Ο πιτσιρικάς που θα γινόταν "προπονηταράς"

 

Ο πιτσιρικάς που θα γινόταν "προπονηταράς"

Ο προπονητής  με το δαγκωμένο τσιγάρο στο στόμα που ήταν ψυχούλα καπνίζει πια εδώ και 9 χρόνια στον Παράδεισο.

Ήταν 26 Φεβρουαρίου 2013 όταν η ομάδα του ερασιτέχνη ΟΦΗ ανακοίνωνε με μια λιτή ανακοίνωση  την θλιβερή απώλεια.

«Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ερασιτέχνη ΟΦΗ εκφράζει τα θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια του ΤΣΑΠΑΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, ο οποίος διετέλεσε για τρία χρόνια προπονητής του τμήματος μπάσκετ του σωματείου μας, τις περιόδους ‘89-’90 / ’90-‘91 και ’91 -’92».

Την ίδια μέρα ένα άλλο ακόμη σωματείο θρηνούσε για την απώλεια του αγαπημένου του κόουτς που υπηρέτησε με πάθος την αγαπημένη του ομάδα.

«H οικογένεια του ΗΛΥΣΙΑΚΟΥ "αποχαιρετά" με πόνο καρδιάς τον Κώστα Τσαπάρα και εύχεται θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια του. O «HΛΥΣΙΑΚΟΣ» θα θυμάται πάντα τον κόουτς Κώστα Τσαπάρα, ως έναν άνθρωπο που προσέφερε τα μέγιστα στην ομάδα. Καλό ταξίδι...».

Θα απορήσουν τώρα πολλοί, κυρίως οι σημερινοί εικοσάρηδες και τριαντάρηδες, ποιος ήταν αυτός ο Τσαπάρας.  Με το δίκιο τους, γιατί  ο Τσαπάρας  δεν ήταν ποτέ ο άνθρωπος της πρώτης σελίδας. Υπήρξε όμως σε όλη του την πορεία ένας αφανής εργάτης του μπάσκετ, που αφιέρωσε τα καλύτερα χρόνια της σύντομης ζωής του, κυρίως στα φυτώρια και στις υποδομές του Πανελληνίου και του Ηλυσιακού...

Από τα χέρια του «βγήκαν» αμέτρητοι παίκτες που έπαιξαν στις μεγάλες κατηγορίες (Φώτσης, Ταμπάκης, Βερτζάγιας, Ποδαράς, Καλφόπουλος, Οικονόμου, Φραγκούλης, Κατσούνης). Εκτός από την ανδρική ομάδα του Άρη είχε δουλέψει σε ομάδες διαφόρων κατηγοριών, όπως το Περιστέρι, ο ΟΦΗ, η Ομόνοια Ναυπάκτου ανάμεσα σε άλλες.

 

Ας δούμε όμως τι έγραψε ο αθλητικογράφος Βασίλης Σκουντής για τον Κώστα Τσαπάρα στις 26.2.2013

«Γυρίζω πάνω από τριάντα χρόνια πίσω και τον θυμάμαι στα δημοσιογραφικά πρωτόλεια μου, μονίμως όρθιο και αρειμανίως καπνίζοντα πίσω από το περιβόητο δίχτυ στο γήπεδο του Πανελληνίου. Από το πρωί ως το βράδυ ο Τσαπάρας ήταν μ' ένα τσιγάρο στο στόμα και μάλιστα το δάγκωνε, ενώ η εμφάνιση, αλλά και οι ιδέες του υπήρξαν όντως πρωτοποριακές. Θιασώτης της φιλοσοφίας του Μπόμπι Νάιτ, χρησιμοποίησε ρηξικέλευθες μεθόδους στην προπόνηση και σε όλη του την καριέρα αφοσιώθηκε στην ανακάλυψη και στη διάπλαση των νεαρών παικτών...

Μια cult φιγούρα, αυτός ήταν ο Τσαπάρας. Εκείνη την εποχή δεν θυμάμαι πολλούς που να κυκλοφορούσαν με το τσαντάκι περασμένο από τον λαιμό μέχρι τη μέση και με το πουκάμισο έξω. Αντικομφορμιστής, μηχανόβιος, φανατικός ροκάς, μερικές φορές απότομος σε σημείο που κάποιος να τον θεωρήσει είρωνα, αλλά κατά βάθος ψυχούλα!

Οι παννυχίδες στο εντευκτήριο του γηπέδου του Πανελληνίου και στο σαλόνι του ξενοδοχείου "Golden Age", όπου κατέλυε ο Άρης όταν κατέβαινε για να παίξει στην Αθήνα αποτελούν κομμάτι της ιστορικής μνήμης του ελληνικού μπάσκετ. Εκεί συναντούσες κάθε (αθλητικής καρυδιάς) καρύδι και δεν σου 'κανε καρδιά να φύγεις, ακόμη κι αν είχε ξημερώσει!

Για τους δημοσιογράφους της γενιάς μου (όπως ο Καρύδας, ο Φιλέρης, ο Μανουσέλης και ο συχωρεμένος ο Αντωνόπουλος) το εντευκτήριο -κι όταν πια καλοκαίριαζε- η αυλή του γηπέδου της οδού Μαυρομματαίων έμοιαζαν με κατηχητικά σχολεία! Εκεί συναντούσες τον πρώην ΓΓΑ Κώστα Παπαναστασίου, τον Βασίλη Γκούμα, τον Μίμη και τον Μιχάλη Στεφανίδη, τον Νίκο Αλέφαντο (που έδειχνε τα ποδοσφαιρικά συστήματα, χρησιμοποιώντας δίκην παικτών τα ζεστά κεφτεδάκια από την κουζίνα !), τον πάντοτε κομψό με τα Sebago παπούτσια και το φουλάρι του,  Θέμη Χολέβα, τον Ηλία Βλαβάκη, τον αυτοαποκαλούμενο "δορυφορικό διαιτητή" Νίκο Κουμπούρη και βεβαίως τον νεαρότερο όλων Κώστα Τσαπάρα...

Κάθε δεύτερο Σαββατοκύριακο πάλι, που έπαιζε ο Αρης, στο (επί της οδού Μιχαλακοπούλου) "Golden Age" δεν έπεφτε καρφίτσα! Γύρω γύρω προπονητές άλλων ομάδων, παλαίμαχοι παίκτες, παράγοντες, δημοσιογράφοι και στη μέση ο Ιωαννίδης, που αγόρευε καπνίζοντας τα Καρέλια Special μέχρι να αποφασίσει αυτός να σφυρίξει λήξη της μάζωξης για να ανέβει στο δωμάτιο του να κοιμηθεί! Καθόμασταν τότε και τον ακούγαμε λες κι ήταν ο... Βούδας (όπως είχε πει κάποτε ο Στηβ Γιατζόγλου) κι όταν τολμούσαμε να διαφωνήσουμε μαζί του τρελαινόταν και μας άλλαζε τον αδόξαστο!».

Ένας όμως λάτρης της καλαθοσφαίρησης, ο Κώστας Τσαπάρας δεν δίστασε να διαφωνήσει ή μάλλον να κάνει επίδειξη των γνώσεων του μπροστά στον μεγάλο προπονητή.

Ο μπασκετικός μύθος λέει ότι μετά από ένα αγώνα με τον Άρη ο Τσαπάρας εντυπωσίασε τον Ιωαννίδη όταν στη λέσχη του Πανελληνίου του ανέλυσε την άμυνα που σταματούσε τον Γκάλη. Αυτή που λίγο αργότερα χρησιμοποίησε συμπτωματικά ο Θόδωρος Ροδόπουλος ως προπονητής του ΠΑΟΚ. ''Ενας μαν του μαν, τέσσερις ζώνη. Ο παίκτης που κυνηγάει τον Γκάλη κοντός και μπροστά στη ζώνη στην δεξιά πλευρά που κάνει τη γρήγορη ντρίμπλα με περιστροφή ο Γκάλης ψηλός παίκτης για να του κλείνει τη θέα στο καλάθι'', ήταν η ανάλυση του Τσαπάρα που συνήθιζε να αναλύει δημόσια τις απόψεις του και να γράφει συστήματα πάνω σε χαρτοπετσέτες της λέσχης του Πανελληνίου, αφήνοντας “κάγκελο” όσους δεν τον ήξεραν. Από τότε ανέπτυξε μια ειδική σχέση με τον ''ξανθό'' ο οποίος του έστελνε συστήματα στα αγγλικά για να του τα μεταφράζει.

