ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Eπιτυχημένη εξαγωγική συνταγή τα σαλιγκάρια

Eπιτυχημένη εξαγωγική συνταγή τα σαλιγκάρια

Του Ηλια Μπελλου

Με την αύξηση του κύκλου εργασιών να ξεπερνά το 622%, μέσα σε μια τριετία, και τους συνεργαζόμενους παραγωγούς να «εκτοξεύονται» από 20 το 2088, σε 155 σήμερα, η Fereikos-Helix της Παναγιώτας και της Μαρίας Βλάχου, που εξάγει σαλιγκάρια, έρχεται να αποδείξει ότι η καινοτομία, η επιστροφή στην πρωτογενή παραγωγή και η εξωστρέφεια συνιστούν επιτυχημένη συνταγή επιχειρηματικότητας. Αλλά και να ξαναδώσουν ζωή στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα, όμως, αποκαλύπτεται ότι τα ταπεινά σαλιγκάρια αποτελούν χρηματιστηριακό προϊόν, η αξία του οποίου, όπως σημειώνει η κ. Μαρία Βλάχου, μιλώντας στην «Κ», δεν έχει υποχωρήσει ούτε μια χρονιά, από το 1972 έως σήμερα. Αντιθέτως, η μέση ετήσια αύξηση της τιμής είναι της τάξης του 2%–3%.

Το Παρίσι είναι η Μέκκα του εμπορεύματος, κύρια αγορά για τα νωπά και τα ξηρά σαλιγκάρια. Τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν σε πολλούς τομείς: από τη βιομηχανία καλλυντικών έως τη μη επεμβατική επανορθωτική αισθητική. Χωρίς να παραγνωρίζεται η αξία τους ως τροφής. Ωστόσο, ποσοστό της τάξης του 75% κατευθύνεται στη βιομηχανία ιατροφαρμακευτικών προϊόντων. Μόνο ένα 25% πηγαίνει στο τραπέζι μας. Αν έχει ιδιαίτερη σημασία το σαλιγκάρι για τα καλλυντικά και τα φαρμακευτικά προϊόντα, αυτό οφείλεται στο σάλιο του, το οποίο διαθέτει μοναδικές ιδιότητες. Η τρέχουσα τιμή, στην οποία αγοράζουν οι δύο επιχειρηματίες από την Κόρινθο το προϊόν, είναι 3,80 ευρώ το κιλό, ισχύει δε για ολόκληρο το έτος. Και είναι εξασφαλισμένες, χάρη στα διεθνή συμβόλαια που έχουν υπογράψει.

Εξαγωγές

Οι ελληνικές εξαγωγές σαλιγκαριών, το 2011, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, αποτιμώνται στα 12,251 εκατ. δολάρια. Ο κύριος όγκος των εξαγωγών κατευθύνεται στη Γαλλία, δευτερευόντως δε στην Ιταλία και την Ελβετία (Philip M. Parker, INSEAD, icongrouponline.com). Υπολογίζεται ότι έως σήμερα ξεπέρασαν ήδη τα 10 εκατ. ευρώ οι αποστολές προς Γαλλία, Ιταλία και Ελβετία.

Στην Ελλάδα, έως και πριν από μερικά χρόνια, ο μόνος τρόπος για να έχει κανείς βρώσιμο σαλιγκάρι ήταν η συλλογή από τους αγρούς. Επρόκειτο για εποχικό προϊόν, με καταναλωτές που συνδέονταν με τοπικές παραδόσεις, όπως μας λέει η κ. Μαρία Βλάχου. Το στρέμμα αποδίδει από 800 μέχρι 1.200 κιλά τον χρόνο.

Σήμερα, η εκτροφή σαλιγκαριών, σε ανοιχτό ολοκληρωμένο βιολογικό κύκλο, αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς. Πολλά χρόνια μελετών και πειραμάτων την έχουν καταστήσει ασφαλή και ελεγχόμενη δραστηριότητα, την οποία ασκούν όλο και περισσότεροι. Εξασφαλίζεται δε έτσι η διάθεση σαλιγκαριών όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Η Fereikos-Helix εδρεύει στην Κόρινθο και ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2007. Εχει αντικείμενο τη δημιουργία ανοιχτών σαλιγκαροτροφικών μονάδων ολοκληρωμένου βιολογικού κύκλου. Το όνομα της εταιρείας προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «φερέοικος», η οποία παράγεται από τα «φέρω» και «οίκος» και κατά κυριολεξία σημαίνει «κουβαλώ το σπίτι μου»...

