Σταφίδες, δαμάσκηνα, χουρμάδες, σύκα, βερίκοκα, ροδάκινα, μπανάνες, μάνγκο, ακτινίδια, αχλάδια, παπάγια, ανανάς, μούρα, κεράσια? Πολλές φορές έχουμε αναρωτηθεί για τη θρεπτική αξία των αποξηραμένων φρούτων, ειδικά σε σχέση με τα αντίστοιχα φρέσκα φρούτα. Πρέπει πάντα να προτιμάμε τα φρέσκα φρούτα ή αξίζει κάποιες φορές να καταναλώνουμε αποξηραμένα φρούτα;
Τα αποξηραμένα φρούτα χρησιμοποιούνται συχνά σαν υποκατάστατα των φρέσκων στην καθημερινή διατροφή για διαφόρους λόγους. Οι κυριότεροι είναι: η συντήρησή τους για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, οι αυξημένες τιμές των φρέσκων φρούτων, η πιο γλυκιά γεύση τους σε σύγκριση με τα φρέσκα, η πεποίθηση ότι βοηθούν περισσότερο στην καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού, καθώς και η έλλειψη ποικιλίας φρέσκων φρούτων, ειδικά τον χειμώνα.
Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο τα αποξηραμένα φρούτα μπορούν από άποψη θρεπτικής αξίας να αντικαταστήσουν επάξια τα φρέσκα φρούτα.
Οπως αναφέρει ο κ. Εμμανουήλ Δημητρούλης, κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος, Μsc αθλητικής διατροφής, «επειδή η διαδικασία της ξήρανσης προκαλεί σημαντική απώλεια θρεπτικών συστατικών, ενώ αυξάνεται ταυτόχρονα η συγκέντρωση σακχάρων και θερμίδων στα φρούτα, τα φρέσκα φρούτα είναι πολύ πιο θρεπτικά και πλεονεκτούν σε σύγκριση με τα αντίστοιχα αποξηραμένα. Συνεπώς θα πρέπει ο καταναλωτής να προτιμά τα φρέσκα φρούτα, ενώ τα αποξηραμένα θα πρέπει να αποτελούν λύση ανάγκης.
Τα κακά της αποξήρανσης
Αναλυτικότερα, τα μειονεκτήματα των αποξηραμένων φρούτων σε σχέση με τα φρέσκα είναι τα ακόλουθα:
1 Κατά τη διαδικασία της ξήρανσης προστίθεται στα φρούτα διοξείδιο του θείου, το οποίο βοηθά στη διατήρηση κάποιων θρεπτικών συστατικών, αλλά παράλληλα προκαλεί την αποδόμηση κάποιων άλλων. Συγκεκριμένα βοηθά στη διατήρηση της βιταμίνης A και C, αλλά προκαλεί καταστροφή της θειαμίνης (βιταμίνη Β1), η οποία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας στον ανθρώπινο οργανισμό δια μέσου των υδατανθράκων.
2 Πριν από τη διαδικασία της ξήρανσης τα περισσότερα φρούτα βράζονται, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η επικείμενη ξήρανσή τους και να καταστραφούν πιθανόν βλαπτικοί μικροοργανισμοί. Η διαδικασία αυτή του βρασμού μειώνει σημαντικά τη θρεπτική αξία των φρούτων κυρίως λόγω της καταστροφής μεγάλου μέρους της βιταμίνης C και άλλων αντιοξειδωτικών συστατικών που περιέχουν.
Η βιταμίνη C όμως αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αντιοξειδωτικούς παράγοντες για τον ανθρώπινο οργανισμό, θωρακίζοντας την άμυνα, μέσω της ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος. Εξάλλου η σημαντικότερη πηγή βιταμίνης C είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, οπότε εάν η πρόσληψή της μέσω των φρούτων πάσχει τότε συνήθως λαμβάνεται μικρότερη ποσότητα σε σχέση με τη συνιστώμενη ημερήσια δόση.
3 Η διαδικασία της ξήρανσης εμπεριέχει συνήθως την έκθεση των φρούτων στο φως και το οξυγόνο, δύο παράγοντες οι οποίοι μπορούν να μειώσουν μέχρι και κατά το ήμισυ την περιεκτικότητα των φρούτων σε πολλές βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά. Φυσικά το ποσοστό μείωσης της περιεκτικότητας σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία είναι ανάλογο του όγκου και της διάρκειας της έκθεσης στους παραπάνω παράγοντες.
4 Η ξήρανση ενός φρούτου αλλάζει τη δομική μορφή των πρωτεϊνών που περιέχονται σε αυτά, καθιστώντας την απορρόφηση και χρήση τους από τον οργανισμό δυσκολότερη.
Τα πλεονεκτήματα
Από την άλλη, τα αποξηραμένα φρούτα φέρουν κάποια διατροφικά πλεονεκτήματα.
1 Εχουν πολύ υψηλή συγκέντρωση φυτικών ινών, οι οποίες είναι απαραίτητες για την καλύτερη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος.
2 Πολλά αποξηραμένα φρούτα έχουν υψηλές συγκεντρώσεις σε σίδηρο, σελήνιο και κάλιο, θρεπτικά συστατικά που έχουν να κάνουν κυρίως με καλύτερη αιματολογική και μυϊκή υγεία και λειτουργία. Ιδιαίτερα οι σταφίδες συστήνονται σε άτομα που πάσχουν από αναιμία.
3 Δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι τα αποξηραμένα φρούτα είναι μακράν θρεπτικότερα σε σχέση με άλλα γλυκίσματα και προϊόντα με αυξημένη περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη. Ειδικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού όπου τα παγωτά και τα κρύα γλυκά έχουν την τιμητική τους, τα αποξηραμένα φρούτα αποτελούν ενδεδειγμένη λύση, χαμηλή σε λιπαρά και θερμίδες, είτε καταναλώνονται μόνα τους ή σαν προσθήκη στο γιαούρτι», προσθέτει ο κ. Δημητρούλης.
Εύκολη λύση
Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους τα αποξηραμένα φρούτα χρησιμοποιούνται συχνά στην καθημερινή διατροφή είναι: η συντήρησή τους για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, οι αυξημένες τιμές των φρέσκων φρούτων, η πιο γλυκιά γεύση τους και τα πιο πλούσια αρώματα σε σύγκριση με τα φρέσκα φρούτα. Επίσης, στη συχνή κατανάλωση συμβάλλει και η πεποίθηση ότι βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού, καθώς και η έλλειψη ποικιλίας φρέσκων φρούτων, ειδικά τους χειμερινούς μήνες.
Μικρότερη θρεπτική αξία, περισσότερες θερμίδες
Τα φρεσκα φρούτα εποχής δεν θα πρέπει να αντικαθιστώνται στη διατροφή μας από τα αποξηραμένα λόγω του γεγονότος ότι η διαδικασία της ξήρανσης μειώνει σημαντικά τη θρεπτική τους αξία. Επιπλέον, καθώς η ξήρανση αυξάνει τη θερμιδική πυκνότητα των φρούτων, η υπερκατανάλωση αποξηραμένων φρούτων οδηγεί σε αυξημένη θερμιδική πρόσληψη. Τα αποξηραμένα φρούτα είναι φρόνιμο να υπάρχουν στη διατροφή μας συμπληρωματικά των φρέσκων φρούτων και σαν υποκατάστατα γλυκισμάτων που είναι πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη. Αυξημένη πρόσληψη αποξηραμένων φρούτων (όχι εις βάρος των φρέσκων) συστήνεται σε άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα και αναιμία, αλλά και από υπέρταση, καθώς η αυξημένη πρόσληψη καλίου μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων αρτηριακής πίεσης.
Χρησιμοποιήστε, λοιπόν, τα φρέσκα φρούτα σαν υγιεινά ενδιάμεσα σνακ σε καθημερινή βάση κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ προσθέστε τα αποξηραμένα φρούτα με μέτρο στο γιαούρτι σας, στο γάλα με δημητριακά, στις σαλάτες για να ικανοποιήσετε την αίσθηση για πρόσληψη γλυκού. Ειδικά τους μήνες αυτούς με τέτοια διαθεσιμότητα φρέσκων φρούτων είναι κρίμα αυτά να παραγκωνίζονται ώστε να καταναλώνονται αποξηραμένα φρούτα.
Μαρίνα Ζιώζιου
marina@pegasus.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου