Κωστούλα Γούντου : Μέρες καραντίνας με τα δικά μου μάτια

 

Η ιδέα της φωτογραφίας και η σκηνοθεσία, είναι από τις πολύ καλές φίλες που βρισκόμασταν εκείνες τις δύσκολες μέρες της καραντίνας

 

Με τα δικά μου μάτια

Όπως τις βίωσα τους δύο πρώτους μήνες της καραντίνας στον καιρό της πανδημίας από το φονικό ιό.

 

Γράφει η Κωστούλα Γούντου*

 

Ήταν μια μέρα του Μάρτη, όταν όλα πάγωσαν … σα να σταμάτησε ο χρόνος.

Κλείνουν τα σχολεία είπαν. Χάρηκαν τα παιδιά. Θα περάσουν καλά. Όχι τους είπαν δεν είναι διακοπές Χριστουγέννων, θα μένετε μέσα. Τι ΄ναι τούτο πάλι, είπαμε όλοι. Ιός, που πρέπει να τον αποφύγουμε. Δεν καταλάβαμε και πολλά.. Ηχούσαν τα κινητά σα σειρήνες.. Πάλι δεν καταλάβαμε και τρομάξαμε. Κλείνουν οι επιχειρήσεις, μαγαζιά, καφετέριες, θέατρα, σινεμά κομμωτήρια.. Για πόσο άραγε; Πάλι δεν ξέραμε. Μιλούσαν για έναν αόρατο εχθρό, για πόλεμο που η μάχη ήταν άνιση. «Μείνετε σπίτι» το σύνθημα ηχεί παντού και σφίγγεται η ψυχή μας. Όχι φιλιά, όχι αγκαλιές, δε πλησιάζουμε παππούδες, γιαγιάδες εγγόνια. Μεγάλος θόρυβος, για μάσκες, γάντια, αντισηπτικά. Γίνονται είδος πολυτελείας  και πωλούνται σε τιμή θησαυρού.

Τα σχολεία ξαφνικά σώπασαν, ερήμωσαν. Οι χαρούμενες παιδικές φωνές χάθηκαν.

Τα παιδιά έμαθαν να ζουν μόνα τους. Να παίζουν, να διαβάζουν και να βλέπουν τους φίλους τους μέσα από μια οθόνη. Θεέ μου τι είναι αυτό που ζούμε! Πρωτόγνωρο.

Ξαφνικά μας παίρνουν το πιο μεγάλο αγαθό που έχουμε, την ελευθερία.

Από τώρα και μετά μας είπαν θα δηλώνετε πού θα πηγαίνετε. Πριν φύγετε από το σπίτι, γράψτε χαρτί, ή στείλτε μήνυμα. Δηλώστε πού πάτε. Αν δεν το κάνετε θα πληρώσετε πρόστιμο. Μας το πήραν κι αυτό, που νομίζαμε ότι ήταν δεδομένο. Αμ δε. Για χάρη της δικής μας υγείας μας είπαν, των ευάλωτων ομάδων κι εκείνων που έχουν υποκείμενο νόσημα. Γι’ αυτό και μόνο πρέπει να αναφέρουμε πού πάμε. Όχι άσκοπες μετακινήσεις μας είπαν. Ο φονικός ιός παραμονεύει να σου αφαιρέσει τη ζωή. Μα τι κάναμε και μας τιμωρεί τόσο; Πανδημία μας είπαν. Σε άλλες χώρες είναι πολύ δύσκολα. Γίνεται μάχη για μια θέση στην εντατική. Ο θάνατος σου η ζωή μου. Σωροί οι ασθενείς και η μόνη έννοια της επιλογής. Το ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει. Τα βλέπουμε όλα από τον καναπέ, από την τηλεόραση. Ένα τσακ θέλει να γίνουμε κι εμείς πρωταγωνιστές σε ένα πολύ άχαρο ρόλο.

Οι δρόμοι νεκρώνουν. Ελάχιστα αυτοκίνητα κυκλοφορούν, ίσα ίσα για τις βασικές ανάγκες.

Διανύουμε την περίοδο της σαρακοστής. Οι εκκλησίες κλείνουν. Κρίνεται ότι έτσι πρέπει. Το Πάσχα πλησιάζει. Όμως δε είχαμε ποτέ φανταστεί πόσο αλλιώτικο θα ήταν φέτος το Πάσχα. Οι λειτουργίες όλη τη μεγαλοβδομάδα γινόταν με κλειστές πόρτες. Δεν είχε δικαίωμα κανείς να τις παρακολουθήσει. Έτσι μας είπαν. Περίεργα πράγματα συμβαίνουν. Μ. Πέμπτη, Μ. Παρασκευή τα πάθη του Χριστού διαδραματίζονταν στις εκκλησίες χωρίς εμείς να μπορούμε να πλησιάσουμε. Ούτε εγκώμια, ούτε Ανάσταση. Πίκρα.

Οικογένειες, συγγενείς ο καθένας μόνος του θα γιόρταζε τη μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης.

Και κάθε μέρα συζητήσεις, υποθέσεις, πότε θα μπορέσουμε να επανέλθουμε στους κανονικούς ρυθμούς. Κάθε απόγευμα περιμένουμε με αγωνία τις ενημερώσεις. Πρωταγωνιστές; Τσιόδρας, Χαρδαλιάς. Η μέρα που θα μας απελευθερώσει όλο και απομακρύνεται.

Μετά από αρκετές μέρες αποφάσισα πάλι να γράψω.

Πέρασε το Πάσχα, έτσι όπως μας είχαν πει. Σιωπηλό, μοναχικό, αλλιώτικο.

Η καραντίνα συνεχίζεται. Δεν αντέχεται. Ψάχνουμε τρόπους για να ξεχνιόμαστε. Η μαγειρική σ’ όλο της το μεγαλείο!! Τρώμε, τρώμε, τρώμε. Παχύναμε. Να κάνουμε λέει άσκηση. Μαζευόμαστε και περπατάμε παρέες.

Στη φύση, στη θάλασσα. Ευτυχώς είμαστε πλούσιοι απ’ αυτά. Καφετέριες, εστιατόρια ακόμα κλειστά. Τα έχουμε ξεχάσει. Μάθαμε να ζούμε χωρίς αυτά. Στην αρχή μας έλειπαν. Τώρα όχι. Νιώθουμε τυχεροί στο τόπο που ζούμε. Έχουμε πράγματα να κάνουμε. Μαζεύουμε χόρτα. Φύλλα για ντολμαδάκια. Ανακαλύψαμε ομορφιές που πριν δεν βλέπαμε, δεν παρατηρούσαμε. Πάντα βιαζόμαστε, είχαμε πολλές δουλειές. Νιώσαμε τις αξίες της ζωής και πόσα τελικά πράγματα μας χρειάζονται για να είμαστε ευτυχισμένοι. Όμως μας λείπουν άλλα... μια αγκαλιά, ένα φιλί, ένα άγγιγμα στον ώμο. Να ξανασμίξουμε όλοι μαζί, χωρίς αποστάσεις. Απόσταση: λέξη τόσο ψυχρή, δεν αντέχεται. Δεν έχουμε μάθει να την κρατάμε. Σα ξένοι. Κρατάμε μακριά τους δικούς μας ανθρώπους. Και δεν έχει τέλος όλο αυτό. Μόνο σα βρεθεί η σωστή θεραπεία, το ανάλογο εμβόλιο. Δε περνά ο καιρός.

Κι έρχεται η Πρωτομαγιά. Πάλι απαγορεύεται να βγούμε, να κάνουμε παρέες, να διασκεδάσουμε. Περιμένουμε, περιμένουμε, οι μέρες τελειώνουν σιγά σιγά… 4 Μαΐου: μπορούμε να κυκλοφορούμε ελεύθεροι, αλλά μέχρι εκεί.

Αυτό που συμβαίνει είναι τελικά πιο περίεργο από όσο δείχνει.

 Οι μέρες έχουν μεγαλώσει, αλλά η ζωή έγινε μικρότερη. Μικρότερη ως προς αυτά που ζούμε. Μπήκε η θερινή ώρα. Ε, και; Για τους περισσότερους δεν έχει καν σημασία τι μέρα είναι. Όλες ίδιες είναι. Είμαστε χάμστερ στον τροχό της καραντίνας. Ψάρια στο μικρό τους ενυδρείο. Συμμετέχουμε στο Big Brother σε εθνικό επίπεδο και πηγαίνουμε στο δωμάτιο επικοινωνίας για να ακούσουμε τη φωνή του Τσιόδρα και τις αυστηρές συστάσεις του Χαρδαλιά. Βγαίνω έξω και βλέπω τα περίπτερα σαν χριστουγεννιάτικα δένδρα. Στην αρχή μου άρεσε η εικόνα, αισθανόμουν ότι είμαι ο τελευταίος άνθρωπος στη Γη. Τώρα δε μου κάνει εντύπωση. Υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι δεν θα ξαναγκρινιάξω σε μποτιλιάρισμα, αλλά παράλληλα έχω αποδεχθεί και την εικόνα της άδειας πόλης. Κάνω περιπάτους εκεί, μπροστά στα κλειστά πολυκαταστήματα και αισθάνομαι ότι βαδίζω μέσα σε φωτογραφία που τραβήχτηκε ένα κυριακάτικο πρωινό. Οι περισσότεροι άνθρωποι που συναντώ, ειδικά τα βράδια, κρατούν έναν σκύλο από το λουρί. Είναι ο σκύλος που έβγαλε βόλτα τον άνθρωπο και όχι το αντίστροφο. Στο σπίτι βλέπω σειρές και δεν μπορώ να ανοίξω βιβλίο, ειλικρινά απορώ με όλους αυτούς που βάζουν στα social μικρά και μεγάλα «τούβλα» από βιβλία. Πού το είχαν φυλαγμένο τόσο άκαυτο μυαλό; Παρακολουθώντας σειρές διαπιστώνω, με έκπληξη, τον υψηλό βαθμό της προσαρμοστικότητας μου. Βλέπω χειραψίες, αγκαλιές και συνωστισμό και ήδη μου φαίνονται ως εικόνες από ένα άλλο σύμπαν. Δείχνουν ως μία παραδοξότητα, ψεύτικες, αντιφατικές απέναντι στην πραγματικότητα. Ενδεχομένως να παρατηρήσατε και εσείς το ίδιο στον εαυτό σας. Δεν είναι ανησυχητικό, κάθε άλλο. Είναι που έχουμε συνηθίσει στον πρόσκαιρο καινούργιο κόσμο μας. Για αυτό και συχνά κάθομαι και σκέφτομαι τη μέρα που θα ανοίξουν τα μαγαζιά.

Έχω διάφορα σενάρια στο μυαλό μου για εκείνη τη μέρα. Ο καιρός θα έχει ζεστάνει, τα τραπέζια θα απλωθούν στα πεζοδρόμια και τα γέλια θα ακούγονται το ένα πάνω στο άλλο, φτιάχνοντας ένα jenga με χάχανα. Και να ανοίγουν οι αγκαλιές, να σκάνε τα φιλιά, να ανθίζουν τα χαμόγελα.

Μάης μήνας, με τα χειρότερα να έχουν μείνει πίσω και το καλοκαίρι να έρχεται έστω και ξέπνοο, κουτσαίνοντας. Πόσοι θα βγουν έξω εκείνη τη μέρα; Όλοι, λέω ή, τέλος πάντων, όσοι μπορούν. Θα είναι όπως όταν ανοίγουν όλες μαζί οι πόρτες στις ιπποδρομίες ή στις κυνοδρομίες και ξεχύνονται τα ζωντανά στο στίβο. Κάποιοι θα νικήσουν τους φόβους και την ανασφάλεια και θα βγουν έξω, θα υποκύψουν στη σαγήνη του συνωστισμού. Θα κυκλοφορήσουν οι παρέες που άντεξαν και δεν σκόρπισαν στην καραντίνα. Εκείνη τη μέρα θα είσαι πραγματικά τυχερός-ή αν πεις ότι έχεις να δεις ανθρώπους που σου έλειψαν. Και τους έλειψες στα αλήθεια και εσύ. Θα βγουν και οι έρωτες που χωρίστηκαν στην καραντίνα αν και με πίκρα θα διαπιστώσουν ότι ο ένας από τους δύο έκανε και δεύτερες σκέψεις στο διάστημα του εγκλεισμού. Θα συναντηθούν και κάποιοι (λίγοι, πρώτη μέρα είμαστε) έρωτες της παράλληλης ζωής και μερικοί, με ντροπή στα μάτια, θα πουν ότι τα βρήκαν πάλι με το «νόμιμο» ταίρι τους. Θα εμφανιστούν και οι σαλταρισμένοι, αυτοί που βγαίνοντας από το σπίτι θα υποσχεθούν στον εαυτό τους ότι θα κάνουν μέρες να γυρίσουν. Μία ανοιξιάτικη μέρα θα ανοίξουν όλα τα μαγαζιά και θα πιάσουμε τη ζωή μας από εκεί που την αφήσαμε. Ακόμα και αν δεν τη βρούμε όπως ήταν, θα κάνουμε τα πάντα για να τη φέρουμε στα μέτρα μας. Και θα ξεχάσουμε. Πάντα ξεχνάμε. Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς.

* Η Κωστούλα Γούντου είναι πρόεδρος της Χορωδίας  Μαλίων Ηρακλείου Κρήτης