Καρκίνος : Πλησιάζει η ημέρα που θα νικηθεί;

Σάββατο 10 Νοεμβρίου 2018

Καρκίνος : Πλησιάζει η ημέρα που θα νικηθεί;

Καρκίνος : Πλησιάζει η ημέρα που θα νικηθεί;

Αυτό είναι ένα εύλογο ερώτημα καθώς διαβάζουμε στον τύπο και στο διαδίκτυο για νέες θεραπείες, για νέα φάρμακα και για πετυχημένες μελέτες που θα οδηγήσουν την ανθρωπότητα να απαλλαγεί απ την μάστιγα του καρκίνου

Έρχονται ιοί που επιτίθενται στο καρκίνο

Η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, FDA, ενέκρινε - για πρώτη φορά στο δυτικό κόσμο - έναν γενετικά τροποποιημένο ιό που φέρεται να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τον καρκίνο, καθώς στην ουσία προσκαλεί το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί στους όγκους.

Πρόκειται για την «ογκολυτική» θεραπεία T-VEC, την οποία ανέπτυξε η μεγάλη αμερικανική εταιρεία Amgen και βασίζεται στον ιό του απλού έρπητα.

Η θεραπεία έχει δώσει μέχρι στιγμής ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα, θα μπορούσε όμως να αποδειχθεί αποτελεσματική και σε άλλους συμπαγείς καρκίνους.

Το T-VEC πιθανότατα θα εγκριθεί και στην Ευρώπη, όπως πρότεινε στις 23 Οκτωβρίου (τέσσερις ημέρες πριν από το πράσινο φως της FDA) η αρμόδια συμβουλευτική επιτροπή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Φαρμάκων (EMA).

Δεκάδες ακόμα κλινικές μελέτες διαφορετικών ογκολυτικών ιών βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη. «Η εποχή των ογκολυτικών ιών πιθανότατα έχει αρχίσει. Πιστεύω ότι έχουμε πολλά να δούμε τα επόμενα χρόνια» σχολίασε στο δικτυακό τόπο του Nature ο Στίβεν Ράσελ, ογκολόγος της διάσημης Mayo Clinic στη Μινεσότα.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η «ιδέα» της χρήσης ιών εναντίον του καρκίνου έχει τις «ρίζες» της σε φαινόμενο που είχε αναφερθεί ήδη από τον 19ο αιώνα, οπότε και γιατροί παρατήρησαν ότι ορισμένοι καρκινοπαθείς εμφάνιζαν θεαματική βελτίωση έπειτα από κάποια τυχαία ίωση.

Ο βασικός λόγος είναι ότι ο καρκίνος μπορεί να καταστέλλει την επίθεση του οργανισμού εναντίον ιώσεων, με αποτέλεσμα οι ιοί να πολλαπλασιάζονται ταχύτερα στα καρκινικά κύτταρα, ακόμα και να αφήνουν άθικτους τους υγιείς ιστούς.

Η ανακάλυψη ενέπνευσε μια σειρά πειραμάτων τη δεκαετία του 1950 και 1960, όμως σε αρκετές περιπτώσεις οι ιοί σκότωναν τον ασθενή αντί τον καρκίνο.

Η ιδέα επανήλθε τα τελευταία χρόνια χάρη στις σύγχρονες τεχνικές γενετικής τροποποίησης. Ο ιός του T-VEC, σχεδιασμένος να χορηγείται με ένεση απευθείας στους όγκους, έχει τροποποιηθεί ώστε να χάσει σχεδόν τελείως την ικανότητα να μολύνει φυσιολογικά κύτταρα. Παράλληλα έχει αποκτήσει ένα γονίδιο που προκαλεί αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος και οδηγεί έτσι στην καταστροφή των καρκινικών κυττάρων.

Τον Μάιο, η Amgen δημοσίευσε τα αποτελέσματα μεγάλης κλινικής μελέτης στην οποία το T-VEC οδήγησε σε συρρίκνωση των όγκων και παρέτεινε τη ζωή ασθενών με προχωρημένο μελάνωμα κατά 4,4 μήνες.

Τα αποτελέσματα κρίθηκαν ενθαρρυντικά, και η Amgen σκοπεύει τώρα να δοκιμάσει το T-VEC σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία τόσο στο μελάνωμα όσο και σε άλλες μορφές καρκίνου.

Σημειώνεται ότι μια παρόμοια θεραπεία, η οποία βασίζεται σε τροποποιημένο αδενοϊό, έχει ήδη εγκριθεί από το 2003 στην Κίνα, αν και δεν έχουν παρουσιαστεί δεδομένα για τα οφέλη της μέχρι στιγμής.

Ένα πειραματικό τεστ αίματος ανιχνεύει το DNA από οκτώ διαφορετικά είδη καρκίνου

Ευρωπαίοι επιστήμονες - μεταξύ των οποίων ένας Έλληνας ερευνητής της διασποράς- ανέπτυξαν ένα απλό τεστ αίματος που μπορεί να διαγνώσει οκτώ διαφορετικές μορφές καρκίνου, ανιχνεύοντας πολλαπλά μικρά τμήματα του DNA των καρκινικών όγκων που κυκλοφορούν στον οργανισμό.

Μέχρι σήμερα οι περισσότερες διαγνωστικές μέθοδοι περιορίζονται στο να εντοπίζουν τον καρκίνο σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος, για παράδειγμα στον μαστό, στον προστάτη ή στο έντερο. Οι μαγνητικές και αξονικές τομογραφίες είναι σε θέση να εντοπίσουν όγκους σε πολλαπλά σημεία, αλλά μόνο εφόσον αυτοί έχουν μεγαλώσει αρκετά.

Το ζητούμενο είναι συνεπώς να αναπτυχθούν τεστ αίματος που να ανιχνεύουν πολλαπλούς καρκίνους, όταν ακόμη αυτοί βρίσκονται στο αρχικό -και πιο θεραπεύσιμο- στάδιο. Μια μέθοδος είναι η γενετική ανάλυση του αίματος, μήπως ανιχνευθεί καρκινικό DNA, όμως είναι σαν να ψάχνει κανείς «βελόνα στα άχυρα» λόγω του μεγάλου όγκου του μη καρκινικού DNA που επίσης κυκλοφορεί στο αίμα.

Το νέο τεστ δεν απαιτεί χρονοβόρα γενετική αλληλούχιση του αίματος και είναι πιο ακριβές. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Φλοράν Μουλιέρ του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό "Science Translational Medicine", σύμφωνα με το "New Scientist", ανακάλυψαν ότι τα μικροσκοπικά τμήματα του γενετικού υλικού που αποσπώνται από τους καρκινικούς όγκους, έχουν συχνά διαφορετικά μεγέθη από τα τμήματα του μη καρκινικού DNA μέσα στο αίμα.

Όπως έδειξαν οι δοκιμές, το νέο τεστ -που διακρίνει τα διαφορετικά μεγέθη του καρκινικού DNA- μπόρεσε να ανιχνεύσει το 94% των περιστατικών καρκίνου μαστού, εντέρου, ωοθηκών, δέρματος και χολής σε 68 ασθενείς (με μόνο 2,5% ψευδώς θετικά αποτελέσματα). Ανίχνευσε επίσης το 65% των περιπτώσεων καρκίνου παγκρέατος, νεφρών και εγκεφάλου σε άλλους 57 ασθενείς.

Συγκριτικά, το υπάρχουν τεστ αίματος CancerSEEK, που ανιχνεύει γενετικούς και πρωτεϊνικούς δείκτες του όγκου στο αίμα, «πιάνει» κατά μέσο όρο το 70% των κοινών καρκίνων.

Θεωρητικά, σύμφωνα με τους ερευνητές, το νέο τεστ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση όλων των ειδών καρκίνου, ενώ είναι απλό στη χρήση του. Θα ακολουθήσουν νέες κλινικές δοκιμές του, ώστε κάποια στιγμή να γίνει διαθέσιμο στο κοινό.

Στην ανάπτυξη του τεστ συμμετείχε και ο ελληνικής καταγωγής Ιωάννης Γούναρης του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1999), ο οποίος έχει ειδικευθεί στην ογκολογία και στη βιολογία του καρκίνου.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