Σπάνια ντοκουμέντα για την επανάσταση του 1878
Στη Βικελαία η συλλογή της οικογένειας Γιαμαλάκη
 |
Φως στην ιστορία της επανάστασης του 1878
Στη Βικελαία σημαντικά έγγραφα της συλλογής Γιαμαλάκη
Μια σημαντική, για την ιστορία της Κρήτης από το 1878, συλλογή αρχειακού υλικού προσέφερε στη Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη ο Ηρακλειώτης γιατρός, που διέπρεψε στον επιστημονικό χώρο της Αθήνας, κ. Χαράλαμπος Γιαμαλάκης, απόγονος της γνωστής οικογένειας.
Ο κ. Γιαμαλάκης, που με κάθε ευκαιρία και με κάθε τρόπο, εκφράζει την έμπρακτη στήριξή του, στα πνευματικά πράγματα της πόλης και στα ιδρύματά της (Βικελαία, Αρχαιολογικό Μουσείο, Ιστορικό Μουσείο, Πανεπιστήμιο), με τη δωρεά της συλλογής του προσέφερε σημαντικά στοιχεία όχι μόνο για τη δράση της οικογένειάς του από τον 19ο αιώνα και τους αγώνες κατά των Τούρκων, αλλά και για σημαντικές πλευρές της λαμπρής ιστορίας του νησιού.
Η συλλογή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, επιστολές του παπά Γιώργη Γιαμαλάκη, σημαντικού αγωνιστή των κρητικών επαναστάσεων, με καταγωγή από το Κάτω Χωριό του νομού Λασιθίου, του γιού του Χαράλαμπου, γιατρού και μέλους των Γενικών Συνελεύσεων των Κρητών και του Στυλιανού, γιού του Χαράλαμπου, επίσης γιατρού, και βουλευτή των Φιλευθέρων, δωρητή του αρχαιολογικού μουσείου, στο οποίο υπάρχει η συλλογή του. Ο κ. Χαράλαμπος Γιαμαλάκης είναι εγγονός του Χαράλαμπου και γιός του Στυλιανού.
Ο παπά Γιώργης Γιαμαλάκης είχε φοιτήσει στο γυμνάσιο Καρπάθου, ενώ απέκτησε πέντε παιδιά, ανάμεσα στα οποία ήταν ο γιατρός Χαράλαμπος και ο νομικός Νικόλαος, στενός συνεργάτης αργότερα του Ελευθερίου Βενιζέλου, υπουργός στη διάρκεια της Κρητικής Πολιτείας.
Ο παπά Γιαμαλής, όπως ήταν ευρύτερα γνωστός, είχε συλληφθεί από τους Τούρκους κοντά στην Ελούντα και μεταφέρθηκε στις φυλακές της Κωνσταντινούπολης, όπου βασανίστηκε απάνθρωπα. Οι Τούρκοι τον άφησαν ελεύθερο με τον όρο να μην επιστρέψει στην Κρήτη. Έγινε ιερέας στην Αθήνα και μετά το θάνατό του, σε αναγνώριση της συμβολής του στους αγώνες της Κρήτης ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α΄ σπούδασε τα πέντε παιδιά του. Ο παπά Γιώργης δεν επέστρεψε ποτέ στο νησί του.
Ο Χαράλαμπος Γιαμαλάκης, μεγάλη επίσης μορφή των κρητικών αγώνων, υπήρξε μέλος των Γενικών Συνελεύσεων του Κρητών, τόσο στην επανάσταση του 1878, όσο και στη συνέχεια. Αργότερα υπηρέτησε ως γιατρός στο Πανάνειο Νοσοκομείο και μέλος της υγειονομικής επιτροπής Ηρακλείου, με απόφαση του Ύπατου Αρμοστή της Κρήτης πρίγκιπα Γεωργίου. Σε πολύ δύσκολες συνθήκες ήταν πρόεδρος του Φιλοπτώχου καταφέρνοντας να εξασφαλίσει τις σπουδές αλλά και τη διαβίωση σε δεκάδες Ηρακλειώτες. Πέθανε το 1916.
Ο Στυλιανός Γιαμαλάκης (1899-1962) ήταν γιατρός και είχε εκλεγεί βουλευτής των Φιλελευθέρων. Μετά την κατοχή εκλεγόταν δημοτικός σύμβουλος και πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Ηρακλείου. Στις ένοπλες εμφύλιες συγκρούσεις που γίνονταν στην περιοχή του Ηρακλείου, μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, προσπάθησε να παίξει διαμεσολαβητικό ρόλο για να αποτραπεί η γενίκευση του εμφυλίου, χωρίς όμως να το καταφέρει.
Είχε ειδικό ενδιαφέρον για τα αρχαιολογικά ζητήματα. Λίγο πριν το θάνατό του δώρισε τη σημαντική αρχαιολογική του συλλογή στο κράτος.
Οι επιστολές του 1878
Ενδεικτικά σήμερα θα παρουσιάσομε 8 επιστολές. Οι 6 γράφτηκαν από τον Ιούλιο μέχρι τον Οκτώβριο του 1878, και αναφέρονται στην επανάσταση εκείνης της χρονιάς, αλλά και στην υπογραφή της Σύμβασης της Χαλέπας. Πρόκειται για 4 επιστολές του Χαράλαμπου Γιαμαλάκη προς τον οπλαρχηγό Μεραμβέλλου Δημήτριο Κοκκίνη και 2 του παπά Γιώργη προς τον πατέρα του οπλαρχηγού Εμμανουήλ Κοκκίνη.
Ακόμη παρουσιάζομε δύο άλλες, μια του 1895 των οπλαρχηγών της Ιεράπετρας προς τον Χαράλαμπο Γιαμαλάκη και τον Αντώνιο Μιχελιδάκη, και τέλος μια επιστολή του υπουργού Εσωτερικών της περίοδο της Κρητικής Πολιτείας Μανούσου Κούνδουρου προς τον Χαράλαμπο με την οποία του ανακοινώνει το διορισμό του στην υγειονομική επιτροπή. Όλες οι επιστολές είναι πρωτότυπες.
Αύριο, θα παρουσιάσομε την αλληλογραφία του Στυλιανού Γιαμαλάκη με Τούρκους συμμαθητές του στον Κοραή. Πρόκειται για κείμενα του 1959 και του 1960, όταν φυσικά οι φίλοι και συμμαθητές του Στ. Γιαμαλάκη ζούσαν πλέον στην Τουρκία.
Ο κ. Γιαμαλάκης, που με κάθε ευκαιρία και με κάθε τρόπο, εκφράζει την έμπρακτη στήριξή του, στα πνευματικά πράγματα της πόλης και στα ιδρύματά της (Βικελαία, Αρχαιολογικό Μουσείο, Ιστορικό Μουσείο, Πανεπιστήμιο), με τη δωρεά της συλλογής του προσέφερε σημαντικά στοιχεία όχι μόνο για τη δράση της οικογένειάς του από τον 19ο αιώνα και τους αγώνες κατά των Τούρκων, αλλά και για σημαντικές πλευρές της λαμπρής ιστορίας του νησιού.
Η συλλογή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, επιστολές του παπά Γιώργη Γιαμαλάκη, σημαντικού αγωνιστή των κρητικών επαναστάσεων, με καταγωγή από το Κάτω Χωριό του νομού Λασιθίου, του γιού του Χαράλαμπου, γιατρού και μέλους των Γενικών Συνελεύσεων των Κρητών και του Στυλιανού, γιού του Χαράλαμπου, επίσης γιατρού, και βουλευτή των Φιλευθέρων, δωρητή του αρχαιολογικού μουσείου, στο οποίο υπάρχει η συλλογή του. Ο κ. Χαράλαμπος Γιαμαλάκης είναι εγγονός του Χαράλαμπου και γιός του Στυλιανού.
Ο παπά Γιώργης Γιαμαλάκης είχε φοιτήσει στο γυμνάσιο Καρπάθου, ενώ απέκτησε πέντε παιδιά, ανάμεσα στα οποία ήταν ο γιατρός Χαράλαμπος και ο νομικός Νικόλαος, στενός συνεργάτης αργότερα του Ελευθερίου Βενιζέλου, υπουργός στη διάρκεια της Κρητικής Πολιτείας.
Ο παπά Γιαμαλής, όπως ήταν ευρύτερα γνωστός, είχε συλληφθεί από τους Τούρκους κοντά στην Ελούντα και μεταφέρθηκε στις φυλακές της Κωνσταντινούπολης, όπου βασανίστηκε απάνθρωπα. Οι Τούρκοι τον άφησαν ελεύθερο με τον όρο να μην επιστρέψει στην Κρήτη. Έγινε ιερέας στην Αθήνα και μετά το θάνατό του, σε αναγνώριση της συμβολής του στους αγώνες της Κρήτης ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α΄ σπούδασε τα πέντε παιδιά του. Ο παπά Γιώργης δεν επέστρεψε ποτέ στο νησί του.
Ο Χαράλαμπος Γιαμαλάκης, μεγάλη επίσης μορφή των κρητικών αγώνων, υπήρξε μέλος των Γενικών Συνελεύσεων του Κρητών, τόσο στην επανάσταση του 1878, όσο και στη συνέχεια. Αργότερα υπηρέτησε ως γιατρός στο Πανάνειο Νοσοκομείο και μέλος της υγειονομικής επιτροπής Ηρακλείου, με απόφαση του Ύπατου Αρμοστή της Κρήτης πρίγκιπα Γεωργίου. Σε πολύ δύσκολες συνθήκες ήταν πρόεδρος του Φιλοπτώχου καταφέρνοντας να εξασφαλίσει τις σπουδές αλλά και τη διαβίωση σε δεκάδες Ηρακλειώτες. Πέθανε το 1916.
Ο Στυλιανός Γιαμαλάκης (1899-1962) ήταν γιατρός και είχε εκλεγεί βουλευτής των Φιλελευθέρων. Μετά την κατοχή εκλεγόταν δημοτικός σύμβουλος και πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Ηρακλείου. Στις ένοπλες εμφύλιες συγκρούσεις που γίνονταν στην περιοχή του Ηρακλείου, μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, προσπάθησε να παίξει διαμεσολαβητικό ρόλο για να αποτραπεί η γενίκευση του εμφυλίου, χωρίς όμως να το καταφέρει.
Είχε ειδικό ενδιαφέρον για τα αρχαιολογικά ζητήματα. Λίγο πριν το θάνατό του δώρισε τη σημαντική αρχαιολογική του συλλογή στο κράτος.
Οι επιστολές του 1878
Ενδεικτικά σήμερα θα παρουσιάσομε 8 επιστολές. Οι 6 γράφτηκαν από τον Ιούλιο μέχρι τον Οκτώβριο του 1878, και αναφέρονται στην επανάσταση εκείνης της χρονιάς, αλλά και στην υπογραφή της Σύμβασης της Χαλέπας. Πρόκειται για 4 επιστολές του Χαράλαμπου Γιαμαλάκη προς τον οπλαρχηγό Μεραμβέλλου Δημήτριο Κοκκίνη και 2 του παπά Γιώργη προς τον πατέρα του οπλαρχηγού Εμμανουήλ Κοκκίνη.
Ακόμη παρουσιάζομε δύο άλλες, μια του 1895 των οπλαρχηγών της Ιεράπετρας προς τον Χαράλαμπο Γιαμαλάκη και τον Αντώνιο Μιχελιδάκη, και τέλος μια επιστολή του υπουργού Εσωτερικών της περίοδο της Κρητικής Πολιτείας Μανούσου Κούνδουρου προς τον Χαράλαμπο με την οποία του ανακοινώνει το διορισμό του στην υγειονομική επιτροπή. Όλες οι επιστολές είναι πρωτότυπες.
Αύριο, θα παρουσιάσομε την αλληλογραφία του Στυλιανού Γιαμαλάκη με Τούρκους συμμαθητές του στον Κοραή. Πρόκειται για κείμενα του 1959 και του 1960, όταν φυσικά οι φίλοι και συμμαθητές του Στ. Γιαμαλάκη ζούσαν πλέον στην Τουρκία.
Περισσότερα σχετικά με το θέμα στην ιστοσελίδα:
http://www.patris.gr/articles/163730/99617
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου