Αγία Βαρβάρα (μεγαλομάρτυς)

Προστάτιδα του Πυροβολικού

Η Αγία Βαρβάρα έζησε όταν στον αυτοκρατορικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης ήταν ο Μαξιμιανός (284-305) διώκτης των χριστιανών. Ο πατέρας της ήταν τοπικός άρχοντας ήταν τοπάρχης στην Ηλιούπολη (Μπάαλμπεκ) στο Λίβανο. Λεγόταν Διόσκουρος και ήταν φανατικός ειδωλολάτρης. Ο πατέρας της εκτός από τα υλικά αγαθά, είχε δώσει στην Αγία και μόρφωση.

Η Αγία Βαρβάρα, κλείστηκε από τον πατέρα της, όταν εκείνος έφυγε για ταξίδι, σε έναν πύργο ούτως ώστε να μην μπορεί κανένας να την δει. Κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού της ανακάλυψε την αληθινή θρησκεία και από ειδωλολάτρισσα έγινε Χριστιανή. Φεύγοντας ο πατέρας της, άφησε εντολή να κατασκευαστεί ένα λουτρό στον πύργο και σε αυτό να ανοιχτούν δύο παράθυρα. Η Αγία Βαρβάρα έδωσε εντολή να ανοιχτεί και ένα τρίτο, θέλοντας έτσι να μαρτυρήσει την πίστη της στον τριαδικό Θεό.

Γυρνώντας από το ταξίδι ο πατέρας της, και βλέποντας το τρίτο παράθυρο, θύμωσε. Τον θυμό του αύξησε η άρνηση της Αγίας να δεχτεί τα συνοικέσια,   η ομολογία ότι ήταν πλέον Χριστιανή και όχι ειδωλολάτρισσα, καθώς και το ότι μπροστά του η Αγία Βαρβάρα έκανε το σταυρό της. Στον θυμό του πάνω ο πατέρας της προσπάθησε να την αποκεφαλίσει και η Αγία τράπηκε σε φυγή. Κατά την διάρκεια της φυγής της, βρέθηκε στο βουνό όπου κρύφτηκε σε έναν βράχο που άνοιξε θαυματουργικά στα δύο. Όμως ένας βοσκός που είδε το θαύμα, το ανέφερε στον πατέρα της, ο οποίος συνέλαβε τελικά την Αγία και την οδήγησε στον έπαρχο της περιοχής, Μαρκιανό.

Εκεί η Αγία ομολόγησε για μια ακόμη φορά την πίστη της και περιγέλασε τα είδωλα. Ο έπαρχος πρόσταξε τον βασανισμό της. Πληγωμένη και βαριά τραυματισμένη η Αγία φυλακίστηκε και στο κελί της εμφανίστηκε το βράδυ ο Χριστός που θεράπευσε όλες της τις πληγές και την παρότρυνε να διατηρήσει την πίστη της. Ο έπαρχος βλέποντας την άλλη μέρα την Αγία θεραπευμένη, αντί να πιστέψει στον Χριστό, διέταξε να συνεχιστούν τα βασανιστήρια της. Ένα από αυτά ήταν και η περιφορά της στους δρόμους γυμνή. Όταν όμως πήγαν να την γυμνώσουν, ένα νέφος κατέβηκε από τον ουρανό και τύλιξε το σώμα της Αγίας μην επιτρέποντας σε κανέναν να το δει. Μια γυναίκα, η Ιουλιανή, βλέποντας το θαύμα αυτό θέλησε να διακηρύξει κι αυτή την πίστη της και να υπομείνει μαζί με την Αγία Βαρβάρα τα μαρτύρια. Έτσι κι έγινε, έως ότου ο έπαρχος διατάξει τον αποκεφαλισμό και των δύο γυναικών.

Ο πατέρας της Αγίας Βαρβάρας θέλησε να εκτελέσει με τα ίδια του τα χέρια την εντολή του έπαρχου και έτσι η Αγία Βαρβάρα παρέδωσε το πνεύμα της στον Ιησού Χριστό μετά τον αποκεφαλισμό της από τον ίδιο της τον πατέρα, ενώ η Ιουλιανή παρέδωσε το πνεύμα της αποκεφαλισμένη από τα χέρια του δημίου.

Γυρίζοντας από τον τόπο του μαρτυρίου ο Διόσκουρος προς το σπίτι του, δέχτηκε την Θεία δίκη υπό την μορφή ενός κεραυνού που τον χτύπησε και τον έκανε στάχτη. Την λάμψη του κεραυνού είδε και ο αιμοσταγής Μαρκιανός.

Ένας ευσεβής χριστιανός, ο Ουαλεντίνος, παρέλαβε τα σώματα των δύο γυναικών και τα ενταφίασε ιεροπρεπώς στο χωρίο Γελασό, που απείχε λίγα χιλιόμετρα μακριά από την Ηλιούπολη.

Η  Αγία Βαρβάρα θεωρείτε τόσο από την Ανατολή όσο και στη Δύση, προστάτιδα του Πυροβολικού. Στην Ελλάδα καθιερώθηκε ως Προστάτης του Πυροβολικού το 1828 οπότε και αναφέρεται η πρώτη σχετική τελετή με δοξολογία και παράθεση γεύματος σε αξιωματικούς και οπλίτες πυροβολητές. Οι άνθρωποι επικαλούνται την βοήθειά της για τις καταιγίδες, τους κεραυνούς και τον αιφνίδιο θάνατο. Ο Κύριος της έδωσε την Χάρη να εισακούει τους πονεμένους και να προσφέρει θεραπεία και λύτρωση.

Η μνήμη της Αγίας Βαρβάρας εορτάζεται στις 4 Δεκεμβρίου. Ο εορτασμός της στην Ορθόδοξη εκκλησία λαμβάνει εξαιρετικό πανηγυρικό χαρακτήρα. Η Αγία Βαρβάρα θεωρείται επίσης προστάτιδα των ορυχείων και των σταφιδοπαραγωγών της Κρήτης.

Κατά τον 9ο αιώνα έγινε ανακομιδή των λειψάνων της και η μεταφορά τους από την Βιθυνία στην Κωνσταντινούπολη. Κατά δε το 991 ο Αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ δώρησε μέρος αυτών στους Βενετούς οι οποίοι και τα απόθεσαν στον Ναό του Αγίου Μάρκου.

Κατά το 12ο αιώνα, μέρος υπολοίπων λειψάνων της Αγίας μεταφέρθηκαν από την Κωνσταντινούπολη στο Μοναστήρι του Αγίου Μιχαήλ με τους Χρυσούς Τρούλους στο Κίεβο, όπου παρέμειναν ως το 1930, όταν μεταφέρθηκαν εκ νέου στον Καθεδρικό Ναό του Αγ. Βλαδίμηρου στην ίδια πόλη.

 

Απολυτίκιο Aγ. Bαρβάρας της Μεγαλομάρτυρος

Βαρβάραν την Αγίαν τιμήσωμεν 

εχθρού γαρ τας παγίδας συνέτριψε 

και ως στρουθίον ερρύσθη εξ αυτών, 

βοηθεία και όπλω του Σταυρού η πάνσεμνος.