ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΜΕΝΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ

Πώς όψεις της διαφθοράς συγκροτούν κοινωνική αντίσταση στο κράτος

Είναι προφανές ότι η διαφθορά έχει προχωρήσει στο βάθος της ελληνικής κοινωνίας αγγίζοντας όλα τα στρώματα που αντιλαμβάνονται την κρυψίνοια και τη «λαμογιά» ως όπλο αντίστασης κατά του κράτους και τρόπο επιβίωσης.

Το οικοδόμημα της καθημερινής μικροεξαπάτησης των αρχών και του κράτους χτίστηκε αργά και μεθοδικά ήδη από την Τουρκοκρατία, όταν αποτελούσε εξ ορισμού όπλο κατά της ξένης κατοχής, και έφτασε στις μέρες μας μέσω σημαντικών αλλαγών που προσδιόρισαν την ελληνική κοινωνία. Η έλλειψη συνεργασίας, η απουσία αυτού που στην αστική Δύση ονομάζουν «κοινότητα», έννοια και αντίληψη κοινότητας, έχει να κάνει με το γεγονός ότι η χώρα μας ποτέ δεν πέρασε από διαδικασίες αληθινής αστικοποίησης, κατανομής σε κοινωνικές τάξεις και διαμόρφωσης ισορροπιών ανάλογων με αυτές της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. Την εποχή που άλλοι ζούσαν Μεσαίωνα η Ελλάδα ζούσε Βυζαντινή Αυτοκρατορία και την εποχή που οι σημερινοί μας σύμμαχοι και εταίροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση ζούσαν Αναγέννηση και Διαφωτισμό, εμείς ζούσαμε Τουρκοκρατία.

Από το 1822 και μετά, όταν άρχισε να κτίζεται το ελεύθερο ελληνικό κράτος, ήταν πολύ αργά για να καλύψουμε το χαμένο έδαφος στα πεδία των θεσμών, αλλά κυρίως της συνείδησης αυτού που ονομάζουμε πολίτης και εύλογα των ιδιοτήτων και αντιλήψεων που ένας πολίτης διατηρεί. Αυτά τα 190 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 δεν είναι αρκετός ιστορικός χρόνος (όταν οι δυτικοί μας σύμμαχοι είχαν στη διάθεσή τους χίλια χρόνια) για να δομηθεί αστική συνείδηση, συνείδηση πολίτη, όπως υπάρχει στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης.

Όμως η ένταξή μας σε ένα ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, με κανόνες και νόμους που μέρος τους μας είναι ακόμα ξένο και ακατανόητο, απαιτούσε αμέσως προσαρμογή στους όρους της «μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας». Πολλά από τα μέλη της οποίας δεν μπορούσαν να καταλάβουν πώς είναι δυνατό να ζούμε για το σήμερα, ενώ συγχρόνως εχθρεύονταν τον τρόπο ζωής μας που προέκυπτε ως αποτέλεσμα αυτής ακριβώς της αντίληψης, του σήμερα.

Οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζουμε ανέδειξαν την αναλγησία-ανεπάρκεια του κράτους/κυβέρνησης και τους τρόπους αντίστασης των ανθρώπων απέναντι σ' αυτό που αντιλαμβάνονται ως μια ακόμα απειλή. Αυτό που αποκαλείται συμμάζεμα, νοικοκύρεμα, και είναι στην πραγματικότητα συνεχής περικοπή εισοδημάτων, με αποτέλεσμα να αδυνατούν οι οικογένειες να αντεπεξέλθουν σε πάγια και ανελαστικά έξοδα, εκλαμβάνεται ως επίθεση του κράτους στον πολίτη. 

Μια εκδοχή, μια μορφή της αντίστασης είναι η τάση του κρυψίματος όσων έχουν αποταμιεύσει οι άνθρωποι «για να μην τους τα πάρει το κράτος», στοιχείο που παραπέμπει σε παλιότερες και πιο πρωτόγονα οργανωμένες κοινωνίες. Στην περίπτωσή μας το κράτος καθίσταται ύποπτο και εχθρικό με αποτέλεσμα σημαντικό μέρος των πολιτών να αισθάνεται ότι πρέπει να προστατεύει, κρύβοντας ή βγάζοντας έξω, εκτός χώρας, τα λεφτά του. Η κοινή αυτή γνώση, αλλά ποτέ ομολογημένη δημόσια, μια και υπάρχουν πράγματα πού ακόμα και στις παρέες συζητούνται ως πρόθεση αλλά όχι ως γεγονός, ήρθε στην επιφάνεια επίσημα με τις δηλώσεις που έκανε ο πρόεδρος της Επιτροπής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας Π. Νικολούδης, αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, μιλώντας στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.

Ενημερώνοντας την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου είπε χαρακτηριστικά : «Η μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό είναι ένα πολύ σπουδαίο ζήτημα. Είναι γνωστή σε όλους η ρήση ''όλοι μαζί τα φάγαμε''. Εγώ δεν ξέρω αν είναι σωστό ή όχι. Μπορώ, όμως, να σας πω με πολύ μεγάλη πικρία ότι ''όλοι μαζί τα φύγαμε''». Αν και η διαπίστωση αυτή δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη ο κ. Νικολούδης δεν θέλησε να κρύψει την ενόχλησή του: «Ως πολίτη αυτής της χώρας με διακατέχει πολύ μεγάλη θλίψη όταν βλέπω το είδος, το φάσμα, τον αριθμό, το πλήθος των ανθρώπων που έσπευσαν να πάρουν τα λεφτά τους και να τα πάνε στο εξωτερικό. Από πάμπλουτους μέχρι καλόγριες. Γι' αυτό σας λέω ότι οι πολιτικοί δεν είναι οι πιο διεφθαρμένοι». Την άποψη αυτή στήριξε λίγο αργότερα με την επισήμανση ότι οι πολιτικοί υποχρεούνται στην απόδειξη όσων ισχυρίζονται, αλλά επίσης στερούνται της βουλευτικής ιδιότητας και των πολιτικών δικαιωμάτων τους, αν στοιχειοθετηθεί παρανομία: «Η συγκριτική αξιολόγηση των ευρημάτων μου, ελέγχοντας τους πολιτικούς και άλλες κοινωνικές ομάδες, μου δίνει τη δυνατότητα να το λέω», δήλωσε ο κ. Νικολούδης και εξήγησε πως «υπάρχουν άλλες ομάδες που δεν δίνουν λόγο πουθενά και κανέναν έλεγχο δεν επιδέχονται παρότι και σε εξωχώριες εταιρείες συμμετέχουν και το βάρος της απόδειξης δεν οφείλουν». Αυτή είναι μια φωτογραφία της κοινωνίας μας, αλλά η ανάλυση των δεδομένων και η θεραπεία της νόσου είναι δουλειά του ίδιου του συστήματος. Του κράτους που γεννά αμφισβητήσεις, έχθρες και αντιπαλότητες με τους εξ ορισμού καχύποπτους πολίτες. Κάτι που γίνεται ακόμα χειρότερο με τους κακούς χειρισμούς στο μέγα θέμα της οικονομικής κρίσης, χειρισμοί που επικεντρώνονται στην υπονόμευση του εισοδήματος των εργαζομένων. 

Πηγή:
http://www.paron.gr/v3/new.php?id=65376&colid=29&dt=2011-03-27%200:0:0