Καλμπουρτζής Στυλιανός
Αντισυνταγματάρχης (ΠΒ)
Περίπου ένα μήνα πριν από τον θάνατο του Μίλιν, όλως τυχαίως (καθώς ήμουν σε άδεια και απέφευγα ιδίως τα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων), άκουσα κάπου στο τέλος ενός νυχτερινού δελτίου την είδηση ότι στην Κύπρο είχαν ταυτοποιήσει τα οστά ενός ακόμη από τους αγνοούμενους Ελληνες στρατιωτικούς της τουρκικής εισβολής του 1974. Ανήκαν στον αντισυνταγματάρχη Πυροβολικού Στυλιανό Καλμπουρτζή, ο οποίος ήταν αγνοούμενος από τις 23 Ιουλίου 1974. Τι φοβερή σύμπτωση! Τότε ακριβώς μου είχαν κλέψει ένα ολοκαίνουργιο ποδήλατο Raleigh, που ήταν το πολυτιμότερο απόκτημά μου. Η συγκεκριμένη ημερομηνία ήταν για εμένα από εκείνες που δεν θα μπορούσα ποτέ να ξεχάσω, αλλά για λόγους ασήμαντους σε σύγκριση με εκείνους για τους οποίους δεν θα ξεχάσουν ποτέ την ίδια ημερομηνία τα παιδιά του Καλμπουρτζή, ο οποίος ήταν 47 ετών όταν σκοτώθηκε και αν είχε παιδιά ίσως να ήταν στην ίδια ηλικία με εμένα.
Η μόνη πηγή που διέθετα για να πληροφορηθώ τα σχετικά με τις συνθήκες του θανάτου του Καλμπουρτζή ήταν το βιβλίο του αντιστρατήγου Ιωάννη Μπήτου «Από την πράσινη γραμμή στους δύο Αττίλες». Συνοψίζω παρακάτω τις πληροφορίες που βρήκα. Μετά την εφαρμογή της κατάπαυσης του πυρός (22 Ιουλίου 1974, στις 4 μ.μ.), οι Τούρκοι άρχισαν αμέσως να την παραβιάζουν, με σκοπό να βελτιώσουν τις θέσεις τους. Η 181 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού, που διοικούσε ο αντισυνταγματάρχης Καλμπουρτζής, βρέθηκε εκτεθειμένη στη θέση της στον ανατολικό Πενταδάκτυλο, έπειτα από την υποχώρηση σε ασφαλέστερη θέση του 361 Τάγματος Πεζικού που την κάλυπτε. Ο αντισυνταγματάρχης κατάλαβε ότι όφειλε να κάνει το ίδιο και ζήτησε τη σχετική άδεια. Ο αρμόδιος συνταγματάρχης του επιτελείου της Εθνικής Φρουράς Γ. Πούλος την αρνήθηκε, παραπέμποντας μάλιστα στο παράδειγμα ενός ήρωα του Πυροβολικού από τους Βαλκανικούς Πολέμους: «Αν χρειασθεί οι πυροβολητές θα πέσετε όπως οι πυροβολητές του Κοσκινά».
Η μόνη πηγή που διέθετα για να πληροφορηθώ τα σχετικά με τις συνθήκες του θανάτου του Καλμπουρτζή ήταν το βιβλίο του αντιστρατήγου Ιωάννη Μπήτου «Από την πράσινη γραμμή στους δύο Αττίλες». Συνοψίζω παρακάτω τις πληροφορίες που βρήκα. Μετά την εφαρμογή της κατάπαυσης του πυρός (22 Ιουλίου 1974, στις 4 μ.μ.), οι Τούρκοι άρχισαν αμέσως να την παραβιάζουν, με σκοπό να βελτιώσουν τις θέσεις τους. Η 181 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού, που διοικούσε ο αντισυνταγματάρχης Καλμπουρτζής, βρέθηκε εκτεθειμένη στη θέση της στον ανατολικό Πενταδάκτυλο, έπειτα από την υποχώρηση σε ασφαλέστερη θέση του 361 Τάγματος Πεζικού που την κάλυπτε. Ο αντισυνταγματάρχης κατάλαβε ότι όφειλε να κάνει το ίδιο και ζήτησε τη σχετική άδεια. Ο αρμόδιος συνταγματάρχης του επιτελείου της Εθνικής Φρουράς Γ. Πούλος την αρνήθηκε, παραπέμποντας μάλιστα στο παράδειγμα ενός ήρωα του Πυροβολικού από τους Βαλκανικούς Πολέμους: «Αν χρειασθεί οι πυροβολητές θα πέσετε όπως οι πυροβολητές του Κοσκινά».
Παρά ταύτα, ο Καλμπουρτζής αποφάσισε, με τη σύμφωνη γνώμη των υφισταμένων του αξιωματικών, να αποσύρει τη μονάδα του σε ασφαλέστερη θέση ανατολικότερα, όπως προκύπτει από την έκθεση ενός εκ των ελαχίστων διασωθέντων. Ατυχώς, ο δρόμος που του υπέδειξε να ακολουθήσουν Ελληνοκύπριος στρατιώτης, που υποτίθεται ότι γνώριζε την περιοχή, οδήγησε σε αδιέξοδο. Αυτό ανάγκασε τη Μοίρα να αναστρέψει πορεία και έτσι έχασε πολύτιμο χρόνο. Στο διάστημα αυτό, οι Τούρκοι κατέλαβαν τις θέσεις που είχαν εγκαταλείψει οι Ελληνες και έστησαν ενέδρα. Οι άνδρες της 181 ΜΠΠ έπεσαν μαχόμενοι σχεδόν μέχρις ενός.
Τις ημέρες που ακολούθησαν την είδηση της ταυτοποίησης των οστών του αντισυνταγματάρχη Καλμπουρτζή, έψαξα τις δικές μας εφημερίδες, αλλά εκτός από κάτι ξερά μονόστηλα τίποτε άλλο δεν βρήκα. Αντιλαμβάνομαι την αμηχανία που εμπόδισε τον Τύπο να καταπιαστεί εκτενέστερα με το θέμα, αφού άλλωστε η ίδια αμηχανία διακατέχει και εμένα. Ο περιβόητος Φάκελος της Κύπρου ακόμη δεν έχει ανοίξει και αμφιβάλλω αν πρόκειται να ανοίξει ποτέ. Ελάχιστα γνωρίζουμε ώστε να μπορούμε να κρίνουμε ακριβοδίκαια τους ρόλους που έπαιξαν τα πρόσωπα της τραγωδίας.
Τις ημέρες που ακολούθησαν την είδηση της ταυτοποίησης των οστών του αντισυνταγματάρχη Καλμπουρτζή, έψαξα τις δικές μας εφημερίδες, αλλά εκτός από κάτι ξερά μονόστηλα τίποτε άλλο δεν βρήκα. Αντιλαμβάνομαι την αμηχανία που εμπόδισε τον Τύπο να καταπιαστεί εκτενέστερα με το θέμα, αφού άλλωστε η ίδια αμηχανία διακατέχει και εμένα. Ο περιβόητος Φάκελος της Κύπρου ακόμη δεν έχει ανοίξει και αμφιβάλλω αν πρόκειται να ανοίξει ποτέ. Ελάχιστα γνωρίζουμε ώστε να μπορούμε να κρίνουμε ακριβοδίκαια τους ρόλους που έπαιξαν τα πρόσωπα της τραγωδίας.
Φοβάμαι όμως πως, στην πραγματικότητα, δεν φταίει το ότι δεν μπορούμε, αλλά το ότι δεν θέλουμε. Προτιμάμε να κουκουλώνουμε τα οδυνηρά σημεία της ιστορίας μας με γενικεύσεις βολικές για τους περισσοτέρους, ώσπου η ιστορική μνήμη γίνεται ένα θολό πράγμα, κάτω από το οποίο παραχώνουμε ήρωες και καθάρματα μαζί. Πιστεύουμε ότι αυτό μας διευκολύνει να προχωρήσουμε ευκολότερα παρακάτω, έτσι όμως αποδυναμώνουμε τη ραχοκοκαλιά των αξιών που συνιστά τον συνεκτικό ιστό της κοινωνίας μας.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι το είδος της νεκρολογίας που διαβάζει κανείς στον βρετανικό Τύπο είναι αδύνατο να ευδοκιμήσει στην Ελλάδα. Γι’ αυτό, άλλωστε, το είδος στο οποίο εμείς διαπρέπουμε είναι της αγιογραφίας...
Πηγή:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου