ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ 1965

Μια Φορά Και Έναν Καιρό

ΤΑ ΙΟΥΛΙΑΝΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ 1965

Του ΝΙΚΟΥ ΑΜΜΑΝΙΤΗ

Το απογευματάκι της 15ης Ιουλίου 1965 ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου, φρέσκος και αεράτος, ξεκινάει από το σπίτι του στο Καστρί για να πάει στα ανάκτορα στην προγραμματισμένη συνάντησή του με τον βασιλέα. Ένθεν και ένθεν της διαδρομής του πρωθυπουργικού αυτοκινήτου έχει συγκεντρωθεί πλήθος κόσμου και τον επευφημεί με συνθήματα εγκάρδιας συμπαράστασης.

Λεπτομέρειες από τα διαμειφθέντα μεταξύ των δύο ανδρών στο σύντομο αντάμωμά τους δεν έγιναν γνωστές. Αν και πολλές εκδοχές των συζητήσεών τους δημοσιεύθηκαν, μόνον ο επίλογος της «ακροάσεως» πέρασε στην Ιστορία, όταν ο Παπανδρέου επισφράγισε τη διαφωνία τους λέγοντας:

«Αύριο θα σας υποβάλω την παραίτησή μου». Και ο άναξ απάντησε: «Μου αρκεί και η προφορική σας παραίτηση!».

Κατά σατανική σύμπτωση, την ώρα που αποχωρούσε ο Παπανδρέου, περνούσε έξω από τα ανάκτορα ο Γ. Αθανασιάδης-Νόβας. Είχε πέσει το μούχρωμα, είδε φώτα και μπήκε να πει «καλησπέρα». Έτσι βρέθηκε φάντης μπαστούνι μπροστά στον Κωνσταντίνο, που ανέκραξε «Να η ευκαιρία» και σαν έτοιμος από καιρό τού ανέθεσε την πρωθυπουργία, διότι το γοργόν και χάριν έχει.

Και τότε άρχισε το μεγάλο πανηγύρι… 

Καθημερινά, πρωί, μεσημέρι και βράδυ, γίνονται μαχητικές διαδηλώσεις στο κέντρο της πρωτεύουσας. Ημίγυμνοι διαδηλωτές, λόγω καύσωνα, κονταροχτυπιούνται με τους πολισμάνους της Αστυνομίας Πόλεων, που επιτίθενται στους ταραξίες κρατώντας με το ένα χέρι το πηλήκιό τους, για να μην τους φύγει στις επελάσεις, και με το άλλο το σωφρονιστικό… γκλομπ. Άλλοι αστυνομικοί επάνω σε τεθωρακισμένα αυτοκίνητα, εξοπλισμένοι με κάτι αρχέγονα όπλα, ολόιδια αρκεβούζια, ρίχνουνε δακρυγόνα κι όποιον πάρει ο Χάρος. Ένα δακρυγόνο χτυπά στο κούτελο τον Σωτήρη Πέτρουλα στη γωνία Σταδίου και Εδουάρδου Λω και τον αφήνει στον τόπο. Οι διαδηλωτές βάζουν φωτιές σε λάστιχα και σ' ό,τι καίγεται. Συγκεντρώνονται απειλητικά μπροστά σε γραφεία εφημερίδων που τόλμησαν να ψελλίσουν συμπάθεια στους Αποστάτες και βάζουν φωτιά σε φύλλα τους. Στήνονται πρόχειρα οδοφράγματα και πέτρες εκτοξεύονται στον γάμο του καραγκιόζη. Το βροντερό σύνθημα προς τον βασιλέα «Δεν σε θέλει ο λαός, πάρ' τη μάνα σου και μπρος» ακούγεται ρυθμικά στις συγκεντρώσεις. Κυκλοφορεί και ανέκδοτο πως η Φρειδερίκη μάλωσε τον Κωνσταντίνο: «Βρε βλάκα. Τον Δόβα σού είπα να κάνεις πρωθυπουργό. Όχι τον Νόβα!..», υπονοώντας τις εκλογές «βίας και νοθείας» που έγιναν το '61 με πρωθυπουργό τον στρατηγό Δόβα. Η αντιπολίτευση κατηγορεί ευθέως τους Παπανδρέου πως ενσπείρουν θύελλες στον τόπο υποδαυλίζοντας εξεγέρσεις, πως κινητοποιούν το πεζοδρόμιο, για να πάρει απάντηση από τον λαλίστατο Γέρο της Δημοκρατίας: «Το πεζοδρόμιο είναι η υπερηφάνεια και η δύναμίς μας».

Ταυτόχρονα μεταξύ των δεξιών κυκλοφορεί ο χυδαίος και κακοήθης διάλογος: «Γιατί λένε τον Παπανδρέου πατέρα της Δημοκρατίας;». Απάντηση: «Επειδή της έχει γ… τη μάνα». Εν τω μεταξύ, ούτε ο Νόβας ούτε ο Ηλίας Τσιριμώκος κατορθώνουν να πάρουν ψήφο εμπιστοσύνης, παρά το παρασκήνιο και παρά τα… χειροπιαστά επιχειρήματα με τα οποία προσπαθούν να πείσουν τους αμφιρρέποντες βουλευτές, οι οποίοι κατά την προσέλευσή τους για τη συζήτηση και την ψηφοφορία βρίζονται σκαιότατα από το συγκεντρωμένο πλήθος έξω από το Κοινοβούλιο. Στο μεταξύ, οι απλοί πολίτες παρακολουθούν με αγωνία «το καζάνι που βράζει» χωρισμένοι σε τρεις παρατάξεις: Στους «συνταγματολογούντες», που γνωματεύουν στις συζητήσεις πως σύμφωνα με το Σύνταγμα ο «βασιλεύς διορίζει και παύει τους υπουργούς». Συμφωνούν επί της αρχής του άρθρου οι… «αντικειμενικοί», αλλά η μόνη λύση που αποδέχονται είναι να κληθεί από το Παρίσι ο... Καραμανλής.

Μα και οι κεντρώοι συμφωνούν με το δικαίωμα του βασιλέως, που όφειλε να προκηρύξει αμέσως εκλογές. Τσακώνονται επειδή συμφωνούν όπως οι φίλοι του ανεκδότου που σκοτώθηκαν επειδή συμφωνούσαν. Κοκορεύτηκε ο ένας «πως η γυναίκα του είναι ανυπέρβλητη στο κρεβάτι» και ο άλλος συμφώνησε λέγοντας μονολεκτικά: «Πράγματι!..».

Εκείνη πάνω-κάτω την εποχή ο γνωστός λογοτέχνης και ιδιόμορφος αναρχικός Ρένος Αποστολίδης, επικεφαλής ομάδας χαβαλετζήδων, πηγαίνει να… καταλύσει τη Βουλή. Στον αυλόγυρο τους σταματάει ο επικεφαλής της φρουράς μοίραρχος: «Πού πάνε οι κύριοι;». Ρένος: «Να καταλάβουμε τη Βουλή». Χαμογελάει ο αξιωματικός, που βρίσκει πολύ χιούμορ στην απάντηση, και τους αφήνει να περάσουν. Μπαίνουν. Δεν υπάρχει συνεδρίαση και γίνεται το σώσε με τους υπαλλήλους. Τελικά συλλαμβάνονται από τους μη χιουμορίστες χωροφύλακες και οδηγούνται στο Τμήμα.

Με την αποστασία και την αμφισβήτηση πάντων από πάντες στο κτίριο της Βουλής επικρατούσε το «μπάστε σκύλοι αλέστε». Έμπαιναν νεολαίοι κλακαδόροι στα θεωρεία και αποδοκίμαζαν ή χειροκροτούσαν τις αγορεύσεις των βουλευτών, που στόλιζαν εαυτούς και αλλήλους με βαριές ύβρεις και με χειρότερα υπονοούμενα. Έτσι, μ' αυτά και μ' αυτά, με ασταμάτητες καθημερινές φασαρίες, πέρασε το καλοκαίρι, με το πολιτικό πρόβλημα όλο να περιπλέκεται, χωρίς να διαφαίνεται στον ορίζοντα λύση. Όλοι οι πρωταγωνιστές στύλωναν τα ποδάρια, κανένας δεν ήταν διατεθειμένος να βάλει νερό στο κρασί του. Καθώς όμως ήταν ορατή η κόπωση του κοσμάκη, εδέησε ο αρχηγός των Προοδευτικών Σπύρος Μαρκεζίνης να ρίξει στον κορβανά και τις ψήφους του κόμματός του, ώστε σε ρεφενέ με εκείνες της ΕΡΕ να προκύψει ο πολυπόθητος αριθμός 151 και να σχηματιστεί κυβέρνηση. Τρίτος εντολοδόχος στη σειρά ήταν ο Στέφανος Στεφανόπουλος, αναντάν παπαντάν στέλεχος του δεξιού Λαϊκού Κόμματος, υπουργός Εξωτερικών της κυβερνήσεως Παπάγου και θεωρητικά διάδοχός του μετά θάνατον. Όταν ο Καραμανλής διά χειρός βασιλέως Παύλου τού πήρε το φαΐ μέσα από το στόμα, αυτομόλησε, για να καταλήξει ένας εκ των συνεταίρων στην προ ετών ιδρυθείσα Ένωση Κέντρου. 

Θυελλώδης ήταν εκείνη η τρίτη και φαρμακερή ψηφοφορία που έγινε τα μεσάνυχτα της 24ης προς την 25η Σεπτεμβρίου 1965, κατά την οποία η κυβέρνηση πέτυχε τον μαγικό αριθμό 152 υπέρ, και ένας βαθύς αναστεναγμός ανακουφίσεως ακούστηκε από το Τατόι, που ο αντίλαλος τον μετέφερε ανά το πανελλήνιον.

Στις 2.30 μετά τα μεσάνυχτα έληξε η συνεδρίαση. Κέφια, γέλια και χαρές από τη μια, ζόφος και μελαγχολία από την άλλη. Οι αντεγκλήσεις συνεχίζονται στους διαδρόμους του βουλευτηρίου και καθώς οι βουλευταί αποχωρούν, ένας νεαρός με ευγενικιά φατσούλα πλησιάζει μέσα στο πατιρντί τον «αποστάτη» τέως υπουργό ναύαρχο Τούμπα και πολύ σεμνά του λέει:

«Συγχαρητήρια, κύριε ναύαρχε. Είμαι, ξέρετε, πιστός ψηφοφόρος σας». Χαμογελάει κολακευμένος ο ναύαρχος και του τείνει το χέρι για θερμή χειραψία: «Σ' ευχαριστώ, παιδί μου. Σ' ευχαριστώ πάρα πολύ». Και τότε ο νεαρός ξεσπά: «Κάθαρμα, πουλημένε, προδότη, άτιμε…» και κινείται για να χειροδικήσει. Αλλά και ο ναύαρχος που δέχεται την προσβολή ετοιμάζει τις γροθιές του. Παρεμβαίνει όμως ο Μητσοτάκης, που ακολουθούσε, και δίνει τέλος στο επεισόδιο.

Όταν έπεφτε η αυλαία στη Βουλή, η συνέχεια γραφόταν στο καφενείο «Βυζάντιον» στην Πλατεία Κολωνακίου, όπου σύχναζαν οι αντιπρόσωποι του Έθνους πίνοντας τον καφέ τους μεταμεσονυκτίως, με πρώτο και καλύτερο τον Παν. Κανελλόπουλο.

Τότε που το γκαρσόνι, ο θρυλικός Μπάμπης, εισπράττοντας τον λογαριασμό στεκόταν προσοχή και έλεγε: «Ο αντικειμενικός σκοπός επετεύχθη. Το χρήμα ενεθυλακώθη. Άλλο τίποτα δεν έχομε να πούμε. Καληνύχτα σας…».

http://www.paron.gr/v3/new.php?id=80075&colid=64&dt=2012-09-23%200:0:0

ΑΠΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ  

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

Μια Φορά Και Έναν Καιρό

Του ΝΙΚΟΥ ΑΜΜΑΝΙΤΗ

Εδέησε και πήρε τελικά ψήφο εμπιστοσύνης η υπό τον Στέφανο Στεφανόπουλο κυβέρνηση, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως η περιπέτεια με την Αποστασία τερματίστηκε. Ίσως προς στιγμήν η ηρεμία στην κοινωνία να αποκαταστάθηκε, όμως οι πολιτικές διεργασίες συνεχίστηκαν, όχι όπως πριν στο πεζοδρόμιο, αλλά τώρα «κάτω από το χαλί».

Πρώτο ρόλο στη διατήρηση του διχαστικού κλίματος είχαν οι πολλές εφημερίδες που κυκλοφορούσαν εκείνη την εποχή, οι οποίες «έριχναν λάδι στη φωτιά» με τα κύρια άρθρα τους, τα σχόλια και τις παραμορφωτικές αναλύσεις διαφόρων χωρίς ιδιαίτερη σημασία γεγονότων, τα οποία μεγέθυναν ή ελαχιστοποιούσαν κατά περίπτωση για να αλλοιώνουν την εικόνα της πολιτικής ζωής του τόπου.

Με διχοτομημένη και αλληλομισούμενη την άλλοτε κραταιά Ένωση Κέντρου, όπου η μια πλευρά, με λαμπερό φωτοστέφανο επί κεφαλής δημοκρατικών πρωτείων, αξίωνε αμέσως εκλογές, ενώ η άλλη, η εκ γενετής χωλή, που στηριζόταν σε δανεικές ψήφους, κι αυτές μαζεμένες φασούλι το φασούλι από ρεφενέ, ξόρκιζε τις κάλπες με τον απήγανο. Πάντως, ύστερα από δύο ολόκληρους μήνες που η Αθήνα είχε μεταβληθεί σε «φλεγόμενη βάτο», μπήκαν φαινομενικά τα πράγματα στη θέση τους. Ο μεγάλος χαμένος από τη θλιβερή περιπέτεια ήταν ο Κωνσταντίνος, που απώλεσε μεμιάς τη συμπάθεια μεγάλου μέρους του λαού, συμπάθεια που του είχε χαρίσει το νεαρό της ηλικίας του και ο πρόσφατος γάμος του με την Άννα Μαρία. Θέλοντας να ξανακερδίσει το χαμένο έδαφος, άρχισε τις περιοδείες ανά την Ελλάδα, πιστεύοντας πως η επαφή με την επαρχία θα αποκαθιστούσε την ισχύ του, που στηριζόταν κατά το οικόσημο στους δύο ροπαλοφόρους και στην «Αγάπη του Λαού». Οι εφημερίδες, κυρίως οι απογευματινές, που ανέκαθεν ήσαν ολίγον περιοδικά ποικίλης ύλης, εκστασιάζονταν από τις θερμές λαϊκές εκδηλώσεις με τις οποίες τον καλωσόριζαν. Μία από αυτές –αν θυμάμαι καλά, η «Μεσημβρινή»– περιγράφοντας με λυρισμό την υποδοχή του σε κωμόπολη της Βοιωτίας, έγραψε πρωτοσέλιδα: «Μια πομπή από εκατό γαϊδούρια, με επικεφαλής το βασιλικό ζεύγος, εισήλθε εις την πόλιν…». Από την άλλη, σε κάθε ευκαιρία, πυρά δεχόταν η κυβέρνηση Στεφανόπουλου, η οποία, χωρίς να είναι η καλύτερη ή η χειρότερη που σχηματίστηκε ποτέ, δεν κηλιδώθηκε τουλάχιστον από κάποιο οικονομικό σκάνδαλο. Έναν ολόκληρο χρόνο και κάτι μήνες παρέμεινε στην Αρχή, παραιτήθηκε δε όταν η ΕΡΕ απέσυρε την εμπιστοσύνη της, για να τη διαδεχθεί ο Παρασκευόπουλος χάρης στο μυστικό «μνημόνιο» με το οποίο τα βρήκαν οι Παπανδρέου - Κανελλόπουλος, όπως αποκάλυψε η εφημερίς «Ελευθερία», αποκάλυψη που τη χαρακτήρισαν ψευδή και έσυραν τον εκδότη της Πάνο Κόκα στα δικαστήρια. Στο διάστημα αυτό πολλές ήταν οι προβλέψεις πολιτικών για τα μελλούμενα του τόπου που διαψεύστηκαν οικτρά, όπως μια συνέντευξη του Ανδρέα Παπανδρέου στο «Βήμα» που προεξοφλούσε πως «με μαθηματικήν ακρίβειαν βαίνομεν προς εκλογάς», αποκλείοντας απολύτως «να κηρυχθεί δικτατορία». Και δογμάτιζε: «Στην Ελλάδα δεν περνάει ο φασισμός και η δικτατορία»… Άποψη για την οποία εξέφρασε ζωηρές αντιρρήσεις ο συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 21ης Απριλίου 1967...

Κατά τα λοιπά, πολλά και διάφορα συνέβησαν κατά τη διάρκεια του βίου της κυβέρνησης των Αποστατών, που διαβάζοντάς τα στις τότε εφημερίδες έχεις την εντύπωση πως πρόκειται για ειδήσεις σημερινές. Σταχυολογούμε μερικά, όπως, π.χ., το κλείσιμο των φαρμακείων με το οποίο απειλούσαν οι φαρμακοποιοί την κυβέρνηση αν υλοποιούσε την απόφασή της να χορηγήσει άδειες φαρμακείων «εις ομογενείς μη επιστήμονας φαρμακοποιούς», καταγόμενους εξ Αιγύπτου και Τουρκίας, θύματα διωγμών και απελάσεων. Καραβάνια ολόκληρα με ιδιότυπους πρόσφυγες Κωνσταντινουπολίτες και Αιγυπτιώτες κατέφθαναν μετά τον ξεριζωμό τους στην Ελλάδα, που όφειλε να δείξει με κάθε τρόπο τη στοργή της. Ένα άλλο θέμα που απασχολούσε την κοινή γνώμη ήταν η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, με την οποία είχε αποφασίσει να καταπιαστεί η κυβέρνηση, όπως όλες διαχρονικά οι κυβερνήσεις, προκαλώντας σεισμούς και αναταράξεις στα εκπαιδευτικά επίπεδα. Η πρωτοτυπία του εγχειρήματος έγκειτο στο ότι αποφάσισαν να εντάξουν σε ένα και μόνο νομοσχέδιο τη μεταρρύθμιση, το ακαδημαϊκό απολυτήριο και τα της ανωτάτης εκπαιδεύσεως, ώστε να πάρουν όλοι... Παρά τις όποιες μεμψιμοιρίες, το νομοσχέδιο ψηφίστηκε. Την ίδια ημέρα, σε άλλη στήλη της ίδιας εφημερίδας, δημοσιεύονταν διαβεβαιώσεις των υπουργών Παιδείας, Αλλαμανή, και Συντονισμού, Κ. Μητσοτάκη, ότι το νομοσχέδιο «δεν πρόκειται να αποσυρθεί», ενώ με μικρότερα στοιχεία ακολουθούσαν δηλώσεις πρυτάνεων που το θεωρούσαν «Απαράδεκτο»! Πλήξις και ανία…

Εκεί που ούτε ανία ούτε πλήξη χωρούσε ήταν στη μεγάλη απεργία των δημοσίων υπαλλήλων, όπου συμμετείχαν πάνω από 200.000 υπάλληλοι, κρατώντας κλειστά τα δημόσια καταστήματα αντάμα με τα δημοτικά. Επρόκειτο για μια προειδοποιητική απεργία, με την οποία επεδίωκαν να καθιερωθεί το «ενιαίο μισθολόγιο» και να μην υπονομευτεί η «35ετία», που μόλις είχε θεσπιστεί από την Ένωση Κέντρου, όπως και το «επίδομα αδείας», με το οποίο γίνονταν δεκατέσσερις οι μισθοί των εργαζομένων. Με χαρές και πανηγύρια υποδέχθηκαν οι υπάλληλοι αυτό το ανέλπιστο δώρο, που η μοίρα θέλησε να το αρπάξει η «τρόικα» από την τσέπη μας και να το εξαφανίσει ύστερα από μισό σχεδόν αιώνα... 

Το προσωπικό των λεωφορείων δεν απήργησε διότι τα αιτήματά του παραπέμφθηκαν σε διαιτησία κι έτσι οι Αθηναίοι δεν ταλαιπωρήθηκαν στον καυτερό ήλιο.

Τα χρόνια εκείνα όταν απεργούσαν τα λεωφορεία δεν ίσχυε το δόγμα: «Ας κόψουνε οι επιβάτες τον λαιμό τους», αλλά η Πολιτεία φρόντιζε για τη μεταφορά τους με στρατιωτικά καμιόνια Τζέιμς και Ρέο που δρομολογούσε σε βασικές γραμμές. Οι απεργίες αυτές ήταν βούτυρο στο ψωμί, ή μάλλον στην κουραμάνα των φαντάρων, αφού στη θέση της κοπιαστικής «σπαρίλας» ή των κοπιαστικότερων ασκήσεων τους έστελναν να βοηθούν τους σοφεραίους στα στρατιωτικά φορτηγά που αναβαθμίζονταν σε λεωφορεία. Χτυπούσαν, δηλαδή, με τις γροθιές τους τη λαμαρίνα του αυτοκινήτου, σήμα για να κάνει στάση ή να ξεκινήσει ο οδηγός. Και, επιπλέον, υποβοηθούσαν, διά ωθήσεως εκ των όπισθεν, καλλίπυγους νεαρές επιβάτιδες να σκαρφαλώνουν στην καρότσα από τη στενή ξύλινη σκαλίτσα. Ακόμη, επειδή εθεωρείτο ζωτικής ανάγκης η κυκλοφορία του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου, στη βασική εκπαίδευση των νεοσύλλεκτων ναυτών περιλαμβανόταν η εκμάθηση οδηγήσεως… τρένων. Είναι αστείο ίσως, αλλά πολλοί ναύτες μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής τους θητείας σταδιοδρόμησαν ως οδηγοί των ηλεκτρικών συρμών των ΕΗΣ, καθώς ευχαρίστως η εταιρεία τούς προσελάμβανε τζάμπα εκπαιδευμένους. Στο γενικότερο απεργιακό κλίμα που επικρατούσε τα τελευταία χρόνια, εξεδήλωσαν και οι καταστηματάρχες την απόφασή τους να κλείσουν τα μαγαζιά τους την προσεχή Τετάρτη, με μια σειρά αιτημάτων που συνοψίζονταν στην προστασία του εμπορίου, και ειδικότερα της επαγγελματικής στέγης. Ταυτόχρονα, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών εδήλωσε το επί… αιώνες χιλιοειπωμένο: «Ουδείς επείσθη ότι οι νέες φορολογίες είναι απαραίτητες».

Οκτώ μήνες τραβιόντουσαν οι επαγγελματίες με τους νέους φόρους χωρίς να βρεθεί ένας χριστιανός να τους διαβεβαιώσει -καλή ώρα- πως σύντομα θα τους επαναδιαπραγματευόταν για να αναπνεύσουν.

http://www.paron.gr/v3/new.php?id=80273&colid=64&dt=2012-09-30%200:0:0 Διαβάστε επίσης  την παρακάτω ανάρτησή μας :Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ ΤΟΥ ΄65 (ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ) http://boraeinai.blogspot.gr/2012/09/65.html