Πώς φθάσαμε στη σημερινή κρίση

Πώς φθάσαμε στη σημερινή κρίση

του Γιάννη Μαρίνου

Θα ανατρέξω στην εμπειρία από την ευρωβουλευτική μου παρένθεση στη δημοσιογραφία για να συμβάλω στην κατανόηση όσων διαδραματίζονται για τη δανειακή βοήθεια της τρόικας (ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝΤ) προς τη χώρα μας. 

Το πρόβλημα ξεκίνησε από την εγκατάλειψη του ονείρου για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Το ξήλωμα επακολούθησε με την παραβίαση της Συνθήκης του Μάαστριχτ το 2002 από τη Γερμανία και τη Γαλλία. Οι δύο υπερδυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης παρουσίασαν τότε ελλείμματα υψηλότερα από το όριο του 3% σε σχέση με το ΑΕΠ που υπαγορεύει η Συνθήκη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως όφειλε, ζήτησε από το ανώτατο θεσμικό όργανο, το Συμβούλιο των Πρωθυπουργών των χωρών-μελών, να ανακαλέσει στην τάξη τις δύο χώρες. Το Συμβούλιο όμως αγνόησε το αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έτσι προσέφυγε στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ζητώντας του να διαπιστώσει την παράβαση και να  επιβάλει τις προβλεπόμενες στο Σύμφωνο αυστηρές κυρώσεις. Και τότε για πρώτη φορά διαπιστώθηκε στην πράξη ο παραφρασμένος οργουελικός αφορισμός, ότι όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι ίσα αλλά κάποια είναι πιο ίσα. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν τόλμησε να καταδικάσει τη Γερμανία και τη Γαλλία, όπως είχε υποχρέωση, καθ' ότι ευρωπαϊκές υπερδυνάμεις, και τις άφησε ατιμώρητες, ενώ σε περιπτώσεις μικρότερων χωρών εφαρμόστηκαν τα προβλεπόμενα στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Το ρήγμα όμως είχε δημιουργηθεί και έτσι η παραβίαση αυτή έγινε συνήθης πρακτική από όσα μέλη έρρεπαν προς την παραβατικότητα όπως η χώρα μας. Τα ελλείμματά τους ξεπερνούσαν ανεμπόδιστα το όριο 3%, ενώ το δημόσιο χρέος τους ολοένα απομακρυνόταν ανοδικά από το όριο του 60% επί του ΑΕΠ. Ετσι έγιναν ανεκτά τα υψηλά ελλείμματα της Ελλάδας και ο υπερδανεισμός της, που συνεπάγονταν την ασυγκράτητη διόγκωση του δημόσιου χρέους της, ώσπου οδηγηθήκαμε στην αδυναμία νέου δανεισμού και στην άτυπη χρεοκοπία. Αναπόφευκτη συνέχεια, η προσφυγή μας στην τρόικα, που ανέλαβε αυτή τη συνέχιση του γενναίου δανεισμού της χώρας μας, αλλά με σκληρούς όρους ώστε να διασφαλισθεί η εξόφληση παλαιών και νέων χρεών.

Η καθυστερημένη εκδήλωση κοινοτικής αλληλεγγύης αλλά με αυστηρούς όρους επιβεβαίωσε την αντικοινοτική ηγεμονία της Γερμανίας, έναντι της οποίας δείχνει ευάλωτη ακόμη και η Γαλλία. Ο περιβόητος γαλλογερμανικός άξονας πνέει τα λοίσθια και το ευρωπαϊκό οικοδόμημα τρίζει.

Στην ευρωπαϊκή δοκιμασία σημαντικός παράγων αναδείχθηκε η ατελής εφαρμογή της Συνθήκης του Μάαστριχτ και ως προς το πρώτο σκέλος της. Αυτό βασίζεται καταστατικά στη νομισματική σταθερότητα με κέρβερο στην προστασία της την υπό γερμανική ασφυκτική επιρροή Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Θυμάμαι πόσο οργισμένα αντιδρούσε ο πρώτος πρόεδρος της ΕΚΤ, ο Ολλανδός Βιμ Ντούιζεμπεργκ, οσάκις κάποιοι του υπενθυμίζαμε τη δέσμευση της ΕΕ για παράλληλη προσπάθεια για ανάπτυξη την οποία παρεμποδίζει η στυγνή εφαρμογή της νομισματικής σταθερότητας, που έγινε ακόμη πιο άκαμπτη μετά τη δημιουργία της ευρωζώνης.

Μάταια ζητούσε ενίσχυση της ανάπτυξης ο τότε συνάδελφος Γ. Κατηφόρης, ως μέλος της Οικονομικής και Νομισματικής Επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου, στην οποία συμμετείχαμε και οι δύο. Εγώ είχα τότε δώσει έμφαση στην ανάγκη ελέγχου των ανατιμήσεων που έφερε η υιοθέτηση του ευρώ. Σε κάθε ευκαιρία αναφερόμουν στην εκτός ελέγχου άνοδο των τιμών στην οποία απεδύθησαν οι ανά την ελληνική επικράτεια μικρομεσαίοι και μεγάλοι κερδοσκόποι. Ο μακαρίτης πια Ντούιζεμπεργκ οργισμένος με κατηγορούσε ως υπερβάλλοντα  «λόγω δημοσιογραφικής συνηθείας». Οταν τελικά επιβεβαιώθηκα, ήταν πια αργά καθώς είχε πληγεί ανεπανόρθωτα η ανταγωνιστικότητα της εθισμένης στον προστατευτισμό κρατικοδίαιτης παραγωγικής μηχανής της χώρας μας. Η κατάρρευση της αφεθείσας στον υπερδανεισμό ελληνικής οικονομίας ευθύς μόλις άρχισε να εκδηλώνεται η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση μάς έφερε στα δεινά τού σήμερα, δείχνοντας και τις τεράστιες δυσλειτουργίες και αντιφάσεις στην ΕΕ. 

http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=484427