Ποιος πριονίζει την καρέκλα μου;

Ποιος πριονίζει την καρέκλα μου;

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΑΑΟΥ

Η συναδελφική «τρικλοποδιά», που απειλεί να τινάξει στον αέρα την αλληλεγγύη μεταξύ των εργαζόμενων αλλά και της ευρωπαϊκές εργασιακές συμβάσεις, έχει το δικό της όνομα: mobbing. Μπροστά της, η ερωτική παρενόχληση στον εργασιακό χώρο μοιάζει μάλλον γραφική.

Στις ΗΠΑ και την Ευρώπη ο νέος κίνδυνος που έρχεται να υπονομεύσει την εργασιακή ειρήνη δεν σχετίζεται με τις αλλαγές που συντελούνται στο εργασιακό τοπίο με την καθιέρωση της μερικής απασχόλησης, την άρση της μονιμότητας και την προσδοκία για εργασία. «Απροσδόκητα» αφορά την εργασιακή παρενόχληση (σε αντίστιξη με την ερωτική), που εξελίσσεται σε αληθινή μάστιγα στις ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως σε Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία, οι νομοθεσίες των οποίων προσανατολίζονται στη θέσπιση ειδικών νομικών διατάξεων για την καταπολέμηση της.

Η ανασφάλεια του εργαζόμενου μπροστά στο ενδεχόμενο να παρακαμφθεί από συνάδελφο του εντός της επιχείρησης έχει προβληματίσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Κινητοποιούν λοιπόν τους κρατικούς μηχανισμούς, προκειμένου να ανατρέψουν το ήδη βαρύ κλίμα που δημιουργούν ο φόβος των εργαζόμενων ότι εκτός της εταιρείας δεν θα 'χουν τύχη και η επακόλουθη επιθετικότητα τους προς κάθε υποψήφιο ανταγωνιστή τους.

Πώς, όμως, εκδηλώνεται το mobbing, αυτή η επιθετικότητα απέναντι στο συνάδελφο του διπλανού γραφείου; Η ιστοσελίδα http://www.worktrauma.org/   περιλαμβάνει πολλές χαρακτηριστικές περιπτώσεις: Ένας εργαζόμενος σε κλωστοϋφαντουργείο ανακάλυψε ότι συνάδελφος του έβρισκε τρόπους ώστε ο προϊστάμενος να του αναθέτει τις πιο επικίνδυνες εργασίες. Μια νεοπροσληφθείσα απασχολούμενη σε μεγάλη πολυεθνική αναγκαζόταν να πηγαίνει στη δουλειά της για έναν ολόκληρο μήνα και να μένει άπρακτη, αφού κάθε εργασία που της έδιναν την αναλάμβανε με «μεγάλη προθυμία» κάποια παλαιότερη συνάδελφος της. Η τελευταία την «κάρφωνε» στη διεύθυνση, έως ότου κατάφερε να πετύχει αυτό που είχε στο μυαλό της: να την απολύσουν. Οι πολλές ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο που διαπραγματεύονται την ίντριγκα και το ύπουλο πριόνισμα της καρέκλας συναδέλφων αποτελούν πειστική απόδειξη ότι το mobbing είναι πλέον μια νέα οδυνηρή πραγματικότητα. Στο https://www.mobbing-usa.com/book/  ο γερμανός ψυχολόγος και συγγραφέας του βιβλίου “Η συναισθηματική παρενόχληση στο αμερικανικό εργασιακό περιβάλλον” Heinz Leymann προσπαθεί να προσεγγίσει τα αίτια του φαινομένου μέσα από περιστατικά που αφορούν δεκάδες αμερικανούς εργαζόμενους. Ως βασικό παράγοντα ανάπτυξης του αναφέρει την κακιά οργάνωση κάποιων επιχειρήσεων, που συνεπάγεται την ασάφεια ρόλων και αρμοδιοτήτων και ακόμη την ανικανότητα του διευθυντή να αντιμετωπίσει τις «κλίκες» του γραφείου ή το χαρακτήρα του θύματος.

Ο «νέος» αυτός τρόπος ανέλιξης περιγράφεται στο site http://www.pesten.net/en/analysis.html, όπου παρατίθενται συμβουλές και προτάσεις λύσεων για κάθε περίπτωση χτυπημάτων κάτω από τη ζώνη.

Το mobbing, λοιπόν, παρουσιάζεται σε τρία στάδια.

Στο πρώτο, ο θύτης επιχειρεί με διάφορους τρόπους (όπως με το να εκθειάζει τα δήθεν προσόντα του μελλοντικού θύματος) να κάνει «φίλο» το υποψήφιο θύμα.

Στο δεύτερο, προσπαθεί να ελέγχει τις κινήσεις του θύματος, δημιουργώντας ασφυκτικό κλοιό γύρω του. Τον αναγκάζει να τον ρωτά συνεχώς, ενώ ταυτόχρονα τον πιέζει να αντιδράσει εις βάρος του, ώστε να εμφανιστεί αυτός ως θύμα απέναντι σε τρίτους.

Στο τελευταίο στάδιο, ο θύτης πια εκδηλώνει όλο το μίσος του!

Στο site, όμως, δίνονται και τρόποι εξόδου από αυτό τον εργασιακό εφιάλτη. Ετσι, στο υποψήφιο θύμα προτείνεται να αντιδράσει προκαλώντας άμεση σύγκρουση με το θύτη του, να διατηρήσει σχέσεις με τους άλλους συναδέλφους του και σε καμία περίπτωση να μη χάσει το χιούμορ του, που μπορεί να αποδειχθεί σωτήριο.

 «Ε» της ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ

τ. 511/21.1.2001