Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Ελληνικές  πατέντες  εναντίον  γερμανικών  τραστ! Ασύρματη επικοινωνία, ηλεκτρογεννήτριες ισχύος 2,5 h.p., αυτοκίνητα, κανόνια και πολυβόλα, καύσιμα και λιπαντικά χρησιμοποιούσε ο ΕΛΑΣ για να αντιπαραταχθεί στη «χάι-τεκ» πολεμική μηχανή του γερμανικού στρατού.

Γράφει ο Θεόδωρος Πανάγος

"Τι τα θέλουμε τα όπλα

τα κανόνια, τα σπαθιά,

 να τα κάνουμε εργαλεία

να δουλεύει η εργατιά».

Κάπως έτσι φαντάζονταν και τραγουδούσαν οι ΕΑΜίτες το ρόλο της τεχνολογίας στην κοινωνία του μέλλοντος. Σαν μια απελευθερωτική δύναμη, η οποία θα τους εκτοξεύσει κατευθείαν στον παράδεισο. Προς το παρόν, όμως, γίνεται πόλεμος. Απέναντί τους βρίσκεται η πιο σύγχρονη βιομηχανία στον κόσμο. Πώς να νικήσεις τους κολοσσούς, Krupp, Todt, BMW, Telefunken, όταν ακόμη κατασκευάζεις τα κατσαβίδια από καρφιά;

Οι ΕΑΜίτες δημιουργούν έκ του μη όντος, αυτοσχεδιάζοντας, με πρωτόγονα μέσα, τη δική τους πρωτοποριακή βιομηχανία, η οποία χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη τον άνθρωπο. Ταυτόχρονα, αξιοποιούν - πολεμώντας και λαφυραγωγώντας - την τεχνολογία του αντιπάλου κι όταν αυτό καθίσταται αδύνατο την καταστρέφουν.

Η τεχνολογική χλιδή των Γερμανών είναι σκέτη πρόκληση για τους Έλληνες. Μέχρι και Βάρκες καταπλέουν στον κάμπο της Θεσσαλίας: «Οι Γερμανοί Καρδίτσας εγκατέστησαν τον ασύρματον εις οικίαν Ψάρα. (...) Οπλισμός 1 ταγκ, 3 αντιαρματικά, 1 πεδινό, όλμοι και πολυβόλα. Βάρκες 56, φορτηγά 2, νοσοκομειακά 3, κούρσες 2, μοτοσικλέτες 5. Προχθές φέραν από Βόλο 7 κάρα πυρομαχικά». («Δελτίον Πληροφοριών» Ε.Λ.Α.Σ., αριθμ. 3636Β, 22-7-44). 

Οι ΕΛΑΣίτες βλέπουν όλο αυτό το θησαυρό και νιώθουν ρίγη. Πίσω του υψώνονται εταιρείες που κατασκευάζουν από απλά οχήματα και πυροβόλα μέχρι αεροπλάνα, άρματα, υποβρύχια και πυραύλους: Daimler - Benz -Mercedes, M.A.N., Forche, Opel, Dornier

Οι ελλείψεις των Ελλήνων, από την άλλη, αγγίζουν το έσχατο όριο της επιβίωσης. Τους λείπουν ακόμη και τα στοιχειώδη. Τα οποία αντικαθιστούν, αυτομάτως, με δικές τους επαναστατικές πατέντες:

«Σας στέλνω αυτά που γράψατε να σας στείλω, εκτός από τον κάβουρα. το κατσαβίδι, γιατί εμείς δεν είχαμε τέτοια πράγματα. Κατσαβίδι κάνετε από ένα καρφί μεγάλο. Για λάδι μηχανής να βάλετε φαγητού. Αυτό είναι πιο καλό»

(«Σημείωμα», χωρίς ημερομηνία, υπογραφή: δυσανάγνωστη).

Βέβαια, είναι γεγονός ότι η συνθηκολόγηση των Ιταλών, το φθινόπωρο του 1943, ήταν μια κάποια λύση. Φυγαδεύονται πάσης φύσεως πολύτιμα φορτία πάνω στα βουνά, όπως μας πληροφορεί με χειρόγραφη αναφορά του στέλεχος του ΕΑΜ που βρίσκεται στη Λάρισα: «Ως τα τώρα, συγκεντρώσαμε και διώξαμε για έξω μεγάλες ποσότητες φαρμακευτικού υλικού, υλικό ρουχισμού και πολεμικό τέτοιο (τουφέκια, πιστόλια και μερικά πολυβόλα) και έχουμε στην πόλη επίσης μεγάλες ποσότητες κάθε είδους υλικού, που προσπαθούμε να το διώξουμε». (Λάρισα, 12-9-43, υπογραφή: Τάκης).

Ωστόσο, τα λάφυρα του αντιπάλου δεν επαρκούν. Τι να σου κάνουν μερικά κιβώτια με φάρμακα, όταν για παράδειγμα, οι Γερμανοί στηρίζονται στο παραγωγικότατο υπερ-τραστ Bayer-Farben; To οποίο, ανταποκρινόμενο στις απαιτήσεις της αγοράς, εφευρίσκει μέχρι και το «Σικλόν Β», το πιο αποτελεσματικό φάρμακο ευθανασίας, που διοχετεύεται στους θαλάμους αερίων των στρατοπέδων συγκέντρωσης.

Οι ΕΑΜίτες, για να καλύψουν τα κενά, αναγκάζονται να καταφύγουν στο «ελεύθερο εμπόριο». Όπου ελπίζουν ότι κάποια εταιρεία θα συγκινηθεί και θα τους κάνει και κανένα δωράκι, για να υπερηφανεύονται μετά οι διευθυντές της ότι συμμετείχαν στην Εθνική Αντίσταση.

«Αγαπητέ μου Οδυσσέα,

Χρειαζόμεθα για τον αγώνα δύο (2) ηλεκτρογεννήτριες 2 1/2 Η.Ρ εκάστη, 110 Βολτ, συνεχούς ρεύματος. (...) Στον Διευθυντή της Εταιρίας μαζί με τους φιλικότατους χαιρετισμούς μου να διαβιβάσεις και την παράκλησή μου για το κανόνισμα καλής τιμής. Εννοείται ότι τας δεχόμεθα και ως δώρον, χωρίς φυσικά τούτο να αποτελή και αξίωσιν.

Διά την ασφαλή εξαγωγήν των από το Βόλο, καλόν θα ήτο να αναλάβητε σεις με το αυτοκίνητο της Εταιρίας μέχρι τινός (σημείου)». («Ε.Λ.Α.Σ., Στρατηγείον Θεσσαλίας, Γραφείο Τύπου, χωρίς ημερομηνία, υπογραφή: Θύμιος).

Παράλληλα, οι οργανώσεις έχουν το δικό τους ταμείο, το οποίο και χρησιμοποιούν καταλλήλως για να φουλάρουν τις μηχανές της Αντίστασης (οι οποίες Βεβαίως ουδεμία σχέση έχουν με τα Volkswagen, τα αγαπημένα «αυτοκίνητα του λαού» του Χίτλερ:

«Προς την Επιτροπή ΕΑΜ Πόλης Βόλου

Συναγωνιστές,

(...) πληροφορηθήκαμε ότι πάρθηκαν με διατακτικές τα εξής ποσά σε πετρέλαια, βενζίνες, ορυκτέλαια και λίπη:

Πετρέλαιο ακάθαρτο, οκάδες 3.790

Πετρέλαιο φωτιστικό, οκάδες 640

Βενζίνη, οκάδες 25.607

Βενζίνη 13 Βαρέλια, οκάδες 26.000

Ορυκτέλαιο, οκάδες 6.300

Λίπος, 3 βαρέλια

(Πανθεσσαλική Επιτροπή του Ε.Α.Μ., 7-5-44, αριθμ. εγγράφου 460).

Τα καύσιμα ήταν απαραίτητα κυρίως για τις αλωνιστικές μηχανές (πατόζες) και τα τρακτέρ, τα οποία χρησιμοποιούσαν, ταυτόχρονα με το δρεπάνι και τα άλογα για το αλώνισμα των σιτηρών. Τα εν λόγω μηχανήματα ανήκουν φυσικά στους μεγαλοκτηματίες. Οι ΕΑΜικές οργανώσεις τα επιτάσσουν, αν και είναι συχνή η συνεργασία που επιβάλλουν οι εμπορικοί κανόνες μιας ιδιωτικής οικονομίας. Δεν λείπουν βεβαίως και τα παρατράγουδα.

Για παράδειγμα, από χειρόγραφη αναφορά (χωρίς ημερομηνία) που στέλνουν στην καθοδήγηση του ΕΑΜ «οι εργατοϋπάλληλοι της Μηχανικής Καλλιέργειας», πληροφορούμαστε ότι είχαν νοικιάσει «έναν ελκυστήρα (τρακτέρ)» και «κάμνοντας κολεγιά με τον κ. Κατσ., που έβαλε την μπατόζα», βγήκαν στον κάμπο για να αλωνίσουν.

Όμως, ενώ «η μηχανή δούλεβε (...) παρουσιάζεται ο υπεύθυνος του ΕΑΜ στην περιφέρεια και ζήτησε για λογαριασμό του ΕΑΜ το 50%»! Οι υπάλληλοι διαμαρτύρονται, γιατί θεωρούν το ποσό υπερβολικό. 

Τοιούτου είδους προβλήματα παρατηρούνται συχνά με τους ιδιώτες, εφόσον οι οργανώσεις ήταν ασυνεπείς στις υποχρεώσεις τους απέναντι στους «ελεύθερους επαγγελματίες - πατριώτες»: «Χρειάζονται χρήματα για να πληρώνονται τα αγώγια που μεταφέρουν το σιτάρι των Περιφερειακών Επιτροπών ΕΑΜ Λαρίσης. Να σταλούν. Τα κάρα που έφεραν το σιτάρι την 4-9-43 δεν πληρώθηκαν. (...) Να σταλούν τσουβάλια και χρήματα». (Σημείωμα, χωρίς ημερομηνία, υπογραφή: Αχιλλέας). Οι Ελληνες δεν βρίσκουν ούτε κάρα και οι Γερμανοί πάνε κι έρχονται με φορτηγά και τρένα. Αυτά τα τελευταία είναι πολύ δύσκολο να μεταφερθούν πάνω στα Βουνά ως λάφυρα, οπότε οι ΕΛΑΣίτες σαμποτέρ προτιμούν να τα ανατινάζουν: «Δελτίον Συμβάντων, 22-7-44, ώρα 19, αριθμ. 109. Στις 20-7-44, ουλαμός ιππικού του αποσπάσματος με μια ομάδα πεζικού ανετίναξαν αμαξοοτοιχίαν και ταυτόχρονα από αποστάσεως 100 μέτρων έβαλε κατά Γερμανών που ευρίσκοντο εντός αυτής. Δι αντιαρματικού εβλήθη ατμομηχανή, εις την οποία επροξενήθησαν ζημίαι».

Το πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξαν για την έκβαση του πολέμου τα σαμποτάζ, το ομολογεί και ο Αλμπερτ Σπέερ, υπουργός πολεμικής βιομηχανίας του Χίτλερ, σε συνέντευξη του στο Βάσο Μαθιόπουλο, πολύ αργότερα, το Σεπτέμβριο του 1976 στην εφημερίδα «Το Βήμα».. Οι επιπτώσεις, δηλώνει, «όσον αφορά τη Βιομηχανική και πολεμική παραγωγή», ήταν εξαιρετικά σοβαρές. «Δεν μπορούσαμε, λόγω των ανατινάξεων των γεφυρών και των σαμποτάζ στους δρόμους εκ μέρους των ανταρτών να μεταφέρουμε χαλκό από τα Βαλκάνια, που ήταν βασική πρώτη ύλη για τη διεξαγωγή του πολέμου. (...)

Η γερμανική στρατιωτική ηγεσία στην Ελλάδα βρέθηκε στην ίδια στρατιωτική κατάσταση κατά την κατοχή, με εκείνη που βρέθηκαν οι Αμερικανοί στο Βιετνάμ μετά τον πόλεμο. Εκεί απέκτησε την εμπειρία η γερμανική στρατιωτική διοίκηση ότι αν ένας λαός είναι αποφασισμένος να πολεμήσει για τη λευτεριά του, κανένα μέσο δεν μπορεί να τον εξουδετερώσει». (Βάσου Μαθιόπουλου: «Η ελληνική αντίσταση και οι "σύμμαχοι"»).

Οι Γερμανοί σηκώνουν τα χέρια ψηλά μπροστά στο άριστο τηλεπικοινωνιακό δίκτυο των ΕΑΜιτών. Οι οποίοι, φυσικά, δεν διαθέτουν τα ραντάρ, τους ασυρμάτους και τα λοιπά προϊόντα επικοινωνίας της Telefunken, της Siemens ή της AEG! Κι όμως, ανά πάσα στιγμή ξέρουν τις κινήσεις του εχθρού. Διότι οι Ελληνες οι ίδιοι έχουν μεταβληθεί σε κινητούς ασυρμάτους και σε τηλεφωνικές συσκευές. Σχεδόν όλες οι πληροφορίες μεταδίδονται αστραπιαία από στόμα σε στόμα. Συγχρόνως, καταστρέφουν και τα κυκλώματα πληροφοριών του αντιπάλου: «Για το ζήτημα των Τηλεφ/κών σιρμάτων Ν. Αγχιάλου. Τα έκοψαι ο Τηλεφωνιτής Αλμυρού, έπειτα από συνεννόηση με Γαρδίκι, για να δοκιμάσουν ποια κυκλώματα χρησιμοποιούνται υπό των Γερμανών.

Στον Αλμυρό από τον πανικό έμειναι μόνον το Ραδιόφωνο στο Φρουραρχείο (του Ε.Λ.Α.Σ.), το οποίον και το πήραν οι Γερμανοί, αλλά τούτο δεν αφορά τους Αγχιαλίτες». (Σημείωμα, χωρίς υπογραφή και ημερομηνία).

Οι ΕΑΜίτες πίστευαν ότι πάνω στα ερείπια θα δημιουργήσουν τον παράδεισο.

Όλες αυτές τις έμμονες ιδέες επιχειρούσαν να τις μεταδώσουν στις μάζες μέσω του τύπου. Σκοτώνονται για να διασφαλίσουν έστω και μερικές κόλλες χαρτιού, ένα πιεστηριάκι, έναν πολύγραφο, μια «πένα με κοντυλοφόρο, ό,τι να 'ναι»: «Για γραφομηχανή που ζητάτε, εμείς δεν μπορούμε να σας προμηθεύσουμε, γιατί δεν έχουμε, ούτε οι άλλες επαρχιακές επιτροπές έχουν περίσσιες». Επομένως, πρέπει «χωρίς χρονοτριβή και αργοπορία να στείλετε ανθρώπους» σε μια πόλη, «Βόλο, Λάρισα, Τρίκαλα ή Αθήνα, με χρήματα ή είδος και να την αγοράσει». Διότι: «(...) χωρίς εκδοτικά μέσα δεν είναι δυνατόν να δουλέψετε, να μεταφέρετε τις θέσεις και αποφάσεις των ανώτερων οργάνων στη Βάση ή να τις εκλαϊκεύσετε». (Πανθεσσαλική Επιτροπή ΕΑΜ, Προς την επαρχιακή επιτροπή ΕΑΜ Φαρκαδώνας, αριθμ. εγγράφου 479,11 -5-44).

Σε μια τέτοια γραφομηχανή θα γράφτηκε και το παρακάτω τραγουδάκι, αποτυπωμένο σε κιτρινισμένο χαρτί που έπεσε στα χέρια μας:

«Σίδερο θα 'ναι

τ'αγρότη τα χέρια

μετατρακτέρια

που θα κρατούν».

(...) Η αξιοποίηση της τεχνολογικής επανάστασης προς όφελος του εργαζόμενου λαού φαίνεται πως ήταν και παρέμεινε θεμελιώδες όραμα των ανταρτών του ΕΛΑΣ. Αντιπαλεύοντας με τις δικές τους ευρεσιτεχνίες βιομηχανικούς κολοσσούς - φορείς της πιο υψηλής τεχνολογίας, διεκδίκησαν το όνειρο της απόκτησης ανάλογης τεχνογνωσίας. Τώρα, αν σήμερα στις διεθνείς λεωφόρους θριαμβεύουν πάντα η Porsche και η Mercedes, στους αιθέρες τα Dornier και στους highway του κυβερνοχώρου η Siemens και η Telefunken,οι ηλεκτρονικοί, οι μηχανικοί και οι τεχνικοί του ελληνικού αντάρτικου φέρουν μάλλον τη μικρότερη ευθύνη...

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ/ Info/30.7.1995