«Η ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ, ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΕΡΟΥΒΙΜ ΕΝΔΟΞΟΤΕΡΑ, ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΚΤΙΣΕΩΣ ΤΙΜΙΩΤΕΡΑ»
Ο μεγαλύτερος σε μέγεθος ναός του Νομού Λασιθίου είναι ο ναός της Παναγίας στη μεγάλη πλατεία της Νεάπολης. Πρόκειται για το μητροπολιτικό ναό της Ιεράς Μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου. Ονομάζεται Μεγάλη Παναγία, το κεντρικό κλίτος είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου. Το νότιο κλίτος είναι αφιερωμένο στους Αγίους Δέκα, ενώ το βόρειο κλίτος είναι αφιερωμένο στην Αγία Τριάδα.
Η ανοικοδόμησή του ναού σε σχέδιο του αρχιτέκτονα Κ. Τσαντηράκη, ξεκίνησε το 1888 σε χώρο που παραχώρησε ο διοικητής Λασιθίου πασάς Κωστής Αδοσίδης στα βορειοανατολικά της κωμόπολης. Οι οικοδομικές εργασίες ολοκληρώθηκαν το 1946, ενώ χρειάστηκαν άλλα έντεκα χρόνια για τις απαραίτητες συμπληρωματικές εργασίες. Ο ναός εγκαινιάστηκε μόλις το 1927.
Ο ναός ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης σταυροειδούς τρουλαίας βασιλικής. Ο οκταγωνικός τρούλος στο σημείο συνάντησης των κεραιών έχει ισάριθμα τοξωτά ανοίγματα στις πλευρές του τυμπάνου. Στο εσωτερικό το τύμπανο είναι κυλινδρικό και μέσω των σφαιρικών τριγώνων εδράζεται σε τέσσερις ισχυρούς πεσσούς. Η κάλυψη των κεραιών γίνεται με ημικυλινδρικούς θόλους. Το κεντρικό κλίτος, διπλάσιο σε πλάτος, χωρίζεται από τα πλάγια με πεσσοστοιχίες. Η κύρια όψη του είναι η δυτική, με ανοικτή στοά στο ισόγειο μεταξύ των καμπαναριών κατά το πρότυπο του ελληνοβυζαντινού ρυθμού. Αξιόλογο στοιχείο του διακόσμου αποτελεί η στέψη των πεσσών στο εσωτερικό με κορινθιακά κιονόκρανα, των πεσσών της στοάς της πρόσοψης με μια ζώνη από κορινθίζοντα φύλλα και των πεσσίσκων των δίλοβων παραθύρων του ορόφου με κιονοκρανα διαμορφούμενα από ιωνικές έλικες.
Είναι αρκετά πιθανό ότι στο χώρο αυτό υπήρχε από τα χρόνια της Βενετοκρατίας ναός της Παναγίας που λεγόταν «Φερμαλίνα», ο οποίος ανακατασκευάστηκε τα χρόνια της Οθωμανικής Κυριαρχίας και σήμερα έχει δώσει τη θέση του στο μικρό εκκλησάκι δίπλα στη Μεγάλη Παναγία. Για το βενετικό ναό γίνεται μνεία σε έγγραφο του 1633, ενώ για το οικοδόμημα της Οθωμανικής εποχής η παράδοση θέλει την ανακατασκευή του να ολοκληρώθηκε εντός προθεσμίας 40 ημερών το 1819.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΘΕΣΙΝΟ ΕΟΡΤΑΣΜΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου