Αόρατες ίνες από σακούλες και μπουκάλια βρίσκονται στα πελάγη και τα ψάρια. Δεν έχουν μείνει οργανισμοί στη θάλασσα που να μην περιέχουν ένα ποσοστό -μικρό ή μεγάλο- μικροπλαστικών ινών στον σωματικό τους ιστό
ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΣΙΜΙΤΣΙΑΔΗ
a.siimitsiadi@realnews.gr
ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΗ ρύπανση από πλαστι¬κά δείχνουν τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας που διεξάγεται από το «Αρχιπέλαγος», Ινστιτούτο θαλάσσιας και Περιβαλλοντικής Έρευνας σχετικά με την επιβάρυνση που προκαλεί η διάσπαση των συνθετικών αυτών υλικών τα οποία «στολίζουν» τις ακτές και τις θάλασσες της Ελλάδας.
«Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τα "εμφανή" πλαστικά, όπως για παράδειγμα οι σακούλες και τα μπουκάλια που συναντάμε στις παραλίες αλλά εντοπίζεται στο "αόρατο" πλαστικό», επισημαίνει ο κ. Θόδωρος Τσιμπίδης υπεύθυνος του «Αρχιπελάγους».
Τα πλαστικά που καταλήγουν στις θάλασσες κα στις ακτές θρυμματίζονται, με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας και του αλατιού, σε πολυάριθμα μικροσκοπικά κομμάτια που πλέουν στην επιφάνεια της θάλασσας. Τα μικροπλαστικά (μικροσκοπικές ίνες) ταξιδεύουν στις θάλασσες και συσσωρεύονται στα παραλιακά ιζήματα, αποτελώντας απειλή για τα ζώα και τον άνθρωπο.
Όπως αναφέρει η κ. Αναστασία Μήλιου, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο, «είναι μύθος πως τα πλαστικά διαλύονται ύστερα από πολλά χρόνια. Στην ουσία δεν συμβαίνει αυτό. Επειδή εμείς δεν τα βλέπουμε δεν σημαίνει πως εξαφανίζονται. Ουσιαστικά "κομματιάζονται" και στη συνέχεια περνούν στην τροφική αλυσίδα».
Η διασπορά των μικροπλαστικών αποδεικνύεται τόσο δραματική που, όπως τονίζουν τα μέλη του ινστιτούτου, «δεν έχουν μείνει οργανισμοί - ψάρια και όλοι οι οργανισμοί που τρέφονται με αυτά - που να μην περιέχουν ένα ποσοστό μικροπλαστικών ινών στον σωματικό τους ιστό. Λόγω της μεγάλης εξάπλωσης τους τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να γίνονται μελέτες σε διάφορα σημεία στον κόσμο και το ανησυχητικό είναι πως και η τελευταία ακατοίκητη περιοχή έχει ίνες πλαστικού. Το ανησυχητικό, όπως λέει η κ. Μ ήλιου, δεν είναι μόνο η μεταφορά αυτών των ινών μέσω των θαλάσσιων ρευμάτων - αφού, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν τα μέλη του «Αρχιπελάγους», «οι νησιωτικές κοινωνίες ανταλλάσσουν σκουπίδια και όχι πολιτισμό όπως συνέβαινε κάποτε» -, αλλά πως ακόμη η επιστημονική κοινότητα δεν γνωρίζει για τις επιπτώσεις των ινών αυτών στους οργανισμούς.
Η πηγή των μικροπλαστικών ινών δεν είναι μόνο τα σκουπίδια που εναποτίθενται στις ακτές αλλά και οι παράνομες χωματερές που φιλοξενούνται σε νησιά και παράκτιες περιοχές. Ειδικά σε περιόδους με έντονα καιρικά φαινόμενα, τα απορρίμ-ματα καταλήγουν στη θάλασσα και στις παραλίες.
«Όλη η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε έναν τεράστιο σκουπιδότοπο και το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι παραλίες δεν μπορεί να λυθεί με τις εκστρατείες καθαρισμού των ακτών λίγο πριν το από καλοκαίρι. Πρέπει και στην Ελλάδα, όπως ακριβώς συμβαίνει και στο εξωτερικό, να γί¬νονται καθαρισμοί καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, διαφορετικά δεν υπάρχει νόημα. Εκτός αυτού, αν δεν αντικατασταθούν τα πλαστικά προϊόντα, όπως οι σακούλες με άλλα φιλικά προς το περιβάλλον, τότε και πάλι δεν θα υπάρξει κανένα αποτέλεσμα. Στη Ζανζιβάρη, για παράδειγμα, απαγορεύτηκε η χρήση πλαστικής σακούλας. Εμείς πάλι είμαστε ακόμη πολύ πίσω σ' αυτόν τον τομέα», τόνισε η κ. Μ ήλιου.
Χωρίς το κράτος
Η έρευνα αυτή γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και είναι συγχρηματοδοτούμενη από το ινστιτούτο, το οποίο, με τη σειρά του, συνεργάζεται με επιστήμονες από όλο τον κόσμο προκειμένου να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Απριλίου. «Λειτουργούμε μέσω ενός δικτύου εθελοντών που στέλνουν δείγματα ιζημάτων από όλη την Ελλάδα και το όλο εγχείρημα είναι αυτοχρηματοδοτούμενο από το "Αρχιπέλαγος".
Αν περιμέναμε κρατική χορηγία θα ήμασταν στην αναμονή για πολλά χρόνια και θα καθόμασταν άπρα¬γοι», δηλώνει η κ. Μήλιου, επισημαίνοντας ταυτόχρονα πως λύσεις υπάρχουν και πρέπει να δράσουμε άμεσα αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.
«Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τα "εμφανή" πλαστικά, όπως για παράδειγμα οι σακούλες και τα μπουκάλια που συναντάμε στις παραλίες αλλά εντοπίζεται στο "αόρατο" πλαστικό», επισημαίνει ο κ. Θόδωρος Τσιμπίδης υπεύθυνος του «Αρχιπελάγους».
Τα πλαστικά που καταλήγουν στις θάλασσες κα στις ακτές θρυμματίζονται, με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας και του αλατιού, σε πολυάριθμα μικροσκοπικά κομμάτια που πλέουν στην επιφάνεια της θάλασσας. Τα μικροπλαστικά (μικροσκοπικές ίνες) ταξιδεύουν στις θάλασσες και συσσωρεύονται στα παραλιακά ιζήματα, αποτελώντας απειλή για τα ζώα και τον άνθρωπο.
Όπως αναφέρει η κ. Αναστασία Μήλιου, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο, «είναι μύθος πως τα πλαστικά διαλύονται ύστερα από πολλά χρόνια. Στην ουσία δεν συμβαίνει αυτό. Επειδή εμείς δεν τα βλέπουμε δεν σημαίνει πως εξαφανίζονται. Ουσιαστικά "κομματιάζονται" και στη συνέχεια περνούν στην τροφική αλυσίδα».
Η διασπορά των μικροπλαστικών αποδεικνύεται τόσο δραματική που, όπως τονίζουν τα μέλη του ινστιτούτου, «δεν έχουν μείνει οργανισμοί - ψάρια και όλοι οι οργανισμοί που τρέφονται με αυτά - που να μην περιέχουν ένα ποσοστό μικροπλαστικών ινών στον σωματικό τους ιστό. Λόγω της μεγάλης εξάπλωσης τους τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να γίνονται μελέτες σε διάφορα σημεία στον κόσμο και το ανησυχητικό είναι πως και η τελευταία ακατοίκητη περιοχή έχει ίνες πλαστικού. Το ανησυχητικό, όπως λέει η κ. Μ ήλιου, δεν είναι μόνο η μεταφορά αυτών των ινών μέσω των θαλάσσιων ρευμάτων - αφού, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν τα μέλη του «Αρχιπελάγους», «οι νησιωτικές κοινωνίες ανταλλάσσουν σκουπίδια και όχι πολιτισμό όπως συνέβαινε κάποτε» -, αλλά πως ακόμη η επιστημονική κοινότητα δεν γνωρίζει για τις επιπτώσεις των ινών αυτών στους οργανισμούς.
Η πηγή των μικροπλαστικών ινών δεν είναι μόνο τα σκουπίδια που εναποτίθενται στις ακτές αλλά και οι παράνομες χωματερές που φιλοξενούνται σε νησιά και παράκτιες περιοχές. Ειδικά σε περιόδους με έντονα καιρικά φαινόμενα, τα απορρίμ-ματα καταλήγουν στη θάλασσα και στις παραλίες.
«Όλη η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε έναν τεράστιο σκουπιδότοπο και το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι παραλίες δεν μπορεί να λυθεί με τις εκστρατείες καθαρισμού των ακτών λίγο πριν το από καλοκαίρι. Πρέπει και στην Ελλάδα, όπως ακριβώς συμβαίνει και στο εξωτερικό, να γί¬νονται καθαρισμοί καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, διαφορετικά δεν υπάρχει νόημα. Εκτός αυτού, αν δεν αντικατασταθούν τα πλαστικά προϊόντα, όπως οι σακούλες με άλλα φιλικά προς το περιβάλλον, τότε και πάλι δεν θα υπάρξει κανένα αποτέλεσμα. Στη Ζανζιβάρη, για παράδειγμα, απαγορεύτηκε η χρήση πλαστικής σακούλας. Εμείς πάλι είμαστε ακόμη πολύ πίσω σ' αυτόν τον τομέα», τόνισε η κ. Μ ήλιου.
Χωρίς το κράτος
Η έρευνα αυτή γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και είναι συγχρηματοδοτούμενη από το ινστιτούτο, το οποίο, με τη σειρά του, συνεργάζεται με επιστήμονες από όλο τον κόσμο προκειμένου να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Απριλίου. «Λειτουργούμε μέσω ενός δικτύου εθελοντών που στέλνουν δείγματα ιζημάτων από όλη την Ελλάδα και το όλο εγχείρημα είναι αυτοχρηματοδοτούμενο από το "Αρχιπέλαγος".
Αν περιμέναμε κρατική χορηγία θα ήμασταν στην αναμονή για πολλά χρόνια και θα καθόμασταν άπρα¬γοι», δηλώνει η κ. Μήλιου, επισημαίνοντας ταυτόχρονα πως λύσεις υπάρχουν και πρέπει να δράσουμε άμεσα αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.
Πηγή: Εφημερίδα RealNews 5.4.2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου