Το Πάρκο των Ψυχών και οι θρύλοι της περιοχής

 

Το Πάρκο των Ψυχών και οι θρύλοι της περιοχής

 

Ακριβώς βόρεια της Αθήνας, ψηλά στην Πάρνηθα, μια σειρά από στοιχειωμένα ξύλινα γλυπτά στέκονται έξω από τους χώρους ενός εγκαταλελειμμένου σανατόριου. Η υπαίθρια έκθεση συγκεντρώνει την τραγική ιστορία του χώρου στην κορυφή του βουνού: τις καταστροφικές συνέπειες της φυματίωσης και μιας καταστροφικής δασικής πυρκαγιάς.

Στις αρχές του 20ου αιώνα, η φυματίωση αποδεκάτισε τον πληθυσμό της Ελλάδας. Το Σανατόριο της Πάρνηθας χτίστηκε τη δεκαετία του 1930 για να αντικαταστήσει μια μικρότερη εγκατάσταση που βρισκόταν αρχικά στο βουνό. Η ηλιοφάνεια και ο καθαρός αέρας του βουνού πιστεύεται ότι βοηθούσαν στην ανάκαμψη. Μέχρι τις δεκαετίες του 1940 και του '50, η πρόοδος της ιατρικής επιστήμη βελτίωσε την κατάσταση και χωρίς την ζήτηση για τέτοιου είδους εγκαταστάσεις και το σανατόριο στην Πάρνηθα έκλεισε. Για ένα διάστημα το κτίριο επαναχρησιμοποιήθηκε, πρώτα ως ξενοδοχείο και στη συνέχεια ως εκπαιδευτική εγκατάσταση, αλλά τελικά έπεσε σε αχρηστία από τα μέσα της δεκαετίας του '80 και εγκαταλείφθηκε.

 

 

Το 2007 ξέσπασε μια σειρά δασικών πυρκαγιών σε όλη την Ελλάδα. Μία από αυτές τις πυρκαγιές οδήγησε σε περίπου 38.000 στρέμματα καμένης έκτασης στην Πάρνηθα, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής γύρω από το Σανατόριο της Πάρνηθας.

Ακόμα και σήμερα αν κάποιος σταθεί στο συγκεκριμένο μέρος δεν είναι δυνατόν να μη νιώσει ένα δέος. Πιθανότατα αυτό οφείλεται στο γεγονός πως «κληρονόμησε» τόσο το σανατόριο όσο και το «πάρκο των ψυχών» μια αίσθηση που αποπνέει φόβο.

Εμπνευσμένος από την ιστορία του Σανατορίου της Πάρνηθας και το πυρόπληκτο τοπίο, ο Έλληνας γλύπτης Σπυρίδων Δασιώτης επέλεξε τον χώρο απέναντι από τις επιβλητικές εγκαταστάσεις του Σανατόριου για να δημιουργήσει το Πάρκο των Ψυχών.

 

Έδωσε «ζωή» σε νεκρούς κορμούς δέντρων, σκαλίζοντας 20 γλυπτά ανθρώπων στους καμένους κορμούς δέντρων που παρέμειναν μετά την πυρκαγιά του 2007, με στόχο να εκφράζουν τα συναισθήματα των ανθρώπων που έζησαν στο σανατόριο κατά την περίοδο του εγκλεισμού τους.

Εκθέματα όπως «Η έγκυος», «Ο σταυρός του μαρτυρίου», «Η νοσταλγία της μάνας για το παιδί που άφησε πίσω», «Το ζευγάρι», «Το αυτί», «Το φτερό», «Ο συλλογισμός» κ.ά. συνθέτουν ένα σύνολο που δύσκολα μπορεί να περάσει απαρατήρητο από τον οδοιπόρο της περιοχής.

 

 

«Ο πρώτος λόγος ήταν ότι ήθελα να είναι ξύλο γύρω από το σανατόριο γιατί πάντα πιστεύω ότι κάτι υπάρχει από τις ψυχές που έζησαν κάποτε σε αυτό το μέρος. Εκεί γύρω κάθονταν οι ασθενείς, έβγαιναν έξω να δουν τον ήλιο, ξαπόσταιναν κάτω από τη σκιά. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι συνδύασα και την καταστροφή που έγινε από την πυρκαγιά του 2007, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να ξυπνήσω μνήμες από την πυρκαγιά ούτος ώστε να αποφευχθεί μια ανάλογη καταστροφή. Ήθελα να επαναφέρω μνήμες και στις δύο περιπτώσεις», ανέφερε ο ίδιος ο δημιουργός σε παλαιότερη συνέντευξή του για τα έργα του. Και τις πυρκαγιές και την καταστροφή μπορεί να μην κατάφερε να τις εμποδίσει όμως μας έδωσε ολοζώντανα την αίσθηση και την δύναμη του δράματος που έζησαν στο χώρο αυτό εκατοντάδες βασανισμένες ψυχές.

Μέσα στο πνεύμα αυτό θα μπορούσαμε μάλιστα να αναφέρουμε δύο αστικούς μύθους καθώς είναι πάρα πολλές οι ιστορίες για ανθρώπους που ήταν φυματικοί και πέθαναν στο σανατόριο και υποτίθεται ότι έχουν στοιχειώσει την περιοχή.

 

 

Δυο από αυτές τις ιστορίες, ωστόσο, είναι οι πιο γνωστές και… τρομακτικές. Η πρώτη αφορά ένα κοριτσάκι που μπορεί να συναντήσεις αν βρεθείς κοντά στην Πηγή της Κυράς. Σύμφωνα με τον αστικό μύθο το κοριτσάκι αυτό, πάντα ντυμένο στα λευκά με μια γαλάζια κορδέλα φορεμένη στη μέση του, ξεκίνησε από το σανατόριο, ενώ ήταν βαριά άρρωστο από φυματίωση, με σκοπό να πιει από το ιαματικό νερό της πηγής, κάτι το οποίο δεν κατάφερε καθώς ξεψύχησε στα μέσα της διαδρομής. Σύμφωνα, πάντα, με όλες εκείνες τις παλιές ιστορίες τρόμου το κοριτσάκι στοίχειωσε το μέρος και όταν πλέον σήμερα συναντά κάποιους οδοιπόρους, τους πλησιάζει με απλωμένα χέρια και δάκρυα στα μάτια.

Η δεύτερη ιστορία αφορά μια γυναίκα περίπου 40 ετών. Και εκείνη «εμφανίζεται» φορώντας ρούχα μιας περασμένης εποχής. Περιπλανιέται στους γύρω θάμνους και πίσω από τους βράχους που υπάρχουν κοντά στην Πηγή της Κυράς. Δείχνει σαν κάτι ή κάποιον να ψάχνει. Όταν δει κάποιον οδοιπόρο επιταχύνει και τον πλησιάζει. Σύμφωνα πάντα με τους αστικούς μύθους που υπάρχουν τότε συμβαίνουν δυο πράγματα: είτε θυμώνει και παίρνει μια τρομακτική όψη ανάλογη με αυτές που βλέπει κανείς στα θρίλερ, είτε αρχίζει να κλαίει γοερά και να ουρλιάζει, ενώ στη συνέχεια συνεχίζει την αέναη αναζήτησή της.

Κάθε μέρος φυσικά έχει συνήθως τους θρύλους του, κι η Πηγή της Κυράς με το Πάρκο των Ψυχών και το εγκαταλελειμμένο Σανατόριο τους δικούς τους...

Πηγές

https://www.atlasobscura.com/places/park-of-souls

https://www.newsbeast.gr/weekend/arthro/5954616/to-anatrichiastiko-parko-ton-psychon-stin-parnitha