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyepix_100012_04/12/2011_464956 

Καθαρά κέρδη έως 2.500 ευρώ ανά στρέμμα

Ως μια από τις πλέον αποδοτικές αγροτικές δραστηριότητες θεωρείται η εκτροφή σαλιγκαριών, που εξασφαλίζει καθαρό κέρδος έως και 2.500 ευρώ ανά στρέμμα.

Ως μια από τις πλέον αποδοτικές αγροτικές δραστηριότητες θεωρείται η εκτροφή σαλιγκαριών, που εξασφαλίζει καθαρό κέρδος έως και 2.500 ευρώ ανά στρέμμα.


Τις τελευταίες δύο δεκαετίες σημειώνεται σταθερά συνεχή αύξηση στις πωλήσεις φρέσκων, έτοιμων αλλά και συσκευασμένων προϊόντων.

Για φέτος η χονδρική τιμή φρέσκου προϊόντος στην Ελλάδα από εκτροφεία ανοιχτού τύπου είναι 3,80 ευρώ το κιλό, φθάνοντας στη λιανική έως και 12 ευρώ το κιλό.

Ενδεικτικά για το 2008 η τιμή ήταν 3,50 ευρώ, το 2009 η τιμή ανά κιλό ήταν 3,70, το 2010 αυξήθηκε στα 3,75 ευρώ το κιλό και φέτος κινείται στα επίπεδα των 3,80 ευρώ το κιλό.Κατά το πρώτο έτος δραστηριότητας, δεν υπάρχουν έσοδα, επειδή τα σαλιγκάρια που γεννιούνται δεν καταφέρνουν να φτάσουν το απαιτούμενο εμπορεύσιμο μέγεθος.

Η απόδοση αρχίζει μετά από 1,5 χρόνο. Η απόδοση εξαρτάται πολύ από τη διαχείριση του καλλιεργητή. Eνας μέσος όρος είναι τα 800 κιλά με μέγιστο όριο τα 1500 κιλά το στρέμμα.

Υπολογίζοντας τη χαμηλότερη μέση απόδοση των 800 κιλών, τα έσοδα ανά στρέμμα φθάνουν τις 3.000 ευρώ, με τα ετήσια λειτουργικά έξοδα να φθάνουν τα 500 ευρώ.

 

Τιμές

Η αντίστοιχη χονδρική τιμή στα σαλιγκάρια από εκτροφεία κλειστού τύπου φθάνει τα 2 ευρώ περίπου, αλλά εξαιτίας του γεγονότος ότι η ετήσια παραγωγή φθάνει να είναι υπερδιπλάσια ξεπερνώντας και τους 2 τόνους, η οικονομική απόδοση κινείται στα ίδια περίπου επίπεδα.

Η πρώτη συγκομιδή των σαλιγκαριών που γεννήθηκαν την προηγούμενη χρονιά, ξεκινά εντός του δεύτερου έτους δραστηριότητας.

Τον τρίτο χρόνο, θα πρέπει πλέον να έχει επιτευχθεί η πλήρης λειτουργία του εκτροφείου. Τα σαλιγκάρια θα έχουν πια προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον και θα έχει σταματήσει η θνησιμότητα που είναι χαρακτηριστικό του πρώτου χρόνου.

Το κόστος για την κατασκευή ενός εκτροφείου

Το κόστος κατασκευής για κάθε στρέμμα εκτροφείου ανοιχτού τύπου ανέρχεται σε 4.000 ευρώ, ενώ το αντίστοιχο κόστος για το εκτροφείο κλειστού τύπου κυμαίνεται μεταξύ 20.000-25.000 ευρώ.

Στα κλειστού τύπου εκτροφεία το κόστος είναι μεν πολλαπλάσιο, αλλά δεδομένης της μεγαλύτερης παραγωγής σαλιγκαριών έναντι των εκτροφείων ανοιχτού τύπου, αποτελεί μια επιλογή για τους καλλιεργητές που δεν διαθέτουν μεγάλης έκτασης ιδιόκτητη γη.

Ο οικονομικός προϋπολογισμός ενός εκτροφείου σαλιγκαριών είναι πολύ δύσκολο να γίνει, καθώς βασίζεται σε όλες τις ιδιαιτερότητες του κάθε εκτροφείου (όπως τοποθεσία, νερό, έδαφος, τοπογραφικό, υλικά που θα χρησιμοποιηθούν) και γενικά οτιδήποτε χαρακτηρίζει μια καλλιέργεια, πόσω μάλλον όταν συνδυάζει και τη ζωική παραγωγή.

-Τα έξοδα εγκατάστασης για 10 στρέμματα εκτροφείου ανοιχτού τύπου (πρώτος χρόνος δραστηριότητας)

Το κόστος χωρίζεται σε 2 τομείς:την αρχική διαμόρφωση του χωραφιού (συρματόπλεγμα, λαμαρίνα, πασσάλους, μπεκάκια, λιπάνσεις, απολυμάνσεις εδάφους) γύρω στα 1000-1500 ευρώ το στρέμμα. Βέβαια, εξαρτάται πολύ από την επιλογή των υλικών και από το τι υπάρχει ήδη στο χωράφι. Στα έξοδα αυτά δεν περιλαμβάνεται φυσικά η γεώτρηση (αν δεν υπάρχει), πιθανά μηχανήματα βελτίωσης του νερού.

Οσον αφορά εμάς, για τα 5 στρέμματα το κόστος είναι 14.500 ευρώ και περιλαμβάνουν τις πρώτες ύλες που αγοράζονται μια φορά (δίχτυ, σαλιγκάρια, τεχνογνωσία) και τους σπόρους, την τροφή των σαλιγκαριών οι οποίοι είναι το ετήσιο έξοδο των εκτροφέων.

-Τα έξοδα εγκατάστασης για ένα στρέμμα εκτροφείου κλειστού τύπου

Το κόστος περιλαμβάνει τον εξής εξοπλισμό: Λαμαρίνες ή μπετόν με 30 - 50 εκατοστά μέσα στο έδαφος στα πλάγια, μεταλλικό σκελετό (όπως στα θερμοκήπια), δίχτυ όπως στα θερμοκήπια για να προσφέρει προστασία από τον ήλιο και από πουλιά, σκέπαστρα ή «φωλιές» από ξύλο, ψεκαστήρες (Μπεκ Υδρονέφωσης που ψεκάζουν με σταγονίδια νερού την εγκατάσταση, διαμόρφωση εσωτερικών «πάρκων» με μεταλλικά δίχτυα.

Ποιες οι διαφορές μεταξύ εκτροφείων ανοιχτού και κλειστού τύπου

Με τον όρο «ανοικτού τύπου εκτροφείο σαλιγκαριών» εννοούμε ένα αγροτεμάχιο, περιφραγμένο με λαμαρίνα, μέσα στο οποίο κατασκευάζονται κάποιοι ειδικοί χώροι που ονομάζονται πεζούλια, παρτέρια ή βραγιές. Οι χώροι αυτοί έχουν συγκεκριμένες διαστάσεις, κατασκευάζονται σε συγκεκριμένο αριθμό (ανάλογα με την εδαφική έκταση του εκτροφείου) και σπέρνονται με ποώδη φυτά που αποτελούν τη βασική τροφή των σαλιγκαριών.

Στους χώρους αυτούς εισάγονται τα σαλιγκάρια αναπαραγωγής, τρέφονται με την υπάρχουσα βλάστηση, ζευγαρώνουν, αναπαράγονται, γεννούν τα αβγά τους και γενικά διαβιούν μέσα σε αυτούς τους χώρους έως τη στιγμή που θα ολοκληρώσουν τον βιολογικό κύκλο ανάπτυξής τους και θα διατεθούν στο εμπόριο. Με άλλα λόγια, το σαλιγκάρι μεγαλώνει σε ένα φυσικό αλλά ελεγχόμενο (από τον άνθρωπο) περιβάλλον, όσο πιο κοντά γίνεται στη φύση, σε ελεύθερη γη, χωρίς σκεπάσματα, ακολουθώντας συγκεκριμένη διατροφική αλυσίδα.

Από την άλλη πλευρά, με τον όρο «κλειστού τύπου εκτροφείο σαλιγκαριών» εννοούμε έναν καλυμμένο χώρο (συνήθως θερμοκήπιο ή toll) που διαθέτει ελεγχόμενη θερμοκρασία και μια σχετικά υψηλή υγρασία. Ο χώρος αυτός χωρίζεται σε θαλάμους όπου και πραγματοποιείται η αναπαραγωγή και σε χώρους όπου μεταφέρονται τα νεογέννητα σαλιγκάρια για πάχυνση. Τέλος, τρέφονται με ζωοτροφές έτσι ώστε να αποκτήσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα το κατάλληλο μέγεθος και βάρος που θα τα καταστήσει εμπορεύσιμα.

Το καθένα από τα 2 συστήματα αυτά ακολουθεί τη δική του φιλοσοφία. Το καθένα από αυτά παρουσιάζει τόσο θετικά όσο και αρνητικά στοιχεία, δηλαδή τόσο πλεονεκτήματα όσο και μειονεκτήματα.

1) Κλειστού τύπου εκτροφείο σαλιγκαριών

Πλεονεκτήματα:

• Σε ένα κλειστό εκτροφείο το σαλιγκάρι δεν απειλείται ούτε από φυσικούς εχθρούς (π.χ έντομα, τρωκτικά και αρπακτικά πουλιά) αλλά ούτε και από ακραία καιρικά φαινόμενα (π.χ. έντονη βροχόπτωση, χαλαζόπτωση ή ξαφνικό παγετό). Αυτό έχει σαν συνέπεια η παραγωγή να είναι μεγαλύτερη.
• Η διατροφή των σαλιγκαριών βασίζεται σε ζωοτροφές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη γρήγορη ανάπτυξη των σαλιγκαριών.
• Συνήθως δίνουν 1 ή 2 παραγωγές τον χρόνο.

Μειονεκτήματα:

• Υψηλό κόστος κατασκευής του εκτροφείου (π.χ. ένα κλειστό εκτροφείο 1 στρέμματος κοστολογείται 25.000 ευρώ περίπου, όσο δηλαδή ένα ανοικτό εκτροφείο 5 στρεμμάτων).
• Υψηλό κόστος διατροφής των σαλιγκαριών (οι ζωοτροφές κοστίζουν πολύ περισσότερο από τους σπόρους που σπέρνονται σε ένα ανοικτό εκτροφείο).
• Υψηλό κόστος για τη διατήρηση των ιδανικών κλιματολογικών συνθηκών μέσα στο εκτροφείο (θέρμανση τον χειμώνα, δροσιά το καλοκαίρι).
• Περισσότερες ώρες εργασίας, κυρίως για την καθημερινή και συνεχή καθαριότητα της εγκατάστασης και την απομάκρυνση των περιττωμάτων, έτσι ώστε να μη δημιουργηθούν ζυμώσεις και αρνητικές καταστάσεις υγιεινής για τα σαλιγκάρια μέσα στο εκτροφείο.
• Συνεχής παρουσία του ανθρώπου στο εκτροφείο.
• Απουσία πλατύφυλλης βλάστησης και κατά συνέπεια απουσία διαθέσιμου χώρου για τα σαλιγκάρια (η βλάστηση αυξάνει τουλάχιστον 20-30 φορές τον διαθέσιμο χώρο για τα σαλιγκάρια).
• Δεν αξιοποιείται η εδαφική υγρασία, που είναι απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή των σαλιγκαριών. Συνεπώς, δεν έρχονται σε επαφή με το έδαφος το οποίο είναι απαραίτητο στοιχείο της βιολογίας τους, καθώς λειτουργεί είτε ως τροφή είτε ως προστασία.
• Υπερβολικά μεγάλος αριθμός σαλιγκαριών σε μικρό χώρο (1 στρέμμα).
• Μεγαλύτερος κίνδυνος εμφάνισης φαινομένων παρασιτισμού μέσα στο εκτροφείο. Φαινόμενο που μπορεί να λάβει ακόμα και διαστάσεις επιδημίας με σοβαρές συνέπειες για τα σαλιγκάρια (υψηλή θνησιμότητα).
• Το κέλυφος του σαλιγκαριού δεν είναι αρκετά σκληρό και ανθεκτικό, λόγω της απουσίας των υπεριωδών ακτίνων του ήλιου.
• Χαμηλή ποιότητα κρέατος. Το σαλιγκάρι βγαίνει γρήγορα στο εμπόριο. Το κρέας του δεν προλαβαίνει να σκληρύνει όσο θα έπρεπε. Κατά συνέπεια, στο μαγείρεμα χάνει πολύ νερό και μειώνεται η απόδοσή του στη γαστρονομία.
• Κατά συνέπεια η τιμή του πέφτει αισθητά και έχει λιγότερη ζήτηση στην αγορά.
• Δεν υπάρχει, ούτε και χορηγείται κάποια πιστοποίηση του προϊόντος.

2) Ανοικτού τύπου εκτροφείο σαλιγκαριών

Πλεονεκτήματα:

• Χαμηλό κόστος κατασκευής της μονάδας.
• Χαμηλό κόστος συντήρησης (τρέφεται μόνο με φυτά και όχι με ζωοτροφές).
• Λιγότερες ώρες εργασίας (τα περιττώματα των σαλιγκαριών αποδομούνται και ενσωματώνονται στο έδαφος και δρουν ως φυσικό (βιολογικό) λίπασμα.
• Τα σαλιγκάρια έχουν περισσότερο διαθέσιμο χώρο λόγω της πλατύφυλλης βλάστησης.
• Μειώνονται οι κίνδυνοι παρασιτισμού μέσα στο εκτροφείο (π.χ. από ακάρεα, νηματώδεις).
• Αξιοποιείται στο έπακρον η εδαφική υγρασία που είναι απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή των σαλιγκαριών και γενικότερα τα σαλιγκάρια έρχονται σε άμεση επαφή με το χώμα,
• προσλαμβάνοντας ασβέστιο και διάφορα άλλα συστατικά του εδάφους που λειτουργούν ως τροφή.
• Το κέλυφος του σαλιγκαριού είναι περισσότερο σκληρό και ανθεκτικό, κάτι που μετράει πολύ στο εμπόριο.
• Μεγαλύτερη ζήτηση το σαλιγκάρι λόγω καλύτερης ποιότητας του κρέατος.
• Πιο νόστιμο λόγω της διατροφικής του αλυσίδας και με λιγότερο νερό στο σώμα του καθότι πωλείται στεγνό.
• Υψηλότερη τιμή πώλησης.
• Πιστοποίηση του προϊόντος άρα και δυνατότητα εξαγωγής.

Μειονεκτήματα:

• Το σαλιγκάρι είναι περισσότερο εκτεθειμένο στη λεία εντόμων, τρωκτικών και πουλιών,
• Περισσότερο εκτεθειμένο σε κλιματολογικές συνθήκες και απότομες μεταβολές του καιρού.
• Απαιτείται περισσότερο εμβαδόν.
• Δίνει μόνο μία παραγωγή τον χρόνο.
• Δυσκολία στην εκτίμηση του μεγέθους του πληθυσμού και του συνόλου της παραγωγής πριν τη συγκομιδή.

ΜΑΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΒΛΑΧΟΥ

«Χρειάζεται σοβαρότητα και επαγγελματισμός για να πετύχεις»

Η εκτροφή σαλιγκαριών είναι μίξη δυσκολιών και ισορροπιών, υπογραμμίζει στις Επαγγελματικές Ευκαιρίες η Μαρία Βλάχου, που μαζί με την αδερφή της Παναγιώτα ίδρυσαν στην Κόρινθο μια από τις πρώτες μονάδες στην Ελλάδα, και είναι αποκλειστική αντιπρόσωπος του Διεθνούς Ινστιτούτου Σαλιγκαροτροφίας.

Για αυτόν ακριβώς τον λόγο ο καθένας θα πρέπει να δει τη δουλειά αυτή σοβαρά και επαγγελματικά, όχι ως χόμπι. Τα εκτροφεία που ξεκινούν ως χόμπι γεννιούνται πιο εύκολα και πεθαίνουν πιο γρήγορα.

Προτού ξεκινήσει κάποιος να ασχολείται με την εκτροφή σαλιγκαριών, θα πρέπει να γνωρίζει ότι η δουλειά αυτή απαιτεί χρόνο, κόπο, χειρωνακτική εργασία και κεφάλαιο.

Χρήσιμο επίσης θα ήταν να υπάρχει περιθώριο επέκτασης στο χωράφι. Τα 1-2 στρέμματα που σκέφτονται πολλοί ως δοκιμή, είναι απλά δοκιμή και όχι σοβαρή εργασία. Αυτό συνεπάγεται πολλές ώρες εργασίας και περισσότερα έξοδα.


Κώστας Νάνος

http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=23353&subid=2&pubid=63588614