ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ "ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΣ ΤΣΙΡΚΟ"

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΣ ΤΣΙΡΚΟ...

Η παράσταση...

Μέρες που είναι οι σημερινές με κάνουν και θέλω να πω λίγα λόγια  για "Το Μεγάλο μας τσίρκο" που παίχτηκε στο θέατρο Αθήναιον μεσούσης της δικτατορίας.

Εκείνο τον καιρό το θέατρο της Πατησίων, είναι χώρος μυσταγωγίας .

Το καλοκαίρι του 73 κάθε βράδυ το θέατρο είναι γεμάτο από κόσμο που έτρεχε να διαδηλώσει, να κλάψει, να γελάσει να διεκτραγωδήσει την πικρή του ζωή .

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και ο Στ. Ξαρχάκος έγραψαν τα κείμενα και τη μουσική του Μεγάλου μας Τσίρκου. Η Τζένη Καρέζη, ο Κώστας Καζάκος, ο Ν. Ξυλούρης ήταν τα δρώντα πρόσωπα της σατυρικής τραγωδίας.

Η ιστορία του τόπου, όπως δεν ξαναγράφτηκε και δεν τραγουδήθηκε πολύ περισσότερο από τους ιστορικούς ζωντανή μπροστά στο κοινό της Αθήνας, μεσούσης της δικτατορίας.

Η ιστορική διαδρομή της Ελλάδος στα νεότερα χρόνια...κλεισμένη σε μια παράσταση.

Αλήθειες μέσα σε ένα κράτος που αστυνομεύει και κλείνει τα πάντα σε φυλακές και εξορίες

Οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές μαζί με τον συγγραφέα στην αρχή της παράστασης λένε αφού καλωσορίζουν τον κόσμο

Κ ΚΑΖΑΚΟΣ : "-Μια τελευταία διευκρίνηση κυρίες και κύριοι. Είπαμε ότι το έργο μας  είναι κωμωδία άλλα δεν είναι γιατί το λέμε εμείς ή γιατί έτσι γράφτηκε. Είναι για έναν άλλο πολύ πιο σοβαρό και πολύ πιο έγκυρο λόγο Το δηλώσαμε ως κωμωδία. Το υποβάλαμε στην επιτροπή έλεγχου ως κωμωδία και ενεκρίθη ως κωμωδία με τον αριθμό εκατοενενηκονταπεντε απόφασης. Πέρα από αυτό δεν θέλω να πω ότι βάση του νόμου τάδε είστε υποχρεωμένοι να γελάσετε. Κάθε άλλο ! Εγώ απλώς επισημαίνω το γεγονός ότι οποιαδήποτε ομοιότης της κωμωδίας μας με δράμα είναι εντελώς συμπτωματική.."

Μέσα στο θέατρο εκτός από τον κόσμο που διψά να ακούσει και να ξεφύγει από την νύχτα της δικτατορίας είναι και πολλοί μυστικοί αστυνομικοί οι οποίοι σταμπάρουν κόσμο...

Μετά το τέλος της παράστασης γίνονται συλλήψεις...

Η ίδια η Τζένη  Καρέζη φυλακίζεται...

Η παράσταση κλείνει με τούτα τα λόγια..από την Τζ Καρέζη και στη συνέχεια από τον Κώστα Καζάκο

 ΤΖ ΚΑΡΕΖΗ: -Κυρίες και κύριοι σε δυο λεπτά το έργο μας τελειώνει Όμως δεν θα σας αφήσουμε να φύγετε πικραμένοι Και όχι γιατί σας κάνουμε χάρη. Αλλά και γιατί έτσι γίνεται πάντα και στη ζωή Πα να πει στον τόπο μας οι ρίζες μας είναι βαθιές, το χώμα δικό μας. Κόβω, κόβεις, κόβει, κόβουμε, κόβετε, κόβουν τα καλαρια μας τον κορμό μας. Μα το χώμα ξαναφουσκώνει! Μια πράσινη φωνούλα ξαναβγαίνει και φωνάζει Εδώ είμαι!

Κ. ΚΑΖΑΚΟΣ : - Καταπιαστήκαμε με κάτι δύσκολο. Καλέσαμε την τρέλα για βοηθό μας αλλιώς δεν τα βγάζαμε πέρα. Τρέμαμε με αυτό που αγγίζαμε και τρέμουμε ακόμα!

Όμως αυτό που θέλαμε είναι να 'ρθειτε στην παράσταση μας και να μην φύγετε αδιάφοροι να βρείτε ψεγάδια να μας κρίνετε αλά να μην φύγετε αδιάφοροι Κι αν σας κακοκαρδίσαμε ή αν σας κάναμε να γελάσετε με πράματα που δεν έπρεπε είναι γιατί διαλέξαμε τον φαρδύ τον δρόμο εκεί που η ζωή είναι χύμα. Το αστείο, η βλασθημιά, τα οσία και τα ιερά, ο άγιος και ο θεομπαίχτης

ΤΖ ΚΑΡΕΖΗ : - Ο δράκος είναι εκεί ! Και θα ναι και αύριο και μεθαύριο,  με το στόμα ανοιχτό. Ξερογλείφετε τον βλέπετε; Είδες πως σκότωσαν την παρέα του Καραγκιόζη και περιμένει να τους φάει. Όμως δεν θα τους φάει και ούτε τους σκότωσαν. Αν δεν με πιστεύετε βάλτε το αυτί σας στο χώμα και ακούστε. Η γη μας κτυπάει με ογδόντα σφυγμούς ωραίους σαν από παλιό τύμπανο. Κάτι γίνεται ..!κάτι γίνεται ...!!!....

Και τότε η παράσταση κλείνει με την είσοδο του Ν Ξυλούρη και  το τραγούδι Λαέ μην σφίξεις άλλο το ζωνάρι.

Το ριζικό μου ακόμα τι μου γράφει
το μελετάνε τρεις μηχανορράφοι.
Θα μας το πουν γραφιάδες και παπάδες
με τούμπανα, παράτες και γιορτάδες.
Το σύνταγμα βαστούν χωροφυλάκοι
και στο παλάτι μέσα οι παλατιανοί
προσμένουν κάτι νέο να φανεί.
Στολίστηκαν οι ξένοι τραπεζίτες,
ξυρίστηκαν οι Έλληνες μεσίτες.
Εφτά ο τόκος πέντε το φτιασίδι,
σαράντα με το λάδι και το ξύδι
κι αυτός που πίστευε και καρτερούσε,
βουβός φαρμακωμένος στέκει και θωρεί
τη λευτεριά που βγαίνει στο σφυρί.

Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
μην έχεις πια την πείνα για καμάρι.
Οι αγώνες πούχεις κάνει δεν φελάνε
το αίμα το χυμένο αν δεν ξοφλάνε.
Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή,
του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί.

 

Αναρωτιέμαι αν ποτέ ξανά θα βγει τέτοια παράσταση .. Αν ποτέ θα ξαναπαιχτεί η ίδια η παράσταση στα τωρινά χρόνια...

Θα τολμήσει κανείς άραγε  ή έχουμε εμπεδώσει πια τόσο την ιστορία μας; Ή μήπως τώρα είναι ακόμα πιο δύσκολα να πούμε αλήθειες γι αυτήν;

Μήπως ο δράκος είναι ακόμα εκεί έξω με το προσωπείο της δημοκρατίας και επιτίθεται με επίσημα τα βιβλία της ιστορίας στο δημοτικό και στο γυμνάσιο;

Μήπως ο δράκος πήρε απόφαση να κρύψει την ιστορία μας από τα μάτια της επόμενης γενιάς;

Μήπως τώρα το Μεγάλο μας τσίρκο είναι πιο επίκαιρο από ποτέ;

Κλείνω με ένα μικρό βιντεάκι.  60 δευτερόλεπτα κρατάει, απόσπασμα από το Μεγάλο μας τσίρκο με τα λόγια του Κολοκοτρώνη που στη παράσταση τον ενσάρκωνε ο Δημήτρης Παπαγιανόπουλος...

Είναι προτροπή που πρέπει να ακούσουμε...

Ακούστε την!

Η σύλληψή της συγκλόνισε το πανελλήνιο. 

Μετά τον χωρισμό της με τον Ζάχο Χατζηφωτίου, η Τζένη Καρέζη, εγκατέλειψε την κοσμική ζωή.

Στο πλευρό του Κώστα Καζάκου, με τον οποίο παντρεύτηκε το 1968, ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τη σκληρή πολιτική πραγματικότητα.

Η άνοδος των συνταγματαρχών στην εξουσία τη συγκλόνισε.

Τον Ιούνιο το 1973, Καζάκος και Καρέζη, ανέβασαν την παράσταση το «Μεγάλο μας Τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, στην οποία συμμετείχε και ο Νίκος Ξυλούρης.

Ήταν ένα έργο με έντονο πολιτικό περιεχόμενο, που, αν και πέρασε από τη λογοκρισία, κατάφερε να γίνει σύμβολο κατά της χούντας.

Εκατοντάδες θεατές παρακολουθούσαν καθημερινά την παράσταση, κάτω από το άγρυπνο βλέμμα των αστυνομικών.

Οι τελευταίοι δεν βρίσκονταν εκεί για να απολαύσουν το έργο, αλλά ως απεσταλμένοι του καθεστώτος.

Σημείωναν τα κομμάτια της παράστασης στα οποία χειροκροτούσε περισσότερο ο κόσμος, για να επιβεβαιώσουν ότι το έργο είχε μηνύματα εναντίον του καθεστώτος.

Την ημέρα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, Καρέζη, Καζάκος και Ξυλούρης ήταν στο πλευρό των φοιτητών.

Άλλωστε το θέατρο στο οποίο παιζόταν η παράσταση, ήταν ακριβώς απέναντι από το Πολυτεχνείο.

Τρεις μέρες μετά, τον αγώνα των ηθοποιών διέκοψε η αιφνίδια σύλληψη της Καρέζη...

Η συγκλονιστική μαρτυρία του Κώστα Καζάκου

«Το κουδούνι χτύπησε. "Ασφάλεια" μας λένε» αναφέρει ο Κώστας Καζάκος καθώς διηγείται τη σύλληψή τους.

«Μας κατέβασαν κάτω. Κρατιόμασταν από το χέρι. Ερχεται ο επικεφαλής, ήταν ο ταγματάρχης Μπάκας, και μας δίνει μία, μας χωρίζει τα χέρια, πετάνε την Τζένη μέσα σε ένα αυτοκίνητο και εξαφανίζονται. Εμεινα στο πεζοδρόμιο. Δεν έχω αισθανθεί ποτέ έτσι στη ζωή μου.

Πήραν τη γυναίκα μου και έμεινα στο πεζοδρόμιο σαν ηλίθιος να κοιτάζω. Αρχίζω σαν τρελός να την ψάχνω. Δεν ήξερα πού την είχαν. Τελικά την ανακαλύψαμε με έναν φίλο μου γιατρό που ήταν της αμερικανικής πρεσβείας. Ετσι έμαθα από έναν αμερικανό συνταγματάρχη ότι την είχαν στο ΕΑΤ-ΕΣΑ.

Το βράδυ έπιασαν και μένα. Εναν μήνα και κάτι μείναμε μέσα. Μας άφησαν τα Χριστούγεννα. Δεν μας βασάνισαν σωματικά, αλλά φανταστείτε πως όταν άφησαν την Τζένη και γυρίσει σπίτι, η εξαδέλφη της η Νόρα, με την οποία είχαν μεγαλώσει μαζί, δεν τη γνώρισε. Βάλε με το μυαλό σου εικόνα».

Η Καρέζη και ο Καζάκος, βγαίνοντας από τη φυλακή, είναι αμετανόητοι και περισσότερο πεισμωμένοι να συνεχίσουν το έργο. Οταν η αυλαία πέφτει στην πρώτη παράσταση μετά τη σύλληψη, οι θεατές ραίνουν τους ηθοποιούς με κόκκινα γαρίφαλα υπό την παρουσία δεκάδων όρθιων αστυνομικών και ασφαλιτών. «Ναι, μπορώ να ξανακάνω φυλακή. Αν χρειαστεί, μπορώ να ξαναπάω» ψιθυρίζει η Καρέζη.

Αυτός είναι ο δίσκος που έχει όλα τα τραγούδια (και ουσιαστικά όλη την παράσταση) του μεγάλου μας τσίρκου, ολόκληρο χωρίς διακοπές. Γιατί χρειαζόμαστε Ψωμί- Παιδεία- Ελευθερία  και προ πάντων να ζήσουμε σαν περήφανοι ΕΛΛΗΝΕΣ...

http://spiti.pblogs.gr/2008/11/to-megalo-mas-tsirko-h-parastash.html

 mixanitouxronou

http://www.briefingnews.gr/zoh-kai-styl/item/98555 

http://argiros.net/?p=3550