ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ ΖΟΥΡΤΣΑΣ

 

 

ΤΟ  ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ ΖΟΥΡΤΣΑΣ

Γράφει ο + ΑΧΧΙΛΕΑΣ ΤΑΓΑΡΗΣ (1912-2004)

Στρατηγός—Ακαδημαϊκός

Τα Ελληνικά Σχολεία ή Σχολαρχεία στη Πατρίδα μας λειτούργησαν περίπου ένα αιώνα (1835—1929) και ανήκαν στη Μέση Εκπαίδευση. Αντίστοιχα των σήμερα (1988) είναι τα Γυμνάσια. Στα Ελληνικά Σχολεία δίδασκαν νεοδιοριζόμενοι καθηγητές, πτυχιούχοι του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι οποίοι και μετέδιδαν στους μαθητές τους όλη τη φλόγα του γεμάτου όρεξη νέου μαχητή στο στίβο της Παιδείας. Αργότερα αυτοί πήγαιναν στα Γυμνάσια, με εξέλιξη ως το βαθμό τον Γυμνασιάρχου. Μερικοί απ' αυτούς, οι πιο άξιοι, γίνονταν και Καθηγητές στο Πανεπιστήμιο.

Τα Ελληνικά Σχολεία (Ε.Σ) ιδρύθηκαν το 1835 με το από 25-3-1835 Β.Δ., αρχικά 10, που το συμπλήρωσε το από 31-12-1836 Β.Δ,, πού ανέβασε τον αριθμό τους σε 24. Μετά 75 χρόνια τα Ε. Σ. ήσαν 186 (και τα Γυμνάσια 39, απ' τα όποια 8 δημοσυντήρητα). Τα Ε. Σ. καταργήθηκαν το 1929, με τους νόμους 4373 και 4897. Ήσαν σπουδαία σχολεία κι' εκεί τα Ελληνόπουλα μάθαιναν γερά γράμματα.

Το Ελληνικό Σχολείο στη Ζούρτσα καταργήθηκε κι' αυτό το 1929. Πότε ιδρύθηκε, δεν είναι γνωστό. Ίσως κατά τις τελευταίες 1Οετίες του προηγουμένου αιώνα. Πάντως, πολλές πρωτεύουσες «πολυχωρίων» Δήμων, (όπως ήτο και η Ζούρτσα, πρωτεύουσα του μεγάλου Δήμου Φιγαλίας, με καμιά 20ριά χωριά), είχαν αποκτήσει νωρίς Ελληνικά Σχολεία, με αρχικά τους Ελληνοδιδάσκαλους.

Στο Ζουρτσάνικα Σχολείο φοίτησα απ' το 1922 μέχρι το 1925. Θα το περιγράψω, όπως ήταν τότε, με συντομία, για να μείνει η ιστόρηση τον, σαν ένα μικρό κομμάτι της Ιστορίας της Ζούρτσας, πού δυστυχώς δεν γράφεται  από   κανένα,   αν και θα ήταν τόσο εύκολο να γραφή σε ένα βιβλίο, που θα φυλασσόταν στη Κοινότητα, μας.

Για κτίριο χρησιμοποιούσε το μονόπατο σπίτι της Μαστρογιώργαινας. Στο ισόγειο έμενε η ίδια με την φαμελιά της. Το σπίτι αυτό ήταν κτισμένο σε ψηλή θέση κι' είχε όμορφη θέα τριγύρω, μέχρι πέρα τα βουνά. Ήταν ανάμεσα σε Ζαριφέϊκα, Πιπιλέϊκα και Ταγαρέϊκα σπίτια. Γύρω του είχε μια τεράστια κληματαριά, πολύ καρπερή, χάρι στις προσπάθειες του πολύπειρου Μαστρογιώργη. Η αυλή του ήταν λιθόστρωτη και μαντρωμένη. Στο πάτωμα υπήρχαν τρία δωμάτια, ένα για κάθε τάξη. Στο μεγαλύτερο, της 3ης τάξης, ήταν, μέσα σε σανιδένιο χώρισμα, το Γραφείο των  Καθηγητών.  Είχε χαγιάτι και μπαλκόνι. Πάνω από την πόρτα της εισόδου υπήρχε μια ταμπελίτσα, βαμμένη μπλε. Που ‘γραφε σε άσπρα γράμματα, σε ημικύκλιο, ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΣΧΟΛΕΙΟΝ, και από κάτω, σε ίσια γραμμή, ΖΟΥΡΤΣΗΣ. Ακόμα το όνομα τον χωριού δεν είχε αλλάξει. Άλλαξε το 1927, όταν κοινοτάρχης ήταν ο Άριστος Τάγαρης. Το μπλε και άσπρο της ταμπελίτσας ήσαν τα χρώματα της Ελληνικής Σημαίας. Φοιτούσαμε, τότε, στο Ελληνικό Σχολείο της Ζούρτσας καμιά 50ριά μαθητές, μέσα απ' τη Ζούρτσα κι' από τα γύρω χωριά. Είχαμε μαθήματα πρωί και απόγευμα. Σχολάρχης μας ήταν ο μεγαλοπρεπής στην εμφάνιση και άριστος εκπαιδευτικός, Κώστας Δαΐκος, απ' τη Ζαχάρω. Είχαμε άλλους δύο καθηγητές, τον Γεώργιο Δούκα απ' την Καλυδόνα και τον Γεώργιο Παπακυριακόπουλο, απ' το Μπούζι. Άριστοι κι' αυτοί. Και τους τρεις τους είχαμε και τα τρία χρόνια. Για λίγο, ενδιάμεσα, είχαμε και κάποιο Γιαννόπουλο. Μαθαίναμε τα γράμματα με μεγάλη όρεξη και δίψα.  Όλοι   ήσαν  καλοί μαθητές. Είχα την τύχη και στις τρείς χρονιές να πάρω το απολυτήριο με άριστα (10). Είχαμε αρκετές κενές ώρες, μ' επιτηρητές συμμαθητές μας, που έγραφαν στον Μαυροπίνακα οποίον ατακτούσε, για να τιμωρηθεί μετά απ' τον Σχολάρχη. Σπάνια, έμεναν γραμμένα τα ονόματα ως το σχολικό διάλειμμα. Ένα σφουγγάρισμα του επιτηρητή τάσβαινε όλα.

Οι Καθηγητές μας ήσαν αυστηροί, αλλά δίκαιοι. Σωφρονιστικό μέσο ήταν η βέργα (λούρα), από λυγαριά. Όταν ο Σχολάρχης μας έβγαζε τα κολλαριστά του μανικέτια σήμαινε συμφορά για τον αδιάβαστο. Αν και ο Σχολάρχης μας κάπνιζε πολύ, (αυτό δεν τον εμπόδισε να πεθάνει υπέργηρος), μας δίδασκε να μην καπνίσουμε ποτέ. Έπαιρνε αφορμή απ' τη Φυτολογία, που έγραφε στο περί καπνού, «ευτυχής ο μηδέποτε καπνίσας». Θυμάμαι και το ρητό του ίδιου, πούλεγε: «Βίος ανεόρταστος, μακρά οδός απανδόχευτος». Όλοι οι μαθητές είμαστε τύποι και υπογραμμοί. Εξαίρεση ήσαν μερικοί αδιάβαστοι.

Αξέχαστα όμορφα χρόνια...

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΝΕΟΣ ΟΡΙΖΩΝ/10.5.1988