Λουδοβίκος των Ανωγείων : «Μεϊντάνι», το μπαλκόνι του Ψηλορείτη

ΜΕ ΔΥΟ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΑ ΒΛΕΜΜΑ

«Μεϊντάνι», το μπαλκόνι του Ψηλορείτη

Γράφει ο Λουδοβίκος των Ανωγείων

Στα Ανώγεια υπάρχει το «Μεϊντάνι», η πλατεία του Αϊ-Γιώργη. Μια παλιά κομψή εκκλησιά. Τοιχογραφημένη, αλλά πέραν των αγίων έχει και ήρωες του '21. Μια ωραία πρωτοβουλία του παπα-Αντρέα Κεφαλογιάννη. Έπεσαν «υπέρ πίστεως και πατρίδος» εξηγεί και αιτιολογεί την πρωτοβουλία του. Είναι ήδη κίνητρο πολλών επισκεπτών που έρχονται να δουν τους ήρωες με τα άρματα ανάμεσα στους αγίους.

Η πλατεία είναι περίφημη και μοναδική. Μικρή σαν αυλή, με πολλά δέντρα και λουλούδια. Έχει έναν μεγάλο πλάτανο στην άκρη, που κάηκε στο ολοκαύτωμα του   χωριού από τους Γερμανούς αλλά επέζησε. Καθώς και τέσσερις μουριές. Εκεί κάθονται οι βοσκοί και κουβεντιάζουν τα μυστικά τους στη γωνία του καμπαναριού. Όμως, τα κοσμήματα της πλατείας του Αϊ-Πώργη είναι τα πολύχρωμα λουλούδια, φυτεμένα από τη Μαρίκα, τη Δόξα, την Αλκιόνη, τη Βαγγελιώ, τη Μαρία, μέσα σε παλιά πιθάρια που ανασύρθηκαν από τα υπόγεια.

Βασιλικοί, πολύχρωμα τριαντάφυλλα, γεράνια, γιασεμιά, ζουμπούλια, κρίνα... Το Μεϊντάνι έχει τρία καφενεία κι ένα ζαχαροπλαστείο με το περίφημο γαλακτομπούρεκο από πρόβειο γάλα, που η ιστορία του αρχίζει από το 1950.

Στο Μεϊντάνι, σ' αυτό το μπαλκόνι του Ψηλορείτη, γίνονται οι γάμοι, τα γλέντια και οι καντάδες. Εδώ ο ξένος που θα έρθει θα κεραστεί, κι αν δεν υπάρχει κάποιος να το κάνει, θα κεράσει ο καφετζής. Είναι μια προίκα που μας άφησε ο Ξένιος Δίας από το Ιερό του Ιδαίου, όπου κι εκείνος, κατά τον μύθο, ανατράφηκε από τα φιλόξενα χέρια των βοσκών Κουρητών. Υπάρχει και μια ευχή που βρέθηκε χαραγμένη. «Ζευς ιδήθεν μεδεών». Που θα πει «ο Δίας από την Ίδα φροντίζει για εμάς». Εκεί άρεσε στον Μάνο Χατζιδάκι να κάθεται τα απογεύματα, μέχρι αργά το βράδυ, με τους χωριανούς φίλους και καλεσμένους του τα καλοκαίρια, στις εκδηλώσεις που οργάνωνε για πολλά χρόνια στα Ανώγεια με τον αείμνηστο φίλο του, δήμαρχο Γιώργη Κλάδο. Έλεγε, μάλιστα, πως ήθελε να φτιάξει ένα δωμάτιο πάνω στην ταράτσα του καφενείου για να βλέπει και να ακούει την πλατεία. Ακόμα θυμάμαι να λέει πως θα ήθελε να κάνει ένα παρεκκλήσι σε ένα κτήμα που θα αγόραζε, θα έφερνε τα λείψανα της μητέρας του και θα έκλεινε τη ζωή του εκεί με έναν τάφο.

Μετά έκανε χιούμορ. Κι έλεγε πως θα είχε στην είσοδο έναν πολισμάνο που θα επέτρεπε μόνο σε όσους είναι ερωτευμένοι να εισέρχονται.

ΑΙ-ΓΙΩΡΓΗΣ

Του αλόγου τον πεταλισμό

νύχια στο καλντερίμι,

στου φεγγαριού το ασήμι,

θυμούνται οι παλιοί

να κατεβαίνει το στενό,

να μπαίνει στο μεϊντάνι,

με κόκκινο στιβάνι

και τσόχινη στολή.

Έδενε στο καμπαναριό

το άλογο του τ' άσπρο,

 σαν έφτανε απ' το κάστρο

άναβε ένα κερί.

Άφηνε μες στο ιερό

αντίδωρο και νάμα,

γιατί το είχε τάμα

να αλλάξουν οι καιροί.

Μυρίζουνε τα γιασεμιά,

μυρίζει το λιβάνι,

καβαληκεύγει αρχοντικά,

βγαίνει απ' το μεϊντάνι

Μπαίνει στη μέση του χωριού,

περνά το περαχώρι

και με έναν καλπασμό γλυκή

μισεύγει για τα όρη.

(ανέκδοτο τραγούδι Λ.τ.Α.)

ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