Αρχαιολογικά φιάσκα

 

Αρχαιολογικά φιάσκα

Από τον... Κολοσσό της Ρόδου στον... τάφο του Μεγαλέξανδρου

Η Λιάνα Σουβαλτζή ερχόταν στην Αθήνα εκείνο το Σάββατο της 11^ης  Φεβρουαρίου 1995, περιχαρής να ανακοινώσει ότι εκεί στην μακρινή έρημο της Σιούα, βρήκε επιτέλους τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου: ήταν, όπως αποκάλυπτε, ένα παιδικό της όνειρο: όταν ήταν 12 χρόνων είχε δει στον ύπνο της, ότι βρισκόταν σε μια έρημο μπροστά στον τάφο του μεγάλου στρατηλάτη.

Εκείνο το Σάββατο τα μικρόφωνα των τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών ήταν εκεί. Οι κάμερες επίσης. Και η Λιάνα Σουβαλτζή δικαιωνόταν επιτέλους. Λίγο δειλά, όμως, την επομένη σε σκληρή τηλεοπτική συνέντευξη αναδιπλώθηκε: οι τρεις επιγραφές ήταν δυο (αυτό που είχε εκλάβει ως τρίτη επιγραφή, ήταν μία ημερομηνία). Αργότερα, ειδικοί απέδειξαν ότι και οι τρεις επιγραφές αποτελούσαν μέρος ενός αναθήματος από την εποχή του Τραϊανού.

 

ΡΟΔΟΣ

 

Δεν ήταν όμως, η πρώτη φορά που η χώρα μας έπεφτε θύμα ενός τεράστιου επιστημονικού φιάσκου... Ήταν το 1988, όταν ο υπουργός Ναυτιλίας κ. Στάθης Αλεξανδρής, καλούσε τους δημοσιογράφους για να τους πει ότι υπάρχουν βάσιμες υποψίες, ότι βρέθηκε το άγαλμα του Κολοσσού της Ρόδου. Η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη καλούσε επειγόντως τους υπηρεσιακούς παράγοντες και τους επιστήμονες σε σύσκεψη.

Οι τελευταίοι - διευθυντής εναλίων αρχαιοτήτων ήταν τότε ο Δημήτρης Καζιάνης (διαπρεπής επιστήμων) - τη βεβαίωναν πως πρόκειται για διεθνές ρεζιλίκι. Οι ξένες εφημερίδες δεν έχασαν την ευκαιρία να ειρωνευτούν το ελληνικό κράτος.

Στην ιστορία εκείνη ήταν ανακατεμένο και ένα μέντιουμ -από την αλλοδαπή - που διαβεβαίωνε τον κ. Αλεξανδρή ότι πρόκειται για τον χαμένο Κολοσσό. Ο χαμένος Κολοσσός ήταν τελικά ένας μεγάλος βράχος. Η ιστορία ξεφούσκωσε μετά από λίγες ημέρες. 

 

ΣΙΒΑ

Η ιστορία της ανασκαφής στη Σίβα, ξεκινάει χρόνια πριν... Τότε που η αρχαιολόγος έφτανε στην Αίγυπτο συνοδευόμενη από τον σύζυγο της, δικηγόρο, κ. Μάνο Σουβαλτζή και ξεκινούσε από το πουθενά, στην αρχή με δικά της χρήματα, τις ανασκαφικές έρευνες.

Τον Ιανουάριο του 1997, ο νέος διευθυντής του Ανώτατου Συμβουλίου Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων, κ. Αλί Χασάν, μιλώντας για τις ξένες αρχαιολογικές αποστολές ήταν σαφής: «Δεν θα επιτρέψω να χρησιμοποιήσουν τις ανασκαφές για εμπορικούς σκοπούς ή για να αποκτήσουν τα μέλη το διδακτορικό τους». Στα τέλη Ιανουαρίου 1997, επετέθη ευθέως στην κ. Λιάνα Σουβαλτζή: Μια από τις χειρότερες περιπτώσεις που έζησε ποτέ' η αρχαιολογία είναι η κ. Σουβαλτζή. Η έκθεση της έρευνας, ήταν μια από τις χειρότερες που έχω δει ποτέ μου, για τις μεθόδους, την καταγραφή, τη φωτογράφηση, καθώς και για τη μετακίνηση από τον έναν τόπο στον άλλο, σαν να επρόκειτο για κυνήγι. Κανένας σώφρων αρχαιολόγος δεν ανακοινώνει τα αποτελέσματα των ανασκαφών του πριν τις ολοκληρώσει. Αυτό δεν είναι αρχαιολογία, είναι πολιτική προπαγάνδα».

Η γαλλική εφημερίδα «Φιγκαρό» είχε δημοσίευσε άρθρο μέρες πριν: Αυτό το περίεργο άτομο αναστάτωσε τον αρχαιολογικό κόσμο της Αιγύπτου όταν τον Φεβρουάριο του 1995 ισχυρίστηκε ότι ανακάλυψε τον τάφο του Αλέξανδρου στην όαση της Σίβα, 750 χλμ. ανατολικά του Καΐρου. Ολόκληρη η ελληνική αποστολή δεν κατάφερε να βρει ούτε ένα σοβαρό αποδεικτικό στοιχείο για να στηρίξει την ανακάλυψη». Τότε, είχε δώσει την απάντηση της η κα Λιάνα Σουβαλτζή: Όταν ο Αύγουστος Καίσαρας είδε τον τάφο του Αλεξάνδρου, του πρότειναν μετά να δει τον τάφο του Πτολεμαίου. «Είδα ένα Θεό, δεν χρειάζεται να δω πτώματα...» του αποκρίθηκε. Ο νοών νοήτω. Η κ. Σουβαλτζή είχε στηρίξει την ανακάλυψη της σε κάποιες επιγραφές. Οι επιγραφές - αυτές σύμφωνα με τους αρχαιολόγους - χρονολογούνταν στους Ρωμαϊκούς Χρόνους και δεν είχαν καμία σχέση με τα όσα ισχυρίζετο.

Πάντως, όπως φαίνεται η Ελληνίδα αρχαιολόγος, είχε να κάνει και μ' έναν ακόμα σοβαρό εχθρό: ο Αλί Χασάν δεν αστειευόταν. Τα έβαλε με αρκετές αποστολές ξένων αρχαιολόγων στα αιγυπτιακά εδάφη: ο ίδιος κατηγόρησε μια γαλλική αρχαιολογική σχολή ότι μονοπώλησε τα τελευταία 40 χρόνια τις ανασκαφές στην περιοχή Σαν Αλ-Χαγκάρ, στο Δέλτα του Νείλου και ότι απαγορεύει σε άλλους να κάνουν ανασκαφές στην περιοχή. Δεν δίστασε να τα βάλει και με τους Πολωνούς «εδώ και τριάντα χρόνια κάνουν ανασκαφές στο ναό της βασίλισσας Χατσεπσοΰτ, στη δυτική όχθη του Νείλου, στο Λούξορ, τη στιγμή που η βασίλισσα αυτή δεν κυβέρνησε την Αίγυπτο παρά 25 χρόνια μόνο».

 

Εξαιτίας του σκανδάλου που δημιουργήθηκε, οι αιγυπτιακές αρχές αρνήθηκαν να ανανεώσουν την ανασκαφική άδεια της Σουβαλτζή μετά το 1996. Οι υποστηρικτές της ισχυρίζονται ότι στην υπόθεση αναμείχθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης. Η Σουβαλτζή ισχυρίζεται ότι ήταν θύμα μιας ανθελληνικής συνωμοσίας της ελληνικής κυβέρνησης και προχώρησε σε σοβαρότατες καταγγελίες κατά της κυβέρνησης Σημίτη της περιόδου του 1996 αλλά και εναντίον του ίδιου του τότε πρωθυπουργού οι οποίες εγείρουν μείζον εθνικό θέμα. Η κ. Σουβαλτζή χωρίς να μασά τα λόγια της κατακεραυνώνει εκτός από τον κ. Σημίτη, τον τότε Υπουργό Πολιτισμού Ευάγγελο Βενιζέλο και τον πρώην αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Παπανδρέου, Θόδωρο Πάγκαλο για παρεμπόδιση στο ερευνητικό της έργο. Αφήνει να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση Σημίτη επηρεαζόταν ή πιεζόταν από τον εβραϊκό παράγοντα της Αιγύπτου που δεν ήθελε την πρόοδο των ανασκαφών στη έρημο Σίουα ενώ ξεκάθαρα αναφέρει ότι ο κ.Πάγκαλος της είχε πει να καθίσει φρόνιμα και να μην σκαλίζει το θέμα με τον Μέγα Αλέξανδρο γιατί ανεβάζει το πατριωτικό φρόνημα των Ελλήνων και δημιουργεί προβλήματα με το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων που τότε ήταν στην ημερήσια διάταξη.

Ανεξαρτήτως εάν η αρχαιολογική σκαπάνη της Λιάνας Σουβαλτζή έφερε στο φως τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ή κάποιον άλλο επιβλητικό βασιλικό μακεδονικό τάφο, όλοι ανεξαιρέτως έχουν επαινέσει την τεράστια προσπάθεια στην Αίγυπτο που καλύφθηκε από ίδιους πόρους χωρίς καμία κυβερνητική βοήθεια.

Η Σουβαλτζή κατηγορήθηκε ότι έτρεφε ακραία εθνικιστικά συναισθήματα και ότι, ηθελημένα ή όχι, η εργασία της έγινε αφορμή άσκησης πολιτικής στο Μακεδονικό ζήτημα. Ο Βρετανός αρχαιολόγος Νίκολας Σώντερς χαρακτήρισε την υπόθεση «κωμική».

Το 2002 εκδόθηκε από τις εκδόσεις Γεωργιάδη το βιβλίο της «Ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην όαση Σίουα». Η Σουβαλτζή κατηγορήθηκε ότι στο βιβλίο χρησιμοποιούσε πληροφορίες του Φακρύ, δίχως να το αναγνωρίζει.

Το 2003 η Σουβαλτζή συμμετείχε σε εκδήλωση για τον Μέγα Αλέξανδρο, μαζί με τον Μάκη Βορίδη, τον Δημοσθένη Λιακόπουλο, τον Κώστα Πλεύρη, τον Γιώργο Καρατζαφέρη και τον Άδωνι Γεωργιάδη.

Πηγές

Τύπος της Κυριακής 2.2.1997 : Άρθρο του Μ. Αρβανιτόπουλου με τίτλο «Το φιασκο … της Σουβαλτζή

https://el.wikipedia.org/wiki/Λιάνα_Σουβαλτζή

https://www.ascending.gr/λιάνα-σουβαλτζή-οι-εβραίοι-ο-σημίτης/