Ο ''ξανθός'' μάλιστα όχι μόνο δεν ξέχασε τον Τσαπάρα αλλά μερικά χρόνια αργότερα  ήταν αυτός που τον πρότεινε για την πρώτη προπονητική του δουλειά. Ήταν το καλοκαίρι του 1984 στη Νέα Σμύρνη. Τότε ο επιχειρηματίας Αλέκος Ρογκαβόπουλος είχε αναλάβει τον Ηλυσιακό, ομάδα που έπαιζε στη Β΄ εθνική (την εποχή εκείνη δεν υπήρχε ακόμη η Α2). Ο Ρογκαβόπουλος φώναξε στο μαγαζί του Γιώργου στην πλατεία της Νέας Σμύρνης τον Ιωαννίδη και τον ρώτησε με τι μισθό θα δεχόταν να αναλάβει τον Ηλυσιακό και με τι προϋπολογισμό θα μπορούσε να πάρει πρωτάθλημα στην Α'  Εθνική σε δύο χρόνια. ''Πες τα νούμερα και σου υπογράφω τώρα τις επιταγές'' του είπε.

Ο ''ξανθός'' φυσικά αρνήθηκε και του πρότεινε τον Κώστα Διαμαντόπουλο. ''Για να φτιάξεις ομάδα όμως πρέπει να βγάζεις παίκτες και όχι μόνο να αγοράζεις. Θα πάρεις στα παιδικοεφηβικά σου τμήματα αυτόν που θα σου πω. Τον Τσαπάρα. Και θα έχεις να λες ότι από σένα ξεκίνησε ο μεγαλύτερος Έλληνας προπονητής όλων των εποχών, Αυτός θα μας ξεπεράσει όλους μια μέρα''.

Ο Ρογκαβόπουλος πείστηκε. ''Με βάζεις και παίρνω ένα τύπο που δεν έχει δουλέψει ποτέ και πουθενά, τι άλλο θα με πείσεις να κάνω δεν ξέρω'' είχε πει τότε στον Ιωαννίδη και προσέλαβε τον 32χρονο,  προπονητή στις μικρές ομάδες. Όταν αργότερα άκουσε  πόσο θα του κόστιζε η όλη ιστορία δεν πίστευε στα αυτιά του. Πλήρωσε χωρίς δεύτερη κουβέντα και μετά από μερικές μέρες εμφανίσθηκαν στο κλειστό της ομάδας δύο φορτηγά με υλικά προπόνησης! Για πρώτη φορά (ακόμη και για αντρικές ομάδες της εποχής όλα αυτά ήταν άγνωστα) εμφανίσθηκαν σε προπόνηση κώνοι για την εκμάθηση ντρίμπλας, βαρέλια για ειδικές ασκήσεις, ειδικά προστατευτικά για την προπόνηση των ψηλών, καλύπτρες για τα μάτια ώστε οι παίκτες να ντριμπλάρουν χωρίς να βλέπουν και διάφορα άλλα τέτοια προπονητικά βοηθήματα που γέμισαν μια αποθήκη του γηπέδου. Όσοι έβλεπαν εκείνες τις προπονήσεις συνήθως δεν καταλάβαιναν τι γινόταν και θεωρούσαν παλαβό τον Τσαπάρα. Το κατάλαβαν αργότερα οι αντίπαλοι του Ηλυσιακού που πήρε τα πανελλήνια πρωταθλήματα των μικρών ομάδων και από εκείνη τη φουρνιά τροφοδότησε για αρκετά χρόνια την πρώτη ομάδα με παίκτες όπως οι Βερτζάγιας, Ποδαράς, Ταμπάκης και αρκετούς άλλους.

Δύο χρόνια αργότερα για φορολογικούς λόγους ο Ρογκαβόπουλος έφυγε από την Ελλάδα, ο Ηλυσιακός πήρε την κάτω βόλτα και ο Τσαπάρας βρήκε θέση στην Ναύπακτο, στην ανδρική ομάδα της Ομόνοιας που έπαιζε στη Γ΄ εθνική. Παραιτήθηκε όμως γιατί η ομάδα δεν δεχόταν να προσλάβει ψυχολόγο!

Ακολούθησε το κοουτσάρισμα της ομάδας μπάσκετ του ΟΦΗ Ηρακλείου στην οποία εργάστηκε από το 1989-1992 όταν ο ΟΦΗ αγωνιζόταν στο πρωτάθλημα της Α’ Ε.ΚΑ.Σ.Κ.

Αποσύρθηκε αργότερα από το μπάσκετ που μαζί με τους Led Zeppelin ήταν οι μεγάλες του αγάπες και σπάνια εμφανιζόταν τα επόμενα χρόνια σε γήπεδα μπάσκετ για να παρακολουθήσει ένα παιχνίδι. ''Δεν είναι για μένα οι ομάδες, καλύτερα να κάθομαι στην εξέδρα'', έλεγε όταν τον ρωτούσαν γιατί δεν δουλεύει. Κανείς ποτέ δεν έμαθε αν ο χρησμός του Ιωαννίδη θα έβγαινε αληθινός αλλά όσοι τον ήξεραν είχαν να το λένε: ''Τέτοιο μπασκετικό μυαλό βγαίνει κάθε πενήντα χρόνια. Πάει χαμένος χωρίς λόγο και από το πείσμα του''!

Ο Κώστας Τσαπάρας είχε πραγματικά ένα αξιόλογο μπασκετικό μυαλό. Ένας γνωστός αθλητικογράφος έγραψε :

Ένα μικρό στερνό αντίο από τον πιτσιρικά που ένα βράδυ ο Τσαπάρας μ’ έπιασε στο κλειστό του Σπόρτιγκ και μου είπε: ''Να σου πω ωραία τα γράφεις στην εφημερίδα σου, μπορεί να γίνεις και καλός δημοσιογράφος αλλά από μπάσκετ είσαι άσχετος και πρέπει να μάθεις γιατί τώρα ξεκινάς. Κάτσε να σου δείξω πως γίνεται η διάσπαση ζώνης 2-1-2 για να καταλαβαίνεις και τι βλέπεις και να μη γράφεις άλλα αντί άλλων''. Και επειδή εκείνος ο πιτσιρικάς δεν είχε όντως ιδέα και δεν καταλάβαινε τα σχέδια στη χαρτοπετσέτα έμαθε τη διάσπαση ζώνης από τον Τσαπάρα με δέκα...ηλιόσπορους σε ένα πεζούλι της οδού Ηλία Ζερβού.

Δεν ξέρω αν ο Τσαπάρας θα γινόταν όντως προπονηταράς αλλά μάλλον ο Ιωαννίδης το πίστευε για να το λέει. Εκείνη μάλιστα την εποχή δεν ήταν πολιτικός και δεν έκανε δημόσιες σχέσεις για να στρογγυλεύει τα πράγματα.

Ξέρω ότι ο Κώστας Τσαπάρας χωρίς ποτέ να κερδίσει κάτι από το μπάσκετ το λάτρευε σε μια εποχή που δεν ήταν μόδα και δεν υπήρχαν επαγγελματικά συμβόλαια. Για αυτό άλλωστε το απόγευμα της 25^ης Φεβρουαρίου στο νεκροταφείο του Ξυλόκαστρου, αν και είχε αποσυρθεί αρκετό καιρό από την ενεργό δράση δεν έφυγε ξεχασμένος. Στην  κηδεία του ήταν παρόντες όλοι οι παλιοί του παίκτες και ένας από αυτούς μου είπε και το εξής: «Ο Κώστας δεν είχε δική του οικογένεια αλλά είχε πολλά παιδιά. Όλους εμάς που μας έμαθε μπάσκετ».

Ο Κώστας Τσαπάρας όταν έφυγε από την ζωή νικημένος από τον καρκίνο ήταν 61 ετών.

Πηγές:

https://www.gazzetta.gr/mpasket/article/375732-o-tsaparas-o-balesa-kai-o-boydas

http://allstarkourouna.blogspot.com/2013/02/blog-post_25.html

https://www.sport-fm.gr/article/basket/659476

https://www.inewsgr.com/136/sepk--efyge-o-kostas-tsaparas.htm

https://www.agrinionews.gr/φιέστα-τίτλου-για-την-ομόνοια-στο-μπάσ/

https://www.kritikobasket.gr/2013/02/blog-post_26.html?m=0

 

Tα χαμένα παιδιά του Ολοκαυτώματος

 

Tα χαμένα παιδιά του Ολοκαυτώματος

To 2014 η Στέλλα Σαλέμ   οικονομολόγος και δικηγόρος, συνταξιούχος πανεπιστημιακός, με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη έβαλε σαν στόχο της να ξεκινήσει μια έρευνα, και να βρει τα ονόματα των εβραιόπουλων της Θεσσαλονίκης που θανατώθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.

Ήδη από το 1979, το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο της Ελλάδας δημοσίευσε ένα ΒΙΒΛΙΟ ΜΝΗΜΗΣ. Στο βιβλίο εκείνο συγκεντρώθηκαν όσα ονόματα μπόρεσαν να βρεθούν από τις κοινότητες Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος, Κομοτηνής, Καβάλας, Δράμας, Βέροιας, Φλώρινας, Τρικάλων, Λάρισας, Βόλου, Χαλκίδας, Πρέβεζας, Άρτας και Χανίων.

 

Για τη Θεσσαλονίκη όμως που είχε τον μεγαλύτερο εβραϊκό πληθυσμό στην Ελλάδα πριν τη γερμανική κατοχή, δεν δημοσιεύτηκαν τότε στοιχεία, γιατί οι Ναζί εξαφάνισαν τα αρχεία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης.

Η Στέλλα Σαλέμ, στη μνήμη όλων των εβραιόπουλων της Θεσσαλονίκης που δολοφονήθηκαν από τους Ναζί, συγκέντρωσε όσα ονόματα κατάφερε να εντοπίσει μέσα από το Αρχείο του Ληξιαρχείου του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στο χρονικό διάστημα της έρευνάς της και αφου μελέτησε τα αρχεία του Ληξιαρχείου του Δήμου Θεσσαλονίκης για να βρει στοιχεία σχετικά με τις γεννήσεις παιδιών από το 1926 έως το 1943, στη συνέχεια συνέκρινε τα στοιχεία αυτά με άλλες βάσεις δεδομένων τόσο στην Ελλάδα (Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης), όσο και στο εξωτερικό (Αρχείο Yad Vashem, Αρχείο International Tracing Services, Μουσείο Ολοκαυτώματος Ιεροσολύμων) ώστε να βρει τη μοίρα αυτών των παιδιών, πόσα επέζησαν και πόσα όχι. Από τα στοιχεία, που μάζεψε η συγγραφέας έχει βγάλει και συμπεράσματα σχετικά με τις γειτονιές, που ζούσαν αυτά τα παιδιά καθώς και για τα επαγγέλματα των πατέρων τους.  

Αποδείχθηκε λοιπόν και μέσα από την ερευνά της αυτή ότι δίκαια η Θεσσαλονίκη χαρακτηρίστηκε μαρτυρική πόλη. Ο αφανισμός των εβραίων συμπολιτών μας από τους Ναζί αποτελεί μια από τις πιο μαύρες σελίδες στην Ιστορία της πόλης. 

 

 

Η «λίστα του Ολοκαυτώματος της Θεσσαλονίκης», είναι ένας οδυνηρό κατάλογος όλων των παιδιών ηλικίας μέχρι 16 ετών που μαρτύρησαν στα στρατόπεδα εξόντωσης των ναζί και υπολογίζονται σε περίπου 12.000 άτομα.  

Δεκάδες μικρά παιδιά, έγκλειστα στο Αουσβιτς, δείχνουν στον φωτογραφικό φακό τους αριθμούς αναγνώρισης που είχαν χαράξει στα χέρια τους οι ναζί. Τα παιδιά ηλικίας μέχρι 16 ετών δεν είχαν καμία δυνατότητα επιβίωσης, καθώς σχεδόν αμέσως μετά την άφιξή τους διαχωρίζονταν από τους γονείς τους και οδηγούνταν στους θαλάμους αερίων

Το πρώτο μέρος του καταλόγου, αφορά συνολικά 4.500 παιδιά, από νεογέννητα μέχρι 4 ετών.

Το μέρος αυτό της έρευνας μαζί με όλα τα ονόματα των παιδιών θα κυκλοφόρησε σε έναν τόμο με τίτλο «Τα χαμένα παιδιά της Θεσσαλονίκης», τον οποίο προλογίζει ο δήμαρχος της πόλης Γιάννης Μπουτάρης, ενώ ολοκληρώνεται ο δεύτερος τόμος που αφορά παιδιά ηλικίας 6-16 ετών τα οποία οδηγήθηκαν με τους γονείς τους στα κρεματόρια του Αουσβιτς και του Μπίρκεναου και έχασαν τη ζωή τους στους θαλάμους αερίων.

 

 

Συγκλονιστικά στοιχεία

«Εκτιμώ ότι συνολικά 12.000 παιδιά έφυγαν από τη Θεσσαλονίκη το 1943 στη διάρκεια του Ολοκαυτώματος και ελάχιστα γύρισαν πίσω, ίσως 25, ενώ περίπου 100 παιδιά επιβίωσαν επειδή είχαν κρυφτεί σε σπίτια μέσα στην πόλη ή πρόλαβαν και έφυγαν», αφηγείται στο «Εθνος» η κυρία Σαλέμ, η οποία εδώ και χρόνια περνά όλα τα πρωινά της στο Ληξιαρχείο της Θεσσαλονίκης και αναζητά μέσα στους ογκώδεις καταλόγους ονόματα, πατρώνυμα, ημερομηνίες γέννησης…

Κατόπιν συνεχίζει την έρευνά της σε ιστορικά αρχεία εντός και εκτός Ελλάδας και ντοκουμέντα διεθνών οργανισμών προκειμένου να βρει πόσα από τα παιδιά που επέζησαν επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη.

Όταν ήταν μικρή, η κυρία Σαλέμ άκουγε από τον πατέρα της, Ιωσήφ, φρικιαστικές ιστορίες από το Αουσβιτς. Ο ίδιος ήταν από τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος, επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη το 1945 και μέχρι το 1995, οπότε πέθανε, έβλεπε σοκαρισμένος τον αριθμό 124503 που είχε χαραγμένο στο χέρι.

«Οι φωνές των παιδιών, ανάμεικτες με τον τρόμο στα μάτια τους, στοίχειωναν το ταξίδι με τους άθλιους συρμούς που είχαν αναχωρήσει από τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης για τα στρατόπεδα εξόντωσης. Σκεφτόμουν για πολλά χρόνια: «Ποια ήταν αυτά τα παιδιά; Γιατί δεν είχαν καταγραφεί»; Στις λίστες των θυμάτων δεν υπήρχαν και ουδείς μπορούσε να μου πει πόσα ήταν. Υπάρχουν πολλά κενά, όσα παιδιά ήταν κάτω των 5 ετών δεν καταγράφονταν πριν από την αναχώρηση του τρένου και δεν φορούσαν το κίτρινο αστέρι, ενώ ανάμεσα στους ενηλίκους ήταν και πολλές έγκυες γυναίκες, όπως και νεογέννητα», αναφέρει.

 

 

Από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο του 1943 συνολικά 19 τρένα αναχώρησαν από τη Θεσσαλονίκη προς τα στρατόπεδα εξόντωσης με πάνω από 46.000 Εβραίους κάθε ηλικίας. Τα 18 από αυτά κατέληξαν στο Αουσβιτς…

Κάθε όνομα που έγραφε στον κατάλογο της φρίκης, έκρυβε πίσω του μία πονεμένη ιστορία και έναν μαρτυρικό θάνατο. Τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 16 χρόνων δεν είχαν καμία δυνατότητα επιβίωσης, δεν μπορούσαν να πάνε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή καταναγκαστικής εργασίας και οδηγούνταν σχεδόν αμέσως μετά την άφιξή τους στους θαλάμους αερίων όπου άφηναν την τελευταία τους πνοή.

Τα πολύ μικρά παιδιά δεν αποχωρίζονταν από τις μητέρες τους, οι οποίες τα είχαν συνέχεια μαζί τους, ενώ φρικιαστικές και απάνθρωπες είναι οι ιστορίες για βρέφη που χρησιμοποιήθηκαν ως πειραματόζωα. Οι σπαρακτικές κραυγές των μητέρων έσκιζαν τον αέρα και όσοι επέζησαν θυμούνταν σκηνές βγαλμένες από αρχαία τραγωδία, με τις νεαρές γυναίκες να σκίζουν τα ρούχα τους και να ουρλιάζουν.

 

Εικόνες φρίκης

 

«Ήταν γενικά φρικτή η εμπειρία, για όλους. Οι μέρες ήταν ατέλειωτες, τις νύχτες σκίαζε ο τρόμος και τα βογκητά μικρών και μεγάλων. Δεν χωρά ανθρώπου νους το τι συνέβαινε στα στρατόπεδα εξόντωσης, αλλά οπωσδήποτε οι εικόνες των σκελετωμένων παιδιών ή των μωρών που τα άρπαζαν από τις μητέρες τους για τα κρεματόρια είναι απείρως πιο σοκαριστικές», επισημαίνει η κυρία Σαλέμ. Σύμφωνα με την έρευνά της, κάποια από τα παιδιά που επέζησαν ήταν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπέργκεν-Μπλέζεν της Κάτω Σαξωνίας στη Γερμανία, εκεί όπου μαρτύρησε και η Αννα Φρανκ.

