη των λαών της
Ευρώπης. Έγραψε: «Πολύ έντονα ένιωσε ο Έλληνας από την πρώτη ημέρα κιόλας της
δικτατορίας. Η ταπείνωση κάνει πιο συνειδητές αυτές τις αξίες της ζωής μας, που
προσβάλλονται. Οι δικές μας είναι οι αξίες της Ευρώπης. Όλοι μαζί τις
φτιάξαμε».
Τον θυμόμαστε ως δάσκαλο,
ως πολίτη και ως άνθρωπο. Και θα τον θυμόμαστε. Έως εκεί που φθάνει η προσωπική
και συλλογική μνήμη μας. Και οι ορίζοντες της γενιάς μας.
• Από την ομιλία του
Αντώνη Βγόντζα στην εκδήλωση μνήμης με θέμα «Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης», που
οργάνωσε ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου