Μια εμβληματική προσωπικότητα θύμα του ρατσισμού o Α.Μ.Turing

Alan Mathison Turing

Μια εμβληματική προσωπικότητα θύμα του ρατσισμού

Γεννήθηκε στις 23 Ιουνίου του 1912 και βρέθηκε νεκρός στις 7 Ιούνιου του 1954. Είχε πεθάνει την προηγούμενη μέρα. Ο θάνατός του αποδόθηκε σε αυτοκτονία με κυάνιο. Δίπλα στο πτώμα του, είχε βρεθεί ένα δαγκωμένο μήλο. Εικάζεται ότι με αυτόν τον τρόπο, ο ίδιος πέρασε το δηλητήριο στον οργανισμό του.

Το δαγκωμένο μήλο, συνδέθηκε πολλές φόρες με το σήμα της Apple. O Steve Jobs το αρνιόταν συμπληρώνοντας όμως: "Θεέ μου, πόσο θα ήθελα να ήταν έτσι..!"

Ο Alan Turing -θα το πω έστω και με μια δόση υπερβολής- είναι ο πατέρας του παγκόσμιου ηλεκτρονικού χωριού στο οποίο ζούμε σήμερα.

Είναι ο πατέρας της επιστήμης των ηλεκτρονικών υπολογιστών αλλά και της τεχνητής νοημοσύνης.

Πολλές από τις εφαρμογές που κάνουν σήμερα τη ζωή μας πιο απλή, πιο διασκεδαστική, πιο γρήγορη, πιο εύκολη αλλά και πιο ασφαλή, δεν θα υπήρχαν ίσως αν δεν είχε υπάρξει αυτός.

Ακόμη και η ρομποτική, με τις σωτήριες για τις ανθρώπινες ζωές εφαρμογές της στον τομέα της ιατρικής, θα βρισκόταν πολυ-πολυ μακριά από αυτό που είναι σήμερα, δίχως την αρχική συμβολή του Turing.

Ο Άλαν Μάθισον Τούρινγκ ή Τιούρινγκ ήταν Άγγλος μαθηματικός, καθηγητής της λογικής, κρυπτογράφος και θεωρητικός βιολόγος. Θεωρείται ο «πατέρας της επιστήμης υπολογιστών», χάρη στην πολύ μεγάλη συνεισφορά του στο γνωστικό πεδίο της θεωρίας υπολογισμού κατά τη δεκαετία του 1930, αλλά και της τεχνητής νοημοσύνης, χάρη στο λεγόμενο τεστ Τούρινγκ. Μια εφαρμογή την οποία πρότεινε το 1950: έναν τρόπο για να διαπιστωθεί πειραματικά αν μία μηχανή έχει αυθεντικές γνωστικές ικανότητες και μπορεί να σκεφτεί.

 Σε ηλικία 16 ετών

Το έργο του από τη δεκαετία του '30 προσέδωσε στην ως τότε άτυπη έννοια του αλγορίθμου μία επίσημη, αυστηρή μαθηματική διατύπωση μέσω της λεγόμενης Μηχανής Τούρινγκ.  

Τι άλλο όμως υπήρξε ο Turing;

Ένα παιδί φαινόμενο που από πολύ νωρίς παρουσίασε τα σημάδια της μεγαλοφυΐας του. Λέγεται ότι διδάχθηκε να διαβάζει από πολύ μικρός και παρουσίαζε μεγάλη οικειότητα με τους αριθμούς και τους γρίφους.

Το 1928, σε ηλικία δέκα έξι ετών, ο Τούρινγκ μελέτησε την εργασία του Άλμπερτ Αϊνστάιν και όχι μόνο την κατάλαβε αλλά προεξέτεινε τα ερωτήματα του Αϊνστάιν για τους νόμους του Νεύτωνα για την κίνηση, σε ένα κείμενο το οποίο όμως δεν δημοσιεύθηκε.

Το 1935 και σε ηλικία μόλις 22 ετών εκλέχτηκε μέλος του King's College χάρη στη διατριβή του, όπου απέδειξε το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα (Central Limit Theorem), αν και είχε αποτύχει να ανακαλύψει ότι είχε ήδη αποδειχθεί το 1922 από τον Γιαρλ Βάλντεμαρ Λίντεμπεργκ (Jarl Waldemar Lindeberg).

Στη βαρυσήμαντη δημοσίευσή του "Για τους υπολογίσιμους αριθμούς, με μια εφαρμογή στην λήψη αποφάσεων", ο Τούρινγκ αναδιατύπωσε τα αποτελέσματα του 1931 του Κουρτ Γκέντελ, αντικαθιστώντας την επίσημη γλώσσα του Γκέντελ με αυτές που καλούνται τώρα καθολικές μηχανές Τούρινγκ. Απέδειξε ότι μια τέτοια εφαρμογή θα ήταν σε θέση να υπολογίσει οποιοδήποτε κατανοητό μαθηματικό πρόβλημα υπό προϋποθέσεις. Οι μηχανές Τούρινγκ είναι μέχρι σήμερα το κεντρικό αντικείμενο μελέτης της θεωρίας υπολογισμού.

Τι ήταν ακόμη ο Turing;

Ήταν ο άνθρωπος με την εξέχουσα συμβολή στη νίκη των συμμαχικών δυνάμεων απέναντι στις δυνάμεις του ναζισμού, στη διάρκεια του Β' Π.Π.

Τότε, δούλευε στην Βρετανική υπηρεσία πληροφοριών και ήταν εκείνος που μπόρεσε να σπάσει τον κώδικα των Γερμανών, συμβάλλοντας έτσι κρίσιμα και αποφασιστικά σε πολλές νίκες των δυνάμεων της ελευθερίας.

Εκτιμάται ότι με την δική του αυτή συμβολή, ο πόλεμος στην Ευρώπη συντομεύτηκε από 2 μέχρι 4 χρόνια. Αν το μετρήσουμε αυτό σε ανθρώπινες ζωές υπολογίζεται ότι με το σπάσιμο του κώδικα Enigma, ο Turing έσωσε από 14 ως 21 εκατομμύρια ανθρώπους!

Ο Τούρινγκ ήταν επίσης πολύ καλός αθλητής μαραθωνίου. Ο καλύτερος χρόνος του, 2 ώρες, 46 λεπτά και 3 δευτερόλεπτα, ήταν μόλις 11 λεπτά πιο αργός από τον αντίστοιχο του νικητή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1948.

Από το 1945 ως το 1947, εργάστηκε στο εθνικό φυσικό εργαστήριο, πάνω στο σχέδιο της αυτόματης μηχανή υπολογισμού. Παρουσίασε μια εργασία στις 19 Φεβρουαρίου του 1946, η όποια ήταν το πρώτο πλήρες σχέδιο ενός υπολογιστή.

Το 1949 έγινε αναπληρωτής διευθυντής του εργαστηρίου υπολογισμού στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, και εργαζόμενος στο λογισμικό για έναν από τους πρώτους αληθινούς υπολογιστές - τον Μάντσεστερ Mark Η. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου συνέχισε να κάνει περισσότερη αφηρημένη εργασία και στα μηχανήματα υπολογισμού και τη νοημοσύνη. Ο Τούρινγκ αντιμετώπισε το πρόβλημα της τεχνητής νοημοσύνης, και πρότεινε ένα πείραμα γνωστό σήμερα ως δοκιμή Τούρινγκ, μια προσπάθεια να καθοριστούν πρότυπα για μια μηχανή που καλείται νοήμων.

Το 1952, χωρίς έναν υπολογιστή αρκετά ισχυρό να εκτελέσει το πρόγραμμα, ο Τούρινγκ έπαιξε ένα παιχνίδι στο οποίο μιμήθηκε τον υπολογιστή, σκεπτόμενος για μισή ώρα ανά κίνηση. Το παιχνίδι καταγράφηκε και το πρόγραμμα έχασε από έναν συνάδελφο του Τούρινγκ. Εντούτοις, λέγεται ότι το πρόγραμμα κέρδισε ένα παιχνίδι ενάντια στη σύζυγο του Champernowne

Ο Τούρινγκ εργάστηκε από το 1952 μέχρι το θάνατό του το 1954, στη μαθηματική βιολογία και συγκεκριμένα στη μορφογένεση. Δημοσίευσε το 1952 μια εργασία για το θέμα με τίτλο «Χημική βάση της μορφογένεσης». Το βασικό ενδιαφέρον του για τον τομέα ήταν η ύπαρξη των αριθμών Φιμπονάτσι στις δομές των φυτών. Χρησιμοποίησε τις εξισώσεις αντίδραση-διάχυσης που είναι τώρα κεντρικές στον τομέα του σχηματισμού σχεδίων. Τα γραπτά αυτά ήταν αδημοσίευτα έως το 1992 όταν δημοσιεύθηκε συγκεντρωμένο το έργο του Τούρινγκ.

Αυτός ήταν λοιπόν, ο Alan Turing. Μια επιστημονική αυθεντία. Όμως δεν ήταν μόνο αυτό. Ήταν επίσης και ομοφυλόφιλος σε μια εποχή που στην Βρετανία η ομοφυλοφιλία ήταν ποινικό αδίκημα.

Όταν η προσωπική ζωή του έγινε γνωστή, ο διακεκριμένος επιστήμονας, ο ήρωας του πολέμου, ξεχάστηκε. Παρέμεναν φυσικά όλα αυτά, μα κυρίως: ήταν για τους συμπολίτες του, ένας ομοφυλόφιλος. Ένας εγκληματίας που έπρεπε να τιμωρηθεί παραδειγματικά.

Ο Turing λοιπόν δικάστηκε και του δόθηκε η..."επιλογή" της φυλάκισης ή του χημικού ευνουχισμού με οιστρογόνα.

Το 1945, ο ήρωας Turing βραβεύτηκε από τον βασιλιά. Το 1952, ο ομοφυλόφιλος Turing δικάζεται και υποχρεώνεται σε ευνουχισμό...

Τα συνθετικά οιστρογόνα κάνουν αυτό που έπρεπε: ισοπεδώνουν τα επίπεδα libido του Turing. Ταυτόχρονα όμως του προκαλούν γυναικομαστία και, επηρεάζοντας τις φωνητικές χορδές, αλλάζουν τη φωνή του.

Η θεραπεία συνεχίστηκε βασανιστικά για περισσότερο από έναν χρόνο, ώσπου, το πρωί της 8ης Ιουνίου 1954 η οικονόμος του βρίσκει τον "αμαρτωλό" επιστήμονα νεκρό, με αυτή τη θανατηφόρα δαγκωνιά στο δηλητηριασμένο μήλο που βρισκόταν δίπλα στο άψυχο σώμα του.

Ήταν μόλις 42 ετών. 

Πολύ αργότερα, μετά από μισό αιώνα, το 2009 ο Βρετανός Πρωθυπουργός Gordon Brown θα "αποκαταστήσει" τον Turing ζητώντας δημόσια συγγνώμη για τον αποτροπιαστικό τρόπο με τον οποίο το κράτος του είχε συμπεριφερθεί:

«Χιλιάδες άνθρωποι έχουν συγκεντρωθεί για να απαιτήσουν δικαιοσύνη για τον Άλαν Τούρινγκ και αναγνώριση του φρικτού τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίστηκε.

Ενώ ο Τούρινγκ αντιμετωπίστηκε σύμφωνα με το νόμο της εποχής και δεν μπορούμε να γυρίσουμε το ρολόι πίσω, η θεραπεία του ήταν φυσικά εντελώς άδικη και είμαι στην ευχάριστη θέση να πω πόσο βαθιά λυπάμαι εγώ και όλοι μας για ό, τι συνέβη σε αυτόν.

Έτσι, εκ μέρους της βρετανικής κυβέρνησης, και όλων εκείνων που ζουν ελεύθερα χάρη στο έργο του Alan είμαι πολύ περήφανος να πω: λυπούμαστε, άξιζες τα πολύ καλύτερα..»

Με την πίεση πολλών ισχυρών προσωπικοτήτων, (ανάμεσα σε αυτές και ο σπουδαίος Stephen Hawking) μια πολύ ειδική και σπάνια "χαρη" απονεμήθηκε τελικά και από την Βασίλισσα Ελισάβετ.

Ήταν το 2013, όταν το "royal pardon" παραχωρήθηκε στον Turing.

Είναι μόνο η τέταρτη "Βασιλική χάρη" που αποδίδεται σε κάποιον από την λήξη του Β' Π.Π και μετά.

Το BBC τον κατάταξε το 2002 στην 21η θέση, ανάμεσα στους 100 μεγαλύτερους Βρετανούς της ιστορίας.

Το περιοδικό "TIME" συμπεριέλαβε το 1999 τον Alan Turing, μέσα στους 100 πιο σημαντικούς ανθρώπους του αιώνα γράφοντας την πιο κάτω αλήθεια:

" Το γεγονός παραμένει ότι ο καθένας μας που χρησιμοποιεί το πληκτρολόγιο, ανοίγοντας ένα υπολογιστικό φύλλο ή ένα πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου, εργάζεται σε μια μηχανή που πρόγονός της υπήρξε η μηχανής Turing."

Αυτός ήταν λοιπόν, ο Alan Turing.

Και δεν υπάρχει ίσως πιο μεγάλη και θορυβώδης ομολογία για την απόλυτη βλακεία αλλά και την αποτρόπαιη απανθρωπιά των διακρίσεων, του ρατσισμού, της άρνησης της διαφορετικότητας, από το γεγονός ότι ανατρέχοντας κανείς στον πρωτοπόρο επιστήμονα και ήρωα του πολέμου Alan Mathison Turing, συναντά αναγκαστικά διώξεις, φυλακίσεις, υποχρεωτικές "θεραπείες" και τελικά δυστυχία και θάνατο.

Σήμερα, σε μνημείο του στο Μάντσεστερ αναγράφεται:

"Alan Mathison Turing:

Πατέρας της επιστήμης της πληροφορικής.

Μαθηματικός.

Ήρωας πολέμου.

Θύμα προκατάληψης."

 Ποιος μπορεί να ξέρει, τι ακόμα θα είχε συνεισφέρει στον κόσμο αν δεν τον έβαζε σημάδι ο ρατσισμός της εποχής του.

Πληροφορίες από το διαδίκτυο