O tempora o mores
Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης
Η ανθρώπινη πολιτεία για
να λειτουργήσει διαφοροποιημένα από το χαοτικό, κυνικό, επικίνδυνο και ενίοτε
βάναυσο ζωικό βασίλειο, μέσα στο πέρασμα των αιώνων και με πυλώνες την
εμπειρία, την παρατήρηση, την περιέργεια και τη γνώση που αυτά συνεπάγονται,
έθεσε ασφαλιστικές δικλείδες για να διαφυλάξει τα σύνορα που διαχωρίζουν το
πολιτικό ζώον από το ζώον. Δικλείδες όπως οι νόμοι, η δικαιοσύνη, η παιδεία, τα
πολιτικά και θρησκευτικά συστήματα, τα ήθη και έθιμα, «οχύρωσαν» τις τοπικές
φυλές, χωριά, πόλεις, προκειμένου να προφυλαχθεί το ίδιο μας το είδος από τον
εαυτό του. Οι αρχαίες ελληνικές τραγωδίες είχαν εμβαθύνει από νωρίς σε αυτόν
τον κίνδυνο και γι’ αυτό δεν αποτελούν απλώς «θεατρικά έργα», αλλά εκπληρώνουν
τον από δημιουργίας τους διττό ρόλο τους: Αυτόν της παιδαγωγίας. Τη σκυτάλη
ανέλαβε η σύγχρονη ψυχολογία, σίγουρα, πάντως, με λιγότερη αποτελεσματικότητα
σε σχέση με τα «αρχαία» μηνύματα.
Στις παγκοσμιοποιημένες
κοινωνίες, όπου το χρήμα, το διαδικτυακό «προφίλ», ο απομονωτισμός και η
εφήμερη απόλαυση αποτελούν κυρίαρχες τάσεις και απωθημένα του σύγχρονου
ανθρώπου, και με τους θεσμικούς παράγοντες παγκοσμίως ανίκανους να
ανταποκριθούν στον κύριο ρόλο τους, έχοντας μετατραπεί απλά σε οικονομικούς
διαχειριστές, αυτές οι δικλείδες που ο ίδιος ο άνθρωπος έθεσε στον εαυτό του
ώστε ο ίδιος και η κοινωνία που δημιούργησε να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν,
όλοι βλέπουμε να φθίνουν μέρα με τη μέρα.
Και με βάση αυτά τα
δεδομένα, όταν βλέπουμε γύρω μας να αυξάνονται συνεχώς (δυστυχώς και στη χώρα
μας όπως όλοι διαπιστώνουμε) τα περιστατικά ωμής βίας, σεξουαλικής – σωματικής
– λεκτικής, με θύματα μικρά παιδιά, ακόμη και από τους ίδιους τους «γονείς»
τους, αναρωτιέμαι αν πρέπει άραγε να νιώθουμε έκπληξη, πέρα από ντροπή, αηδία,
οργή και αποτροπιασμό.
Τα παραπάνω συναισθήματα,
σε ό,τι τουλάχιστον αφορά τον γράφοντα, τα επισκιάζει ένα άλλο: Ο φόβος. Για το
τι μέλλει να ακολουθήσει, σε ποιον βαθμό αποκτήνωσης μπορεί να φτάσει ο
απολύτως παραμελημένος από θεσμούς, πολιτικούς και πνευματικούς ταγούς και εν
τέλει από τον ίδιο του τον εαυτό, σύγχρονος άνθρωπος.
Και μη χειρότερα, δηλαδή…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου