Διαβάζοντας το βιογραφικό του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου στην Βικιπαιδεία διαπίστωσα ότι κάποιοι προσπαθούν να αμαυρώσουν την εικόνα ενός λαοπρόβλητου Αρχιεπισκόπου με το αιτιολογικό ότι κατά την περίοδο της ιεραρχίας του "η αποδοχή του κατέρρευσε όταν αποκαλύφθηκαν πολλά σκάνδαλα «ιερής» διαφθοράς στα οποία ενεπλάκησαν και στενοί συνεργάτες του, και η εμπιστοσύνη των πολιτών προς την Εκκλησία υπέστη σοβαρές ρωγμές, γεγονός που συνιστούσε σαφώς κρίση κοινωνικής νομιμοποίησης του θεσμού". Διερωτάμαι βέβαια πως είναι δυνατό να συμβαίνει κάτι τέτοιο όταν πλήθη κόσμου συνέρευσαν να προσκυνήσουν το σκήνωμά του και όταν επίσης πλήθη κόσμου ακολούθησαν την πορεία του σκηνώματος μέχρι την ταφή του.
Πάντως είναι περιττό νομίζω να σας πω ότι αυτό το απόσπασμα της δυσμενούς κριτικής είναι γραμμένο από ένα δημοσιογράφο προσκείμενο στους οπαδούς της παγκοσμιοποίησης και γιαυτό δεν με ξενίζει. Η αξία του κειμένου μάλιστα φαίνεται και από το γεγονός ότι δεν υπάρχει στην WIKIPEDIA στα αγγλικά. Απλά το αναφέρω για να επισημάνω το πόσο ακόμα και σήμερα φοβίζει τους προσκείμενους στην παγκοσμιοποίηση, στην τρόικα και του ΔΝΤ, το ότι πέρασε από τον Αρχιεπισκοπικό θρόνο ένας ιερωμένος με το τσαγανό ΕΘΝΑΡΧΗ.
Μέσα λοιπόν από το αρχείο μου σας παρουσιάζω σήμερα μια συνέντευξη σχετικά με την τεχνολογία και όχι μόνο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου μας όταν ήταν ακόμη Μητροπολίτης Δημητριάδος. Η συνέντευξη δόθηκε στον Χρήστο Μπλέτα και δημοσιεύθηκε στο ένθετο "Info" της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας στις 2 Ιουλίου του 1995.
Επισημαίνω την τελευταία απάντηση του τότε Δημητριάδος Χριστόδουλου όπου φαίνεται η διορατικότητα του για τα μελλούμενα και για τον εθναρχικό ρόλο που θα είχε να παίξει ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος. Θα μου πείτε βέβαια ότι ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος πέθανε νωρίς από καρκίνο και εγώ σκέπτομαι τώρα με όσα βλέπω να συμβαίνουν στις μέρες μας "Μήπως ο Τσάβες έχει δίκιο;"
Κ.Γ.
«Έπαιξα κάποτε Nintendo και με αιχμαλώτισε»
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στο info
της
Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας
ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 1995
Πιτσιρικάς, αισθανόμουν δέος απέναντι στον παπά με τα χρυσοποίκιλτα άμφια, κάτω από τους αναμμένους πολυελαίους. Το ίδιο δέος που νιώθω σήμερα απέναντι στο «μάγο» που ανοιγοκλείνει τα windows, εμφανίζοντας και εξαφανίζοντας έγχρωμες οθόνες. Τότε κοιτούσα με απορία τα παπαδοπαίδια με τα εξαπτέρυγα, τα μυημένα στις βυζαντινές τελετουργίες. Αργότερα, παρακολουθούσα με αμηχανία τα... τεχνοπαίδια να εκστασιάζονται με bytes, να φλερτάρουν με το κυβερνοχάος, να συνεννοούνται στη μεταλλική γλώσσα της τεχνολογίας.
Ο μητροπολίτης Δημητριάδος Χριοτόδουλος μιλά για το portable που χρησιμοποιεί με τόση άνεση, σαν να ψέλνει σε κυριακάτικη λειτουργία. Χτυπάει τις καμπάνες του μέλλοντος, μιλάει για την Αγία Γραφή που έχει εκδοθεί σε CD-ROM, για σεμινάρια ιερέων πάνω στη νέα τεχνολογία. Στο μυαλό μου κουδουνίζει ο ήχος του θυμιατού. Ή μήπως είναι ο ήχος του κινητού που κουβαλάει ο Σεβασμιότατος;
«Μεγάλη ευκολία το κινητό», σχολιάζει, καθώς το ακουμπά στο γραφείο.
• Παράλληλα, όμως, δεν είναι και κοινωνική πρόκληση;
«Στην αρχή, ναι. Όπως ήταν και το αυτοκίνητο. Όταν ο πρώτος παπάς εθεάθη να κυκλοφορεί με αυτοκίνητο, εσκανδαλίσθησαν οι άνθρωποι και ηκούσθησαν σχόλια δυσμενή για την εκκλησία. Πέρασε αυτό. Ο κόσμος εξοικειώθηκε. Τώρα έχουμε το κινητό.
Προχθές που περπατούσα στο δρόμο, κάποιος νεαρός το είδε - αν και το κρατώ διακριτικά -και τον άκουσα να λέει: "Κοίτα ρε, έχει και κινητό". Δεν θέλησα να δώσω απάντηση. Για μένα το κινητό τηλέφωνο είναι μπελάς. Γιατί με βρίσκουν, όπως με βρήκατε κι εσείς άλλωστε».
Πάντως, ο Δημητριάδος Χριστόδουλος δεν είναι από εκείνους που αποφεύγουν την τεχνολογία. «Την εκλαμβάνω ως ευλογία θεού. Είναι η καταξίωση του ανθρώπινου μυαλού, διατηρώ όμως τις επιφυλάξεις μου για την περίπτωση καταχρήσεων. Σύμφωνα με την ορθόδοξη θεολογία, ο άνθρωπος είναι η : εικόνα του θεού στη Γη και είναι προικισμένος με δύο βασικά γνωρίσματα: το λογικό και το αυτεξούσιο. Λογικό σημαίνει να σκέπτεται και αυτεξούσιο σημαίνει να είναι ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Άπαξ λοιπόν και ξεκινάμε απ' αυτή τη βάση, απορρέει ότι ο άνθρωπος συνεχώς τελειοποιεί τις κατακτήσεις του».
Ο μητροπολίτης Δημητριάδος Χριοτόδουλος μιλά για το portable που χρησιμοποιεί με τόση άνεση, σαν να ψέλνει σε κυριακάτικη λειτουργία. Χτυπάει τις καμπάνες του μέλλοντος, μιλάει για την Αγία Γραφή που έχει εκδοθεί σε CD-ROM, για σεμινάρια ιερέων πάνω στη νέα τεχνολογία. Στο μυαλό μου κουδουνίζει ο ήχος του θυμιατού. Ή μήπως είναι ο ήχος του κινητού που κουβαλάει ο Σεβασμιότατος;
«Μεγάλη ευκολία το κινητό», σχολιάζει, καθώς το ακουμπά στο γραφείο.
• Παράλληλα, όμως, δεν είναι και κοινωνική πρόκληση;
«Στην αρχή, ναι. Όπως ήταν και το αυτοκίνητο. Όταν ο πρώτος παπάς εθεάθη να κυκλοφορεί με αυτοκίνητο, εσκανδαλίσθησαν οι άνθρωποι και ηκούσθησαν σχόλια δυσμενή για την εκκλησία. Πέρασε αυτό. Ο κόσμος εξοικειώθηκε. Τώρα έχουμε το κινητό.
Προχθές που περπατούσα στο δρόμο, κάποιος νεαρός το είδε - αν και το κρατώ διακριτικά -και τον άκουσα να λέει: "Κοίτα ρε, έχει και κινητό". Δεν θέλησα να δώσω απάντηση. Για μένα το κινητό τηλέφωνο είναι μπελάς. Γιατί με βρίσκουν, όπως με βρήκατε κι εσείς άλλωστε».
Πάντως, ο Δημητριάδος Χριστόδουλος δεν είναι από εκείνους που αποφεύγουν την τεχνολογία. «Την εκλαμβάνω ως ευλογία θεού. Είναι η καταξίωση του ανθρώπινου μυαλού, διατηρώ όμως τις επιφυλάξεις μου για την περίπτωση καταχρήσεων. Σύμφωνα με την ορθόδοξη θεολογία, ο άνθρωπος είναι η : εικόνα του θεού στη Γη και είναι προικισμένος με δύο βασικά γνωρίσματα: το λογικό και το αυτεξούσιο. Λογικό σημαίνει να σκέπτεται και αυτεξούσιο σημαίνει να είναι ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Άπαξ λοιπόν και ξεκινάμε απ' αυτή τη βάση, απορρέει ότι ο άνθρωπος συνεχώς τελειοποιεί τις κατακτήσεις του».
•Τι γνώμη έχουν οι άλλοι μητροπολίτες;
«Φοβούμαι ότι έπειτα από κάποια ηλικία οι άνθρωποι δεν έχουν επαφή με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Ζουν με τις αναμνήσεις του παρελθόντος
και στέκονται όχι μονό με επιφύλαξη, αλλά και με άρνηση απέναντι σης εξελίξεις».
•Υπάρχουν, όμως, και κάποιοι που θεωρούν την τεχνολογία όργανο του σατανά...
«Με την επέκταση της τεχνολογίας υπάρχει ένας κίνδυνος, τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες χαρακτήριζαν "ύβριν". Ύβρις σημαίνει ασέβεια απέναντι στο θεό. Η αλήθεια είναι ότι η τεχνολογία κινδυνεύει μερικές φορές να οδηγήσει τον άνθρωπο στην ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας του και να τον καταστήσει κατά κάποιον τρόπο υπόσταση και οντότητα ανεξάρτητη από το δημιουργό του».
• Για το κομπιούτερ των Βρυξελλών, την κωδικοποίηση και τα συναφή, τι λέτε; Είναι δεισιδαιμονίες ή έχουν βάση;
«Ένας άλλος φόβος έχει να κάνει με το ποιοι χειρίζονται τα τελειότατα μέσα της τεχνολογίας και προς ποια κατεύθυνση. Προς την εξυπηρέτηση του ανθρώπου ή προς την ουσιαστική του αιχμαλωσία; Για την κωδικοποίηση έχω σημαντικές επιφυλάξεις, α οποίες, όμως, δεν με οδηγούν στην άρνηση της τεχνολογίας, αλλά στην ανάγκη θωράκισης του ανθρώπου. Να παραμείνει, δηλαδή, ελεύθερη προσωπικότητα».
• Κα τα παιδιά, όμως, πώς θα θωρακιστούν από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια;
Ο κ. Χριστόδουλος ομολογεί ότι έχει εμπλακεί κι ο ίδιος στη γοητεία τους: «Εχω διαβάσει ότι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια αποβλακώνουν τα παιδιά. Έπαιζα "Nintendo" κάποια φορά που ήμουν σε διακοπές και με αιχμαλώτισε. Εβαλα τον εαυτό μου στο επίπεδο των παιδιών και κατάλαβα ότι ο κίνδυνος είναι ν' αφήσει κανείς τα ουσιώδη και να πάει στα επουσιώδη».
• Η μητρόπολη σας σε τι τεχνολογικό επίπεδο βρίσκεται;
«Στο Βόλο έχουμε πολλά νέα χαρισματικά παιδιά, τα οποία έγιναν ιερείς γιατί το πίστευαν και όχι για να ζήσουν. Μπορούσαν να γίνουν επιτυχημένοι έμποροι, υπάλληλα, στρατιωτικοί... Σ' αυτούς στηρίζω εγώ τις ελπίδες μου. Έχουμε ενορίες όπου α ιερείς διδάσκουν τεχνολογία στα παιδιά. Αντί να πηγαίνουν σε φροντιστήριο, πηγαίνουν στο "πνευματικό ενοριακό κέντρο" - ένα κατηχητικό νέου τύπου - όπου τους προσφέροντα γνώσεις τεχνολογίας, μέσα σε καλό περιβάλλον».
• Κι από προγράμματα;
«Δεν έχουμε, δυστυχώς, μεγάλη οικονομική άνεση ώστε να παραγγέλνουμε δικά μας προγράμματα. Παίρνουμε αυτά που κυκλοφορούν στο εμπόριο, π.χ. για ταξινόμηση εγγράφων, αρχείων ή πρωτοκόλλων, και προσπαθούμε να τα προσαρμόσουμε στις ανάγκες μας. Χρησιμοποιούμε την πληροφορική για τις ανάγκες της ενορίας. Ο παπάς γράφει την ημερομηνία του γάμου, για να ξέρει πότε θα τηλεφωνήσει για την επέτειο. Έχει κατατάξει στον υπολογιστή πότε γιορτάζουν οι ενορίτες. Καταγράφει και τους δωρητές».
• Υπάρχει προβληματισμός για τις σχέσεις εκκλησίας-τεχνολογίας;
«Έντονος προβληματισμός δεν υπάρχει στα ανώτατα κλιμάκια. Η εκκλησία μας, βλέπετε, βρίσκεται υπό ειδικές συνθήκες. Ο αρχιεπίσκοπος είναι μεγάλης ηλικίας, άρρωστος και οπωσδήποτε δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά πράγματα απ' αυτόν. Επειδή το πρόσωπο του αρχιεπισκόπου έχει μεγάλη σημασία για τη χάραξη νέων οδών, αντιλαμβάνεστε ότι αν χωλαίνουμε κάπου, χωλαίνουμε γιατί υπάρχει
αυτός ο λόγος, ο οποίος είναι σεβαστός. Δεν κατακρίνω. Απλώς επισημαίνω κάποιες αδυναμίες που έχουμε, για λόγους σεβασμού».
• Αν κατάλαβα καλά, ένα από τα προσόντα του νέου αρχιεπισκόπου θα πρέπει να είναι και η φιλική του σχέση με την τεχνολογία.
«Βεβαίως. Θα είναι ο αρχιεπίσκοπος του 21ου αιώνα! θα πρέπει να διαθέτει πολλά προσόντα, και κυρίως να είναι σε επαφή με τη σημερινή πραγματικότητα. Πρέπει επίσης να έχει πνευματικότητα, να αγαπάει την πατρίδα».
Γα το μέλλον, ο μητροπολίτης Δημητριάδος δεν μιλά με θεολογικούς όρους. Οι προβλέψεις του είναι μάλλον πολιτικές. «Ο αρχιεπίσκοπος πιστεύω ότι θα γίνει σύντομα εθνάρχης του τόπου μας. Όσο ο πρωθυπουργός - εξαιτίας των δομών της Ευρωπαϊκής Ένωσης - θα είναι απλώς ένας νομάρχης των Βρυξελλών, τόσο πιο πολύ ο αρχιεπίσκοπος θα είναι εθνάρχης, θα παίζει πιο πολύ εθνικό ρόλο και όχι πολιτικό. Ο πολιτικός ρόλος στα επιμέρους κράτη της Ευρώπης σταδιακά θα μειώνεται. Στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο θα αποφασίζονται όλα κα θα έρχονται εδώ οι ντιρεκτίβες για να εκτελεστούν. Προβλέπω ότι βαδίζουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Το ότι έχει έρθει η ώρα της εκκλησίας δεν το έχω πει εγώ. Το προέβλεψε ο γάλλος φιλόσοφος Αντρέ Μαλρό, εδώ και δεκαπέντε χρόνια, όταν είπε ότι ο 21ος αιώνας ή θα είναι αιώνας της Εκκλησίας ή θα είναι αιώνας του χάους».
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΛΕΤΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου