Πασχαλινές ευχετήριες κάρτες των αρχών του 20ου αιώνα

Πασχαλινές ευχετήριες κάρτες των αρχών του 20ου αιώνα

Εγκαρδίως ευχόμεθα...

Παλιές καρτ-ποστάλ για τις γιορτές του Πάσχα με εμφανή επιρροή από ιη Δύση

Επιταχυνόμενες οι αλλαγές ηθών και εθίμων τα τελευταία σαράντα χρόνια τουλάχιστον. Πρόκειται για κανονική εισβολή δυτικότροπων μοντέλων συμπεριφοράς που αντικατέστησαν, έως ένα βαθμό, παραδοσιακές συνήθειες, άλλες συναισθηματικά επαρκείς κι άλλες που επιβάλλονταν από το περιορισμένο περιβάλλον, σε σχέση πάντοτε με τα μεγάλα ευρωπαϊκά και υπερατλαντικά κέντρα τα οποία υπαγόρευσαν την πρόοδο σε όλα τα επίπεδα.

Οι πάσης φύσεως επιδράσεις είχαν φυσικά αντίκτυπο σε όλα τα εφήμερα κατασκευάσματα, σε κείνα που φτιάχνονταν για μια συγκεκριμένη χρήση, σε μια ορισμένη χρονική στιγμή με σκοπό να πεταχτούν ύστερα και να ξεχαστούν επίσης, αφού δεν επαρκούσε η αίγλη τους για να φυλαχθούν σε ειδικούς χώρους. Δεν ήταν αρκετά σημαντικά για να δεσμεύσουν μουσειακούς χώρους, αποτέλεσαν, ωστόσο, ενδεικτικά στοιχεία για τη μελέτη της κοινωνικής ιστορίας του τόπου μας. Ανάμεσα στα εφήμερα, και τα «επιστολικά δελτάρια» που ανταλλάσσονταν σε ξεχωριστές περιστάσεις: εθνικές και θρησκευτικές επετείους αλλά και ατομικά γεγονότα που δεν έστεργε να περνούν απαρατήρητα.

Στη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας το Πάσχα με σαφή πρωτοκαθεδρία σε σύγκριση με τα Χριστούγεννα, εορταζόμενο με λαμπρότητα και ευρεία συμμετοχή, έδιναν κι έπαιρναν οι ευχές μέσω ευχετηρίων καρτών με εμφανή ξενική επιρροή. Στις αρχές του αιώνα μας και έως τον δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, τα «επιστολικά δελτάρια» άλλαξαν όνομα και θέμα: βαφτίστηκαν καρτ ποστάλ και εξοβέλισαν, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, τους λεβεντόκορμους τσολιάδες με τις γυροβολιές και τους οβελίες - ανάκληση του ελληνικού Πάσχα, που ανασταίνει ταυτόχρονα και το Χριστό και το Έθνος. Οι Έλληνες κατασκευαστές της εποχής επιμένουν στα ανθοστόλιστα παιδάκια τα τριγυρισμένα με κοτοπουλάκια και στα μελιστάλαχτα ζευγάρια που αγκαλιασμένα...αγκάλιαζαν υπερμεγέθη αυγά. Το κιτς σε  όλο  του  το  μεγαλείο.

Δεν επαρκεί ο χώρος για να παρουσιάσουμε περισσότερα δείγματα από τη χονδροειδέστερη έως την κομψότερη αισθητική, άλλωστε δεν είναι αυτός ο σκοπός μας.

Μια μικρή αναδρομή χωρίς ουδεμία νοσταλγία. Η οποία, όμως, ξαναζωντανεύει το άρωμα μιας αφελούς εποχής, που τσούγκριζε τα αυγά της αλληθωρίζοντας προς τα δυτικά, αλλά πότε πότε καταδεχόταν να παραχωρήσει μια θεσούλα στον αγέρωχο φουστανελοφόρο...

ΜΑΡΙΑ ΚΑΪΡΗ/Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