Άλλο αναγνώριση, άλλο αναγνωρισιμότητα

Άλλο αναγνώριση, άλλο αναγνωρισιμότητα

Η τηλεόραση είναι ένα εργοστάσιο παραγωγής «επωνύμων».

από τη Μαριάννα Τζιαντζη

Αν στη δεκαετία του '80 λέγαμε ότι ο Τάδε είναι αναγνωρίσιμος ή επώνυμος, μάλλον θα μας κοίταζαν περίεργα. Ακόμα και τότε, ο αναγνωρίσιμος ήταν ο δυνάμενος να αναγνωριστεί, ενώ σήμερα είναι εκείνος που έχει γίνει γνωστός, όχι για το έργο του, αλλά για τις τηλεοπτικές εμφανίσεις του, ενώ η αναγνωρισιμότητα είναι μια ιδιότητα με εμπορική, με ανταλλακτική αξία.

«Εγώ είμαι η βλάχα η όμορφη, η βλάχα η παινεμένη, που 'χω τα χίλια πρόβατα, τα πεντακόσια γίδια...» Σήμερα η βλάχα γίνεται παινεμένη, επειδή με τον ιδρώτα του προσώπου της απέκτησε σπίτι με πισίνα ή επειδή κάνει διακοπές στη Μύκονο ή επειδή την αγάπησε ένας επώνυμος βλάχος παινεμένος. Η αναγνώριση κατακτιέται -και συνήθως όχι σε μία νύχτα ή μία σεζόν-, ενώ η αναγνωρισιμότητα είναι δοτή και αναλώσιμη.

Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ είναι η δημόσια αποδοχή, η επιβεβαίωση της αξίας, της προσφοράς ενός ανθρώπου. Η αναγνώριση αυτή μπορεί να μην εκφράζεται με ποσοτικούς δείκτες, π.χ. με τα νούμερα των μετρήσεων της ΑGΒ, ούτε να συνοδεύεται από υλικά οφέλη, όμως είναι υπαρκτή. Είναι ο «έπαινος του δήμου και των σοφιστών», των πολλών ή των επαϊόντων. Είναι πασίγνωστα τα παραδείγματα κορυφαίων ποιητών, που το πρώτο τους βιβλίο κυκλοφόρησε σε λίγες εκατοντάδες αντίτυπα, ωστόσο όμως αυτοί από πολύ νωρίς κέρδισαν την αναγνώριση των ομοτέχνων τους.

Η τηλεόραση παράγει «σελέμπριτίς», επώνυμους, αναγνωρίσιμους με ημερομηνία λήξης. Αυτοί μπορεί να είναι πολιτικοί, τραγουδιστές (συνήθως της συμφοράς), παρουσιαστές και πανελίστες, παίκτες σε ριάλιτι, κριτές σε τάλεντ σόου, επίδοξα μοντέλα, φωνακλάδες δικηγόροι, μάνατζερ, σεφ, σέξι οδοντίατροι, ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων, «νονοί» της νύχτας, σύζυγοι, τέκνα και γενικά συγγενείς επωνύμων.

Η τηλεοπτικά κερδισμένη επωνυμία εξαργυρώνεται με διάφορες μορφές, νόμιμες και ημινόμιμες. Ηθοποιοί που έγιναν γνωστοί κυρίως από σίριαλ όπως και παρουσιαστές ψυχαγωγικών εκπομπών πρωταγωνιστούν σε διαφημίσει, τηλεμάγειροι γίνονται «σύμβουλοι» σε πάμπολλα εστιατόρια, τηλεστάρ τρίτης διαλογής ή πρώην παίκτες ριάλιτι ανοίγουν εστιατόρια, μπαρ, καφετέριες. Και άλλοι ή άλλες απασχολούνται στη βιομηχανία της βίζιτας, ενώ υπάρχουν και κάποιοι που συμπληρώνουν τα ψηφοδέλτια κομμάτων στις εκλογές.

ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΜΟΙ είναι σαν τα φυτά στη γλάστρα: διαρκώς χρειάζονται πότισμα για να μην ξεχαστούν. Π.χ., πρόσφατα μάθαμε ποιος τραγουδιστής πέρασε τις διακοπές του Πάσχα στο Ντουμπάι και ποια παρουσιάστρια στην Ταϊλάνδη. Ποια τραγουδίστρια χώρισε ή επανασυνδέθηκε με τον πρώην της, ποια παρεξηγήθηκε με τη θεία της ή τον κομμωτή της, ποια στραμπούληξε τον αστράγαλο της. Οι κουτσομπολίστικες εκπομπές εξασφαλίζουν συνεχή ροή ανούσιων πληροφοριών. Το τηλεοπτικό αυτό είδος ανθεί, όχι μόνον επειδή το τροφοδοτούν οι ίδιες οι τηλεδιασημότητες, αλλά κυρίως γιατί έχει πολύ χαμηλό κόστος.

Στον αντίποδα των τηλεδιάσημων βρίσκονται πολλοί άνθρωποι που προσφέρουν ουσιαστικά στην κοινωνία, είτε την τοπική είτε την ευρύτερη. Που οργανώνουν πολιτιστικές εκδηλώσεις, θεατρικές, μουσικές και χορευτικές παραστάσεις, που στήνουν ιστοσελίδες για να προβάλουν το χωριό τους, που εναντιώνονται σε μικρές και μεγάλες δημόσιες και ιδιωτικές αυθαιρεσίες. Άνθρωποι με αξιοπρέπεια, με φαντασία και δημιουργικότητα, που κάνουν το καλό χωρίς να περιμένουν την τηλεοπτική αναγνώριση - και δεν εννοώ μόνο τους επιφανείς, αλλά κυρίως τους ανθρώπους της διπλανής πόρτας, το πραγματικό άλας της μικρής μας γης.

ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗ 18.4.2010