Όταν ο φίλος μου έγινε υπουργός και άλλαξε ρότα

Όταν ο φίλος μου έγινε υπουργός και άλλαξε ρότα

Είδα γιους και εγγονούς πολιτικών, ελέω ονόματος, να γίνονται ηγέτες χωρίς ίχνος ικανότητας, αλλά και ασήμαντους ανθρώπους να εξελίσσονται και να παλεύουν

Γράφει ο Ηλίας Μαμαλάκης

ΤΟ ΜΕΓΙΣΤΟ των ταλέντων ενός ηγέτη είναι η επιλογή των συνεργατών. Η λάθος επιλογή οδηγεί σε λάθος διαχείριση, η οποία πολλές φορές είναι ανεξέλεγκτη. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους πολιτικούς ηγέτες και τα κόμματα Οι πιέσεις είναι πολλές και αρκετές φορές πίσω από αυτές υπάρχει αφθονία χρημάτων. Έτσι λοιπόν δεν γίνεται πάντοτε η σωστή επιλογή αλλά η ατομικά πιο συμφέρουσα επιλογή.

Η πολιτική διαφθείρει, όχι απαραίτητα με δωροληψίες, αλλά με χάρες  και διευκολύνσεις σε ανθρώπους που σε έχουν βοηθήσει και αισθάνεσαι μια υποχρέωση.  Συμβαίνει όμως και κάτι παράξενο. Πολλές φορές έχουν γίνει άριστες επιλογές, οι οποίες μέσα στον χρόνο και μέσα στο γενικά διεφθαρμένο σύστημα αλλοτριώθηκαν και υπέκυψαν στις πιέσεις του συστήματος. Έχω μια πολύ προσωπική εμπειρία γι' αυτό.

Πριν από χρόνια έκανα μια γνωριμία με έναν πάρα πολύ σπουδαίο άνθρωπο, τερατώδους μόρφωσης και εργατικότητας. Διακεκριμένος στον τομέα του, τύγχανε και τυγχάνει της εμπιστοσύνης διεθνών οργανισμών και οργανώσεων. Δεν έγινε ποτέ βουλευτής, όμως εκλήθη ως εξωκοινοβουλευτικός παράγων να αναλάβει ένα συγκεκριμένο υπουργείο.

Ήταν πραγματικά συγκινημένος για την επιλογή Πήρε φίλους και γνωστούς να τους το αναγγείλει και ανάμεσα τους κι εμένα.  Είπα τότε: «Επιτέλους, ένας σωστός άνθρωπος σε κυβερνητική θέση».

Λίγες μέρες μετά τον πήρα τηλέφωνο και τον κάλεσα για φαγητό. Αν και ήδη υπουργός, πήρε ένα ταξί με την οικογένεια του και ήρθε στη συνάντηση Είχα μπροστά μου τον άνθρωπο που ήξερα εδώ και καρό. Μαζί του συνήθως δεν μιλάω για πολιτική αλλά για την επιστήμη που υπηρετεί με την οποία διασταυρώνεται η δική μου τέχνη.

Είχαμε σκεφτεί να κάνουμε από κοινού πολλά πράγματα. Παρά τη φιλία μας, κάναμε περίπου έναν χρόνο να ξανασυναντηθούμε. Σε αυτή τη δεύτερη συνάντηση ήρθε με το υπηρεσιακό αυτοκίνητο και τους φρουρούς. Εξακολουθούσε να είναι απλός και προσηνής. Όμως συνοδευόταν από υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου. Μου έκανε εντύπωση για ένα φιλικό τραπέζι. Βέβαια, μαζί παρευρισκόταν και ένας δημοσιογράφος και η συζήτηση κινήθηκε σε πολιτικό επίπεδο, πράγμα που εμένα δεν μου είπε απολύτως τίποτε. Ήταν πνιγμένος στα προβλήματα, όπως όλοι οι υπουργοί. Καμία ηγετική θέση δεν έχει χαρές ή μάλλον, έχει λίγες χαρές και πολλές πιέσεις. Ο φίλος μου ήταν χαμένος μέσα σ' αυτές τις πιέσεις. Έκανε μια προσπάθεια να δώσει ένα πνεύμα προόδου στον τομέα που διοικούσε. Το προσπάθησε, αλλά θυμάμαι την ημέρα που έκανε αυτή την εκδήλωση έπρεπε να βρίσκεται σε άλλες δυο συγκεντρώσεις. Η εκδήλωση σχεδόν έγινε χωρίς αυτόν.

Έκτοτε έχουν περάσει μήνες και μήνες, γιορτές και γιορτές και δεν έχουμε ξαναεπικοινωνήσει.

Σημειώστε ότι δεν ζήτησα ποτέ τίποτε, πράγμα που έχω κάνει σε όλη μου τη ζωή Έχω ζητήσει πράγματα από πολιτικούς, όχι για μένα, αλλά για ιδρύματα και σχολεία

Τον αγαπώ πολύ τον φίλο μου και ντρέπομαι που το λέω, αλλά θα ήθελα να μην ξαναγίνει υπουργός. Θα ήθελα να ξαναγυρίσει στο προηγούμενο επάγγελμα του, εκεί όπου ήταν το νούμερο 1 και δοξασμένος και να ξαναρχίσουμε να μιλάμε για να τελειώσουμε αυτά που έχουμε αρχίσει. Δεν φταίει  αυτός που τον έπνιξαν τα προβλήματα της εξουσίας, δεν φταίει αυτός που επί τέσσερις ώρες την ημέρα βάζει υπογραφές. Έτσι είναι η εξουσία. Πάντως, για να λέμε του στραβού το δίκιο, η ουσιαστική διοίκηση μιας χώρας δεν ασκείται από το υπουργικό συμβούλιο, αλλά από τους μόνιμους υπαλλήλους κάθε υπουργείου, που οπωσδήποτε γνωρίζουν τα προβλήματα της ειδικότητας καλύτερα από οποιονδήποτε υπουργό που έρχεται, μένει για λίγο και φεύγει από ένα υπουργείο.

Οι σύμβουλοι

Είναι υποχρεωμένος ο νεόκοπος υπουργός, μια και δεν γνωρίζει καλά τα θέματα, να εμπιστευτεί όλους αυτούς που θα του συστηθούν ως σύμβουλοι.

Αντιλαμβάνεται ότι γνωρίζουν καλά το θέμα, αλλά από την άλλη οι σύμβουλοι περνούν και τη θέση τους για το τι πρέπει να γίνει, καθησυχάζοντας τον υπουργό ότι όλα θα πάνε καλά.

«Μην ανησυχείτε, κύριε υπουργέ».

Μετά την καθησύχαση ακολουθεί η απομόνωση. Οργανώνουν γύρω του ένα πλέγμα που απαγορεύει την επαφή του με οποιονδήποτε άλλον εκτός από τους ημετέρους. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα ακόμα και η οικογένεια του επικοινωνεί μέσω του ιδιαίτερου γραφείου του. Μετά αρχίζουν οι πολυτέλειες. Αυτοκίνητο με οδηγό, μπράβοι να τον προστατεύουν από αγανακτισμένους πολίτες, γραμματείς, σύμβουλοι να ροκανίζουν το μυαλό του και το χρήμα του κρατικού κορβανά. Τέλος, όπως ήδη σας είπα, χάνεται μέσα στα προς υπογραφή διότι χωρίς την υπογραφή του τίποτε δεν κινείται στον τομέα.