Ο μετεκλογικός πολιτικός συμβολισμός

«Συμβολισμός είναι η τέχνη του να ανακαλείς βαθμιαία ένα αντικείμενο έτσι ώστε να φανερώσεις μια διάθεση, ( που πρέπει να εξαχθεί με μια σειρά αποκρυπτογραφήσεων) ή, αντίστροφα, του να διαλέγεις ένα αντικείμενο και ν΄ αποστάξεις από αυτό μια ψυχική κατάσταση»

(Stephane Mallarme 1891)

Στα τέλη του 19ου αιώνα δημιουργήθηκε στη Γαλλία ένα λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό κίνημα από μια ομάδα ποιητών που διαδόθηκε στις εικαστικές τέχνες και στο θέατρο και επηρέασε την ευρωπαϊκή και αμερικανική λογοτεχνία του 20ου αιώνα. Σκοπός των συμβολιστών ήταν να εκφράσουν προσωπικά βιωματικά συναισθήματα χρησιμοποιώντας με λεπτό και υποβλητικό τρόπο εξαιρετικά συμβολοποιημένη γλώσσα.

Η αλλαγή των προσώπων και των ονομάτων των υπουργείων της νέας Κυβέρνησης που προέκυψε από τις πρόσφατες εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009 αλλά και οι πρώτες κινήσεις στην εξωτερική πολιτική, στηρίζονται σε συμβολοποιημένη γλώσσα. Τα κλαδιά ελιάς που άφησε ο πρωθυπουργός και υπουργός εξωτερικών Γ. Παπανδρέου στον τάφο του Ισμαήλ Τζεμ κατά το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό και μάλιστα στην εχθρική Τουρκία, είναι συμβολισμός ειρήνης και καλής γειτονίας.

Η παρουσία της Φ. Γεννηματά στο υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης είναι συμβολισμός γιατί ο έντιμος, αείμνηστος πατέρας της ήταν ο ιδρυτής του απαξιωμένου σήμερα Εθνικού Συστήματος Υγείας. Το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Ασφάλισης μετονομάστηκε Υπουργείο Εργασίας, το υπουργείο Εννόμου Τάξεως σε Προστασίας του Πολίτη, το Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων σε Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, το Δικαιοσύνης σε Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ιδρύθηκε επίσης Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής… Όλα αυτά οφείλονται άραγε σε μια άλλη διάθεση, μια ελπίδα αλλαγής σαν αυτή που ένιωσαν να κυριεύει πολλούς την ημέρα της ορκωμοσίας ή είναι επικοινωνιακά τερτίπια ¨σοσιαλιστικού¨ τύπου που σύντομα θα δημιουργήσουν μεγάλη πτώση της «ψυχικής κατάστασης-ευφορίας»;

Κατά τη Γαλλική Επανάσταση υπήρξε έκρηξη νέων ονομάτων του χώρου και του χρόνου για να σηματοδοτηθεί μια νέα εποχή. Συμβολικά άλλαξαν τα ονόματα των χωριών, των γεφυριών, των δρόμων, των πλατειών και τη θέση των ονομάτων των αγίων πήραν ονόματα καρπών, δένδρων, λουλουδιών, ζώων… Άλλαξαν και οι μέρες, οι μήνες κι έγιναν αηδόνια, χήνες , πλάτανοι, φρούτα, χιόνι, ομίχλη… Άντεξαν όμως μερικά χρόνια και καταργήθηκαν αφού και Επανάσταση απέτυχε όπως άλλωστε και όλες οι μεγάλες επαναστάσεις. Έμεινε όμως ανεξίτηλο το άρωμα που φρεσκάρει την αίσθηση της οσμής όταν στρέφουμε το βλέμμα μας στις αρχές της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της ισότητας και της δικαιοσύνης.

Το όραμα της σημερινής πράσινης ανάπτυξης δε διάλεξε τη γλώσσα του συμβολισμού από το λεξιλόγιο της φύσης που διακατέχεται από ρομαντισμό. Ζούμε την εποχή του ορθολογισμού-τεχνοκρατίας. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί υπουργοί είναι εξωκοινοβουλευτικοί, οι περισσότεροι είναι τεχνοκράτες και δε θα λογοδοτήσουν στο λαό για όσα πρόκειται να πράξουν χωρίζοντας τους κατοίκους αυτής της χώρας στους έχοντες και «αξιοπρεπείς» και στους φτωχούς και περιθωριοποιημένους.

Τα κλαδιά της ελιάς άραγε θα βελτιώσουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις δίχως την παραχώρηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων ή θα μαραθούν σύντομα σαν την κουμπαριά του Κώστα Καραμανλή με τον τούρκο Πρωθυπουργό; Πώς θα πληρωθούν πάνω από είκοσι χιλιάδες κενές θέσεις εργασίας στο ΕΣΥ και μάλιστα με αμοιβές που να μην απομακρύνουν τους καλούς επιστήμονες και να τους οδηγούν στο «ιδιωτικό σύστημα υγείας»; Η εργασία είναι αναμφισβήτητο δικαίωμα που σήμερα αγχώνει και συνθλίβει εργαζόμενους, απασχολούμενους και άνεργους. Εννοεί η νέα κυβέρνηση ότι μπορεί να λύσει το πρόβλημα της ανεργίας και της υποαπασχόλησης; Το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας έγινε Δια Βίου Μάθησης και σηματοδοτεί αφενός την αναγκαιότητα μάθησης, (κατά το «γηράσκω αεί διδασκόμενος» των αρχαίων), και αφετέρου τον παραγκωνισμό της ιδέας του Έθνους (στην εποχή της πολυπολιτισμικότητας) καθώς και των ανθρωπιστικών σπουδών, αφού στόχος είναι η εκμάθηση δεξιοτήτων για παραγωγή έργου σε μια μαζοποιημένη κοινωνία. Οι μαθητές μας σήμερα αποκτούν πολλές γνώσεις που βρίσκονται όμως «ακατάστατες», χωρίς στόχο και πυξίδα. Είναι ικανή η πολιτεία να στοχοποιήσει τη γνώση για την ανάπτυξη του ανθρωπιστικού πολυπολιτισμικού πολιτισμού και της ετερότητας του ελληνισμού ως μια διαφορετική πρόταση της ευζωίας;

Ποιους θα προστατεύει το Υπουργείο Προστασίας και ποιοι έχουν ανθρώπινα δικαιώματα; Θα καταργήσει τις προσωπικές φρουρές των «υψηλά ισταμένων» και θα σέβεται την ετερότητα, τη διαφορετικότητα στο χρώμα, στην ένδυση, στις ιδέες, θα παραχωρηθούν ανθρώπινα δικαιώματα στους μετανάστες; Θα υπάρξει διαφάνεια στις κρατικές οικονομικές συναλλαγές και στο τραπεζικό σύστημα ή θα μιλάμε για τη διαφάνεια των μοντέρνων ανελκυστήρων που εσωκλείουν κι επιδεικνύουν τα μοντελάκια στα ψηλά τζάκια της οικονομίας και της εξουσίας;

Δύσκολες οι απαντήσεις σε μια χώρα όπου οι πολίτες της πιστεύουν ότι πάντα φταίει ο άλλος και ζουν στην ιδιώτευση και την αδράνεια και τη διαπλοκή, που κινείται στα όρια του κεφαλαιοκρατικού συστήματος και που πολλές από τις αποφάσεις λαμβάνονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και μάλιστα σε περίοδο οικονομικής κρίσης.

Για να σταματήσουμε τη διαφαινόμενη κλιματική αλλαγή χρειαζόμαστε μια άλλου είδους ενέργεια που μαζί με την αιολική και τη γεωθερμική απαιτεί την αλλαγή στις νοοτροπίες, τις οικονομικές και τις πολιτικές. Οι πυλώνες της αιολικής ενέργειας τοποθετούνται στης ψηλές κορυφές των βουνών και η ανάβαση για την όποια «αλλαγή» απαιτεί βούληση και αποφασιστικότητα, διαρκή και αυξανόμενη. Θέλει δηλαδή την ανάλογη ψυχική διάθεση-αγωνιστικότητα από το σύνολο των πολιτών. Η αμυδρή ελπίδα στη γλώσσα των πολιτικών μετεκλογικών συμβολισμών μπορεί να σηματοδοτήσει μικρές αλλαγές αφού δεν αποφασίσαμε ρηξικέλευθες επιλογές την Κυριακή της Δημοκρατίας. Και αυτό μπορεί να είναι ένα μικρό σκαλοπάτι στο αγκαθοσπαρμένο μονοπάτι του εξανθρωπισμού μας, αρκεί το συμβολικό χρονικό διάστημα χάριτος των εκατό ημερών να μη γίνει παγιωμένη συναίνεση στην ενδεχόμενη «σοσιαλιστική» ανικανότητα των νέων ηγετών.

Ζάκυνθος 14-10-2009
Παύλος Φουρνογεράκης


Ευχαριστώ Μάνο

Πηγή:

http://kgrek.blogspot.com/2009/10/blog-post_6253.html