Ο πρώτος συρμός αναχώρησε στις 15 Μαρτίου 1943 και ακολούθησαν οι υπόλοιποι. Σε όλους υπήρχαν οικογένειες με παιδιά, μικρά και λίγο μεγαλύτερα, που ταξίδευαν μέσα σε άθλιες συνθήκες, σε βαγόνια που προορίζονταν για τη μεταφορά ζώων. Ήταν ένα ανθρώπινο κοπάδι έτοιμο να παραδοθεί στη σφαγή… «Τα πολύ μικρά παιδιά οδηγούνταν σχεδόν αμέσως στους θαλάμους αερίων. Δεν μπορούσαν να εργαστούν και επιπλέον αποτελούσαν βάρος για τους ναζί, γιατί οι γονείς τους έπρεπε να τα φροντίζουν και άρα δεν ήταν αποδοτικοί. Είναι ασύλληπτη η θηριωδία που έζησαν αυτά τα παιδιά σε πολύ τρυφερή ηλικία, αλλά και όσα επέζησαν κουβαλούν σε όλη την υπόλοιπη ζωή τους βαριά ψυχικά τραύματα», αναφέρει η ερευνήτρια.

 

 

Η συγκλονιστική έρευνα της κυρίας Σαλέμ αφορά τις «Δημογραφικές εξελίξεις στην εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης μεταξύ των ετών 1913 έως 1943». Μέχρι το 1925 είχαν γίνει 10.890 γεννήσεις, κυρίως όμως επικεντρώνεται στην περίοδο 1926-1943 (τους πρώτους τρεις μήνες), όπου στο ληξιαρχείο δηλώθηκαν 16.130 γεννήσεις.

Ένα ενδιαφέρον στοιχείο που προέκυψε είναι ότι στις αρχές του 1943, όταν οι Εβραίοι άρχισαν να αντιλαμβάνονται ότι θα βρεθούν στο στόχαστρο των ναζιστικών στρατευμάτων κατοχής, έγιναν 300 γάμοι. Πίστευαν ότι ίσως θα γλίτωναν από τη θηριωδία των ναζί, ότι εάν εκτοπίζονταν θα πήγαιναν μαζί τα ζευγάρια ή ότι θα είχαν καλύτερη τύχη.

Η έρευνα της κυρίας Σαλέμ συνεχίζεται και θα συνεχιστεί για αρκετό καιρό ακόμη. Στόχος είναι αυτή η ιδιότυπη ανασύσταση των εβραϊκών οικογενειών της Θεσσαλονίκης και η ανεύρεση δημογραφικών στοιχείων από τα οποία εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα.

Στην ερώτηση εάν όλη αυτή η έρευνα της φέρνει θλίψη, πόνο, οργή ή θυμό απαντά: «Τίποτα απ’ όλα αυτά. Μου δίνει δύναμη, με πεισμώνει, είναι ένα κομμάτι της ιστορίας μας, της ιστορίας των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και χαίρομαι που μπορώ να συμβάλω στην ανασύστασή της. Διασώζω τα ονόματα 12.000 παιδιών και αυτά παίρνουν πλέον τη θέση τους στην Ιστορία. Μέχρι σήμερα ο κόσμος δεν τα ήξερε».

 

Η ΜΠΟΤΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΤΗΣ ΡΙΝΑ

Η Ρίνα Μπαρζιλάι-Ρέβαχ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1939. Μαζί με τους γονείς της «φορτώθηκε» σε ένα από τα πρώτα τρένα που αναχώρησαν και έφτασε στο στρατόπεδο Μπέργκεν-Μπλέζεν.

Ήταν μόλις 4 ετών, αλλά θυμάται πολλά πράγματα. Κοιμόταν σε ένα τολ που είχε κουκέτες με τρία κρεβάτια, το ένα πάνω στο άλλο. Η Ρίνα κοιμόταν στο ψηλότερο. Από τον φεγγίτη έβλεπε το στρατόπεδο που είχαν τους άντρες. Καθημερινά παρακολουθούσε ένα κάρο με τέσσερα άλογα, πάνω στο οποίο πετούσαν πτώματα. Συνεχώς πετούσαν πτώματα, σαν να μη σταματούσε ποτέ το στρατόπεδο να βγάζει πτώματα. Ένας αξιωματικός ανέβαινε και με την μπότα του πατούσε με δύναμη τα πτώματα για να… κάτσουν. Και μετά έριχναν κι άλλα κι άλλα… Και το κάρο γέμιζε μέχρι επάνω με πτώματα.

Η Ρίνα δεν έβγαινε από τον θάλαμο. Την πρόσεχε η επίσης μικρή Ρόζι Σαλτιέλ. Δεν ήθελε καν να περπατήσει. Οι γονείς της ανησύχησαν και ρώτησαν τον Θεσσαλονικιό γιατρό Αλλαλούφ τι συμβαίνει. Εκείνος τους αποστόμωσε. «Το παιδί δεν έχει κίνητρο να περπατήσει» τους είπε. Ήταν φανερό ότι είχε υποστεί σοκ. Φοβόταν ότι εάν περπατήσει θα την πετάξουν στο κάρο και ο αξιωματικός θα τη συνθλίψει με την μπότα του. Ο πατέρας της έφερνε ψωμί, της έδιναν μια μπουκιά και την κρατούσε στο στόμα της, δεν κατάπινε. Στο στρατόπεδο έπαθε εξανθηματικό τύφο, αλλά γλίτωσε. Τον Αύγουστο του 1945 επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη μαζί με τους γονείς της. Μέχρι σήμερα ζει στο Πανόραμα, με τις θύμησες να τη στοιχειώνουν ακόμη…

Διασκευή από άρθρο της ΜΑΡΙΑΣ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥγια την εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

 

Ο «φιλόζωος» Χίτλερ που δεν ήταν φιλόζωος

 

Ο «φιλόζωος» Χίτλερ που δεν ήταν φιλόζωος

Της Σοφίας Σπυρογιάννη

Ένας απ' τους μύθους που αιωρούνται πάνω απ' τον Χίτλερ είναι πως ήταν φιλόζωος. Πού εδράζεται όμως αυτό; Είναι κάτι που προσπαθεί να εξανθρωπίσει τον Αδόλφο; Επειδή είχε δύο γερμανικούς ποιμενικούς, την Μπέλα και την Μπλόντι;!! Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι ο Χίτλερ με τους συνεργάτες του πειραματιζόταν με σκυλιά για να φτιάξει τον "υπέρτατο σκύλο-στρατιώτη".

 

 

Ακόμα πιο λίγοι γνωρίζουν πως ούτε μία φωτογραφία με γάτα δεν υπάρχει να συντροφεύει τον Χίτλερ. Τα δύσμοιρα σκυλιά, που εκπαιδεύονταν στα εργαστήρια του  πιθανότατα χρησιμοποιούνταν ως πειραματόζωα με λήψη φαρμάκων για να επικοινωνούν... τηλεπαθητικά μεταξύ τους αλλά και με τους ανθρώπους κατά τη μάχη!

 

 

Μάλιστα οι "ερευνητές" του, του είχαν πει ότι κάποια σκυλιά απ' τα εκατοντάδες που είχαν μαζευτεί απ' όλη τη Γερμανία, γαύγιζαν το "Mein Fuhrer"! Άλλα βασανίζονταν να κάνουν νοήματα με τις πατούσες τους!!

 

 

Οι "εκπαιδευμένοι" γερμανικοί ποιμενικοί έγιναν συνώνυμο της φρίκης στα πογκρόμς ή στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και ακόμα και τα σημερινά "αστυνομικά" σκυλιά είναι απόγονοι των δύστυχων εκείνων ζώων.

 

Η έννοια του φιλόζωου απέχει έτη φωτός απ' τον Αδόλφο. Ποιος αληθινός φιλόζωος άλλωστε θα σκότωνε τα αγαπημένα του σκυλιά πριν ο ίδιος αυτοκτονήσει όπως έκανε ο ίδιος με την Μπλόντι;

 

Απλά αντικείμενα εξουσίας και εργαλεία καταστολής για τον Αδόλφο Χίτλερ και μέρος της προπαγάνδας ήταν η διοχέτευση στον Τύπο της εποχής φωτογραφιών του να παίζει με τα σκυλιά του.

(Οι φωτογραφίες των πειραμάτων είναι από το βιβλίο του δρ Μπόντεσον "Amazing Dogs: A Cabinet Of Canine Curiosities"").

*Η Σοφία Σπυρογιάννη είναι καθηγήτρια στο ΕΠΑΛ. της Χίου.

https://www.zoosos.gr/o-hitler-den-etan-philozoos/