Αναζητώντας τα μυστικά του κόκκινου πλανήτη

Μία από τις πρώτες φωτογραφίες που έστειλε το «InSight» στη Γη μετά την προσεδάφιση τον στον πλανήτη

Αναζητώντας τα μυστικά του κόκκινου πλανήτη

Η ιστορική προσεδάφιση του σκάφους «InSight» δίνει πρώτη φορά την ευκαιρία στους επιστήμονες  να εξερευνήσουν τι συμβαίνει στο εσωτερικό του Άρη

Από τη Νεκταρία Καρακώστα

nkarakosta@dimokratianews.gr

Με στόχο να «γράψει» το μέχρι σήμερα «κενό» κεφάλαιο της Αστρονομίας για το τι κρύβει ο κόκκινος  πλανήτης στο εσωτερικό του, το βράδυ της  περασμένης Δευτέρας, έπειτα από ένα διαπλανητικό ταξίδι διάρκειας σχεδόν επτά μηνών και 458.000.000 χιλιομέτρων από τη Γη, το σκάφος «InSight» (Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport) της NASA πέρασε τη (λεπτή) ατμόσφαιρα του και προσεδαφίστηκε με επιτυχία στην επιφάνεια του Άρη.

Την ιστορική στιγμή για την Ιστορία όχι μόνο της διαστημικής αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας παρακολούθησαν ζωντανά μέσω διαδικτύου εκατομμύρια άνθρωποι. Τα τελευταία λεπτά προτού το διαστημικό σκάφος αγγίξει την επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη χαρακτηρίστηκαν «τα 7 λεπτά τρόμου»: Σε εκείνο το διάστημα το σκάφος έπρεπε να επιβραδύνει από 12.300 μίλια/ώρα μόλις στα... 5!

Στο πλαίσιο της -προϋπολογισμού 714.670.000 ευρώ- αποστολής προβλέπεται η εγκατάσταση -πρώτη φορά στην επιφάνεια ενός άλλου πλανήτη- ενός σταθμού σεισμογραφικών και άλλων παρατηρήσεων. To «InSight» θα πραγματοποιήσει έρευνες σε βάθος πέντε μέτρων από την επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη (θα φτάσει δηλαδή πιο βαθιά από οποιαδήποτε αποστολή μέχρι σήμερα), για να χαρτογραφήσει τη σεισμική δραστηριότητα του πλανήτη, τα κύματα θερμότητας που εκπέμπει ο πυρήνας του, αλλά και τους κλυδωνισμούς που υφίσταται κατά την περιστροφή του γύρω από τον Ήλιο.

Όργανο παρατήρησης

 SEIS (Seismic Experiment for Interior Structure)

Το κύριο όργανο παρατήρησης του «InSight», το SEIS (Seismic Experiment for Interior Structure), που θα τοποθετηθεί απευθείας πάνω στην επιφάνεια του πλανήτη, θα καταγράψει σαν άλλος αξονικός τομογράφος την εικόνα που επικρατεί στο εσωτερικό του πλανήτη, αλλά και την επίδραση που έχει η βαρυτική έλξη του μεγαλύτερου αρειανού δορυφόρου Φόβου στην τροχιά του. Εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν δυο με τρεις μήνες για την πλήρη ανάπτυξη των οργάνων του, ώστε να αρχίσει η αποστολή δεδομένων στη Γη.

Πέρα από τον σκοπό της αποστολής, η ίδια η προσεδάφιση στον Άρη, που είναι διαβόητος για το γεγονός ότι «καταβροχθίζει» σχεδόν το 60% των σκαφών που προορίζονται να τον εξερευνήσουν, θεωρείται μεγάλη επιτυχία.

Μέχρι σήμερα η Γη ήταν ο μόνος από τους τέσσερις βραχώδεις πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος (Ερμής, Αφροδίτη, Γη και Άρης) που είχαμε καταφέρει να εξερευνήσουμε. Η σύγκριση των δεδομένων από την αποστολή του «InSight» με αυτά της Γης πιστεύεται ότι θα αναδείξει την προέλευση και την εξέλιξη των δυο πλανητών. Ο Άρης πιστεύεται ότι θα δώσει σαφέστερες απαντήσει στο γιατί οι βραχώδεις πλανήτες έχουν διαφοροποιηθεί τόσο μεταξύ τους όσο και από τους αέριους γίγαντες του ηλιακού μας συστήματος (Αίας, Κρόνος, Ουρανός και Ποσειδώνας).

