NETIQUETTE: Το σαβουάρ βιβρ του κυβερνοχώρου

NETIQUETTE: Το σαβουάρ βιβρ του κυβερνοχώρου

«Όσο περισσότερο αβέβαιοι για τις απόψεις τους

είναι οι άνθρωποι τόσο περισσότερο δογματικοί γίνονται...».

John Kenneth Galbraith (Οικονομολόγος)

Θα σας παρουσιάσω παρακάτω ένα άρθρο που αν και δημοσιεύτηκε στον «Τύπο της Κυριακής» την εποχή που η διαδικτυακή επικοινωνία έκανε τα πρώτα βήματά της με τα usenet newsgroups (διαδικτυακές ομάδες ανταλλαγής απόψεων), όμως έχει διαχρονική αξία φτάνοντας στο σήμερα που είναι η εποχή του facebook και των λοιπών κοινωνικών δικτύων. Πιστεύω ότι αξίζει να διαβάσετε αυτό το άρθρο με ιδιαίτερη προσοχή.   

‘’ΜΕΓΑΛΗ στιγμή στην ...καριέρα ενός κυβερνοναύτη είναι εκείνη που για πρώτη φορά εγκαταλείπει τη γωνιά του (όπου αθόρυβα παρακολουθεί τα τεκταινόμενα στον κυβερνοχώρο) και αποκτά φωνή. Η πρώτη ηλεκτρονική δημοσίευση απόψεων έχει κάτι συναρπαστικό. Η συμμετοχή σ' ένα newsgroup -η στιγμή που τα εσώψυχά του εγκαταλείπουν το τερματικό του για να ταξιδέψουν σε χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρήστες του δικτύου- ενέχει κάτι μαγικό. Ενέχει όμως και οιονεί κινδύνους. Ένας νέος χρήστης (newbie στην αργκό του internet) μπορεί εύκολα να πυροδοτήσει έναν «πύρινο πόλεμο» (flame war) -ιδιαίτερα αν δεν σεβαστεί τους κανόνες του δικτύου και ειδικότερα του συγκεκριμένου newsgroup στο οποίο μετέχει. Οι κανόνες αυτοί είναι απλοί. Είναι κανόνες καλής συμπεριφοράς προσαρμοσμένοι στην ηλεκτρονική εποχή.

Έναν από τους καλύτερους οδηγούς συμπεριφοράς στο δίκτυο (netiquette guide) συνέταξε κάποιος με μακροχρόνια θητεία στο διαδίκτυο. Οι συμβουλές του είναι χρήσιμες για όλους όσους θέλουν να γίνουν ενεργά μέλη της ηλεκτρονικής κοινότητας:

1. Όλοι μας έχουμε από καιρού εις καιρόν την επιθυμία να κηρύξουμε τη μία και ορθή άποψη για τον κόσμο και τις εκφάνσεις του. Μπορεί να πιστεύουμε ότι οι υπολογιστές Macintosh είναι καλύτεροι από τους Amiga ή ότι η ισλαμική θρησκεία είναι απειλή για τον πολιτισμό ή ότι ο ΠΑΟΚ είναι η καλύτερη ομάδα του κόσμου. Ποτέ όμως δεν πρέπει να πάμε στο newsgroup που συζητά τα προβλήματα της Amiga και να δηλώσουμε: «Δεν πετάτε τα παλιομηχανήματά σας, να αγοράσετε ένα Macintosh;». Ή να «πεταχθούμε» στο mailing list περί ισλαμισμού και να κηρύξουμε τη μια και ορθή πίστη του Ιησού. Ή αντίστοιχα να βρεθούμε στο newsgroup του Ολυμπιακού και να ξεφωνίζουμε «Γάβροι την Κυριακή θα πεθάνετε στην Τούμπα...». Κάθε newsgroup σχηματίστηκε για να συζητά ένα συγκεκριμένο θέμα, τα προβλήματα και τις εκφάνσεις του. Εκτιμώνται οι απόψεις που προσθέτουν στη συζήτηση και όχι οι ατέρμονες διαμάχες αντιθέτων δογμάτων. Αν αποφασίσουμε να παρέμβουμε σε γκρουπ... άλλων, τότε πρέπει να προσέξουμε πολύ τις εκφράσεις μας. Πολλές φορές ο τόνος της γραφής μας έχει κάτι το επικό: «Θάνατος σε όλους τους αλλόπιστους» ή «Είναι ηλίθιοι όσοι χρησιμοποιούν Macintosh, ενώ έχουν βγει τα θαυμάσια Pentium PCs». Εκφράσεις τέτοιου είδους ενοχλούν και συνήθως οι απαντήσεις δεν είναι καθόλου κολακευτικές. Γι' αυτό κατεβάστε τους τόνους. Χρησιμοποιήστε εκφράσεις όπως: «Κατά την ταπεινή άποψη μου» (In My Humble Opinion ή ΙΜΗΟ συντετμημένα στα αγγλικά).

 2. Ζητήστε συγγνώμη. Αν κάποιος παρανοήσει το καλών προθέσεων κείμενο σας και είναι έτοιμος να ξεκινήσει flame war, πάρτε εσείς την ευθύνη που δεν ήσασταν και τόσο σαφής. Επαναλάβετε τις απόψεις σας με πιο καθαρό τρόπο.

 3. Περιμένετε λίγο καιρό πριν καταθέσετε τις απόψεις σας. Παρακολουθήστε το newsgroup. Μελετήστε τους κανόνες του. Όταν έρθει η στιγμή να μιλήσετε, πρέπει να είστε σίγουροι ότι είστε μέσα στο πλαίσιο συζήτησης που έχουν θέσει εκείνοι που σας φιλοξενούν.

4. Παραδεχθείτε την ανωτερότητα των ιστορικών στελεχών του newsgroup στο οποίο θέλετε να συμμετάσχετε. Σε κάθε Usenet group, σε κάθε listen/mail list υπάρχουν οι «παλιές καραβάνες», άνθρωποι που έφαγαν τη ζωή τους μελετώντας το θέμα το οποίο συζητάτε. Άνθρωποι τους οποίους όλοι σέβονται και ακούν με προσοχή. Για παράδειγμα, ανάμεσα στους συνδρομητές της λίστας που συζητούν για τον Αμερικανό μουσικό Stan Kenton, υπάρχει ο παραγωγός του ίδιου του Kenton, καθώς και συγγραφείς διάφορων βιογραφιών του. Σίγουρα αυτοί ξέρουν περισσότερα για το θέμα από εσάς. Ποτέ μην υποκριθείτε ότι είστε κάτι περισσότερο από αυτό που είστε.

Αυτοί θα είναι πάντα πρόθυμοι να σας βοηθήσουν- να απαντήσουν σε κάποια ερώτηση σας ή να σας υποδείξουν πού θα βρείτε έναν παλιό δίσκο του Kenton.

Μην ξεχνάτε όμως ότι πάντα θα είστε δεύτεροι αν αποφασίσετε να αναμετρηθείτε μαζί τους στις γνώσεις σας για το θέμα, χώρια που η αυθάδειά σας θα ενοχλήσει τους υπόλοιπους συνομιλητές. Πέρα όμως από τους ειδήμονες για το θέμα υπάρχουν σε κάθε γκρουπ οι «παλιοί», που επίσης είναι κοινής αποδοχής ως γνώστες του θέματος και απολαμβάνουν το σεβασμό όλων.

Αν αποφασίσετε να κηρύξετε «ιερό πόλεμο» εναντίον τους, κινδυνεύετε να προκαλέσετε την μήνιν αυτών και των φίλων τους, που μπορεί να είναι όλοι στο newsgroup, εκτός από εσάς...’’

Μεταφέροντας τα όσα παραπάνω διαβάσατε στις μέρες μας, αναλογιστείτε τα όσα συμβαίνουν στο facebook και στα άλλα κοινωνικά δίκτυα που συμμετέχετε. Σκεφθείτε πόσες φιλίες καταστράφηκαν επειδή κάποιοι προσπάθησαν να επιβάλλουν τις δογματικές αντιλήψεις και απόψεις τους με ένα αγενέστατο, προσβλητικό και απαράδεκτο τρόπο.

Η ευγένεια είναι μισή αρχοντιά έλεγαν οι παλαιότεροι και ίσως αυτό ισχύει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στις μέρες μας. Οι απόψεις μας, οι σκέψεις μας, οι υποδείξεις μας μέσα στα κοινωνικά δίκτυα που συνδιαλεγόμαστε θα πρέπει να γίνονται με την πρέπουσα ευπρέπεια και να προβάλλονται με απλό και κατανοητό τρόπο αποφεύγοντας εριστικές εκφράσεις γιατί μόνον έτσι μπορούν να γίνουν πιθανά περισσότερο αποδεκτές. Άλλωστε οι «εξυπνάκηδες» και οι «ημιμαθείς», με την ευχέρεια που υπάρχει σήμερα στην διασταύρωση των πληροφοριών, γίνονται άμεσα αντιληπτοί από τους άλλους. Θα πρέπει λοιπόν να κατανοήσουν ότι δεν μπορούν ετσιθελικά να προβάλλουν και να επιβάλλουν τις απόψεις τους στους άλλους. Θα πρέπει να αντιληφθούν ότι είναι λίαν δυσάρεστο το γεγονός να υποτιμούν την νοημοσύνη των άλλων και να προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την ευπρέπεια, ευγένεια και ανοχή των άλλων απέναντί τους προσπαθώντας ανέντιμα και με δογματικό τρόπο να επιβάλλουν τις απόψεις του. Άλλωστε όπως λέει και ο οικονομολόγος G. K. Galbraith “Όσο περισσότερο αβέβαιοι για τις απόψεις τους είναι οι άνθρωποι τόσο περισσότερο δογματικοί γίνονται...” και αυτό το αντιλαμβάνονται όλοι οι νοήμονες με τους οποίους συνδιαλέγονται οι «καυχησιάρηδες» στο facebook και στα άλλα κοινωνικά δίκτυα και chat.