Ο ποδοσφαιριστής που ταπείνωσε τους ναζί

Ο ποδοσφαιριστής που ταπείνωσε τους ναζί

Το 1938, ένας παίκτης της Εθνικής Αυστρίας οδήγησε την ομάδα του σε μεγαλειώδη νίκη απέναντι στη Γερμανία. Το πλήρωσε με τη ζωή του.

Ο Ζίντελαρ με το εθνόσημο της εθνικής Αυστρίας

ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΙΧΑΛΗ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑ

Τον είχαν ονομάσει «ο άνθρωπος από χαρτί» (De Papierene), τον είπαν «Μότσαρτ του ποδοσφαίρου» και ανακηρύχθηκε ο καλύτερος αθλητής της Αυστρίας τον 20ό αιώνα. Ο Ματιάς Ζίντελαρ ξεκίνησε να παίζει ποδόσφαιρο στους δρόμους μιας λαϊκής γειτονιάς της Βιέννης και στη δεκαετία του 1930 ήταν ο εκπληκτικός μεσοεπιθετικός της Εθνικής Αυστρίας, η οποία το 1934 έφτασε μέχρι τον μικρό τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ιταλίας. Όμως, η τύχη δεν του χαμογέλασε ποτέ. Όπως είχε πει ο ίδιος με μια δόση πικρής ειρωνείας: «Εκείνοι που κυνηγούν την ευτυχία μοιάζουν με τους ποδοσφαιριστές. Τρέχουν να τη φτάσουν και, μόλις τη φτάνουν, την κλωτσούν».

Γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1903 στο Κοζλάου της Μοραβίας, η οποία τότε ανήκε στην Αυστροουγγαρία. Το 1905, ο σιδεράς Παν Ζίντελαρ και η σύζυγος του Μαρία έφτασαν με τον γιο τους Ματίας στην πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας, με την ελπίδα ότι η τύχη τους θα άλλαζε. Φυτοζωούσαν στην εργατική συνοικία Φαβορίτεν, χωρίς καμία εύνοια της μοίρας. Ο πατέρας έπεσε μαχόμενος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.                                

Η εξέλιξη του Ζίντελαρ ήταν εντυπωσιακή. Το 1924, στα 21 του χρόνια, εντάχθηκε στο δυναμικό της Βίνερ Αματέρ, όπου το παίξιμο του και τα γκολ του συνέβαλαν στην κατάκτηση του Κυπέλλου Αυστρίας πέντε φορές, μία φορά του Πρωταθλήματος και δύο φορές του Κυπέλλου Μεσευρώπης. Η διεθνής φήμη του άρχισε να εξαπλώνεται όταν το Σεπτέβριο του 1926 πέτυχε γκολ στον αγώνα της Αυστρίας με την Τσεχοσλοβακία (2-1) μέσα στην Πράγα. Στους 44 αγώνες της Εθνικής Αυστρίας που έπαιξε, πέτυχε 27 γκολ.

 Πανηγυρίζοντας ένα γκολ και δεξιά η εθνική Αυστρίας το 1933.

Όμως, τα σύννεφα του επερχόμενου πολέμου είχαν αρχίσει να σκιάζουν τη Γηραιά Ήπειρο, καθώς η Γερμανία του Χίτλερ επιζητούσε να αναιρέσει τις συνέπειες της συνθήκης των Βερσαλλιών, ακόμη και να διεκδικήσει από τις μεγάλες ευρωπαϊκές αποικιοκρατικές δυνάμεις τον δικό της χώρο επιρροής και επιβολής. Στις 12 Μαρτίου 1938, γερμανικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Αυστρία και, με τη βοήθεια των εκεί ναζί, ενσωμάτωσαν τη χώρα στο Γερμανικό Ράιχ. Η Αυστρία έγινε επαρχία. Για να γιορταστεί το γεγονός -και εν όψει της κατάργησης της Εθνικής Αυστρίας-, οργανώθηκε «το ματς του αποχαιρετισμού» ανάμεσα στη Γερμανία και την Αυστρία στις 3 Απριλίου 1938 στο Πράτερ της Βιέννης. Ο αγώνας, κυλώντας σε «πνεύμα παγγερμανικής συμφιλίωσης», έδειχνε να λήγει ισόπαλος, καθώς η Αυστρία είχε καταφανώς ηθελημένα μειωμένη απόδοση. Ωστόσο, είκοσι λεπτά πριν από το τέλος, ο Ζίντελαρ τα «έδωσε όλα» και οι ναζί έμειναν αποσβολωμένοι με το τελικό 2-0 υπέρ της Αυστρίας. Ήταν ένα θριαμβικό ρέκβιεμ για την αυστριακή εθνική ομάδα αλλά και για τον ίδιο τον Ζίντελαρ ο οποίος άρχισε να προκαλεί τους νέους αφέντες της Αυστρίας πανηγυρίζοντας έξαλλα μπροστά από την εξέδρα τους. Ήταν ο άνθρωπος που εκείνες τις πρώτες ημέρες της χιτλερικής μέθης ταπείνωσε το Ράιχ.

Δεν έχει ξεκαθαριστεί τι ώθησε τον Ζίντελαρ σε εκείνη την αποκοτιά. Δεν ήταν ο τύπος του εθνικού ή κοινωνικού αγωνιστή. Ήταν ο άνθρωπος που, ακόμη και τον καιρό της ποδοσφαιρικής αίγλης του, κάπνιζε και έπινε πολύ, έπαιζε χαρτιά και γύριζε με πόρνες. Ήταν η επιβεβαίωση του ότι και από τον κοινωνικό βυθό μπορεί να αναδυθούν ήρωες. Και το απέδειξε πως ήταν ήρωας στη συνέχεια, όταν, προφασιζόμενος κόπωση, αρνήθηκε να ενταχθεί στην Εθνική Γερμανίας, μένοντας πιστός στο αυστριακό όνειρο.

Το τέλος του όμως πλησίαζε. Στις 23 Ιανουαρίου 1939, ο Ζίντελαρ βρέθηκε νεκρός και η φίλη του Καμίλα Καστανιόλα σε κώμα στο διαμέρισμα τους στη Βιέννη, δηλητηριασμένοι από γκάζι.

Η κηδεία του έγινε με τιμές στις 28 του μηνός. Ιδού πώς την περιγράφει τηλεγράφημα στην «Καθημερινή» της 3ης Φεβρουαρίου 1939: «Κατ' ειδήσεις εκ Βιέννης έγινεν εκεί το Σάββατον με εξαιρετικήν επισημότητα η κηδεία του αυτοκτονήσαντος κατόπιν ανοίγματος του φωταερίου της οικίας του περίφημου ποδοσφαιριστού Ζίντελαρ. Την κηδείαν παρηκολουθησαν περί τας 20 χιλιάδας κόσμου. Το φέρετρον ηκολουθουν πρώτοι οι συνάδελφοι του θανόντος ποδοσφαιριστού εν σχηματισμώ ομάδος παρατεταγμένης εχούσης κενήν την θέσιν του κεντρικού κυνηγού [...]».

Η επίσημη εκδοχή του θανάτου του ήταν ότι επρόκειτο για ατύχημα. Άλλη ότι αυτόκτόνησαν γιατί δεν υπέφεραν την κατάργηση της αυστριακής ανεξαρτησίας. Και η πλέον διαδεδομένη, ότι τους σκότωσε η Γκεστάπο, καθώς ο Ζίντελαρ όχι μόνο είχε προκαλέσει και ταπεινώσει τους ναζί, αλλά και κρατούσε θετική στάση προς τους Εβραίους. Μάλιστα, είχε αγοράσει από εκδιωχθέντα Εβραίο ένα καφενείο και δεν επωφελήθηκε από το κλίμα των ημερών, αλλά του κατέβαλε γενναίο τίμημα.

  Here is a picture of him together with Austria Wien-effects of a Catholic Cathedral in Vienna.

Όποια και αν είναι η σωστή εκδοχή, ο Ζίντελαρ, το ημιλούμπεν στοιχείο της Βιέννης, απέδειξε εμπράκτως ότι δεν του αρκούσαν οι δάφνες του μεγάλου ποδοσφαιριστή. Γι' αυτό και απέκτησε τη δόξα του ήρωα._

GΚ