ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΓΚΙΒΑΛΟΥ : Προσφυγικό και Μνημόνιο

Προσφυγικό και Μνημόνιο

 

Του ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΓΚΙΒΑΛΟΥ Αναπληρωτή καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Είναι τόσο βαθιά η πολύπλευρη κρίση που διέρχεται η Ευρώπη, είναι τόσο εμφανής η ανικανότητα της πολιτικοοικονομικής ελίτ που εξουσιάζει την ΕΕ και την Ευρωζώνη, ώστε κάθε φορά που παρουσιάζεται ένα σοβαρό πρόβλημα αυτό να αντιμετωπίζεται με σπασμωδικές κινήσεις και -το χειρότερο- να δημιουργούνται ρήγματα και διασπάσεις στο εσωτερικό της ΕΕ. Η πλήρης απουσία στρατηγικής τόσο σε πολιτικοοικονομικό όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο είναι κάτι παραπάνω από εμφανής. Το γεγονός μάλιστα ότι η γερμανική ελίτ ασκεί σήμερα αυταρχική εξουσία σε ολόκληρη την Ευρώπη αποτελεί την πιο εμφανή απόδειξη της ιστορικής παρακμής που διέρχεται η γηραιά ήπειρος.

Στην περίπτωση της Ουκρανίας, η Γερμανία και κατ' ακολουθίαν ολόκληρη η ΕΕ σύρθηκαν από τις ΗΠΑ σε μια σύγκρουση με τη Ρωσία, που ζημίωσε και σε πολιτικοοικονομικό και σε διπλωματικό και σε γεωστρατηγικό επίπεδο την ΕΕ. Εάν μάλιστα επισημάνουμε την αναγέννηση του νεοναζισμού στην Ουκρανία και γενικότερα την άνοδο της Ακροδεξιάς, του ρατσιστικού ρεύματος και του νεοφασισμού όχι μόνο στην Αν. Ευρώπη αλλά και στην καρδιά της ΕΕ, τότε θα διαπιστώσουμε τη συνολική υποχώρηση και απαξίωση της Δημοκρατίας και των αξιών που τη συνιστούν.

Παρόμοια φαινόμενα, αντιλήψεις και χειρισμοί από μέρους των ευρωπαϊκών ελίτ εμφανίζονται και πάλι στην περίπτωση του Προσφυγικού, που εξελίσσεται σε ναρκοπέδιο για την ΕΕ.

Το πιο εμφαντικό κενό είναι το πολιτικό και πνευματικό κενό της γερμανικής ελίτ και των συμμάχων της, αφού το πρόβλημα των προσφύγων από την κόλαση της Συρίας έχει εμφανισθεί στις πραγματικές του διαστάσεις από καιρό, ενώ σήμερα παρακολουθούμε την ποσοτική του επέκταση…

Επί μακρό χρονικό διάστημα η άρχουσα ευρωπαϊκή ελίτ, οι περίφημοι θεσμοί της, αγνοούσαν συνειδητά το πρόβλημα και αρέσκονταν σε παρατηρήσεις και επιπλήξεις κατά των χωρών που δέχονταν τα κύματα των προσφύγων από τη Β. Αφρική και τη Μ. Ανατολή, είτε άλλοτε αρκούνταν σε ευχολόγια και αόριστες υποσχέσεις…

Τώρα που έφθασε η ώρα της αλήθειας, τώρα που το πρόβλημα μπήκε στη δική τους αυλή, άρχισαν να ενδιαφέρονται και να ανησυχούν… Αντιδρώντας, όπως πάντα, με τον ίδιο σπασμωδικό τρόπο… με ημίμετρα, με υπαναχωρήσεις, με κενολογίες και μεγαλοστομίες…

Οι πρόσφυγες, τα μικρά παιδιά, που χάνονται κάθε μέρα στο Αιγαίο είναι γι' αυτούς τηλεοπτικά συμβάντα και όχι ζωντανές υπάρξεις… Το μόνο που απασχολεί τις ευρωπαϊκές ελίτ είναι το πολιτικό κόστος που θα προκύψει εις βάρος τους από την εισροή προσφύγων στη χώρα τους… Τα τείχη, στην ουσία, δεν υψώνονται για να εμποδίσουν τους πρόσφυγες. Στην ιστορική τους αναγωγή δείχνουν τον βαθύ διχασμό, τις πραγματικές αντιθέσεις, ανισότητες και συγκρούσεις που διαμορφώνονται στο εσωτερικό της Ευρώπης. Και αυτή η ιστορική στροφή και μετάλλαξη καταγράφεται ως αποτέλεσμα της κυριαρχίας των νεοφιλελεύθερων μηχανισμών της αγοράς και της χρηματοπιστωτικής δομής, πολιτικός εκφραστής των οποίων είναι σήμερα η γερμανική ολιγαρχία.

Η παράμετρος του Προσφυγικού

Τις συνέπειες των τυφλών και αδιέξοδων αυτών πολιτικών πληρώνει σήμερα και η χώρα μας. Υψηλές επισκέψεις ανευθυνο-υπεύθυνων αξιωματούχων των ευρωπαϊκών θεσμών, υποσχέσεις, δηλώσεις κατανόησης και επί της ουσίας μηδέν.

Μια πρώτη παρατήρηση: Τη στρατηγική γεωπολιτική θέση της χώρας μας, τον κομβικό ρόλο που διαδραματίζει στον χώρο της Αν. Μεσογείου και της Μ. Ανατολής μόνο άνοες και περιορισμένης πολιτικής ευθύνης και οξύνοιας πολιτικοί μπορούν να αγνοήσουν και να υποβαθμίσουν.

Στ' αλήθεια, ποια θα ήταν η κατάσταση σήμερα και ποιες τραγικές συνέπειες θα ακολουθούσαν στο άμεσο μέλλον εάν η Ελλάδα εξεδιώκετο από την Ευρωζώνη όπως σχεδίασε και εξακολουθεί μάλιστα να προωθεί ένα ισχυρό τμήμα της γερμανικής ελίτ που εκφράζεται στο απεχθές πρόσωπο του Β. Σόιμπλε; Ποιον ρόλο και ποια συμβολή θα μπορούσε να έχει μια Ελλάδα περιθωριοποιημένη πλήρως σε πολιτικό, οικονομικό και θεσμικό επίπεδο; Μήπως, πράγματι, μας προόριζαν για ένα ευρωπαϊκό στρατόπεδο προσφύγων; Γιατί, όπως φαίνεται, η πρόταση για δημιουργία μιας -κατ' ουσίαν- προσφυγικής πόλης 50.000 κατοίκων στην Αττική δεν ήταν καθόλου τυχαία.

Πολύ σωστά ο πρωθυπουργός και η ελληνική κυβέρνηση, εκτιμώντας στις πολύπλευρες διαστάσεις του το Προσφυγικό, το συνδέουν όχι μόνο με τα πρακτικά θέματα αντιμετώπισης των ατελεύτητων ροών από την Τουρκία αλλά και -κατ' εξοχήν- με την οξεία οικονομικοκοινωνική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα λόγω και της εφαρμογής των εξοντωτικών - υφεσιακών μέτρων του νέου Μνημονίου.

Όπως ορθώς αναφέρουν έγκυροι αναλυτές, η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει να εισαγάγει τη ρήτρα του προσφυγικού προβλήματος ως σημαντική παράμετρο για τη χαλάρωση των αυστηρών μνημονιακών μέτρων.

Κάποιες φορές διατυπώνονται από ευρωπαίους ηγέτες και αξιωματούχους φράσεις κατανόησης του ελληνικού αιτήματος, όπως έπραξε και ο εξόχως αμφιλεγόμενος εταίρος της Άνγκ. Μέρκελ, Μ. Σουλτς, ή ακόμα σ' έναν πιο ουδέτερο τόνο, όπως αυτός που χρησιμοποίησε ο Πιερ Μοσκοβισί…

Όμως στην πραγματικότητα η οικονομική και πολιτική δικτατορία του Β. Σόιμπλε και του Eurogroup, που λειτουργεί ως άτυπος θεσμός νομιμοποίησης των αποφάσεων της γερμανικής ελίτ και της χρηματοπιστωτικής ολιγαρχίας, καλά κρατεί…

Κρίσιμο δίμηνο

Νοέμβριος και Δεκέμβριος συγκροτούν ένα κρίσιμο δίμηνο, μια συμπυκνωμένη χρονικά περίοδο στην οποία συσσωρεύονται ασφυκτικά μείζονες αντιφάσεις και ενδεχόμενες αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις. Ο τρόπος και τα τελικά αποτελέσματα των αντιπαραθέσεων αυτών θα κρίνουν πολύ πιθανά την κοινωνική και πολιτική αντοχή της κυβέρνησης αλλά και τη γενικότερη πορεία της χώρας.

Είναι προφανές ότι ο πρωθυπουργός και η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να διαφυλάξουν το πολιτικό και κοινωνικό τους κεφάλαιο στα κρίσιμα πεδία της διαπραγμάτευσης - αναμέτρησης, όπως είναι τα «κόκκινα δάνεια» και οι πλειστηριασμοί αλλά και οι αποφάσεις για το Ασφαλιστικό και τον ΦΠΑ. Σ' αυτό το πεδίο η ενεργοποίηση και επιστράτευση των επιπτώσεων του Προσφυγικού μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα.

Σε μια παράλληλη κίνηση, επιχειρείται η -έμμεση, έστω- αποδέσμευση της αξιολόγησης από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, η οποία άλλωστε και σε αυτόνομη θεσμική βάση αναφέρεται και, όπως απέδειξαν οι «δοκιμασίες αντοχής» των ελληνικών τραπεζών, όσον αφορά τα απαιτούμενα ποσά αυτά είναι χαμηλότερα των προϋπολογισθέντων 25 δισ. ευρώ.

Ποιος είναι ο στόχος του Β. Σόιμπλε; Η πολιτική αποδυνάμωση και απαξίωση της ελληνικής κυβέρνησης μέσω των διαπραγματεύσεων και της αξιολόγησης, με όπλο τη συνεχή άσκηση εκβιασμών για ενδεχόμενο «κούρεμα» των καταθέσεων.

Η αντιπαράθεση είναι εξόχως πολιτική. Όμως η Ελλάδα στα πέντε χρόνια των Μνημονίων βρίσκεται σε δεινή θέση και δεν μπορεί να προσθέσει στη δική της καταστροφή το Προσφυγικό, που από τη φύση του έχει ευρωπαϊκές και ευρύτερα διεθνείς διαστάσεις. Βρισκόμαστε ήδη στα μη περαιτέρω… 

 

"ΤΟ ΠΑΡΟΝ"