Οι γυναίκες και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής
Η ζωή του σημαδεύτηκε από μια σειρά σημαντικών θηλυκών, μεταξύ των οποίων η εξουσία, η πολιτική, αλλά και η Ελλάδα.
Παρασκευή βράδυ σε ένα μουντό δωμάτιο ξενοδοχείου ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μόνος. Όμως δεν παραπονιόταν για τέτοιου είδους μικροπράγματα. Στα 44 χρόνια του εξακολουθούσε να είναι τόσο ολιγαρκής όσο την εποχή που, παιδί ακόμη, έφτιαχνε αυτοσχέδια παιχνίδια από πέτρες και ξερά φύλλα στο χωριό του, το Κιούπκιοϊ Σερρών (σημερινή Πρώτη Σερρών). Μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, είχε πιάσει ένα δωμάτιο στο ξενοδοχείο «Αθηνών», στη γωνία Σταδίου και Κοραή, όπου περνούσε τις ώρες που δεν βρισκόταν στο γραφείο του.
Το 1952 αναμενόταν ιδιαίτερα σημαντική χρονιά. Ο ιδρυτής του Ελληνικού Συναγερμού, Αλέξ. Παπάγος, είχε στηρίξει πολλές ελπίδες στον Καραμανλή, γι' αυτό και του ανέθεσε το υπουργείο Δημοσίων Έργων. Ήξερε ότι ο φιλόδοξος δικηγόρος από τη Μακεδονία είχε στόφα πολιτικού και συνήθειες ασκητή. Ο συνδυασμός θα τον έφερνε πολύ γρήγορα πρώτο ανάμεσα στα γκανιάν της πολιτικής ζωής της εποχής.
«Τι κάνεις τα Σαββατοκύριακα;», ρώτησε μια μέρα ο Παπάγος τον υπουργό του, μόνο και μόνο για να εκδηλώσει το ενδιαφέρον του. Ο Καραμανλής σήκωσε τους ώμους αμήχανα. Συγύριζε τα ρούχα του και τις σημειώσεις του, πήγαινε για φαγητό στις αδελφές του, διάβαζε. Εκείνο το Σαββατοκύριακο του '52 είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόσκληση. Ο φάκελος που είχε φτάσει στο γραφείο του είχε τυπωμένο με κομψά γράμματα το όνομα του αποστολέα: Σταύρος Νιάρχος.
Μέσα, μια προσωπική πρόσκληση για μια τριήμερη κρουαζιέρα με το πλωτό παλατάκι του Νιάρχου, «Κρεολή». Ο Καραμανλής είχε ακούσει πολλές φορές να μιλάνε για την «Κρεολή», το «πιο όμορφο ιστιοφόρο του κόσμου» σύμφωνα με πολλούς. Ο Νιάρχος το είχε αγοράσει το 1948 για να μην αισθάνεται μειονεκτικά απέναντι στον Ωνάση που αλώνιζε το Αιγαίο με τη «Χριστίνα». Τα πάρτι εν πλω που έδιναν τόσο ο Νιάρχος όσο και ο Ωνάσης έκαναν μετά ως νέα το γύρο της Αθήνας και κάθε τυχαίο περιστατικό έπαιρνε μυθικές διαστάσεις. Στα κοσμικά σαλόνια, οι κυρίες, αφού εξαντλούσαν το δημοφιλέστατο θέμα της μόδας, άρχιζαν το κουτσομπολιό: «Ήταν κι ο Πορφίριο Ρουμπιρόζα στην κρουαζιέρα; Με ποια τσιλιμπούρδισε αυτή τη φορά;» Ο Καραμανλής προτιμούσε να απέχει από όλα αυτά. Πρώτον, ήταν γνωστή η αντιπαλότητα μεταξύ Ωνάση και Νιάρχου κι ένας πολιτικός καριέρας έπρεπε να παραμένει ουδέτερος μπροστά στα πάθη των φατριών. Δεύτερον, δεν ήθελε η προσωπική του ζωή να άγεται και να φέρεται στα κολομακιγιαρισμένα χείλη των γυναικών ψηφοφόρων. Ως εκ τούτου, η πρόσκληση θα κατέληγε στα σκουπίδια, όπως όλες οι προηγούμενες. Άλλωστε, είχε τόσα στο μυαλό του.
Σε δύο μήνες θα παντρευόταν την ανιψιά του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, Αμαλία Κανελλοπούλου. Ο γάμος είχε οριστεί για τον Ιούλιο. Η Αμαλία είχε ήδη δοκιμάσει ένα σωρό νυφικά στα ατελιέ του Ντεσέ, του Κρίτσα, της Αντωνοπούλου, του Μαυρόπουλου και του Φιλήμονα και είχε καταλήξει σε ένα σεμνό λευκό φόρεμα. Ό,τι και να φορούσε, βέβαια, θα της πήγαινε. Ήταν μελαχρινή, με φίνα χαρακτηριστικά, ζωηρό βλέμμα και ακόμη πιο ζωηρή προσωπικότητα. Για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ο γάμος σήμαινε ριζικές αλλαγές στον τρόπο ζωής του, τις συνήθειες του. Ήθελε να παντρευτεί, αλλά χωρίς να ταραχτεί η ισορροπία του μοναχικού του βίου. Η Αμαλία θα έπρεπε να περπατά συνεχώς σε τεντωμένο σχοινί. Ο Καραμανλής, ερωτευμένος με το πιο απαιτητικό θηλυκό, την εξουσία, ουδέποτε θα προσέφερε όλο του τον εαυτό σε κάποιον άλλο.
Τι κι αν ο Μάο υποστήριζε ότι οι γυναίκες είναι «το άλλο μισό του ουρανού»; Ο Καραμανλής αντέτασσε με θέρμη το «δεν με τρομάζει να ζω με τον εαυτό μου». Πώς ήταν δυνατόν ένας άντρας που προτιμά τη μοναξιά να είναι συνεχώς περιτριγυρισμένος από γυναίκες; Πώς ένας άντρας που δεν επέτρεπε στους άλλους να δουν τις εξάρσεις συναισθηματισμού του μπόρεσε να προκαλέσει τόσο έντονα συναισθήματα στις γυναίκες; Αν η εξουσία είναι το απόλυτο αφροδισιακό, ο Καραμανλής ήταν η ενσάρκωση της overdose γοητείας.
Κάθε χρόνο ανήμερα των Φώτων στο σπίτι του Γεώργιου Καραμανλή γινόταν γλέντι. Οι κάτοικοι του χωριού Κιούπκιοϊ ήξεραν το λόγο. Τη γυναίκα του δασκάλου την έλεγαν Φωτεινή, Φωτεινή Δόλογλου. Ο πατέρας Καραμανλής την είχε κλέψει και την είχε παντρευτεί με το έτσι θέλω. Μαζί έκαναν 8 παιδιά. Ο πρωτότοκος, ο Κωνσταντίνος, είχε γεννηθεί στις 8 Μαρτίου 1907. Η όγδοη μέρα του Μάρτη, χρόνια αργότερα, θα καθιερωνόταν διεθνώς ως Ημέρα της Γυναίκας - μερικές συμπτώσεις είναι εξοργιστικά παράδοξες! Ο πιτσιρικάς είχε φοβερή αδυναμία στη μητέρα του. Όταν το 1920 έφυγε από το χωριό και πήγε στις Σέρρες, για να συνεχίσει τις γυμνασιακές του σπουδές, της υποσχέθηκε ότι θα της έγραφε συχνά. Το έκανε.
Αργότερα, όταν κατέβηκε στην Αθήνα για να σπουδάσει στη Νομική και να δουλέψει ως ασφαλιστής στην Generali, εξακολούθησε να διατηρεί τις συνήθειες που του θύμιζαν τη μητέρα του. Αναζητούσε τα μαγαζιά με τις νοστιμότερες σπανακόπιτες και τον πιο σιροπιαστό μπακλαβά στην πρωτεύουσα και πήγαινε στις Σέρρες όσο πιο συχνά μπορούσε. Η μητέρα του και οι αδελφές του τον υποδέχονταν πάντα εγκάρδια. Ο πατέρας του ήταν πιο αυστηρός μαζί του. Όταν ο Κωνσταντίνος το 1932 ζήτησε τη γνώμη του για το αν θα έπρεπε να πολιτευτεί με το Λαϊκό Κόμμα, ο πατέρας του ήταν κατηγορηματικός: «Δεν κάνεις για την πολιτική». Όμως ο θάνατος του πατέρα του από τύφο τον ίδιο χρόνο άλλαξε το σκηνικό. Ο πρώτος γιος της οικογένειας ανέλαβε χρέη προστάτη, και το 1935 κατέβηκε στις εκλογές με την ευχή της μητέρας του, που προφανώς πίστευε περισσότερο σ' εκείνον απ' ό,τι ο σύζυγος της. Το σόι απέκτησε βουλευτή και η Φωτεινή Καραμανλή προσευχόταν να μη χάσει ο γιος της τον εαυτό του στην πολιτική αρένα.
Το 1940, μάνα και γιος πέρασαν μέρες και νύχτες σε ένα ψυχρό δωμάτιο του «Ευαγγελισμού». Ήταν οι τελευταίες μέρες της ζωής της Φωτεινής Καραμανλή και είχε πείσει το γιο της να μην έχει πια ελπίδες γιατί ο καρκίνος δεν κάνει χάρες. «Τα παιδιά... μην τ' αφήσεις στο χωριό. Φέρ' τα στην Αθήνα για να είναι κοντά σου», ήταν τα τελευταία της λόγια.
Αρκετά χρόνια αργότερα, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είπε: «Πέθανε το 1940, στον Ευαγγελισμό, από καρκίνο. Την έθαψα στο Γ Νεκροταφείο. Φοβερά μόνος στην κηδεία. Ήταν παραμονές πολέμου και δεν ήταν δυνατόν να φέρω τα άλλα παιδιά στην Αθήνα. Ήταν αβάσταχτος ο πόνος...». Ναι, ο φαινομενικά σκληρός και ανέκφραστος Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε υποφέρει με το χαμό της πιο σημαντικής γυναίκας της ζωής του.
«Ο έρωτας είναι αίσθημα υψηλό. Η εμπορευματοποίηση του, η ξεδιάντροπη παρουσίαση του υποβαθμίζει την ερωτική σχέση σε ζωώδη και αντιαισθητική λειτουργία». Τάδε έφη Κωνσταντίνος Καραμανλής. Το αποτέλεσμα; Κάθε άλλο παρά αρνητικό για τις σχέσεις του με το άλλο φύλο. Ο Καραμανλής ήξερε τι ήθελε από μια γυναίκα. «Το να λες σε έναν πρωθυπουργό ότι είναι κομψός και ωραίος είναι σαν να λες σε μια όμορφη γυναίκα ότι τη θαυμάζεις για τη σοφία της», συνήθιζε να λέει επικρίνοντας όσους ασχολούνταν περισσότερο με την εμφάνισή του απ' ό,τι με τα έργα του. Έμμεσα, όμως, εξέφραζε και τη σκέψη του για τις γυναίκες. Το ασθενές φύλο όφειλε να περιφρουρεί τον παραδοσιακό του ρόλο. Οι ωραίες γυναίκες επιτελούσαν... κοινωνικό έργο χωρίς ν' ανοίγουν το στόμα τους. Η Αμαλία Κανελλοπούλου, όμως, δεν ανήκε στα θηλυκά που πρόσεχε κανείς μόνο για τη στενή τους μέση και το καλοφτιαγμένο σινιόν χτένισμά της.
Μετά από μικρό διάστημα έγγαμου βίου, ο Καραμανλής συνειδητοποίησε ότι η Αμαλία δεν σκόπευε να παίξει απλά διακοσμητικό ρόλο στη ζωή του. Η αριστοκρατική καταγωγή της και η μόρφωση που είχε της επέβαλλαν να έχει άποψη και να την εκφράζει. Κοινωνικά, της ήταν αδύνατο να καταλάβει πώς ένας πολιτικός σαν τον άντρα της δεν αγαπούσε το θέατρο, τη μουσική, τον αθλητισμό και το socialising. Όταν όλη η κοσμική Αθήνα περνούσε κάθε Σαββατοκύριακο από το σπίτι τού Αλέκου Πατσιφά στο Παλαιό Φάληρο, ο Καραμανλής προτιμούσε να μένει με τη σύζυγο του στο σπίτι τους στην οδό Καρνεάδου ή το πολύ πολύ να πηγαίνουν στην αίθουσα προβολών στο γραφείο Τύπου της Προεδρίας και να βλέπουν καμιά ταινία με άφθονο πιστολίδι, που τόσο μισούσε η Αμαλία. Τα βράδια που ο Καραμανλής είχε κέφια, το πρόγραμμα περιλάμβανε βραδινή παράσταση στο «Παλλάς» ή έξοδο στο «Άλσος», όπου τραγουδούσε η Νάνα Μούσχουρη.
Λίγο μετά τη δέκατη γαμήλια επέτειο, το ζευγάρι αμπαλάριζε βαλίτσες για το Παρίσι. Ο Καραμανλής το 1963, μετά τη δολοφονία του Λαμπράκη, αυτοεξορίστηκε στη Γαλλία. Πέρασε τα σύνορα με ένα διαβατήριο με το ψεύτικο όνομα Τριανταφυλλίδης και, στο Παρίσι πια, αποφάσισε να μην ασχοληθεί ξανά με την πολιτική. Στη Γαλλία συνήθιζε να πίνει τον καφέ του σκέτο, να ανέχεται την αδυναμία της συζύγου του στα σκυλάκια της και να διαβάζει αρχαίους Έλληνες συγγραφείς.
Το ζευγάρι γνωρίστηκε με προσωπικότητες του πολιτισμού και της πολιτικής, αμιλλώμενο για το ποιος θα γοήτευε περισσότερους από τους νέους τους φίλους. Ένα βράδυ, το ζεύγος Καραμανλή δειπνεί με τον Ζορζ Πομπιντού. Ο τελευταίος, γοητευμένος από την Αμαλία, της αφιέρωσε όλη του την προσοχή. Μετά από λίγη ώρα, ο Καραμανλής, φανερά εκνευρισμένος, έκανε νόημα στη σύζυγο του να διακόψει τη συζήτηση. Το πρώτο ρήγμα...
Στο 10ο όροφο του αριθμού 21 του Μπουλβάρ ντε Μονμορανσί, δίπλα στο δάσος της Βουλόνης, όπου ζούσε το ζευγάρι, άρχισαν οι συγκρούσεις. Πολλά χρόνια αργότερα, ο Καραμανλής θα παραδεχόταν μπροστά στο φίλο του Τάκη Λαμπρία: «Ο συζυγικός μου βίος ξεκίνησε με καλούς οιωνούς. Στην πορεία, όμως, του χρόνου, και ιδίως στα δύσκολα χρόνια του Παρισιού, άρχισε να παρουσιάζει συμπτώματα κοπώσεως. Η Αμαλία ήταν τόσο όμορφη όσο και αξιοπρεπής. Είχε ισχυρό χαρακτήρα, κάπως αυταρχικό. Ίσως, μάλιστα, το ναυάγιο του γάμου μας να οφείλεται στο ότι είχαμε τον ίδιο χαρακτήρα. Το βέβαιο είναι ότι ο χωρισμός με λύπησε, αν και η ευθύνη γι' αυτόν ήταν περισσότερο δική μου».
Το 1970, το ζευγάρι, θεωρώντας ότι οι «καλές στιγμές» της σχέσης τους ανήκαν στο παρελθόν, αποφάσισε να χωρίσει. Ο Καραμανλής έμεινε μόνος. Αν και όχι εντελώς... Οι φήμες τον ήθελαν ερωτευμένο με τη Μαρίνα Δημητροπούλου, μια ρουμανικής καταγωγής Ελληνίδα με μακριά κόκκινα μαλλιά και εντυπωσιακό παράστημα. Οι δυο τους γνωρίστηκαν τυχαία τη δεκαετία του '60, μια μέρα που ο Καραμανλής πέρασε έξω από το κατάστημα δώρων της Μαρίνας, δίπλα από το υπουργείο Εσωτερικών. Η ιδιοκτήτρια του καταστήματος, θαυμάστρια του Καραμανλή, έτρεξε, τον πρόλαβε και του προσέφερε ένα δώρο με μια κάρτα της. Το ειδύλλιο εξελίχθηκε ραγδαία. Τελείωσε, όμως, άδοξα τη μέρα που η Μαρίνα Δημητροπούλου έκανε το λάθος να μιλήσει δημόσια για τη σχέση της με τον πρόεδρο. Μια συνέντευξη σε ιταλική εφημερίδα και μερικές λεπτομέρειες –«ναι, ο Κώστας τρελαίνεται για σπανακόπιτα από τα χέρια μου»- έκαναν έξαλλο τον Καραμανλή.
Επιστροφή στον εργένικο βίο. Έκτοτε, ο Καραμανλής όποτε είχε να επιλέξει ανάμεσα σε ένα προσωπικό ραντεβού και μια παρτίδα γκολφ -το παιχνίδι στο οποίο τον μύησε το 1967 ο Νίκος Γουλανδρής- έβαζε τα αθλητικά του, φόρτωνε τα μπαστούνια στο αυτοκίνητο του και... ξεκινούσε.
All time classic γοητεία
Η Αν Εμόν, σύζυγος του Ζισκάρ ντ' Εστέν, δήλωσε ξεκάθαρα: «Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είναι από τους πιο γοητευτικούς άντρες που έχω δει στη ζωή μου». Τι ήταν εκείνο που γοήτευε τις γυναίκες στην προσωπικότητα του Καραμανλή, ενός άντρα που ξεπέρασε τα όρια του βουλευτή, του υπουργού, του πρωθυπουργού, του προέδρου και τελικά χαρακτηρίστηκε «εθνάρχης;» Η Λένα Τριανταφύλλη, συνεργάτιδα και ιδιαιτέρα γραμματέας του για πολλά χρόνια, εντυπωσιαζόταν από τον τρόπο που αυτοπειθαρχούσε. Ακόμη και τις εποχές που ο Καραμανλής ήταν το ίνδαλμα της υψηλής κοινωνίας και ο guest star που όλοι ήλπιζαν να δουν να καταφτάνει στη δεξίωση τους, εκείνος απείχε. Δεν κάπνιζε, δεν έπινε, δεν χαρτόπαιζε, δεν γελούσε μετά σόκιν της εποχής, δεν ξενυχτούσε.
Η Ελένη Τσαλδάρη, κόρη του Θανάση Τσαλδάρη, που εργάστηκε κοντά του όταν έγινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας για πρώτη φορά, γοητεύτηκε από τη συνέπεια και την τελειομανία του: «Εγώ, που δεν το φορούσα ποτέ, έβαλα ρολόι στο χέρι μου. Ο Καραμανλής ήθελε να γίνονται όλα ακριβώς στην ώρα τους κι αλίμονο σε όποιον δεν συγχρονιζόταν. Το γραφείο του το ήθελε άδειο και καθαρό. Και δούλευε ασταμάτητα όλη μέρα». Η Νάνα Μούσχουρη, θαυμάστρια του Καραμανλή επί σειρά ετών, κατά την τελευταία της εμφάνιση στο Ηρώδειο, έκανε μια βαθιά υπόκλιση μπροστά του και εισέπραξε ένα κατακόκκινο τριαντάφυλλο. Αμοιβαία τα αισθήματα.
Η Ελένη Βλάχου, δεσμευμένη από τη δημοσιογραφική δεοντολογία, χρειάστηκε να ασκήσει πολλές φορές αυστηρή κριτική στον Καραμανλή• ωστόσο, ομολόγησε κάποτε ότι δεν της ήταν καθόλου εύκολο. «Προσπαθούσα, χωρίς επιτυχία, να τον πείσω ότι οι σταγόνες κριτικής που αποτολμούσε η "Καθημερινή" δεν συνιστούσαν προδοσία, αλλά δημοσιογραφική εκδήλωση, την οποία επιζητούσε το αναγνωστικό μας κοινό». Ο Καραμανλής, ωστόσο, δεν έδειχνε ευχαριστημένος από τις εξηγήσεις της Ελένης Βλάχου. «Ήταν απόλυτος και πεισματάρης. Κανείς δεν έφερνε αντίρρηση στον Καραμανλή. Τους επιβαλλόταν κι όσοι ήθελαν να τον εγκαταλείψουν δεν είχαν σε ποιον να πάνε», συνεχίζει η Ελ. Βλάχου.
Ο άσος στο μανίκι του Καραμανλή στο παιχνίδι του με τις γυναίκες δεν ήταν ούτε τα κολλαρισμένα πουκάμισα από τον Χριστάκη και το look φλεγματικού Άγγλου ούτε ο πρωταγωνιστικός του ρόλος στα πολιτικά πράγματα. Ήταν η μοναδική του ικανότητα να προκαλεί ταυτόχρονα θαυμασμό και δέος σε όσους τον γνώριζαν, ακόμη και στους αντιπάλους του. Ανάμεσα στους τελευταίους ήταν και η Φρειδερίκη, η Γερμανίδα σύζυγος του τότε βασιλιά Παύλου. Η πολιτική τους αντιπαλότητα άγγιζε τα όρια του ιερού μίσους. Παρ' όλα αυτά, μετά το θάνατο του Παπάγου το 1955, το παλάτι όρισε τον Καραμανλή πρωθυπουργό.
Οι φήμες ήθελαν τη Φρειδερίκη ερωτευμένη με το φιλόδοξο πολιτικό. Ο Καραμανλής, πολέμιος της μοναρχίας, διατύπωσε το ιστορικό «ο βασιλεύς μπορεί να ορίζει πρωθυπουργό και τον κηπουρό του». Οι διαφωνίες με τη Φρειδερίκη όμως κορυφώθηκαν με μια απρεπή για έναν άντρα, αλλά επιβεβλημένη για έναν πολιτικό, πράξη: το περίφημο αμφιλεγόμενο πραγματικό ή μεταφορικά δοσμένο “χαστούκι” (που δόθηκε-δεν δόθηκε) από τον Καραμανλή στη Φρειδερίκη!
Πάντως γεγονός είναι ότι το 1962 η αδερφή του τότε διαδόχου Κωνσταντίνου, Σοφία, επρόκειτο να παντρευτεί τον διάδοχο του θρόνου της Ισπανίας, Χουάν Κάρλος. Τότε, σύμφωνα με τον Δημήτρη Καμπουράκη, λέγεται ότι η Φρειδερίκη κάλεσε τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή στα ανάκτορα και του ζήτησε ένα τεράστιο ποσό από τον προϋπολογισμό του κράτους για να δοθεί ως προίκα στην Σοφία. Το αίτημα αυτό, οδήγησε σε έναν τρομερό καυγά ανάμεσά τους, καθώς ο Καραμανλής - αν και επίλεκτος αρχικά των ανακτόρων - θεωρούσε παράλογο το ποσό. Λέγεται μάλιστα ότι ακούστηκαν τρομερές βρισιές ανάμεσά τους με τον Καραμανλή να φεύγει άρον - άρον από τα ανάκτορα και τη Φρειδερίκη να βρίσκεται σε έξαλλη κατάσταση. Λίγο αργότερα ο Καραμανλής θα έφευγε με ψεύτικο όνομα από την Ελλάδα.
Μπορεί λοιπόν ο Αλεν Ντελόν να έλεγε ότι «τις γυναίκες δεν τις χτυπάνε παρά μόνο με λουλούδια», όμως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ουδέποτε ασπάστηκε το πρωτόκολλο των Δον Ζουάν καριέρας. Άλλωστε, όπως ήδη είπαμε, ένα ήταν το θηλυκό που δεν μπόρεσε ποτέ να προδώσει: η εξουσία. Ακούγεται κλισέ; Έτσι συμβαίνει με όλες τις μεγάλες κι αυταπόδεικτες αλήθειες.
Με βάση το άρθρο της Σοφίας Αναγνώστου με τίτλο «Κωνσταντίνος Καραμανλής και Οι
γυναίκες της ζωής του» στο περιοδικό ΓΥΝΑΙΚΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου