Μονή του Σινά, ένας φάρος στη Μέση Ανατολή

 

Η ιερά μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά

Ένας φάρος στη Μέση Ανατολή

 

ΤΟΥ Γ. Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ

ΧΙΛΙΑ τετρακόσια τριάντα χρόνια μετά την ίδρυση της, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά, παραμένει φάρος της Ορθοδοξίας και του Σινά στη Μέση Ανατολή. Ταυτοχρόνως αποτελεί φιλόξενο τόπο, μέσα στην αφιλόξενη έρημο, για τους προσκυνητές και των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών.

Πράγματι, όπως έγραψε ο Αρχιεπίσκοπος Σιναίου Γρηγόριος ο Β', στον πανηγυρικό τόμο για τα 1400 χρόνια της μονής, τον Απρίλιο του 1969: «ο τιμητικός εορτασμός (του 1966) απετέλει χρέος και αληθή οφειλήν της Καθολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και του ελληνικού έθνους προς την γεραράν μονήν, όχι απλώς διότι διατηρεί η δραξ των Ελλήνων θεληματικών μοναχών με αυτοθυσίαν τους θησαυρούς της ιστορικής και ενδόξου μονής, αλλά και διότι η εν τη ιστορία της Ορθοδοξίας Ελληνική Θεολογική προσφορά, εις ένα απομεμονωμένον χώρον της Ασίας, εις την έρημον του Σινά, εν ή η αληθής ηρεμία και γαλήνη της αιχμηράς ερήμου διακόπτεται μόνον υπό της προσευχής και της πνευματικής λατρείας και φωνής των ολίγων μοναχών και τον ολίγων εκάστοτε προσκυνητών υπήρξε μεγάλη».

■ Το όνομα

Το όνομα Σινά δόθηκε, κατά τους γλωσσολόγους στη χερσόνησο γιατί αυτή μοιάζει με δόντι, Σιν στα αραβικά. Κατ' άλλους πήρε το όνομα από τη Θεά Σιν (Σελήνη), η οποία λατρευόταν από τους πρώτους κατοίκους της χερσονήσου.

Στο μέρος όπου βρίσκεται σήμερα το Μοναστήρι, 1200 χρόνια πριν από την εμφάνιση του Χριστιανισμού, ο Μωυσής και οι Ισραηλίτες, τρεις μήνες μετά την έξοδο τους από την Αίγυπτο έστησαν τις σκηνές τους για να ξεκουραστούν.

Και στο βουνό, που είναι πάνω από το μοναστήρι, ο Μωυσής πήρε τις δέκα εντολές από τον Θεό. Μετά την έλευση του Σωτήρος Χριστού, και κατά τους πρώτους αιώνες, η έρημος του Σινά γίνεται μοναστικό κέντρο.

Η ηρεμία του τόπου, η αγιότητα του και το μακρινό της περιοχής από τα κέντρα των διωγμών κάνουν πλήθη πιστών να καταφύγουν εκεί. Όλοι τους ζούσαν λιτότατα, έκαναν χειροτεχνική εργασία και προσηύχοντο.

Μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού, ο πρώτος ναός αυτός στον τόπο της ακαταφλέκτου βάτου, κτίζεται μεταξύ των ετών 330-335 με φροντίδα της Αγίας Ελένης μέσα σ' ένα μικρό φρούριο. Έτσι δημιουργείται η πρώτη μονή όλης της οικουμένης. Στη συνέχεια, όταν στο θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως ήταν ο Ιουστινιανός, ανοικοδομήθηκε το χτίσμα που και σήμερα υπάρχει, χωρίς ο πανδαμάτωρ χρόνος να έχει μάλιστα αφήσει πάνω του ισχυρά τα ίχνη του. Τα θεμέλια της Μονής ετέθησαν το 542 και η οικοδομή διήρκεσε μέχρι του θανάτου του αυτοκράτορος (565). Σ' αυτήν περιελήφθη ο Πύργος της Αγίας Ελένης και η Εκκλησία της Βάτου. Ο Ιουστινιανός έφερε Έλληνες φρουρούς από τον Πόντο και την Αλεξάνδρεια για να προστατεύουν το μοναστήρι.

Σήμερα συντροφιά στους μονάχους κάνουν οι βεδουίνοι, μωαμεθανοί το θρήσκευμα, που σέβονται, όμως, φυλάνε και ζουν από το μοναστήρι.

Ενδιαφέρουσα είναι και η σχέση του ιδρυτή της μωαμεθανικής θρησκείας με το μοναστήρι. Ο Μωάμεθ, ως οδηγός εμπορικών καραβανιών, είχε επισκεφθεί τη μονή, είχε δεχθεί τις περιποιήσεις των μοναχών κι είχε γνωρίσει τη ζωή και τις αρετές τους. Όταν έγινε αρχηγός της νέας θρησκείας τους ρώτησε φιλικά τι θέλουν από αυτόν. Και οι μοναχοί του ζήτησαν ασφαλιστήριο έγγραφο που θα τους παρέχει τη δυνατότητα να εκτελούν ανενόχλητοι τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.

Η μονή διαθέτει περίφημη βιβλιοθήκη που αποτελείται μεταξύ άλλων από 4.000 περίπου σπάνια χειρόγραφα και 7.000 περίπου αντίτυπα βιβλίων των πρώτων χρόνων της τυπογραφίας. Η πινακοθήκη περιέχει 150 εκλεκτές εικόνες, εγκαυστικές, παλαιοβυζαντινές και βυζαντινές. Επίσης υπάρχει πλήθος ιερών κειμηλίων, αμφίων και εκκλησιαστικών ειδών, μέγας δε είναι ο πλούτος της Μονής σε λείψανα αγίων. Όλα αυτά φυλάσσονται από τους Σιναΐτες Έλληνες Πατέρες και μοναχούς, για τους οποίους οφείλουμε να αισθανόμαστε υπερηφάνεια και ευγνωμοσύνη.

ΤτΚ 1.12.1996