Τα μυστικά της βασικής εκπαίδευσης του σκύλου σας
Πώς θα μάθετε εύκολα και ανώδυνα τον σκύλο σας να υπακούει τις εντολές «έλα» ή «εδώ» για να.. μην τον ψάχνετε στις βόλτες
ΣΤΟΝ κόσμο των εκπαιδευτών σκύλων, των εκτροφέων και των «προχωρημένων» κυναγωγών, οι συζητήσεις και οι «έριδες» για τη σπουδαιότητα κάθε «εντολής» απ' αυτές που συνθέτουν τη βασική εκπαίδευση ενός σκύλου, αποτελούσαν ανέκαθεν μια πραγματικότητα.
Οι περισσότεροι εξ αυτών μάλιστα έχουν σε μεγάλη εκτίμηση την εκμάθηση της εντολής «κάτσε», που προϋποθέτει μεν την άσκηση «πειθαναγκασμού» στο ζώο, αλλά ταυτόχρονα και τον πιο αποτελεσματικό του έλεγχο στα «μαθήματα» που θα ακολουθήσουν ή σε απρόβλεπτες καταστάσεις.
Για όλους εμάς τους «αρχάριους» ή τους ερασιτέχνες κυνόφιλους όμως, η ιεράρχηση είναι διαφορετική και μάλιστα με τρόπο ευεξήγητο.
Ακόμα κι αν δεν μάθουμε τίποτα άλλο στον σκύλο μας, ακόμα κι αν περιφρονούμε κάθε άλλη εντολή, ακόμα κι αν δεν θέλουμε να «αποδείξουμε» τίποτα και σε κανέναν, δεν υπάρχει κανείς που να μη θέλει το σκυλί του να επιστρέφει αμέσως κοντά του όταν το καλεί.
Το «ΕΛΑ Ντικ» η το «ΕΔΩ Τζακ», είναι για το μέσο ιδιοκτήτη ενός σκύλου, η πολύτιμη εντολή που τον συνδέει με το ζώο του.
Φανταστείτε π.χ. τον σκύλο σας να βγαίνει βόλτα μαζί σας στο πάρκο, στη γειτονιά ή στην εξοχή, αλλά όταν του βγάζετε το λουρί να εξαφανίζεται αγνοώντας κάθε επανάκληση.
■ Η τεχνική
Φανταστείτε το τρισχαριτωμένο σκυλάκι σας να βρίσκει από λάθος ανοιχτή την εξώπορτα και να «σκαπετίζει» στο δρόμο με τα αυτοκίνητα, ενώ εσείς ματαίως του φωνάζετε να γυρίσει πίσω.
Το «αλτ» ή το «στοπ» είναι εντολές που θέλουν ίσως κάποια επιπλέον «τέχνη» από την πλευρά σας για να τις μάθετε στο σκύλο σας.
Το «έλα», όμως, θέλει μόνο λίγη γνώση και φυσικά αγάπη και διάθεση να ασχοληθείτε με το ζώο σας.
Εξ αρχής μάλιστα πρέπει να σημειωθεί πως είναι ίσως η μοναδική εντολή στη βασική εκπαίδευση ενός σκύλου που η κάθε «τιμωρία» ή «ποινή» είναι εντελώς άχρηστη και επιζήμια για λόγους που θα γίνουν κατανοητοί στη συνέχεια.
Μπορείτε να αρχίσετε τα «μαθήματα» από την ίδια την αυλή του σπιτιού σας, επιδιώκοντας όμως να είστε μονοί μαζί του και χωρίς ο σκύλος να δέχεται έντονα εξωτερικά ερεθίσματα από τον περιβάλλοντα χώρο.
Το κουτάβι πρέπει ήδη να έχει ένα όνομα δισύλλαβο, άντε τρισύλλαβο, που να το «ακούει» εύκολα, ενώ η εντολή «έλα εδώ» πρέπει να δίνεται με τον πιο ενθαρρυντικό και προτρεπτικό συνάμα τόνο που διαθέτει το φωνητικό σας «ρεπερτόριο».
Καλό θα είναι μάλιστα την ίδια στιγμή να γονατίσετε κιόλας, αφού αυτή η θέση έχει έναν έντονα καθησυχαστικό χαρακτήρα στις κοινωνίες των σκύλων, σε αντίθεση με την όρθια που μπορεί να εμπνεύσει δισταγμούς και φόβους.
Μόλις ο Τζακ σάς πλησιάσει, χαϊδέψτε τον λαιμό, το κάτω μέρος της μουσούδας και τα πλευρά του... κυλιστείτε και παίξτε μαζί του!
Όσο περίεργο κι αν φαίνεται, το συνηθισμένο χάδι στο κεφάλι εκλαμβάνεται από το σκύλο σαν μια κυριαρχική χειρονομία και θα πρέπει να αποφεύγεται σ' αυτή τουλάχιστον τη φάση.
Σκοπός σας είναι να συνδέσετε κάθε επιστροφή του σκύλου κοντά σας, με πράγματα και καταστάσεις ιδιαίτερα ευχάριστες σ' αυτόν.
Γι' αυτό πολύ χρήσιμο θα είναι κάθε φορά που ο Τζακ υπακούει πρόθυμα στο «έλα», να υπάρχει διαθέσιμο και κάποιο μπισκότο ή άλλη λιχουδιά που θ' αποτελεί τον εύγευστο «έπαινο» σας προς αυτόν.
Το χάδι, η τροφή και το παιχνίδι αντιπροσωπεύουν φυσικά την τεχνική της «θετικής ενίσχυσης» για την οποία γράφαμε την προηγούμενη εβδομάδα.
Όταν διαπιστώσετε πως ο «εκπαιδευόμενος» ανταποκρίνεται θετικά στις εντολές της επανάκλησης, σημαίνει ότι ήρθε η ώρα να αφήσετε την «ασφάλεια» της αυλής σας και να συνεχίσετε τα «μαθήματα» στον... έξω κόσμο.
Διαλέξτε έναν χώρο - πάρκο, δάσος κ.λπ. - που να σας προσφέρει από τη μια ησυχία και σχετική απομόνωση και από την άλλη ασφάλεια για την περίπτωση που ο σκύλος αποδειχθεί ανεπίδεκτος μαθήσεως.
Η ύπαρξη άλλων σκύλων, πολλών ανθρώπων και θορύβων θα «καταστρέψουν» το μάθημα, ενώ ένας κοντινός αυτοκινητόδρομος θα πρέπει πάντα να αντιμετωπίζεται ως «απειλή» σε αυτή τη φάση.
Μόλις βρεθείτε στον ιδανικό χώρο, ελευθερώστε το σκύλο από το λουρί και αφήστε τον να βιώσει την αίσθηση της ελευθερίας που προσφέρει η εξοχή. Όπως όλα σχεδόν τα σκυλιά θα αντιδράσει με τον ίδιο τρόπο. Θα σπεύσει λίγο ή πολύ να απομακρυνθεί, θα αρχίσει να μυρίζει κάθε δένδρο ή θάμνο που θα συναντήσει, θα σπεύσει να εξερευνήσει κάθε απόμερη γωνιά της προσφερόμενης περιοχής.
Φροντίστε την πρώτη φορά να τον καλέσετε πίσω πριν απομακρυνθεί 20-30 μέτρα από εσάς, ακολουθώντας την ίδια ακριβώς διαδικασία που τηρήσατε στην αυλή του σπιτιού σας.
■ Η τακτική
Αν ο σκύλος τα πάει καλά, κανένα πρόβλημα. Για ευνόητους λόγους θα πρέπει όμως να αποφύγετε μόλις ο Τζακ επιστρέψει, να του φορέσετε το λουρί και να γυρίσετε σπίτι.
Αυτό πρέπει να γίνει πολύ αργότερα, αφού προηγουμένως τον έχετε «ξεμπασκώσει» στο παιχνίδι και στα χάδια.
Πολλές φορές όμως ένα κουτάβι, ένας σκύλακας, ή ένας ενήλικος σκύλος δείχνουν απροθυμία να ανταποκριθούν στην επανάκληση και να επιστρέψουν πίσω στο «αφεντικό» τους, όταν μπροστά τους ανοίγεται ένας τόσο υπέροχος κόσμος. Αυτή είναι και η στιγμή να αναλάβετε την πρωτοβουλία των επόμενων κινήσεων. Όσοι δεν ξέρουν, φωνάζουν, βρίζουν και απειλούν!
Εσείς απλώς διαλέξτε ένα μέρος για να... κρυφτείτε, προσέχοντας μάλιστα ο σκύλος να μην μπορεί να ανακαλύψει εύκολα τον κρυψώνα σας.
Έτσι, εκεί που τρέχει πανευτυχής ο Τζάκ αντιλαμβάνεται αίφνης ότι... πάψατε να υπάρχετε. Το σοκ είναι μεγάλο, ο φόβος της εγκατάλειψης ισχυρός, το μέχρι πριν λίγες στιγμές υπέροχο δάσος μετατρέπεται για το κουτάβι σε έναν άγνωστο «απειλητικό» τόπο, όπου αυτό είναι τελείως μόνο και έρημο.
Όλος ανησυχία, ο σκύλος θα ξεχυθεί σε μια φρενιασμένη αναζήτηση σας που δεν πρέπει να την παρατείνετε πολύ.
Φροντίστε να «αποκαλυφθείτε» μάλιστα, πριν καταφέρει ο ίδιος να σας βρει.
