Καίτη Κουναλάκη : Το μικρό Μουσείο Άγγελου Σικελιανού στη Σαλαμίνα

Το μικρό Μουσείο Άγγελου Σικελιανού στη Σαλαμίνα

Οι Αποχρώσεις ενός πρωινού στο σπίτι του Άγγελου Σικελιανού, στην Φανερωμένη, Σαλαμίνας

Γράφει η Καιτη Κουναλάκη

Στη θέση όπου σήμερα υπάρχει το σπιτάκι, υπήρχε ένας από τους δέκα ανεμόμυλους του νησιού.

Το 1878 με τη μεταφορά του Ναυστάθμου από τον Πόρο, στον όρμο της Φανερωμένης, έφτιαξαν ένα μικρό οίκημα από τις πέτρες του ανεμόμυλου, το οποίο χρησίμευσε ως Διοικητήριο, μέχρι το 1881, όπου ο Ναύσταθμος μεταφέρθηκε στον Όρμο Παλουκίων, σημερινή του θέση. Στη συνέχεια ο κάτω χώρος του μικρού οικίσκου χρησιμοποιήθηκε από το μοναστήρι , που είναι απέναντι, ως αρσανάς και ο επάνω χώρος ως ησυχαστήριο ενός μοναχού της μονής.

Όταν το 1933 ο Άγγελος Σικελιανός ήρθε στη Σαλαμίνα και επισκέφτηκε το μοναστήρι, εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά του τοπίου και εξέφρασε την επιθυμία, να του παραχωρηθεί ένας χώρος για να μείνει. Έτσι του παραχωρήθηκε το σπιτάκι στην παραλία της μονής* όπου έμελλε να ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του και να δημιουργήσει εκεί το σημαντικότερο μέρος του έργου του. Το σπίτι αυτό στέγασε επίσης την αγάπη και την ευτυχία του Άγγελου και της Άννας Καμπανάρη από το 1938 έως το τέλος του 1949. Το 1951 με το θάνατο του Άγγελου το σπιτάκι ερήμωσε.

Μετά από σαράντα χρόνια, το 1991, σε εκδήλωση προς τιμήν του ΄Αγγελου Σικελιανού που πραγματοποίησε ο Δήμος Σαλαμίνας, η Άννα σύζυγος του Άγγελου, εξέφρασε την επιθυμία να αναστηλωθεί το σπιτάκι και να δώσει προσωπικά τους αντικείμενα για να γίνει ένα μικρό μουσείο.

Η επιθυμία της αυτή έγινε πραγματικότητα. Η ίδια δεν πρόλαβε να το δει τελειωμένο γιατί πέθανε λίγες ημέρες πριν τελειώσει η αναστήλωση. Ήταν όμως η πρωτεργάτης, αφού αυτή έδωσε τα στοιχεία καθώς και φωτογραφικό υλικό στους αρχιτέκτονες για την αποκατάσταση του σπιτιού.

Η αποκατάσταση του σπιτιού ξεκίνησε το 2003, σε συνεργασία της Εφορείας Νεοτέρων Μνημείων Αττικής με τον Δήμο της Σαλαμίνας και τελείωσε το καλοκαίρι του 2006 όπου και εγκαινιάστηκε στις 17 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου.

Στο σπιτάκι υπάρχουν διάφορα εκθέματα όπως: έπιπλα, φωτογραφίες, επιστολές, καθώς και άλλα αντικείμενα του ζευγαριού.

Στέκει εκεί ορθό ανάμεσα στη μαγεία του πρωινού της ανατολής, της φεγγαρόλουστης θάλασσας και στο γαλάζιο του ουρανού, για να θυμίζει στους ανθρώπους του νησιού τον Άγγελο και την Άννα που τόσο αγάπησαν και λάτρεψαν και τους έκλεισαν για πάντα μέσα στις καρδιές τους.

* Ιδρυτής της Μονής είναι ο Λάμπρος Καννέλος, ένας ευσεβής χριστιανός και κάτοικος των Μεγάρων. Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση είδε στον ύπνο του τρεις φορές την Παναγία που τον πρόσταξε να πάει στη Σαλαμίνα, στα ερείπια του ναού, ρίχνοντας το πανωφόρι του στη θάλασσα για να περάσει απέναντι. Εκείνος το έπραξε. Στις 17 Μαΐου του 1640 πήγε στο σημείο και με την βοήθεια των κατοίκων έσκαψε και βρήκε την εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης. Κατά το έτος 1682 αναστήλωσε τον ναό και ίδρυσε στο σημείο μοναστήρι. Ο ίδιος έγινε μοναχός μαζί και η γυναίκα του. Μετονομάστηκε σε Λαυρέντιος και αποσύρθηκε στο ασκητήριο του προφήτη Ηλία, νοτιοανατολικά της μονής, εκκλησάκι που σωζόταν ακέραιο ως το 1944 όπου καταστράφηκε από τους Γερμανούς. Ο Λαυρέντιος κοιμήθηκε την 6η Μαρτίου του 1707 και ετάφη στο μοναστήρι. Η Εκκλησία της Ελλάδος τον ανακήρυξε Όσιο, γιορτάζοντας την μνήμη του στις 7 Μαρτίου.

Facebook/Καιτη Κουναλακη