Φαίνεται ότι το περιοδικό "Ενοριακή Ευλογία" φθανει μέχρι Καλαμών. Δεν φανταζόμουν όμως ότι για τον τίτλο της ομιλίας αυτής, όπως την διάβασε στο περιοδικό, θα εισέπραττα από κάποιον Καλαματιανό -κατά δήλωση του συγγραφέα τον τίτλο του "αλήτη", του "παλιανθρώπου" και άλλα βορβορώδη και λυματοβριθή. Πράγμα πού δείχνει σε ποιο μέγεθος φθοράς μας έχει οδηγήσει η κρίση των άξιων, μια κρίση, πού επέβαλε σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας την κυριαρχία των αναξίων και τον παροπλισμό η τον παραμερισμό των άξιων. Αυτά ως εν προοιμίω. "Ας έχει την ευλογία του Θεού ό εν λόγω κύριος από την Καλαμάτα, για να υβρίζει καπηλικώς και να επιβεβαιώνει ότι όντως υπάρχει κρίση παιδείας και κρίση άξιων στον τόπο αυτό και όχι μόνον σ! αυτόν.
Όταν σήμερα μιλάμε για κρίση, οι πλείστοι εννοούμε πρωτίστως την οικονομική και μας διαφεύγει το γεγονός ότι η πρωτεύουσα κρίση είναι ηθικη. Κρίση όχι των χρηματιστηριακών, άλλα των ηθικών αξιών, η οποία στη σειρά της είναι απότοκος μιας άλλης γενικευμένης σχεδόν σε οικουμενική διάσταση, της παιδαγωγικής. Οι ρίζες του φυτού, πού γέννησαν αυτή την πολυδιάστατη κρίση ανάγονται στην αμέσως μετά τον πόλεμο εποχή, όταν το σχολείο χάνει την ανθρωποπλαστική του αποστολή και γίνεται εργοστάσιο παραγωγής ανθρωπάκων, ικανών να υπηρετήσουν αξίες -ουσιαστικά απαξίες- κάθε λογής αλλ' όχι την αξία του άνθρωπου. Τον άνθρωπο της αξίας υπεσκέλισε ο άνθρωπος της επιτυχίας.
Αυτό το κυνήγι της με κάθε μέσο επιτυχίας -ακόμη και με το πατείν επί πτωμάτων και αποπατείν επί ιερών και οσίων- δημιούργησε το σύγχρονο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό χάος, πού μεταφέρεται στο σχολείο και από το σχολείο στα κεφάλια των μαθητών, μια μηχανική συσκευή, στην οποία κάθε δάσκαλος ή καθηγητής στρίβει ένα μπουλόνι η προσθέτει κάποιο "τσιπς" από σιλικόνη.
Κάποιοι -πάνε πολλά χρόνια τώρα- διακήρυσσαν ότι δεν θα ζησουμε μέ τις ηθικές αξίες, πού δέσμευαν κάθε λογής αυτενέργειες και πρωτοβουλίες, θα ζήσουμε με τη μηχανή. Αλλά το πρόβλημα δεν τίθεται εκεί. Δεν είναι πρόβλημα το αν θα ζήσουμε με τη μηχανή, άλλα αν θα ζήσουμε ως μηχανή. Ασφαλώς, χρειάζεται η μηχανή, διότι διευκολύνει τη ζωή, άλλα δεν χρειαζόταν να μηχανοποιήσουμε τη ζωή μας σε τέτοιο βαθμό ώστε το σχολείο να λειτουργεί κατά το σύστημα-άλυσίδα για την παρασκευή έμψυχων ρομπότ. Άπειρες φορές έχω γράψει πως η εκπαίδευση δεν είναι παιδεία. Σε εκπαίδευση" υπόκεινται και τα ζώα. Ενώ ό άνθρωπος, ο ολοκληρωμένος άνθρωπος είναι η παιδεία του, όταν αυτή παραμένει άσκηση αρετής και ανθρωποπλαστικό ιδανικό. Κι όχι ένα εφόδιο άπλα επαγγελματικό.
Τώρα βρισκόμαστε στο όριο των καιρών. Πατροπαράδοτες αξίες, πού επέζησαν στη φορά και στη φθορά του χρόνου και των ανθρώπινων μεταβολών, έχουν χάσει το κύρος και τη σταθερότητα τους. Από αυτό η γενικευμένη αστάθεια. Ό νέος, αντιδρώντας στη ρομποτοποίηση του, στρέφεται ανεμωλίως κατά των ηθικών άξιων, απορρίπτει όχι τη μαθησιακή σκλαβιά, πού του προσφέρεται σαν το βαλανίδι της Κίρκης, απορρίπτει τη λειτουργικότητα των αξιών, πού θα μπορούσαν να τον κρατήσουν όρθιο στη θύελλα των κακών καιρών και καταντά μετέωρος. Φτερό στον άνεμο. Διότι δεν υπάρχουν πια ουσιαστικές αναπληρωματικές αξίες, στις οποίες θα μπορούσε να στηρίξει την ύπαρξη του. Στη σύγχυση και στην παραζάλη, πού τον δέρνει, για να ξεσπάσει, για να ξεχάσει, κάνει πόλεμο με τον εαυτό του. Τα ναρκωτικά πού κάνουν θραύση εδώ και παντού τα θεωρεί "γιατρικό" του.
Ποτέ άλλοτε οι νέοι δεν ανατράφηκαν με τόσο μίσος, ειδικά στις κοινωνίες, πού επικρατεί το δόγμα του "πάρτα όλα". Ένα μόνο δεν παίρνουν: αγάπη. Και στην έλλειψη αγάπης απαντούν με το μίσος. Δεν διδάχθηκαν, ούτε το βίωσαν, ούτε το συνειδητοποίησαν ότι ζωή χωρίς αξίες δεν έχει αξία. Εξεγείρονται και, κτυπώντας τον εαυτό τους με ποικίλους τρόπους, νομίζουν πως κτυπούν το σύστημα. Απλώς με τα βίαια ξεσπάσματα τους, το ισχυροποιούν και το κάνουν πιο συστηματοποιημένο. Πρότυπο των νέων προσφέρεται ο ήρωας, πού δεν έχει ηρωικό ήθος. Και χωρίς το ήθος αυτό ο κόσμος τείνει να μεταβληθεί σε μια απέραντη "Λέσχη Αυτοκτονίας". Είναι χρόνια τώρα, πού έπαψα να πιστεύω στην παιδαγωγική αποστολή του ευφημιστικά λεγόμενου ελληνικού σχολείου, πού μπορείς να του δώσεις κάθε ονομασία, άλλα μόνο σχολείο και μάλιστα ελληνικό δεν μπορείς να το ονομάσεις. Στην καλύτερη περίπτωση είναι ένας τεράστιος κλωβός... παπαγάλων.
Είχα γράψει την 1η Δεκεμβρίου 1987 ένα δοκίμιο, πού είχε σαν "σλόγκαν" το νεανικό -τότε- σύνθημα: «Μη περιμένεις να χιονίσει, για να δεις άσπρη μέρα»! Αφορμή στάθηκε η δήλωση μιας μαθητρίας, πού είχε πρωτεύσει στις τότε Πανελλαδικές Εξετάσεις: «Δεν ήμουν η εξυπνότερη, ήμουν ο καλύτερος παπαγάλος». Η δήλωση αυτή αισθητοποιεί το σύμπτωμα κρίσης, πού διέρχεται το σημερινό -κι όχι μόνον εδώ- σχολείο. Δεν μαθαίνει τα παιδιά πως να σκέπτονται, αλλά με τί να σκέπτονται. Δημιουργεί μυαλά, χωρίς μυαλό. Προσφέρει γνώσεις, άλλ' όχι γνώση. Δημιουργεί απλώς κάποια δίποδα λεξικά. Κι αυτά ελλιπή.
Βέβαια, θα μπορούσε να πει κανείς πως, η κρίση του σημερινού σχολείου, ήταν κάτι φυσικό και αναμενόμενο. Λόγω των ραγδαίων μεταπολεμικών εξελίξεων όλα τα συστήματα άξιων ένιωσαν τον κραδασμό των επερχόμενων μεταβολών. Το σχολείο, ένας, κατά παράδοση, συντηρητικός θεσμός, ήταν μοιραίο να "εισπράξει" ένα μέρος της κρίσης. Δικαιολογημένα, λοιπόν, θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι αυτό, πού ονομάζουμε κρίση, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια δυσκολία προσαρμογής σ' ένα περιβάλλον, που άλλαξε απότομα. Εν τούτοις, στο χώρο της ελληνικής παιδείας την τελευταία τριακοπενταετία έγιναν τόσες μεταρρυθμίσεις, όσες δεν έγιναν στη διάρκεια τών 160 χρόνων, πού λειτουργεί επίσημη κρατική Παιδεία στη Χώρα μας. Πως συμβαίνει, λοιπόν, να μιλάμε για κρίση η για παιδευτική πενία;
Το σχολείο μας, παρά τις οποιεσδήποτε καινοτομίες, παραμένει στην ουσία του φορμαλιστικό και, ως προς τη νοοτροπία του, κομφορμιστικό. Ακόμη κι όταν προσφέρει το νέο, το κάνει μ' έναν τρόπο, πού το σκουριάζει. Κι αυτό κουράζει ψυχικά και πνευματικά το παιδί, πού ακόμη δεν έχει γευτεί από την παιδεία μας, αυτό πού λέγεται χαρά της γνώσης. Κάποτε ό Πλάτων είχε πει: «Ό άνθρωπος γεννιέται δούλος κι απελευθερώνεται διά της παιδείας». Ό σημερινός νέος, όμως, κάθε άλλο παρά απελευθερώνεται Μετατρέπεται σ' έναν μαθητή -εγκέφαλο, πού σημαίνει ανεγκέφαλο πολίτη. Η κρίση, λοιπόν, είναι απότοκος του δουλικού πνεύματος, της εξαρτημένης σκέψης και της υποκατάστασης της ελευθερίας των ιδεών με απόψεις-κλισέ. Έτσι το παιδί "τελειοποιείται" σ' ένα "σύστημα φασόν". Η μόνη διακίνηση ιδεών, πού συντελείται στους σχολικούς χώρους, είναι αυτή των "ντουβαριών" (με κάθε έννοια).
Την κρίση της σύγχρονης Παιδείας παρουσίασαν πολύ πετυχημένα οι Pink Floyd με τη μουσική τους ταινία «THE WALL», όπου τα παιδιά περπατούν ομοιόμορφα, κινούνται ομοιόμορφα, εργάζονται σαν ρομπότ. Μοιάζουν με τ' "ανθρωπάκια" του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου Γαϊτη. Καλοστοιχισμένα, καλοντυμένα, άλλα χωρίς πρόσωπο. Η απροσωπία είναι η σημερινή έκφραση προσωπικότητας. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται το σημερινό σχολείο: δημιουργεί ανθρώπους, πού είναι απρόσωπες εκφράσεις προσωπικότητας. Η πνευματικότητα υποβαθμίζεται. Η φιλομάθεια συχνά τιμωρείται. Οι μαθητές εθίζονται στο ν' ακούν καί να "παπαγαλίζουν". Από την άλλη ο καθηγητής είναι υποχρεωμένος να "παραδώσει", δηλαδή ν' απαγγείλει ό,τι το σχολικό εγχειρίδιο εμπεριέχει. Έτσι ό ρόλος; του καθηγητή γίνεται ρόλος ενός καλύτερα προετοιμασμένου μαθητή. Η μονοκρατορία του ενός και μοναδικού σχολικού εγχειριδίου δεν επιτρέπει στον εκπαιδευτικό να εκδιπλώσει όλο το φάσμα των δυνατοτήτων του και να γίνει το κέντρο μιας ευρύτερης παιδευτικής λειτουργίας. Τα πάντα καθορίζονται "δι' εγκυκλίων".
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αχρήστευση του πιο αξιόλογου εκπαιδευτικού δυναμικού. Σβήνει σιγά-σιγά η φλόγα της παιδείας, το πάθος της διδασκαλίας, η όρεξη για δημιουργικό διάλογο. Η "ρουτινοποίηση" της διδασκαλίας και η "υπαλληλοποίηση" της παιδευτικής λειτουργίας φθείρουν πνευματικά και ψυχικά τον πραγματικό εκπαιδευτικό, πού βλέπει πως έργο του είναι να δημιουργήσει κάποιους έμψυχους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, χωρίς όμως δυνατότητα "προγραμματισμού", για να μπορούν να αξιοποιούν μόνοι, αυτά πού έμαθαν. Απλώς μπορούν ν' αξιοποιούνται. Έτσι σιγά-σιγά αρχίζει να λείπει από την παιδεία μας ο ανθρώπινος εκπαιδευτικός. Αυτός πού ως πραγματικός παιδαγωγός θα έβαζε το μαθητή στο μυαλό και στην ψύχη του. Σήμερα τον βάζει σαν επώνυμο στον κατάλογο του ("μαύρος διάβολος" λέγεται στη μαθητική αργκό), επειδή θα χρειαστεί να τον "θυμηθεί" μερικές φορές το χρόνο.
Ένα άλλο στοιχείο, πού ευτελίζει το σχολείο, είναι η βαθμοθηρία. Η άγρα η αγορά του βαθμού είχε γίνει -και παραμένει ακόμη- το μοναδικό παιδευτικό μας ιδανικό, ένα "ιδανικό" πού προωθούσε μέσα στη σχολική αίθουσα το κανιβαλικό «ποιος θα φάει τον άλλον». Αυτό καλλιεργούσε τη διαίρεση μέσα στα παιδιά, γεννούσε αισθήματα φθόνου από τούς χαμηλόβαθμους προς τους υψηλόβαθμους και, αντίστροφα, αισθήματα υποτίμησης από μέρους των υψηλόβαθμων προς τους χαμηλόβαθμους. Αυτό το ατομιστικό πνεύμα εμποδίζει τη συνεργασία και την ανάληψη μαζικών μορφωτικών πρωτοβουλιών. Αλλά το πιο θλιβερό παρεπόμενο της καταστάσεως αυτής ήταν και είναι η εξαγορά βαθμών. Η παιδεία έχει άρχισε; να γίνεται προνόμιο των πλουσίων.
Ένας βαθμολογικός πληθωρισμός χωρίς προηγούμενο. Η Χώρα μας είχε γεμίσει με "αριστούχους" - μετριότητες. Τα άχρηστα άριστα.
Ό βαθμολογικός πληθωρισμός δημιουργούσε και δημιουργεί την ψευδαίσθηση πως όλα τα παιδιά μπορούν να σπουδάσουν. Όμως, όσο επιτακτικό είναι να μορφωθούν όλοι, δεν είναι δυνατό και να σπουδάσουν όλοι. Οι σπουδές είναι γι' αυτούς πού έχουν τις αναγκαίες πνευματικές ικανότητες, τον έρωτα για μάθηση και τη διάθεση για εργασία. Με κομματικά συνθήματα του τύπου "αποεντατικοποίηση της παιδείας" ούτε παιδεία ούτε επιστήμη προάγονται. Αυτό λέγεται αντιπαιδεία και αντιμόρφωση. Μία είναι η βασική αρχή πάνω στην οποία, από την παλιά εποχή μέχρι σήμερα, στηρίζεται η παιδευτική πράξη: να μάθει ό νέος να στρώνει το πανταλόνι του στην καρέκλα. Ό Αϊνστάιν έλεγε ότι το 98% της επιτυχίας το οφείλει στη σκληρή εργασία και το υπόλοιπο 2% στην τύχη. Από μετριοφροσύνη δε θέλησε να μιλήσει για ευφυΐα· άλλωστε ήξερε πως: το πρώτο κεφάλαιο της ευφυΐας είναι η επιμέλεια.
Ό σημερινός μαθητής δεν έμαθε ν' αγαπάει τη μάθηση. Προτιμά στον ελεύθερο χρόνο του να δει μια βιντεοκασέτα παρά να διαβάσει ένα καλό λογοτεχνικό βιβλίο. Προφητικά ό Οδυσσέας Ελύτης σε συνέντευξη του δήλωσε πως ελάχιστοι από τούς σημερινούς μαθητές, τους τότε μαθητές, θα ήταν σε θέση να καταλάβουν το στίχο «άνθη της πέτρας μπροστά στην πράσινη θάλασσα». "Άλλωστε, η δήλωση υποψηφίου του 1986 «ποιος, τέλος πάντων, είναι αυτός ο Μακρυγιάννης;», δείχνει πως η ελληνική παιδεία βρίσκεται σε ώρα μηδέν. Μια έκθεση του Ο.Ο.Σ.Α. του έτους 1986 για την κατάσταση της παιδείας μας, "απαγγέλλει" με διπλωματικό τρόπο, την καταδίκη του εκπαιδευτικού συστήματος. Μια καταδίκη πού πιο πριν την έχει νιώσει ο Έλληνας μαθητής, πού θεωρεί ως καλύτερο μάθημα αυτό πού κάνει ο καθηγητής, όταν ... απουσιάζει(!) πού θεωρεί το σχολείο άχρηστο, γιατί φυλακίζει τα ωραιότερα χρόνια της ζωής του, για να μάθει κάτι πού το θεωρεί ανούσιο και συχνά ανόσιο· πού πηγαίνει σ' αυτό, επειδή ό αριθμός των απουσιών είναι περιορισμένος κι επειδή είναι υποχρεωμένος να πάρει ένα "χαρτί", έναν τίτλο σπουδών, πού λειτουργεί σαν εισιτήριο για την ένταξη του σε κάποια υπηρεσία. Αλλά κι αν ακόμη μαθητές και σπουδαστές πηγαίνουν στο σχολείο, αυτό δε σημαίνει πως κάνουν μάθημα. Η παρακολούθηση είναι μηχανική, μια και ο μαθητής έχει πειστεί πως όλα αυτά πού μαθαίνει είναι άχρηστα. Γι' αυτό δεν του μένει τίποτε απ’ όσα είναι υποχρεωμένος να μάθει. Οι αντιδράσεις του είναι ενδεικτικές: χαίρεται όταν δε λειτουργεί το σχολείο και λυπάται όταν λειτουργεί.
Βέβαια, όπως σε κάθε εποχή έτσι και σήμερα, το σχολείο διδάσκει. Διδάσκει, άλλα δεν εμπνέει. Προσφέρει στα παιδιά ιδανικά "μιας χρήσης". Δεν έχει να τους δώσει μια "Ιθάκη", έναν προσανατολισμό. Κάποτε ιδεολογικός άξονας της παιδείας μας ήταν ό ελληνικός ανθρωπισμός. Σήμερα όλα είναι ρευστά και συγκεχυμένα. Το σχολείο έχασε την καθοδηγητική του αποστολή. Για να οδηγήσει τα παιδιά, πρέπει να ξέρει που να τα πάει. Έτσι, μέσα στον κυκεώνα των ιδεών, το σχολείο υποτάσσεται σε κάποιες αναγκαιότητες, πού επιτείνουν την κρίση του. "Οδηγεί τα παιδιά σε μια αντίληψη πως οι υλικές ανάγκες είναι βασικότερες και ότι οι άλλες (πνευματικές, ηθικές) έπονται. Κι ακόμη ότι ο προβληματισμός των νέων πρέπει να περιορίζεται στην κάλυψη αυτών και μόνο των αναγκών, χωρίς να χρειάζεται να γίνουν άρτιοι άνθρωποι, με ολόπλευρα καλλιεργημένη προσωπικότητα. Αρκεί να μπορέσουν να γίνουν "στελέχη" κάποιου μηχανισμού. Το ιδανικό της "στερεοποίησης" δημιούργησε στον τόπο μας μια ιδιότυπη αμάθεια, ένα κοινωνικό στρώμα "αγραμμάτων πτυχιούχων", πού πλαισιώνουν όλους τους τομείς της ζωής μας. Έχουμε "εγγραμμάτους", πού παγώνουν μπροστά σε μια πολυκύμαντη νοηματικά φράση, πού μένουν απαθείς σαν αγάλματα του Βούδα, όταν ακούσουν τη «Μαρίνα των Βράχων», αφού η πνευματικότητά τους είναι εφάμιλλη μ' εκείνη των βράχων.
Και το πιο οδυνηρό είναι πως το σύγχρονο σχολείο δεν καλλιεργεί ήθος. Υψηλές έννοιες γίνονται αντικείμενο χλευασμού μέσα στις σχολικές αίθουσες. Το σχολείο δεν ανεβάζει τις αξίες, τις κατεβάζει. «Τί ωφελεί ό Μαρξ, όταν πεινά η σαρξ;», λέει ένα παλαιό μαθητικό σλόγκαν. Παρά τη θρυλούμενη πολιτικοποίηση, ο δήθεν πολιτικοποιημένος και προβληματισμένος νεαρός δεν κατάλαβε πως, όταν πεινά η σαρξ, τότε ωφελεί περισσότερο ό Μαρξ. Αλλά για να καταλάβεις τον Μαρξ, πρέπει να τον διαβάσεις, κι ό σημερινός μαθητής αποφεύγει το πνευματικό, όπως τ' αγρίμι τη φωτιά. Έτσι τροφοδοτείται με συνθήματα η μηνύματα, πού δεν επιτρέπουν τη συγκρότηση μιας σωστής προσωπικότητας. Κάποτε το ελληνικό σχολείο - παρά τις αδυναμίες του- πρόσφερε ένα ήθος, καλλιεργούσε κάποια ιδανικά. Τα Ιδανικά αυτά ήταν τρόπος ζωής. Τώρα φυλακίζονται σε κάποια βιβλία κι είναι υποχρεωμένα να καούν μαζί στην καλοκαιρινή ετήσια καύση των σχολικών βιβλίων, πού έγινε έθιμο. Οι νέοι όχι απλώς δεν μαθαίνουν (ό "παπαγαλισμός" δεν είναι μάθηση) το περιεχόμενο των βιβλίων, άλλα το μισούν.
Οι περιβόητες Γενικές Εξετάσεις είναι ό σημαιοφόρος της κρίσης του σημερινού σχολείου. Αποτελούν ένα θεσμό πού, ευτελίζει την παιδευτική λειτουργία. Έχουν γίνει ό άξονας γύρω από τον όποιο στρέφεται όλη η λειτουργία του Λυκείου. Μια συνεχής αναμονή. Είναι η ώρα της αλήθειας.
Πολλά παιδιά καταρρέουν, προτού έλθει η ώρα της δοκιμασίας. Γίνονται νευρωτικά, μελαγχολικά, απομονωμένα και αγέλαστα άτομα. Όλα αυτά κάπως θυμίζουν Πολύφημο. Η παιδεία μας βλέπει τα παιδιά μ' ένα μάτι η με "μισό" μάτι και μετά τα "τρώει". Τους καλούς τους τρώει τελευταίους. Κάποιοι όμως μαθαίνουν να "τρώνε" τους άλλους.
Πριν από 37 χρόνια, μέσα στο ζόφο της δικτατορίας, οι αγανακτισμένοι μαθητές και σπουδαστές από την κατάσταση της παιδείας κι από τη γενικότερη πολιτική, πού παράνομα τους είχε επιβληθεί, είχαν προτάξει σαν κύριο σύνθημα το περίφημο: «Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία». Σήμερα, μετά από τόσα χρόνια δημοκρατίας ό αγώνας τους δικαιώθηκε, άλλα παραποιημένος: ψωμί έχουμε, ελευθερία έχουμε, παιδεία όμως δεν έχουμε. Αυτή την έχει αντικαταστήσει η παραπαιδεία με πολλές μορφές. Αλλά και το ψωμί είναι αμφίβολο, μια και το πτυχίο του Πανεπιστημίου θεωρείται σήμερα εισιτήριο για το ταμείο ανεργίας. Όσο για την ελευθερία αυτή έχει μεταβληθεί σε έννοια- κόθορνος. Ο καθένας τη φοράει με το δικό του τρόπο. Οι "καταλήψεις" προβάλλονται ως εκφράσεις κοινωνικής και πολίτικης διαμαρτυρίας, ενώ είναι εκφράσεις πνευματικής οκνηρίας. Τα μαθητικά συμβούλια έδωσαν τις δυνατότητες στα παιδιά να κάνουν τις λεγόμενες "κοπάνες" χωρίς απουσίες. Η μοναδική πρωτοβουλία πού αναλαμβάνουν είναι οι πιέσεις προς τους καθηγητές για να κάνουν εκδρομές. Το εθνικό φρόνημα το θυμούνται μόνο σε κάποιες εθνικές επετείους για να μη κάνουν μάθημα. Η για να το διακωμωδούν.
Την κρίση μέσα στο χώρο της παιδείας επέτεινε και η τρέχουσα πολιτική, πού ακόμη -τουλάχιστον στη χώρα μας-δέ συνειδητοποίησε πως ό ρόλος της πρέπει να είναι διαπαιδαγωγητικός. Το "φλερτ" των κομμάτων με τη νεολαία δέ σταμάτησε ούτε μέσα στον ιερό χώρο του σχολείου. Το σχολείο αποτέλεσε χώρο πειραματισμού, για το ποια κομματική νεολαία μπορεί να χρησιμοποιήσει καλύτερα συστήματα επηρεασμού της μάζας. Έτσι οι Μαθητικές Κοινότητες καλλιεργούν μια στείρα διαμάχη μεταξύ των μαθητών, πού θα έπρεπε να είναι συμμαθητές-συμμαχητές σ έναν αγώνα πού υπερβαίνει την κομματική αντιπαλότητα.
Άλλ' όπως λέει ό ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης, «ποτέ δεν είναι νωρίς». Ό αγώνας των νέων δικαιώνεται, όταν συνεχίζεται. Και συνεχίζεται, όταν ως αίτημα τίθεται η αναβάθμιση του εκπαιδευτικού μας συστήματος πάνω στη βάση ενός νέου ανθρωπιστικού ιδανικού, πού θα συμφιλιώνει το παιδί με τον εαυτό του, με το σχολείο και το βιβλίο, με το δάσκαλο και το περιβάλλον του, με το χθες, το σήμερα και το αύριο. Η κρίση, ακόμη, μπορεί να περιοριστεί με την εμφάνιση ενός νέου πλαισίου άξιων πού χρειάζεται ό σύγχρονος άνθρωπος, που πρέπει να ζήσει ως πολίτης του κόσμου χωρίς να χάνει την ελληνική του ιδιαιτερότητα.
του Σαράντη Ι. Καργάκου
Συγγραφέωσ-Καθηγητού
*Ομιλία, η οποία έγινε την Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2010 εις το Συνέδριο δια την Παιδεία, το οποίον διωργανώθη από τον Ιερόν Ναόν Άγιου Νικολάου Πευκακίων Αθηνών.
ΠΗΓΗ
ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ/19.2.2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου