«Πατρίς»: Το υπερωκεάνιο που έφερε χιλιάδες Έλληνες στην Αυστραλία

Το «Πατρίς», το σκάφος που έφερε χιλιάδες Έλληνες στην Αυστραλία περνά κάτω από τη Harbour Bridge στο Σίδνεϊ. Το «Πατρίς» πραγματοποίησε συνολικά 91 ταξίδια στην Αυστραλία μεταξύ 1959 και 1975 (Greek Shipping Miracle Museum)

«Πατρίς»: Το υπερωκεάνιο  που έφερε χιλιάδες Έλληνες στην Αυστραλία

Ο Υποπλοίαρχος του «Πατρίς» θυμάται τις στιγμές του στο πλοίο που έφερε χιλιάδες Έλληνες στην Αυστραλία

Γράφει ο Stergos Kastelloriou

«Είναι σαν να είδα την κηδεία ενός ζωντανού ανθρώπου», λέει ο Νικόλαος Σούτος, πρώην Υποπλοίαρχος του ελληνικού πλοίου «Πατρίς», που περιγράφει τη στιγμή που το υπερωκεάνιο που μετάφερε χιλιάδες  μετανάστες τελικά αποσύρθηκε.

Αυτό το έτος (2017) σηματοδοτεί τρεις δεκαετίες από τότε που ο Patris ρυμουλκήθηκε στους διαλυτές πλοίων στο Καράτσι. Το πλοίο αυτό έφερε από τα τέλη της δεκαετίας του '50 έως τα μέσα της δεκαετίας του '70, δεκάδες χιλιάδες Έλληνες μετανάστες (και άλλες εθνικότητες) στην Αυστραλία. "Μπορεί να είναι υπερβολή, αλλά η δική μου εντύπωση ήταν ότι αυτό το αντίο ήταν σαν την κηδεία ενός ζωντανού ανθρώπου", λέει ο πρώην Υποπλοίαρχος του πλοίου Νικόλαος Σουτος στο SBS Greek .

Εξηγεί ότι εκείνοι που ταξίδεψαν με το πλοίο  αυτό αισθάνθηκαν μια ισχυρή σύνδεση με αυτό: «Επειδή κανείς δεν ήξερε πού ταξίδευε – ότι θα ήταν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τις οικογένειές τους, και δεν ήξεραν αν αυτός ή αυτή επρόκειτο να ξαναδούν τα σπίτια τους. "

Οι οικογένειές τους ταξίδευαν από τα χωριά τους στο λιμάνι του Πειραιά, κοντά στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, για να τους αποχαιρετήσουν, ελπίζοντας, αλλά και χωρίς να ξέρουν αν θα τους ξανάβλεπαν κάποτε.

Ο Νικόλαος Σούτος, τώρα επιτυχημένος εφοπλιστής, αναπαριστά τις στιγμές των πρώτων ταξιδιών του διάσημου πλοίου.

Το Πατρίς έφυγε από τον Πειραιά, για το πρώτο του μεταναστευτικό ταξίδι στην Αυστραλία στις 14 Δεκεμβρίου 1959. Η πρώτη στάση ήταν το Fremantle της Δυτ. Αυστραλίας στις 2 Ιανουαρίου 1960 και στη συνέχεια η Μελβούρνη στις 7 Ιανουαρίου.

Το πλοίο, το οποίο αρχικά ονομαζόταν «Bloemfontein Castle», ξεκίνησε τη δράση του μεταφέροντας επιβάτες από το Λονδίνο στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής για τη εταιρία Union-Castle Line.

Τον Οκτώβριο του 1959, αγοράστηκε από την Chandris Line και βάφτισε την «Πατρίς».  

"Ενώ υπηρετούσα ως επικεφαλής σε ένα από τα δεξαμενόπλοια της Chandris, έλαβα ένα μήνυμα από το γραφείο του Λονδίνου για να αποβιβαστώ στο επόμενο λιμάνι και να πετάξω στο Λονδίνο για να συναντήσω τον κ. Χανδρή για ένα πολύ σημαντικό θέμα", θυμάται ο κ. Σούτος .

"Καταφέραμε να φτάσουμε στο Λονδίνο το συντομότερο δυνατό. Συναντήσαμε σε σύσκεψη τον κ. Chandris, και κατά τη διάρκεια της σύσκεψης μας δήλωσε ότι σκόπευε να δημιουργήσει μια γραμμή μεταφοράς επιβατών μεταξύ Ελλάδας και Αυστραλίας και για αυτό τον λόγο αγόρασε το πλοιο «Bloemfontein Castle» που το μετωνόμασε σε «Πατρίς».

Στη συνέχεια, το Πατρίς ναυλώθηκε στη μεταφορά μεταναστευτών μεταξύ Ελλάδος και Αυστραλίας, παρέχοντας διαμονή σε 36 πρώτης θέσης επιβάτες και σε 1.040 της τουριστική θέσης. Ωστόσο, σε σύντομο διάστημα η διάταξη αυτή καταργήθηκε και τροποποιήθηκε με δημιουργία 1076 θέσεων τουριστικής.

 Ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Κ. Καραμανλής εγκαινίασε την γραμμή τον Δεκέμβριο του 1959.

"Πατρίς, παρακαλώ παραδώστε αυτό το μήνυμα στους αγαπημένους μου"

Ο Νικόλαος Σουτος πέρασε αρκετά δύσκολες στιγμές στο Πατρίς. «Οι επιβάτες βρίσκονταν σε δύσκολη ψυχολογική κατάσταση, διότι, όπως καταλαβαίνετε, πήγαιναν σε μια χώρα με διαφορετική κουλτούρα που ήταν εξ ολοκλήρου ξένη προς αυτούς.

Πολλοί άνθρωποι ήταν αμόρφωτοι, δεν γνώριζαν καθόλου την αγγλική γλώσσα και η πλειοψηφία τους δεν είχε καμία επαγγελματική ικανότητα».

"Σήμερα, ο ελληνικός λαός αναγκάζεται να εγκαταλείψει την Ελλάδα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης - αλλά όλοι είναι πολύ μορφωμένοι, είναι επαγγελματίες, μιλούν ξένες γλώσσες", εξηγεί ο Σιούτος.

"Αυτοί όμως οι άνθρωποι - οι περισσότεροι από τους οποίους έρχονταν από τα χωριά, δεν γνώριζαν τίποτα και η απελπισία τους ήταν αυτή που τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν τις οικογένειες και τη χώρα τους".

"Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού κάναμε το καλύτερο δυνατό για να αποσπάσουμε τους επιβάτες από τις μαύρες σκέψεις και τα προβλήματά τους", λέει ο Σούτος. "Οργανώναμε δραστηριότητες σχεδόν κάθε μέρα."

 Ο πρωθυπουργός της Ελλάδος κ. Κωνσταντίνος Καραμανλής έχοντας στα δεξιά του τον εφοπλιστή Αντώνιο Χανδρή και στα αριστερά του τον υποπλοίαρχο Νικόλαο Σούτο.

"Θα ψάχναμε ανάμεσα στους επιβάτες για να βρούμε κάποιον που έπαιζε κιθάρα, μπουζούκι ή ακορντεόν - ακόμα και ανθρώπους που ήξεραν να λένε αστεία ώστε να βοηθήσουν στην προσπάθεια για να αλλάξουν την αρνητική ατμόσφαιρα των επιβατών".

Θυμάται την ιστορία ενός ανθρώπου που άγγιζε το πλοίο και του έλεγε να παραδώσει μερικά μηνύματα στα αγαπημένα του πρόσωπα σαν επέστρεφε στην Ελλάδα.

"Καθώς ήμασταν στο λιμάνι του Σίδνεϊ, βγήκα για την συνηθισμένη μου εξωτερική επιθεώρηση του πλοίου πριν τον απόπλου του. Τότε είδα έναν πολύ σοβαρό εμφανησιακά άνδρα από την προβλήτα να αγγίζει το πλοίο, να κλαίει και να λέει διάφορα ονόματα", λέει ο Σούτος.

«Ήλθε ελπίζοντας ότι το σκάφος θα στείλει τα χαιρετισμούς του στα αγαπημένα του πρόσωπα πίσω στην Ελλάδα. Πήγα εκεί, άγγιξα το χέρι του και του είπα «φίλε μου να είσαι σίγουρος ότι το Πατρίς θα μεταφέρει και θα στείλει όλα τα καλά μηνύματα στους αγαπημένους σου».

«Οφείλω την ευτυχία μου σε εσένα»

Ο Σούτος έχει να διηγηθεί μια συναρπαστική ιστορία για μια νεαρή γυναίκα που εγκατέλειψε την Ελλάδα για να συναντήσει έναν άνδρα που της προξένεψαν στη Μελβούρνη και να τον παντρευτεί.

"Μια μέρα, όπως ήμουν στο γραφείο μου, ο αρχικαμαρώτος ζήτησε να πάω στο σαλόνι, καθώς υπήρχε ένα πρόβλημα".

«Όταν πήγα στο σαλόνι, είδα ένα όμορφο νεαρό κορίτσι περιτριγυρισμένο από δύο μεγαλύτερες γυναίκες και έναν ηλικιωμένο άνδρα».

"Όταν το κορίτσι με είδε, έτρεξε προς τα μένα και απειλούσε να πηδήξει από το πλοίο αν την ανάγκαζα να αποβιβαστεί μόλις και να πάει μαζί με αυτούς τους τρεις."  

"Κατάλαβα ότι κάτι σοβαρό συνέβαινε και της είπα να μην ανησυχεί, καθώς σκόπευα να την πάω πίσω στην Ελλάδα αν το επιθυμούσε χωρίς δικό της κόστος. Όπως πληροφορήθηκα αργότερα της είχαν υποσχεθεί να παντρευτεί ένα νέο άντρα όπως φαινόταν στη φωτογραφία που της είχαν στείλει και όχι τον γέρο που συνόδευαν οι δύο γυναίκες. Εν τω μεταξύ σκέφτηκα μια εναλλακτική λύση και την ρώτησα αν είχε συγγενείς ή φίλους στο Σίδνεϊ, το επόμενο λιμάνι που επρόκειτο να πιάσει το πλοίο και τελικά την άφησα σύμφωνα με την επιθυμία της εκεί,  ", θυμάται ο Σούτος.

"Ήταν χρόνια αργότερα που είχα φύγει από το Πατρίς γιατί εν τω μεταξύ έγινα ο ίδιος πλοιοκτήτης, και είχα διάφορα πλοία να πηγαίνουν στην Αυστραλία".

Μια μέρα, λέει ο Σούτος, "κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού με τη σύζυγό μου στο Σίδνεϊ, ενώ μπήκα στο λόμπι του ξενοδοχείου που μέναμε, άκουσα μια φωνή που καλούσε το όνομά μου".

"Γύρισα και είδα το ίδιο κορίτσι που σας ανέφερα μαζί με έναν άνδρα και ένα παιδί. Η γυναίκα έτρεξε προς εμένα και με αγκάλιασε θερμά. Ο άνδρας με πλησίασε και με ρώτησε αν ήμουν ο υποπλοίαρχος του Πατρίς. "

"Όταν απάντησα « ναι » ρώτησε αν θα μπορούσε να με φιλήσει για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του για την οικογενειακή ευτυχία του επειδή γνώριζε την ιστορία της συζύγου του και πόσο την βοήθησα. Αυτή είναι μια ιστορία που δεν θα ξεχάσω ποτέ », λέει ο Υποπλοίαρχος του  Πατρίς, Νικόλαος Σούτος.

Ιστορία του Πλοίου

 Ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Κ. Καραμανλής, ο Πλοίαρχος Ζ. Ξενιός και δεξιότερα ο υποπλοίαρχος Νικόλαος Σούτος, στα εγκαίνια της γραμμής Πειραιάς-Αυστραλία

Το Πατρίς πραγματοποίησε συνολικά 91 δρομολόγια προς την Αυστραλία μεταξύ 1959 και 1975, ταξιδεύοντας τακτικά μέσω του Suez Canal της Αιγύπτου.

Το 1967, όταν έκλεισε το Σουέζ, πέρασε πέντε χρόνια, παρακάμπτοντας την Αφρική στο δρόμο του προς την Αυστραλία.

Όταν το Darwin καταστράφηκε σχεδόν από τον Κύκλωνα Tracy την Ημέρα των Χριστουγέννων το 1974, το Πατρίς αγκυροβόλησε στο λιμάνι τουDarwin για εννέα μήνες για να προσφέρει καταλύματα έκτακτης ανάγκης για όσους έμειναν άστεγοι.

Τον Νοέμβριο του 1975, το Πατρίς εγκατέλειψε τον Darwin για τελευταία φορά, χωρίς να επιστρέψει ποτέ στην Αυστραλία.

Τέσσερα χρόνια αργότερα το 1979 μετατράπηκε σε οχηματαγωγό για να εξυπηρετήσει την γραμμή μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας.

Στη συνέχεια πωλήθηκε στη Karageorgis Lines και μετονομάστηκε σε «Mediterranean Star», υπό τη σημαία της οποίας συνέχισε ως πορθμείο και περιστασιακ;a san μεσογειακό κρουαζιερόπλοιο μέχρι το 1986.

Τον Αύγουστο του 1987, μετά από μακρά περίοδο αδράνειας, ρυμουλκήθηκε, με το όνομα Terra, στο Καράτσι του Πακιστάν και στα χέρια των διαλυτών πλοίων.

"Είναι σαν να είδα την κηδεία ενός ζωντανού ατόμου", λέει ο Σούτος.

Ακούστε μέρος από την συνέντευξη του Υποπλοιάρχου Νικόλαου Σούτου με το SBS Greek παρακάτω:

Οι φωτογραφίες προσφέρθηκαν από το Greek Shipping Miracle Museum, όπου υπάρχει πλούσιο υλικό για την ελληνική και διεθνή ναυτιλιακή ιστορία. Στο Greek Shipping Miracle Museum θα βρείτε επίσης υλικό για την ελληνοαυστραλιανή γραμμή. Ο σύνδεσμος του μουσείου είναι  www.greekshippingmiracle.org

https://www.sbs.com.au/yourlanguage/greek/en/article/2017/06/14/remembering-Πατρίς-iconic-ship-brought-thousands-greeks-australia