Η Πρωτοχρονιά του 1973 μύριζε … μπαρούτι σε Γιάννινα και Άρτα

Ο Ανδρέας Παπαεμμανουήλ, προπονητής της Αναγέννησης στη χρυσή εποχή και ο προπονητής του ΠΑΣ Γκομέζ Ντε Φαρία που έφερε στα Γιάννινα τους Αργεντινούς ποδοσφαιριστές

Η Πρωτοχρονιά του 1973 μύριζε … μπαρούτι σε Γιάννινα και Άρτα

Τελικά το ντέρμπι ΠΑΣ – Αναγέννηση Άρτας έγινε με καλή συμπεριφορά του κόσμου

Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΓΥΦΤΟΠΟΥΛΟΥ

Η Πρωτοχρονιά του 1973 μύριζε … μπαρούτι σε Γιάννινα και Άρτα, καθώς μετά τα φοβερά επεισόδια που έγιναν στον αγώνα Αναγέννηση – ΠΑΣ 1-0 για το πρωτάθλημα Β’ Εθνικής, στις 12 Νοεμβρίου 1972 στο γήπεδο Άρτας, οι δύο ομάδες, με οξυμμένα ακόμα τα πνεύματα και στις δύο πόλεις, κληρώθηκαν να παίξουν αγώνα κυπέλλου την Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 1973 στο στάδιο «Ζωσιμάδες». Και μάλιστα νοκ άουτ αγώνα όπου η νικήτρια ομάδα θα προκρινόταν στους «16» του κυπέλλου. Μια διάκριση σημαντική και για τους δύο μονομάχους. Από τότε που έγινε η κλήρωση στην ΕΠΟ και βγήκε αυτό το ζευγάρι, ήταν έκδηλη η αγωνία των τοπικών αρχών για να μη γίνουν επεισόδια, καθώς το κλίμα μετά τα επεισόδια στην Άρτα μύριζε μπαρούτι. Μη τυχόν και υπάρξουν ενέργειες εκδίκησης από την πλευρά των Γιαννιωτών φιλάθλων.

Όλο αυτό το διάστημα, οι αρχές από τα Γιάννινα και την Άρτα, δούλευαν προς την κατεύθυνση να βρεθεί τρόπος να πέσουν οι τόνοι και οι δύο ιστορικοί σύλλογοι να συμφιλιωθούν. Μπορεί να ήταν δικτατορία όπου η αστυνομία είχε υπερεξουσίες να κινητοποιήσει ακόμα και το στρατό για να επιβάλει την τάξη, αλλά όταν υπάρχουν σε ένα γήπεδο 10 και 12 χιλιάδες κόσμος, είναι δύσκολο να υπάρξουν κατασταλτικά μέτρα, πόσο μάλλον μια σύγκρουση που μπορεί να είχε απρόβλεπτες συνέπειες. Έτσι ο τότε Γενικός Διοικητής Ηπείρου Πέτρος Κωτσέλης κάλεσε τις αρχές των δύο πόλεων σε κοινή σύσκεψη για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση για να μη ξεφύγει από κάθε έλεγχο.

Στις 23 Νοεμβρίου 1972 ο τότε Διοικητής Χωροφυλακής Ιωαννίνων Λαγοπάτης παρέθεσε δεξίωση για τις δύο ομάδες στη λέσχη χωροφυλακής Ιωαννίνων. Καλεσμένοι ήταν οι νομάρχες των δύο νομών, οι δήμαρχοι Άρτας και Ιωαννιτών, τα διοικητικά συμβούλια του ΠΑΣ και της Αναγέννησης, οι προπονητές των ομάδων Παπαεμμανουήλ και Φαρία, οι εκπρόσωποι των συνδέσμων φιλάθλων και οι δημοσιογράφοι από τα ΜΜΕ των δύο πόλεων. Η γραμμή που δόθηκε ήταν να γίνει προσπάθεια συμφιλίωσης. Μάλιστα εκείνη την εποχή κυκλοφόρησε και ένα τραγούδι του αξέχαστου Αλέκου Κιτσάκη, που προσπάθησε κι αυτός να βοηθήσει την κατάσταση, που ένας στίχος ανέφερε: «Αγαπηθείτε Αρτινοί μαζί με τους Γιαννιώτες και δείξτε ότι ήσαστε λεβέντες Ηπειρώτες..». Επειδή, όπως θα δούμε παρακάτω, τόσο στο ματς κυπέλλου όσο και του πρωταθλήματος στα Γιάννινα οι φίλαθλοι έδειξαν υποδειγματική συμπεριφορά δίνοντας ένα τέλος στην ανόητη βεντέτα που είχε ανοίξει, το τραγούδι αυτό δεν περάστηκε σε δίσκο. Μεταδιδόταν κατά κόρο εκείνες τις μέρες από τον τοπικό κρατικό ραδιοφωνικό σταθμό Ιωαννίνων για να εκτονωθεί η κατάσταση.

Το ματς κυπέλλου που ήταν να γίνει την Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 1973 δεν έγινε, γιατί η Αναγέννηση δήλωσε στην ΕΠΟ ότι αδυνατεί να παίξει, λόγω ομαδικής δηλητηρίασης των παικτών της! Ο ΠΑΣ αντέδρασε υποστηρίζοντας ότι εντέχνως έγινε αυτό, αναφέροντας ονόματα παικτών της Αναγέννησης που θεάθηκαν στα Γιάννινα, πηγαίνοντας στις δουλειές τους. Στο γήπεδο παρατάχτηκε ο ΠΑΣ και ο διαιτητής Παπάζογλου που έκλεισε το φύλλο αγώνος. Στις εξέδρες του σταδίου, παρά τη βροχή που έριχνε ήταν 3000 περίπου Γιαννιώτες φίλαθλοι. Η ΕΠΟ όρισε το ματς να γίνει στα Γιάννινα την επόμενη Τετάρτη 10 Ιανουαρίου 1973. Μάλιστα όρισε ρέφερι τον κορυφαίο τότε Έλληνα διαιτητή, τον Λέλο Βαμβακόπουλο. Και ασφαλώς είχαν ληφθεί δρακόντεια μέτρα ασφαλείας από την αστυνομία, όπου στα κάγκελα υπήρχαν δεκάδες αστυνομικοί για να μη τολμήσει κανείς να μπει στον αγωνιστικό χώρο. Είχαν επίσης δοθεί σαφέστατες οδηγίες και στους παίκτες να μη είναι προκλητικοί στη συμπεριφορά τους, καθώς θα είχαν και εξωγηπεδικές συνέπειες.

Το τέλος μιας ανόητης «βεντέτας»

Τη μέρα του αγώνα (Τετάρτη 10 Ιανουαρίου 1973) στο γήπεδο δεν έπεφτε καρφίτσα. Είχαν έρθει και φίλαθλοι από την Άρτα. Τότε δεν απαγορευόταν, όπως τώρα, οι μετακινήσεις των φιλάθλων. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Κώστα Κράβαρη στον «Ηπειρωτικό Αγώνα» της εποχής, στις εξέδρες ήταν περίπου 12.000 φίλαθλοι. Παστωμένοι, ο ένας πάνω στον άλλο, αφού τότε ήταν μικρότερες και οι εξέδρες. Ο ΠΑΣ σε ένα δυνατό παιχνίδι κέρδισε 2-1 την Αναγέννηση και προκρίθηκε στους «16» του κυπέλλου. Το αξιοσημείωτο δεν είναι αυτό, αλλά το γεγονός ότι οι Γιαννιώτες και Αρτινοί φίλαθλοι επέδειξαν πολλή καλή συμπεριφορά. Το ματς τελείωσε χωρίς κανένα πρόβλημα, χωρίς να ανοίξει μύτη. Αυτό ήταν ουσιαστικά το μεγάλο κέρδος. Ακολούθησε δύο μήνες μετά, στα μέσα Μαρτίου και το ματς πρωταθλήματος, όπου ο ΠΑΣ συνέτριψε με 5-0 την Αναγέννηση. Τα δύο αυτά ματς εκτόνωσαν την κατάσταση και έδωσαν τέρμα στη βεντέτα και στα επεισόδια που γινόταν. Σκηνικό που επαναλήφθηκε και την επόμενη σαιζόν 1973-1974. Τόσο στην Άρτα, όσο και στα Γιάννινα, τα δύο ματς έγιναν χωρίς φασαρίες και ήρεμα. Κάποια μεμονωμένα επεισόδια που έγιναν, δεν χάλασαν την καλή εικόνα. Οι σχέσεις σε επίπεδο σωματείων αποκαταστάθηκαν. Στη συνέχεια χώρισαν και οι δρόμοι τους. Ο ΠΑΣ ανέβηκε στην Α’ Εθνική, οπότε σταμάτησαν και τα μεταξύ τους παιχνίδια, για να υπάρχουν κόντρες και διαφορές. Ο κόσμος είχε άλλα ενδιαφέροντα. Στα Γιάννινα οι φίλαθλοι ήταν έκθαμβοι από το καταπληκτικό ποδόσφαιρο και τις επιτυχίες που είχε ο «Άγιαξ» στα μεγάλα σαλόνια. Η Αναγέννηση αφού έχασε στις αρχές της δεκαετίας του ’70 την άνοδο στην Α’ Εθνική από ένα σημείο και μετά έχασε τη δυναμική της. Ο κόσμος στην Άρτα κοίταζε την ομάδα του και όχι τον ΠΑΣ. Μάλιστα στη δεκαετία του ’70 έγιναν και πολλά φιλικά των δύο ομάδων στα Γιάννινα και στην Άρτα, τα καλοκαίρια αλλά και όταν δεν υπήρχαν αγωνιστικές υποχρεώσεις. Σήμερα όλα αυτά μοιάζουν με παραμύθι, τόσο στα Γιάννινα όσο και στην Άρτα. Η καλή συμπεριφορά του κόσμου σχολιάστηκε και από τις Αθηναϊκές εφημερίδες, που λόγω του εξαιρετικού ενδιαφέροντος που παρουσίαζε, είχαν απεσταλμένους στα Γιάννινα.

Η νίκη με 2-1 του ΠΑΣ

Ο ΠΑΣ κέρδισε 2-1 την Αναγέννηση, δύσκολα μεν αλλά δίκαια. Στο 6’ ο ΠΑΣ κέρδισε πέναλτι όταν ανατράπηκε ο Κοντογιωργάκης από τους Μπασιούκα και Μπασιούκα και Κοντογιώργο. Το πέναλτι εκτέλεσε ο «Λόκο» κάνοντας το 1-0 υπέρ του ΠΑΣ. Στο 30’ έγινε το 2-0 υπέρ του «Άγιαξ» με κεφαλιά του Γκλασμάνη. Ο Κοντογιωργάκης έκανε σέντρα, έπιασε την κεφαλιά ο Αλβαρέζ, απέκρουσε ο γκολκίπερ της Αναγέννησης Χρηστάκης, αλλά με νέα κεφαλιά ο Γκλασμάνης έστειλε τη μπάλα στα δίχτυα. Η Άρτα στο 54’ μείωσε σε 2-1 με σουτ του Μπέτη και απείλησε με ισοφάριση προς το τέλος όταν ένα καταπληκτικό σουτ του Παπαδιώτη στο «Γ» απέκρουσε ο Λίσα. Ο ΠΑΣ πήρε την πρόκριση και στη συνέχεια τον Φεβρουάριο αποκλείστηκε στο στάδιο Καραϊσκάκη από τον Ολυμπιακό.

Τι έγραφε ο Κώστας Κράβαρης

Ο αείμνηστος Κώστας Κράβαρης σχολιάζοντας το παιχνίδι στον «Ηπειρωτικό Αγώνα» σημείωνε (με τη γλώσσα της εποχής) και τα εξής: «Η νίκη του ΠΑΣ δεν ικανοποίησεν ούτε τον πιο φανατικόν οπαδόν και τούτο διότι το ποδόσφαιρο το οποίο έπαιξε εις το β’ μέρος ήτο κάτω του μετρίου με αποτέλεσμα η αρίστη εικών του α’ μέρους να εξαφανισθή. Ανεξαρτήτως όμως όλων αυτών, ημπορεί να είπη κανείς, ότι ο ΠΑΣ Γιάννινα επέτυχε του αντικειμενικού του σκοπού, ο οποίος δεν ήτο άλλος από την πρόκρισιν. Εις το πρώτον μέρος επαίχθη από την πλευράν του ΠΑΣ ποδόσφαιρον αξιώσεων, πράγμα το οποίον του έδωσεν το προβάδισμα εις το σκορ, εις σημείον ώστε να ημπορεί να υποστηρίξη τις, ότι είχεν εξασφαλίση την νίκην από το πρώτον 45λεπτον. Εις την επανάληψιν όμως η κατάστασις επαρουσιάσθη εκ διαμέτρου αντίθετος. Οι γηπεδούχοι με μίαν μεγάλην δόσιν υπεροψίας κατήλθον εις τον αγώνα, χωρίς να έχουν σχέσιν με την υπέροχη εκείνη ομάδα του α’ μέρους». Για την εμφάνιση της Αναγέννησης ο Κώστας Κράβαρης έγραφε: «Η Αναγέννησις Άρτης επραγματοποίησεν πολύ καλήν εμφάνισιν. Βεβαίως δεν ηδυνήθη να παρακολουθήση τον ρυθμόν του αντιπάλου της εις το α’ μέρος. Οπωσδήποτε όμως εις την επανάληψιν, υπήρξε καλυτέρα η αντίπαλος».

Τι δήλωσαν οι δύο προπονητές

Ο προπονητής του ΠΑΣ Γκομέζ Ντε Φαρία δήλωσε τα εξής: «Ήτο πολύ καλό το παιχνίδι. Έμεινα ικανοποιημένος μόνο εις το α’ ημίχρονον από την ομάδα μου. Εις την επανάληψιν, λόγω της κατακορύφου πτώσεως των παικτών του κέντρου, ο ΠΑΣ έδειξε τον πιο κακόν εαυτόν του». Ο προπονητής της Αναγέννησης Άρτας Ανδρέας Παπαεμαννουήλ (ο γνωστός «Κούνελος», παλιός διεθνής άσσος του Παναθηναϊκού και της ΑΕΚ) δήλωσε τα εξής: «Εις το πρώτον μέρος τα Γιάννινα ήταν ανώτερα και στην επανάληψιν η Αναγέννησις. Έχω παράπονα από τη διαιτησία, διότι έδωσεν ανύπαρκτο πέναλτι εις βάρος της ομάδος μου και παρέβλεψεν άλλο ένα εις βάρος του ΠΑΣ Γιάννινα. Έμεινα ικανοποιημένος από όλους τους παίκτας της ομάδας μου».

http://epithesi.gr/retro-istories/protokhronia-tou-1973-murize-mparouti.html