Θεωρείται ένας πλανήτης «απολίθωμα», που κρύβει πολύ περισσότερα μυστικά σε σχέση με τις πρώτες στιγμές της ζωής του. Τα συμπεράσματα από την αποστολή του «InSight» δεν αποκλείεται να συμβάλουν και στην αναζήτηση παρόμοιων με τη Γη εξωπλανητών, καθώς θα βοηθήσει να διακρίνουμε ποιοι από αυτούς φιλοξενούν ζωή. «Η αποστολή InSight είναι μια αποστολή στον Άρη, αλλά και κάτι πολύ περισσότερο από αυτό» σημείωσε σε σχετική ανακοίνωση της η NASA. «Πρόκειται πραγματικά για μια διεθνή αποστολή» πρόσθεσε ο επικεφαλής του πρότζεκτ Τομ Χόφμαν.

Αν όλα πάνε καλά, το «InSight» θα παραμείνει εκεί έως τις 20 Νοεμβρίου 2020, «μελετώντας το εσωτερικό του Άρη και δίνοντας πολύτιμα δεδομένα, καθώς προετοιμαζόμαστε να στείλουμε αστροναύτες στη Σελήνη και αργότερα στον Άρη» δήλωσε ο διευθυντής της NASA Τζιμ Μπρίντεστιν.

Η επιτυχία της προσεδάφισης άνοιξε -όπως ήταν αναμενόμενο- την «όρεξη» των θιασωτών της δημιουργίας μιας αρειανής αποικίας, με πρώτο και καλύτερο τον ιδρυτή της Space-X Ιλον Μασκ. Ο Μασκ έχει ήδη στείλει σε τροχιά γύρω από τον Άρη το «Βαρύ Γεράκι» («Falcon Heavy») -το οποίο την περασμένη εβδομάδα μετονόμασε σε «αστρόπλοιο» («Starship»)- και έχει δηλώσει ότι το 2024 θα είναι έτοιμος για την πρώτη μη επανδρωμένη αποστολή στον κόκκινο πλανήτη. Την ίδια ώρα, και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, σε πρόσφατο ντοκιμαντέρ, δήλωνε ότι σχεδιάζει μία μη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη για το 2019.

 Πανηγυρισμοί στη NASA για την επιτυχία της αποστολής

Είναι «ψέμα» λένε οι οπαδοί της επίπεδης Γης

Με αναρτήσεις τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι θιασώτες της θεωρίας της... επίπεδης Γης έσπευσαν να αμφισβητήσουν ότι η επιτυχία της NASA είναι πραγματική. Οπως ακριβώς είχε γίνει και με την προσεδάφιση στη Σελήνη και το «μεγάλο βήμα για την ανθρωπότητα», που ισχυρίζονται ότι αποτελούσε προϊόν κάποιου κινηματογραφικού στούντιο, κάτι αντίστοιχο επαναλήφθηκε στην περίπτωση του Αρη.

Οι flat-earthers σχολίασαν τις απεικονίσεις της NASA που δόθηκαν στη δημοσιότητα λέγοντας ότι είχαν «λάθος σκιές» (όμως δεν επρόκειτο για πραγματικές φωτό), επέμειναν ότι κανείς δεν θα μπορούσε ποτέ να προσγειωθεί στην επιφάνεια του Άρη, καθώς είναι ένας «ρευστός πλανήτης», και δήλωσαν ότι και ο Άρης είναι... επίπεδος!

Ο Άντριου Κόουτς, καθηγητής Φυσικής στο University College του Λονδίνου και μέλος μιας μελλοντικής αποστολής της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος στον κόκκινο πλανήτη (της ExoMars 2020, που θα ψάξει για ζωή σε βάθος δύο μέτρων από την επιφάνεια του), απάντησε στις θεωρίες των flat-earthers: «Ο Αρης είναι οπωσδήποτε στρογγυλός, όπως έχουν αποκαλύψει δεκαετίες αποστολών από την αρχή της διαστημικής εποχής και εκατοντάδες χρόνια τηλεσκοπικών παρατηρήσεων πριν από αυτές. Μια ματιά στον νυχτερινό ουρανό αρκεί για να διαπιστώσουμε ότι ο Άρης λάμπει στον Νότο - είναι ορατός με κιάλια, ένα μικρό τηλεσκόπιο, ακόμη και με γυμνό μάτι. Μεγαλύτερα τηλεσκόπια, όπως το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, έχουν αποδείξει ότι ο Άρης γυρίζει στον άξονα του και παρουσιάζει διαφορετικά πρόσωπα σε εμάς καθώς περιστρέφεται».

Κυριακάτικη δημοκρατία/2.12.2008