Φωνάξτε τον κοντά σας, γονατιστέ μπροστά του, χαϊδέψτε τον και μιλήστε του καθησυχαστικά, αφήστε τον να σας μυρίσει, να σας γλείψει, να... σκαρφαλώσει στην κυριολεξία πάνω σας για να εκτονώσει το «άγχος αποχωρισμού» που αισθάνθηκε προηγουμένως έστω και για λίγο. Αυτή τη δυσάρεστη «εμπειρία» θα τη θυμάται πάντα και η ανάγκη της οπτικής επαφής μαζί σας θα του γίνει ανάγκη και βίωμα. Το πιο μεγάλο λάθος στην εκμάθηση αυτής της εντολής, θα είναι η τιμωρία του «απείθαρχου» σκύλου.
Φανταστείτε λόγου χάριν το σκύλο σας να, τρέχει ενθουσιωδώς δεξιά και αριστερά, αγνοώντας τις επίμονες εντολές σας να επιστρέψει πίσω κοντά σας.
Ύστερα από ώρα και ενώ τα νεύρα σας έχουν γίνει «σμπαράλια» - άλλο μεγάλο λάθος γιατί όποιος δεν έχει υπομονή δεν μπορεί να εκγυμνάσει σκύλο - ο Τζακ αποφασίζει να επιστρέψει, είτε γιατί κουράστηκε είτε γιατί επιτέλους εδέησε να υπακούσει.
Μόλις φτάνει λοιπόν κοντά σας, εσείς τον «καταχεριάζετε» εκτονώνοντας πάνω του την οργή σας.
Σε αυτή την περίπτωση, αυτό που καταλαβαίνει ο σκύλος είναι ότι τις «τρώει» επειδή... επέστρεψε κοντά σας!
Έτσι την επόμενη φορά θα αποφύγει να ξαναεπιστρέψει και δεν θα έχει κι άδικο.
Φυσικό επίσης είναι όλα τα σκυλιά να μην ανταποκρίνονται το ίδιο εύκολα στην συγκεκριμένη εντολή.
Αν έχουμε π.χ. να κάνουμε με κυνηγετικές φυλές που μόλις βρεθούν στην ύπαιθρο «φρενιάζουν» στην κυριολεξία, θα πρέπει να δουλέψουμε πολύ περισσότερο απ' ό,τι με ένα μπουλντόκ που ενδεχομένως και να... βαριέται να απομακρυνθεί.
■ Οδηγίες
Κατά τη διάρκεια της εξάσκησης στο «έλα», αλλά και με τις υπόλοιπες εντολές της βασικής εκπαίδευσης, υπάρχουν κάποια «μυστικά» που καλό είναι να τα ξέρετε:
• Τα μαθήματα δεν πρέπει να διαρκούν τόσο ώστε να γίνονται «ανιαρά» για το σκύλο. Μόλις αντιληφθείτε ότι άρχισε να βαριέται, σταματήστε αμέσως.
• Αν ο σκύλος αρνηθεί να υπακούσει στην κλήση σας, φωνάξτε τον και δεύτερη και τρίτη και τέταρτη φορά. Μην αφήσετε να σας αγνοήσει.
• Αν παρ' όλα αυτά ο σκύλος αρνείται επιμόνως να ανταποκριθεί στις εντολές σας, μην εμπλακείται σε μια «διελκυστίνδα» μαζί του παρά μόνο αν είστε απολύτως σίγουρος πως τελικά θα υπακούσει.
Σε αντίθετη περίπτωση διακόψτε το μάθημα, προσποιούμενος ότι δεν συμβαίνει τίποτα και γυρίστε πίσω στο σπίτι. Εκεί σκεφθείτε ψύχραιμα πού σφάλατε και δοκιμάστε πάλι την επομένη ημέρα.
• Επιλέγετε πάντα με προσοχή τη στιγμή που δίνετε την εντολή «έλα» στο σκύλο σας. Οι συνθήκες θα πρέπει τις πρώτες φορές να είναι οι ιδανικότερες. Θα ήταν «κουτό» και «επιζήμιο» π.χ. να φωνάξετε τον σκύλο την στιγμή που «φλερτάρει» κάποια σκυλίτσα ή έχει ανακαλύψει και περιεργάζεται κάποιον σκατζόχοιρο στο δάσος που τον εκπαιδεύετε.
• Να είστε δίκαιοι και σταθεροί μαζί του. Η συμπεριφορά ενός σκύλου δεν ερμηνεύεται με ανθρωπινά κριτήρια.
Αντιθέτως η εκπαίδευση χρειάζεται και ένα κάποιο «ταλέντο» που έχει να κάνει κυρίως με την ικανότητα του καθενός από εμάς να τοποθετεί τον εαυτό του... στη θέση ενός σκύλου και να σκέπτεται όπως αυτός.
ET 4.1.1997
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου