ΦΡΕΝΤΥ ΓΕΡΜΑΝΟΥ : Μία φιλική συνομιλία μεταξύ παλαιών αντιπάλων στα Χανιά

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ:

ΘΡΥΛΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ

Μία φιλική συνομιλία μεταξύ παλαιών αντιπάλων στα Χανιά

του   ΦΡΕΝΤΥ  ΓΕΡΜΑΝΟΥ

Αυτές τις ήμερες η Κρήτη αναπνέει φωτιά  και  σίδερο.

Σαν σήμερα, πριν 20 χρόνια, όλα είχαν τελειώσει. Οι Γερμανοί είχαν κερδίσει την μάχη της Κρήτης, αφού πλήρωσαν το ακριβότερο αντίτιμο που τους είχε ζητηθεί ως τότε στον πόλεμο. Τα Χανιά, το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο ήταν σωροί από ερείπια. Αλλά μέσα από τα ερείπια η καρδιά της Κρήτης χτυπούσε πάντα.

Είκοσι χρόνια πέρασαν από τότε. Άλλα κάθε χρόνο  αυτή την εποχή το έπος ξαναζεί  καθώς ο ήλιος πυρπολεί με τις ακτίνες του τα περιβόλια της Κρήτης με τις πορτοκαλιές και τα αμπέλια. Έτσι έλαμπε και τότε ο ήλιος. Έτσι μύριζαν και τότε οι πορτοκαλιές, Έτσι γελούσε  η φύση.   Και   ξαφνικά άρχισε το κακό.

Και η γη άρχισε να καταπίνει αίμα —να καταπίνει, να καταπίνει...

Πόσο αίμα; Κανείς δεν ξέρει πόσο ακριβώς. Ένας Γερμανός ανταποκριτής έγραφε μετά τον πόλεμο: «Για πρώτη φορά στην Κρήτη χύθηκε τόσο πολύ αίμα σε τόσο  μικρό   χρονικό   διάστημα»,

Τα χρόνια πέρασαν. Το μεθύσι του αίματος έσβησε. Οι χθεσινοί αντίπαλοι, όσοι έζησαν» γέρασαν, κουράστηκαν, άσπρισαν.

Έτσι, πριν λίγες ήμερες στα Χανιά συναντήθηκαν επτά απόμαχοι του Έπους: Τρείς Νεοζηλανδοί, ένας Γερμανός και τρεις Κρητικοί. Κάθισαν γύρω από ένα τραπέζι και μίλησαν για τις δέκα ήμερες της μάχης της Κρήτης όπως θα μιλούσαν για τις φοιτητικές τους αναμνήσεις.

Είχαν πολεμήσει στην περιοχή του Μάλεμε. Ο Γερμανός ήταν ο υπολοχαγός των Αλεξιπτωτιστών Φράντς Πητερ Βαΐξλερ, οι Νεοζηλανδοί: ο ταγματάρχης ΜάκΓκρεγκορ και οι υπαξιωματικοί Τζέφκρουτ καί Νάθαν. Και Κρητικοί, οι αδελφοί Πάτεροι (από τους πρωταγωνιστές της Αντιστάσεως) και ο Μαν. Μανουσάκης που εξετέλεσε και χρέη διερμηνέα.

Ο Γερμανός άνοιξε την συζήτηση.

ΒΑΙΞΛΕΡ: Ήμουν μέ το πρώτο κύμα των 'Αλεξιπτωτιστών. Καθόμουν τελευταίος   στην ουρά ενός ανεμοπτέρου. Στα Δραπτάνια κάναμε την πρώτη ρίψη. Έπεσαν 70 άνδρες με επικεφαλής το φίλο μου υπολοχαγό   Μπύρμπε, ένα πελώριο κατάξανθο Γερμανό. Σκοτώθηκαν και οι   εβδομήντα.

ΤΖΕΦΚΟΥΤ :  Ένα από τα αγαπημένα μας σπορ στη Νέα Ζηλανδία είναι να κτυπούμε τα περιστέρια στο φτερό. Όλοι ήμασταν πολύ εξασκημένοι στη σκοποβολή και οι αλεξιπτωτιστές ήταν εξαιρετικά εύκολοι   στόχοι.

ΒΑΙΞΛΕΡ: Βρέθηκα σε μια κόλαση φωτιάς πού θύμιζε Βερντέν. 0ι εννέα άνδρες που ήταν στο ανεμόπτερο μου σκοτώθηκαν. Μόνο εγώ γλύτωσα, Δεν το κούνησα όμως από   το ανεμόπτερο ώσπου νύχτωσε. Εκεί κοντά μου πήδηξε και ο αρχηγός των Αλεξιπτωτιστών υποσμήναρχος Μαίντλ πού τραυματίστηκε στη κοιλιά. Τον αντικατέστησε ο λοχαγός Γκαΐργκε που είναι σήμερα αρχηγός των Αλεξιπτωτιστών  της  Δυτικής  Γερμανίας.

Στο Μάλεμε πήδησε μαζί μου και ο επιτελάρχης της Μεραρχίας κόμης Φον Ίξκυλ. Θυμάμαι ότι πήδηξε με το μονόκλ του. Το περίεργο είναι ότι  όταν έφτασε στη γη το μονόκλ δεν είχε φύγει από την θέση τον.

ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ: Ο Ίξκυλ, είχε διαμαρτυρηθεί για τις εκτελέσεις στην   Κρήτη.  Τί   απέγινε;

ΒΑΙΞΛΕΡ: Τον κρέμασε ο Χίτλερ για την απόπειρα της εικοστής Ιουλίου 1944. Ο συνταγματάρχης Σταούφενμπεργκ που τοποθέτησε την   βόμβα   ήταν   ανιψιός   του.

ΜΑΚ ΓΚΡΕΓΚΟΡ: Ήμουν στο Μάλεμε όταν άρχισαν να πέφτουν ο αλεξιπτωτιστές. Όπως κατέβαιναν από   πάνω   μας   ήταν   ιδεώδης   στόχος

ΒΑΙΞΛΕΡ: Είχαμε τρομερές απώλειες. Από 14 ανεμόπτερα με 170 άνδρες και πέντε αξιωματικούς που ρίξαμε εκεί πού είναι σήμερα το Πουλί (Σ.Σ.: Πρόκειται για το μνημείο των Γερμανών αλεξιπτωτιστών στο Γαλατά) γλύτωσε μόνο ένας Αξιωματικός και τέσσαρες άνδρες. Τρία ανεμόπτερα έπεσαν στη  θάλασσα.

ΤΖΕΦΚΟΟΥΤ: Εγώ ήμουν στην πυροβολαρχία εκείνη και  θυμάμαι  τα τρία ανεμόπτερα που έπεσαν στη θάλασσα. Θυμάμαι ότι σ' ένα άλλο ανεμόπτερο ο πιλότος ήταν 16 ετών.

ΒΑΙΞΛΕΡ: Από τους 1.700 που έπεσαν με το πρώτο κύμα σκοτώθηκαν περίπου 700 και άλλοι τραυματίσθηκαν, Με το δεύτερο κύμα μάς έρριψαν υγειονομικό υλικό πού έπε σε όλο στα χέρια σας,

ΜΑΚ ΓΚΡΕΓΚΟΡ: Ναι θυμάμαι καλά, πως δεχτήκαμε τα κιβώτια με τους   επιδέσμους   και   τα  φάρμακα.

ΒΑΙΞΛΕΡ: Σ' ένα χωράφι δυτικά του Ταυρωνίτη ήταν ξαπλωμένοι πεντακόσιοι τραυματίες με μόνο δυο  γιατρούς και δυο νοσοκόμους. Ήταν μία σκηνή της κολάσεως: οι τραυματίες βογκούσαν συνεχώς και ο γιατρός έπρεπε να κάνει ακρωτηριασμούς χωρίς αναισθητικό. Όταν επρόκειτο να γίνει επέμβαση χτυπούσαν τον τραυματία στο πίσω μέρος του κεφαλιού με ένα ρόπαλο για να χάση τις αισθήσεις  του και  να του πριονίσουν το χέρι ή το πόδι. Όταν νύχτωσε συγκεντρωθήκαμε στη γέφυρα του Ταυρωνίτη. Είμασταν 57 ζωντανοί, ξεθεωμένοι όλοι από την κούραση και πολύ φοβισμένοι. Περιμέναμε να έλθετε να μάς μαζέψετε  από ώρα σε ώρα. Γιατί δεν ήρθατε  βρέ  παιδιά;

ΝΑΘΑΝ: Είχαμε τέσσερα τάγματα διαθέσιμα για να κάνουν αυτή τη δουλειά. Άλλα ή διαταγή της αντεπιθέσεως   δεν  ήρθε ποτέ.

 Η συνομιλία αύτη πού την διέσωσε ο κ. Μαν. Μανουσάκης, περιέχει πολλά ενδιαφέροντα σημεία άλλα ίσως αυτό το τελευταίο είναι το σημαντικότερο: το ίδιο βράδυ της επιθέσεως, είχαν μείνει γύρω από το Μάλεμε μονό 57 Γερμανοί αλεξιπτωτιστές. Η εισβολή είχε αποτύχει. Το πρώτο κύμα εφόδου των αλεξιπτωτιστών είχε αποδεκατιστεί. Ίσως ποτέ άλλοτε από την έναρξη του πολέμου οι Άγγλοι δεν βρέθηκαν    τόσο    κοντά   στη    νίκη.    Αν   ο Νεοζηλανδός στρατηγός Φραΐμπεργκ διέταζε αντεπίθεση, τα ξεκούραστα τμήματα του θα έριχναν τους εξουθενωμένους Γερμανούς στη θάλασσα. Το αεροδρόμιο θα ελευθερωνόταν και θα ήταν πολύ δύσκολο για τους Γερμανούς να το κατακτήσουν ξανά αφού η μεραρχία των Αλεξιπτωτιστών που έριξαν στην Κρήτη ήταν η μοναδική πού διέθεταν. Χωρίς αεροδρόμιο και χωρίς αλεξιπτωτιστές δεν θα μπορούσαν να συνεχίσουν την εισβολή από αέρος. Θα έπρεπε να επιχειρήσουν εισβολή από θαλάσσης. 'Αλλά εκεί αγρυπνούσαν τα (αγγλικά πολεμικά πού θα  την συνέτριβαν (πράγμα πού έγινε ως   ένα σημείο στις 22 Μαΐου).

Αυτά βέβαια είναι υποθέσεις και συμπεράσματα «μετά είκοσι έτη». Αλλά όσοι έζησαν τις πίκρες εκείνες ήμερες της μάχης και αισθάνθηκαν την νίκη να γλιστρά μέσα από  τα χέρια τους δεν έπαψαν ποτέ να   αναρωτιούνται:   Γιατί   οι   Άγγλοι   δeν   έκαναν αντεπίθεση στις 20  Μαΐου το  βράδυ;  Τι  ήταν αυτό που κράτησε τον Φραΐμπεργκ και τον έσπρωξε προς τα πίσω την στιγμή πού έπρεπε να τραβήξει το πιστόλι του και να διάταξη : «Εμπρός»; Η Ιστορία δεν μπόρεσε ακόμη να απάντηση. Ίσως η ψυχανάλυση   να  είναι   αρμοδιότερη.,.

Αλλά οι συνομιλητές των Χανίων δεν προχώρησαν στα ιστορικά ερωτήματα της εποχής. Ούτε είχαν άλλωστε συγκεντρωθεί με το σκοπό αυτό. Ήταν απλοί άνθρωποι, κουρασμένοι από τον πόλεμο και την αγριότητα του πού ήλθαν να ανταλλάζουν τις αναμνήσεις τους και να βρουν στην ήρεμη εκείνη συνομιλία κάποια  παρηγοριά.

Ήθελαν λίγη γαλήνη - και την ζήτησαν   στο   ίδιο   μέρος   όπου   τον

είχαν χάσει, πριν 20   χρόνια.

Την επομένη μέρα ο υπολοχαγός Βαίξλερ κατέθεσε ένα στεφάνι από λουλούδια και φύλλα δάφνης στο αιματοβαμμένο ύψωμα 107. 'Από το στεφάνι   κρέμονταν  δυο  ταινίες. Η μία έγραφε: «Στους γενναίους μας αντιπάλους Έλληνες και Άγγλους» και η άλλη : «Στους πιστούς μας συντρόφους χαιρετισμούς από   την   πατρίδα».

ΦΡ.   ΓΕΡΜΑΝΟΣ

«ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»/Κυριακή 4 Ιουνίου 1961