ΒΙΚΤΟΡΙΑ ΝΤΑΓΚΟΥΝΑΚΗ : Στους «Αγίους Τόπους» των Κυκλάδων

Γαλάζιο και λευκό φόντο στο Ναό της Μεγαλόχαρης στην Τήνο. Εδώ, που πριν 183  χρόνια, βρέθηκε, Θαυματουργικά, η ιαματική εικόνα της.

Στους «Αγίους Τόπους» των Κυκλάδων

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΟΥ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ, ΣΤΗ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΠΟΥ ΒΡΕΘΗΚΕ ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ ΤΟΥ 1823. - ΤΑ ΟΡΑΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΛΑΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΥΡΕΣΗΣ.

Γράφει η ΒΙΚΤΟΡΙΑ ΝΤΑΓΚΟΥΝΑΚΗ

Χειμώνας  του   1822.   Οι   Έλληνες συνεχίζουν τον υπεράνθρωπο απελευθερωτικό τους αγώνα. Έχουν βάλει στρατηγό και προστάτη τους την Παναγία, για τούτο και άρχισαν την επανάσταση τους την ημέρα του Ευαγγελισμού της. Όμως, τους καταδιώκει ξανά ο βασανιστής, από παλιά, δαίμονας της διχόνοιας. Κι από κοντά έχουν τελειώσει τα πολεμοφόδια, τα χρήματα και τα τρόφιμα Απελπίστηκε η Ρωμιοσύνη. Έπεσε στα γόνατα κι έβγαλε φωνή βυζαντινή: «... εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον, ίνα κράζω Σοι Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε»...

Και να! Από τα έγκατα της οδύνης και τα βάθη του χρόνου, κάτω απ' τη γήινη ύλη που τόσο συχνά σκεπάζει το μήνυμα του ουρανού, ξεπροβάλλει η Μητέρα του Κόσμου. Με μία εικόνα της που βρέθηκε θαυματουργικά στην τηνιακή γη και  είναι αυτή ακριβώς: ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου... Γιατί η Παρθένος άκουσε την προσευχή των σκλαβωμένων και διάλεξε αυτό τον τρόπο να δώσει την απάντηση της. Ζώστηκε, λοιπόν, η Κυρά των Αγγέλων με άρματα κι αγάπη και έτρεξε, όπως κάνει πάντα... «Έχτισε» το στρατηγείο της «χρυσοπλοκώτατος πύργος» αυτή, στο καλωσυνάτο νησί των Κυκλάδων. Διαφέντευσε τον αγώνα Ριγισσα και Καπετάνισσα πελαγινή. Και σαν χάρισε τη λευτεριά των Ελλήνων η Πύλη της Ελευθερίας μας, παρέμεινε εκεί.

Στο Παλάτι της. Να δείχνει η Οδηγήτρια το δρόμο της ελπίδας, σ' όσους καταφεύγουν στη Χάρη της. Να φωτίζει η Φωτοδόχος Λαμπάδα τα μυστικά μονοπάτια της πίστεως, Να λειαίνει τις ψυχές μας, όμοια με τα σκαλοπάτια του ναού της, που 172 χρόνια τώρα χαράζονται απ' τον πόνο και την ευγνωμοσύνη... Και να ενσαρκώνει η Άχραντη το θαύμα, νυν και αεί, σ' ελληνική ατμόσφαιρα... Για τούτο και κάθε Δεκαπενταύγουστο η Τήνος παίρνει να γίνεται «οι Άγιοι Τόποι» των Κυκλάδων, στο «Πάσχα του καλοκαιριού»...

...ΚΑΙ ΤΙ ΔΕΝ ΥΠΕΣΤΗ η αρχαία Οφιούσα! Πέρσες, Ρωμαίους, Τούρκους, Άραβες και Σαρακηνούς πειρατές. Οι τελευταίοι, μάλιστα, σε μια από τις επιδρομές τους, κατέστρεψαν έναν από τους πρώτους χριστιανικούς ναούς του νησιού.

Και μόνον η εικόνα της Παναγίας διασώθηκε. Εικόνα του «Ευαγγελισμού». Που «κρύφτηκε» στα ερείπια, στους αιώνες και στους θρύλους της παράδοσης. Μέχρι να 'ρθει η ώρα: να «εικονίσει» το μέγα θαύμα...

Αυτούς τους θρύλους συνέλεξε, στα 1820, ο Τήνιος γεωργός Ιωάννης Γκιουζές. Κι αφού τους έλεγξε με το καθαρό φως της ψυχής του -ταπεινός χριστιανός αυτός- άρχισε να το φωνάζει: «στο χωράφι του Δοξαρά, ήταν κάποτε το πριγκιπάτο μιας μεγάλης πριγκίπισσας. Και τέτοιο θα ξαναγίνει. Και θα 'ρχονται άνθρωποι από τα πέρατα της οικουμένης για να το ιδούν»:

Οι πολλοί τον είπαν «αλαφροΐσκιωτο» και αλλοπαρμένο. Όμως, η Παντάνασσα είχε ήδη αρχίσει να «θεμελιώνει» το θαυμαστό σημείο της... Κι ύστερα από λίγο καιρό, στα 1821, ένας ακόμη ταπεινός Χριστιανός τιμήθηκε με τη Χάρη της.

Ο κηπουρός Μιχαήλ Πολυζώης, 80 χρόνων γεροντάκι, είδε στ' όνειρο του, μια υπέρλαμπρη Δέσποινα. «Να σκάψεις στον αγρό του Δοξαρά και να βρεις την εικόνα μου», του παράγγειλε.

Το 'πε και σ' άλλους ο γέροντας, έσκαψαν λίγο, αλλά μάταια...

Η ιστορία της Πελαγίας

ΤΡΙΤΗ ΦΟΡΑ συνέβη στο Κεχροβούνι. Εκεί, στην ιστορική Μονή της «Κυράς των Αγγέλων», που ασκήτευε η μοναχή Πελαγία. Ήταν τώρα κοντά 70 χρόνων η γερόντισσα, μα αφιερώθηκε στη χάρη της από δεκαπεντάχρονο κοριτσόπουλο. Κατά κόσμον, τότε, Λουκία Νεγρεπόντη. Πόσο τίμησε αλήθεια το μοναχικό αξίωμα τούτη η γυναίκα! Επιλογή της ήταν, κι όχι άρνηση ζωής, να γίνει «υπηρέτρια» της αρετής. Γι' αυτό κοπίαζε ολημερίς. Να πετάξει από γύρω της και μέσα της κάθε τι περιττό. Να πατήσει γερά στους δύο στύλους της σωτηρίας: αγάπη και ταπείνωση. Και να αλαφρώσει, ελεύθερη, σαν τα περιστέρια της Τήνου.

Έτσι κι αυτό το βράδυ. Χάραμα της 9ης Ιουλίου του 1822. Πίσω από τα λαογραφικά υπέρθυρα, κούρνιασε το «περιστέρι» σε μια ξύλινη κασέλα, με μια πέτρα, για προσκεφάλι. Μα ξαφνικά, σαν να ξημέρωσε απότομα! Γέμισε τ' όνειρο της άρωμα και φως... Η «Πλατυτέρα των Ουρανών» χώρεσε πίσω από τα κλειστά της βλέφαρα και της έδωσε εντολή να πει και σ' άλλους να σκάψουν στον αγρό για την εικόνα της.

Δεν μίλησε η Πελαγία. Ταπεινή καθώς ήταν, δεν το πίστεψε πως η Θεομάνα την επισκέφτηκε. Κι ήξερε, άλλωστε, πως μύριες φορές παίρνει ο Σατανάς άγιες μορφές, για να «φουσκώσει» την περηφάνια μας.

•Στις 16 Ιουλίου, χάραμα και πάλι, τα ίδια...

•Τρίτη φορά, στις 23 Ιουλίου. Ανοίγει απότομα τα μάτια η μοναχή, και βλέπει μια απερίγραπτη βασίλισσα οτο ταπεινό κελί της. «Πελαγία, γιατί δεν άκουσες την εντολή μου»; ρωτάει η εκθαμβωτική μορφή και σε κάθε της κίνηση, αστράφτει ασημένιο φως.

«Και ποια είσαι εσύ Κυρά;» ψιθυρίζει ταραγμένα η μοναχή.

Έσταξε μέλι η ματιά της Πάναγνης. Τέτοια καλοσύνη και στοργή έχει η Μητέρα της νέας ανθρωπότητας.

«Ευαγγελίζου, γη, χαράν μεγάλην», αποκρίνεται.

«Αινείτε Ουρανοί, Θεού την δόξαν» προσθέτει η Πελαγία.

Η ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗ συνάντηση τέλειωσε. Ο Ουρανός υπέδειξε το δρόμο για την αποκάλυψη. Τώρα απέμενε η θέληση των ανθρώπων.... Που άλλοτε κλονιζόταν, κι άλλοτε χανόταν. Έσκαβαν οι Τήνιοι, δεν έβρισκαν, απογοητευόντουσαν και σταμάταγαν... Είχαν όμως φλογερό εμψυχωτή τον Επίσκοπο τους Γαβριήλ.

Τελικά, εντοπίστηκαν τα ερείπια του αρχαίου ναού. Μήνυμα και κουράγιο από τη Μεγαλόχαρη. Και μαζί ένα κατάξερο πηγάδι. Σαν τις άνυδρες ψυχές των ολιγόπιστων.

Με δωρεές κι εράνους, χτίστηκε πάνω στα χαλάσματα εκκλησία. Και την ημέρα του αγιασμού, ξεχείλισε το πηγάδι άγιο νερό. Για τούτο ο ναός, ονομάστηκε της Ζωοδόχου Πηγής.

Ξανά σκάψιμο. Τούτη τη φορά, με περισσότερη πίστη. Γι' αυτό και φανερώθηκε το θαύμα. Ήταν 30 Ιανουαρίου του 1823. Η αξίνα του εργάτη από το χωριό Φαλατάδος χτύπησε σε ξύλο. Η εικόνα κόπηκε στα δύο. Μα στη μέση. Χωρίς να χαλάσουν οι μορφές. Από 'δω, ο αρχάγγελος Γαβριήλ. Κι από 'δω η Παρθένος της Ναζαρέτ. Η Μαρία...

«Και εκ σπλάχνων γης αγίας, η εικών ανέθορεν...».

Η επιβράβευση. Στο τέλος ενός κοπιαστικού δρόμου. Που σηματοδοτήθηκε όμως, με λαχτάρα και αγιότητα...

Ανθρώπινος ποταμός, κάθε Δεκαπενταύγουστο στη χάρη της. Να πέσει η σκιά της Εικόνας επάνω στους πιστούς, να φωτιστούν από το φως της.
 

Ο ναός του Ευαγγελισμού

ΧΤΙΣΤΗΚΕ νέα εκκλησία, πάνω από τη  Ζωοδόχο Πηγή. Μεγάλη. Επιβλητική. Να «στεγάσει» τον «έμψυχο ναό». Το τίμιον διάδημα. Τον αδαπάνητο θησαυρό της ζωής. Κι έγινε ο ναός του Ευαγγελισμού στον τόπο της Ευρέσεως. Δωδεκάτειχη πόλις και ηλιοστάλακτος θρόνος, ο γλυκασμός των αγγέλων και των θλιβομένων η χαρά. Ένα παγκόσμιο ιατρείο ψυχών και σωμάτων... Μια νέα κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Που νήβονται οι πονεμένοι, από πληγές και πάθη.

Ανθρώπινο ποτάμι οι επισκέπτες κάθε Δεκαπενταύγουστο. Τρεμοπαίζει η καρδιά τους, από το καράβι ακόμη, καθώς αντικρίζουν το κατάλευκο παλάτι. Παίρνουν το μονοπάτι, που βγάζει στον «ουρανό». Μάνες με τα παιδιά στους ώμους, που προχωρούν στα γόνατα. Θέλουν να δοξάσουν την Άχραντη για το έλεος της.

Κι άλλοι, που σέρνουν την ικεσία τους στα σκαλοπάτια του ναού. Στα πόδια της Κεχαριτωμένης. Κι εκείνη απλώνει το χέρι και τους σηκώνει ορθούς...

Μέσα, η εικόνα της. Στολισμένη με τις χρυσές, τις ασημένιες, τις διαμαντένιες ευχαριστίες όσων ευεργετήθηκαν.

Το ομοίωμα του πλοίου με τον καρχαρία. Είχε πέσει σε ύφαλο το καράβι, μα προσευχήθηκαν οι ναυτικοί στην Παναγία κι εκείνη σφήνωσε ένα κήτος στα πλευρά τους, να κλείσει η τρύπα που έμπαζε νερά!

Και η χρυσή πορτοκαλιά του τυφλού. Έταξε, αν βρει το φως του, να χαρίσει τάμα με το πρώτο πράγμα που θα δει.

Η επάργυρη αγελάδα του Στ. Ρώμα από την Κερατέα, γιατί η Θεοτόκος τού βρήκε το κλεμμένο ζώο του!

Και η σκούνα «Δεληγιώργη» που πρόσκρουσε σε βράχια, μα σώθηκαν όλοι!

Το ομοίωμα ενός μικρού παιδιού. Η Αναστασία Ξενάκη, 2 χρόνων, παρ' ολίγον να πέσει σε καυτό καζάνι εργοστασίου. Την κράτησε η Παναγιά που άκουσε τη φωνή του πατέρα...

Και το γράμμα της Σοφίας Μανδήλη από το Αυλωνάρι Ευβοίας. Δύο ημέρες θρηνούσε η δύστυχη μάνα το αγοράκι της, τριών χρόνων, που ήταν στην κούνια του νεκρό.

«Μεγαλόχαρη», σπάραξε η μητέρα «Δώσε μου πίσω τον Τάσο μου. Παρακαλώ την Αγία σου Εικόνα».

Την αυγούλα, το άψυχο κορμάκι πήρε πνοή!.. «Μαμά», ψιθύρισε το αγοράκι!

«Σας στέλνω μια φωτογραφία του παιδιού μου», γράφει η Σοφία Μανδήλη.

«Μου το ανέστησε η Παναγιά όταν το είχα τριών χρόνων και επί τρεις ημέρες νεκρό. Η χάρη της, που την παρακαλούσα σαν τρελή από τον πόνο, μου το ξανάφερε στη ζωή. Δείτε το, παλικαράκι πια...».

Κι άλλα... Κι άλλα...

Άξιον εστίν ως αληθώς μακαρίζειν Σε την Θεοτόκον. Οτι ηλίου λαμπρότερον ανέτειλε, Κόρη, η υπέρλαμπρος Εικών σου και διανέμει πάσαν χάριν και ρώσιν και έλεος...

Η στρατηλάτισσα Παναγιά!

«ΣΦΙΧΤΑΓΚΑΛΙΑΣΜΕΝΟΣ» ο Δεκαπενταύγουστος με τους αγώνες του έθνους, έχει να «ιστορίσει» δεκάδες θαύματα της Παναγιάς υπέρ της νίκης των Ελλήνων.

Και πρώτα απ' όλα με την εικόνα του Ευαγγελισμού της Τήνου, που η εύρεση της «στεφάνωσε» νικηφόρα την επανάσταση του 1821.

Και ύστερα το '40... Βύθισαν βέβαια οι βέβηλοι του πολέμου το εύδρομον «Ελλη», ημέρα Δεκαπενταύγουστου και μάλιστα στην Τήνο. Τμήμα της τορπίλης, φυλάσσεται στον Ιερό Ίδρυμα του νησιού.

Όμως, η Υπέρμαχος Στρατηγός δεν έλειψε ούτε μια στιγμή από το μέτωπο. Πολέμαγε στο πλευρό των Ελλήνων. Κι έδωσε απάντηση Δικαιοσύνης στους εχθρούς...

Από την Αλβανία ο Τάσος Ρηγόπουλος έγραφε στον αδελφό του, Νίκο: «...Το είδα με τα μάτια μου. Λίγο πριν ορμήσουμε για τα οχυρά της Μόροβας, έστεκε ακίνητη μια ψηλή μαυροφόρα. Εκείνη όρμησε εμπρός σαν να είχε φτερά αετού. Εμείς από πίσω της...

...Το τι έπαθαν οι Ιταλοί, δεν περιγράφεται. Εκείνη, ορμούσε πάντα μπροστά. Κι όταν πια νικητές ροβολούσαμε προς την ανυπεράσπιστη Κορυτσά, η Υπέρμαχος έγινε ατμός, νέφος, απαλό και χάθηκε».

Και ο Ν. Ντραμουντιανός διηγήθηκε: «....είχαμε αποκλειστεί 5 μερόνυχτα στα βράχια, χωρίς τροφή και νερό. Μερικοί υπέκυψαν... Τότε ο λοχαγός έβγαλε μια εικόνα της Παναγίας από τον κόρφο του και μας κάλεσε να προσευχηθούμε. Δεν προλάβαμε να τελειώσουμε κι εμφανίστηκε ένα πελώριο μουλάρι, χωρίς οδηγό, να προχωράει σε ένα μέτρο χιόνι, κατάφορτο από τρόφιμα...».

Το 1941 το 51ο τάγμα με διοικητή τον ταγματάρχη Πετράκη, βρισκόταν στην κορυφή του Ροντένη. Κάθε βράδυ τα ιταλικά πυροβόλα τους θέριζαν. Ο ταγματάρχης επικαλέστηκε δυνατά την Παναγία για βοήθεια. Και ξαφνικά πρόβαλε ένα φωτεινό σύννεφο που σχημάτισε τη μορφή της Θεοτόκου. Με το φως της, τους έδειξε τη θέση των Ιταλών κι έτσι το ελληνικό τάγμα νίκησε...

Θα μπορούσε κανείς να γράψει τόμους για τα θαύματα της Παναγίας και για εκείνα που σχετίζονται με την Κοίμηση της. Γιατί... «Εν τη κοιμήσει τον κόσμον κατέλιπεν. Εξαιρέτως δε, σώζει η Παρθένος, πάσης θλίψεως την Ελλάδα υμνούσαν, την πολλήν κηδεμονίας της».

Τα φιδάκια της Παναγιάς

 Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, ανήμερα της εορτής του Σωτήρος εμφανίζονται στη Κεφαλονιά 

τα φιδάκια της Παναγίας

ΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΟ ερπετό μπήκε στο ναό, πέρασε από την εικόνα της Μεγαλόχαρης και σκαρφάλωσε στην πατερίτσα του μητροπολίτη. Οι πιστοί στην εκκλησία του χωριού Μαρκόπουλου της Κεφαλονιάς, παρακολουθούν με δέος εδώ και χρόνια, το πέρασμα που κάνουν κάθε 15 Αυγούστου, τα «φιδάκια της Παναγίας». Άραγε, είναι φυσικό ή θρησκευτικό φαινόμενο αυτό που συμβαίνει κάθε χρόνο με τα φιδάκια στο χωριό της Κέφαλονιάς; Το σίγουρο, πάντως, είναι, πως είναι μοναδικό! Πουθενά αλλού στον κόσμο δεν έχει παρατηρηθεί κάτι ανάλογο. Γεγονός που συγκίνησε τους πιστούς και το συνέδεσαν με την παράδοση της γιορτής της Κοίμησης της Θεοτόκου.

«ΚΑΘΕ χρόνο την παραμονή του Σωτήρος, εμφανίζονται αυτά τα ερπετά στο χωριό», λέει ο μητροπολίτης Κεφαλληνίας.

«Έχουν μήκος 30-40 εκατοστά και τέσσερα κοκιδάκια στο κεφάλι που φαίνονται πως σχηματίζουν το σχήμα του σταυρού. Βγαίνουν από το κωλονοστάσιο, περιφέρονται στο ναό και σκαρφαλώνουν γύρω από την εικόνα της Παναγίας. Γι' αυτό ο κόσμος τα ονόμασε τα «φιδάκια της Παναγίας». Παραμένουν μέχρι τις 17 Αυγούστου, οπότε και εξαφανίζονται μέχρι τον επόμενο χρόνο...»

ΠΟΛΛΟΙ ΠΙΣΤΟΙ συγκεντρώνονται κάθε χρόνο στη μικρή εκκλησία του χωριού για να δουν τα χαριτωμένα αυτά ερπετά. Καθώς είναι ήρεμα και εξοικειωμένα με τους ανθρώπους, σκαρφαλώνουν πάνω ατούς πιστούς και παίζουν με τα παιδιά!.. Κάποιοι μιλάνε για θαύμα. Άλλοι το αποδίδουν σε φυσικές δυνάμεις. Ακόμα, όμως, δεν έχει δοθεί επαρκής εξήγηση για το φαινόμενο που συγκινεί χιλιάδες πιστούς...                         

 ΑΙΜ. Σ.

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